Γραμματάς Θόδωρος Α.
Grammatás Thódoros A.
Ο Θόδωρος Γραμματάς γεννήθηκε στη Μυτιλήνη το 1951. Απόφοιτος της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών το 1976, έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στη Φιλοσοφία και τη Θεατρολογία στο Παρίσι στα Πανεπιστήμια Paris III, Paris X και την Ecole Pratique des Hautes Etudes. Έλαβε τον τίτλο του διδάκτορα από το Πανεπιστήμιο Paris X το 1979 με θέμα διατριβής "La notion de liberte chez Nikos Kazantzakis". Από το 1994 είναι καθηγητής στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστημίου Αθηνών, στο γνωστικό αντικείμενο Νεοελληνικό Θέατρο και Πολιτισμός. Τομέας των ερευνητικών και διδακτικών ενδιαφερόντων του το νεοελληνικό θέατρο, η συγκριτική θεατρολογία, η κοινωνιολογία και η σημειολογία του θεάτρου, το θέατρο για παιδιά και νέους, το θέατρο στην εκπαίδευση. Είναι μέλος του International Biographical Centre του Κέιμπριτζ και του American Biographical Institute, και έχει τιμηθεί με το βραβείο του Νίκου Καζαντζάκη (1991).
Φιλαναγνωσία και σχολείο
Συλλογικό έργο
Εκδόσεις Πατάκη (2008)
Οι μελέτες του συλλογικού αυτού τόμου ανιχνεύουν με ποικίλους τρόπους την έννοια της φιλαναγνωσίας και αναφέρονται στην πολύπλευρη αξιοποίηση του λογοτεχνικού βιβλίου στο σχολείο. Οι συνεργάτες του τόμου, πανεπιστημιακοί καθηγητές, εκπαιδευτικοί και γνωστοί συγγραφείς λογοτεχνίας για παιδιά και νέους, παρουσιάζουν με τρόπο πολυφωνικό, θεωρητικό αλλά και πρακτικό, ζητήματα που αφορούν τη διαχρονική γοητεία της λογοτεχνίας, τα παιδιά ως αναγνώστες, τη συμβολή του σχολείου και της οικογένειας στην ενεργοποίηση της φιλαναγνωστικής διάθεσης των μαθητών. Στον τόμο περιλαμβάνο...
Τραγικό και τραγωδία στην εποχή της παγκοσμιοποίησης
Συλλογικό έργο
Διάδραση (2011)
Η "Ποιητική" του Αριστοτέλη αποτελεί τη χρονολογικά πρώτη προσπάθεια θεωρητικής προσέγγισης και ερμηνείας του τραγικού φαινομένου. Σύμφωνα με τον περιώνυμο ορισμό, η τραγωδία αποτελεί "μίμηση πράξεως σπουδαίας και τελείας", με απώτερο στόχο την "κάθαρση" του θεατή. Ποια είναι όμως η αντιστοιχία των χαρακτηρισμών αυτών, που δημιουργήθηκαν μέσα σε συγκεκριμένα κοινωνικά και ιστορικά δεδομένα και ανταποκρίνονταν σε αισθητικά κριτήρια που επικρατούσαν στην Αθήνα του 4ου π. Χ. αι., με τη σημερινή πραγματικότητα; Ποια η σημασία του τραγικού και ποια η λειτουργία της τραγωδίας...
Το θέατρο ως πολιτισμικό φαινόμενο
Γραμματάς Θόδωρος Α.
Εκδόσεις Παπαζήση (2015)
Το θέατρο ως καλλιτεχνικό δημιούργημα και κοινωνικό γεγονός, ως σύστημα επικοινωνίας και μορφοπαιδευτικό αγαθό, συνιστά παράλληλα περιέχον αλλά και περιεχόμενο του πολιτισμού, ανάγλυφο αποτύπωμα και δείκτη της εξελικτικής πορείας του ανθρώπου. Με τη σημασία αυτή, το θέατρο στον χρόνο και τον πολιτισμό δεν νοείται κάτω από την οπτική μιας αφηγηματικής και μόνο παράθεσης στοιχείων που συνιστούν την εξέλιξη των θεατρικών ειδών και των τρόπων έκφρασής του, αλλά και μιας σύνθετης διεργασίας σύζευξης ανθρωπολογικών δεδομένων με κοινωνιολογικές συνθήκες, ιστορικών χαρακτηριστικών...
Το θέατρο στο σχολείο
Γραμματάς Θόδωρος Α.
Ατραπός (2004)
"Το θέατρο στο σχολείο" αποτελεί μια πολυδιάστατη έννοια, η οποία εμφανίζεται με ποικίλες μορφές και τρόπους: άλλοτε ως σωματική έκφραση και μη λεκτική επικοινωνία και άλλοτε ως αυθόρμητο παιχνίδι της φαντασίας και των αισθήσεων, κάποτε ως διδακτική μεθοδολογία και συνηθέστερα ως σύνθετη καλλιτεχνική δημιουργία, ενσωματώνεται οργανικά στο εκπαιδευτικό σύστημα. Ο εκπαιδευτικός που καλείται να αναλάβει το ρόλο του εμψυχωτή και του σκηνοθέτη, του καλλιτέχνη παιδαγωγού και του εμπνευσμένου δασκάλου, προκειμένου να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις που θέτει κάθε φορά και σε κάθε επί...
Το θεατρικό έργο του Γιάννη Καμπύση
Γραμματάς Θόδωρος Α.
Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων (1984)
Η μελέτη του θεατρικού έργου του Γιάννη Καμπύση εντάσσεται στα πλαίσια του γενικότερου ενδιαφέροντός μας για το νεοελληνικό θέατρο, χώρο επιστημονικά ελάχιστα διερευνημένο. Οι μέχρι σήμερα γνώσεις γι' αυτό στηρίζονται είτε στην ερασιτεχνική δημοσιογραφία, είτε στις περιστασιακές παρατηρήσεις των ιστορικών της λογοτεχνίας που με φιλολογική μέθοδο προσεγγίζουν ορισμένα είδη, ή σε μικρότερης έκτασης άρθρα και μελέτες ανθρώπων του θεάτρου που παρέχουν βέβαια πλήθος από χρήσιμο δημοσιευμένο ή αρχειακό υλικό αλλά κατά τέτοιο τρόπο που η αξιολόγηση και στη συνέχεια η χρησιμοποίησή...
Το ελληνικό θέατρο στον 20ό αιώνα
Γραμματάς Θόδωρος Α.
Εξάντας (2002)
Η συγγραφή μιας Ιστορίας του ελληνικού θεάτρου στον 20ό αιώνα αποτελεί επιτακτική ανάγκη, η οποία επιβάλλεται τόσο από την παντελή απουσία παρόμοιας συνθετικής εργασίας που να αντιμετωπίζει το ζητούμενο μέσα στη χρονική διάρκεια ενός αιώνα, όσο και από την ποικιλία των αντιστοιχιών και συσχετίσεών του προς την κοινωνία και τον πολιτισμό στην ίδια περίοδο. Η πρόκληση ενός παρόμοιου εγχειρήματος βρίσκει την προσωπική μας απάντηση με την παρούσα μελέτη. Μακριά από ιστορικο-φιλολογικές προσεγγίσεις που στατικοποιούν το δυναμικά εξελισσόμενο φαινόμενο της θεατρικής έκφρασης κα...
Το ελληνικό θέατρο στον 20ό αιώνα
Γραμματάς Θόδωρος Α.
Εξάντας (2002)
Η συγγραφή μιας Ιστορίας του ελληνικού θεάτρου στον 20ό αιώνα αποτελεί επιτακτική ανάγκη, η οποία επιβάλλεται τόσο από την παντελή απουσία παρόμοιας συνθετικής εργασίας που να αντιμετωπίζει το ζητούμενο μέσα στη χρονική διάρκεια ενός αιώνα, όσο και από την ποικιλία των αντιστοιχιών και συσχετίσεών του προς την κοινωνία και τον πολιτισμό στην ίδια περίοδο. Η πρόκληση ενός παρόμοιου εγχειρήματος βρίσκει την προσωπική μας απάντηση με την παρούσα μελέτη. Μακριά από ιστορικο-φιλολογικές προσεγγίσεις που στατικοποιούν το δυναμικά εξελισσόμενο φαινόμενο της θεατρικής έκφρασης κα...
Τέχνη, πολιτισμός, παγκοσμιοποίηση
Συλλογικό έργο
Εκδόσεις Παπαζήση (2008)
"Το μη τελείωμα πρέπει να είναι δομικό στοιχείο της τέχνης, της κουλτούρας και της πολιτιστικής πολιτικής στο βαθμό που τις προφυλάσσει από την ενσωμάτωση, την αλλοτρίωση και την ορθολογικοποίηση. Η αποσπασματοποίηση, δηλαδή, το μη τελείωμα και το σύστημα - αντισύστημα είναι (ή πρέπει να είναι) οι βασικές συνιστώσες της πολιτιστικής πολιτικής, ειδικότερα σήμερα που οι συστηματικές ή τουλάχιστον οι συστημίζουσες δυνάμεις της παγκοσμιοποίησης είναι πολύ πιο ισχυρές από κάθε άλλη περίοδο. Ακόμη πιο συγκεκριμένα η κουλτούρα και, ως εκ τούτου, η πολιτιστική πολιτική θα πρέπει να...
Τα παιδιά και το δραματικό παιχνίδι
Beauchamp Hélène
Τυπωθήτω (1998)
Η μελέτη της H. Beauchamp παρουσιάζει ένα στοχασμό και μία πρόταση, επικεντρωμένα σ' αυτά τα βασικά ζητούμενα της σύγχρονης παιδαγωγικής και θεατρολογικής έρευνας, που συνδέουν το παιδί με το δραματικό παιχνίδι και το θέατρο με την εκπαίδευση. Η πρότασή της στοχεύει στη διευκόλυνση της εξοικείωσης των παιδιών με το θέατρο, εξοικείωση που το δραματικό παιχνίδι καθιστά ευπρόσιτη, αφού συναντά τον "τόπο" συνάντησης θεάτρου / παιδιών.
Τα αινίγματα της Σφίγγας
Συλλογικό έργο
Συλλογή (2008)
[...] Οι εισηγητές με τις ανακοινώσεις τους επεχείρησαν μια διεπιστημονική προσέγγιση (φιλοσοφική, ανθρωπολογική, φιλολογική, θεατρολογική, σημειωτική κ.λπ.) και πρότειναν δυνατές ερμηνείες, συμπληρωματικές και όχι αντιφατικές προς άλλες που αναφέρονται όχι μόνο στο συγκεκριμένο, αλλά και σε οποιοδήποτε άλλο λογοτεχνικό μύθο. Η ευρύτητα του θέματος και οι ενδιαφέρουσες διαστάσεις του, μας οδήγησαν στην απόφαση να προβούμε στη δημοσίευση των αρχικών εισηγήσεων με την προσθήκη και άλλων κειμένων σχετικών πάντα και διαφωτιστικών του αρχικού ζητουμένου. Κατ' αυτόν τον τρόπο προ...
Στοιχεία θεατρολογίας Α΄γενικού λυκείου: Βιβλίο μαθητή
Συλλογικό έργο
Ινστιτούτο Τεχνολογίας Υπολογιστών και Εκδόσεων "Διόφαντος" (2018)
Στη χώρα του Τοτώρα
Συλλογικό έργο
Εκδόσεις Πατάκη (2010)
Το θέατρο για παιδιά και νέους έχει ξεπεράσει το στάδιο της ανυποληψίας και έχει πια καθιερωθεί στη συνείδηση των ανηλίκων αλλά και των ενηλίκων θεατών ως μια ιδιαίτερη μορφή καλλιτεχνικής δημιουργίας. Η συστηματική επιστημονική του προσέγγιση, αν και έχει ήδη δώσει καρπούς και έχει εμπλουτίσει τη σχετική ελληνική βιβλιογραφία, παρουσιάζει ακόμα κενά και ελλείψεις που προσπαθεί να καλύψει η παρούσα μελέτη. Καρπός συλλογικής επιστημονικής εργασίας νέων αλλά και καταξιωμένων ερευνητών, κάτω από την εποπτεία και καθοδήγηση του επιμελητή, οι αυτόνομες μελέτες του τόμου πραγμ...
Στη χώρα του Τοτώρα
Συλλογικό έργο
Εκδόσεις Πατάκη (2010)
Το θέατρο για παιδιά και νέους έχει ξεπεράσει το στάδιο της ανυποληψίας και έχει πια καθιερωθεί στη συνείδηση των ανηλίκων αλλά και των ενηλίκων θεατών ως μια ιδιαίτερη μορφή καλλιτεχνικής δημιουργίας. Η συστηματική επιστημονική του προσέγγιση, αν και έχει ήδη δώσει καρπούς και έχει εμπλουτίσει τη σχετική ελληνική βιβλιογραφία, παρουσιάζει ακόμα κενά και ελλείψεις που προσπαθεί να καλύψει η παρούσα μελέτη. Καρπός συλλογικής επιστημονικής εργασίας νέων αλλά και καταξιωμένων ερευνητών, κάτω από την εποπτεία και καθοδήγηση του επιμελητή, οι αυτόνομες μελέτες του τόμου πραγμ...
Πρακτικά πανελλήνιου συνεδρίου προς τιμήν του Ιάκωβου Καμπανέλλη
Συλλογικό έργο
Περί Τεχνών (2006)
[...] Το έργο του Καμπανέλλη και η σημασία του είναι γνωστά - θα αναδειχθούν άλλωστε αρκούντως κατά τη διάρκεια του Συνεδρίου. Για να μην προβώ σε αξιολογήσεις, περιορίζομαι στον μετρημένο χαρακτηρισμό του Καρόλου Κουν για τον Καμπανέλλη: "Ένας ανανεωτής της ελληνικής θεατρικής γραφής". Στις λίγες αυτές λέξεις νομίζω ότι κρύβεται πολύ μεγάλης σημασίας προσφορά στη νεοελληνική τέχνη και ευρύτερα στον νεοελληνικό πολιτισμό. Το γεγονός επιπλέον ότι το έργο του Καμπανέλλη αποτέλεσε και αποτελεί "καθρέφτη της συλλογικής μας συνείδησης" (Κ. Γεωργουσόπουλος), όπως το έργο άλλων με...
Πολιτιστικές εκδηλώσεις στο σχολείο
Γραμματάς Θόδωρος Α.
Ατραπός (2004)
Θεατρικό παιχνίδι και δραματοποίηση, παντομίμα και θεατρικό αναλόγιο, μουσικο-χορευτική εκδήλωση και έκθεση εικαστικής δημιουργίας, θέατρο σκιών και θεατρική παράσταση, παραμυθιακή αφήγηση και θεατρικό - εικαστικό δρώμενο, αυτόνομα ή σε συνδυασμό, με τη μορφή πολυθεάματος, αποτελούν μερικές από τις προτάσεις των συγγραφέων που συμβάλλουν στην ανανέωση των παραδοσιακών "σχολικών εορτών" και τη μετατροπή τους σε σύγχρονες εκδηλώσεις πολιτισμού στο σχολείο.
Πάμμουσος παιδαγωγία
Συλλογικό έργο
Ταξιδευτής (2014)
Γράφουν οι: Λάκης Κουρετζής, Θόδωρος Γραμματάς, Σάββας Πατσαλίδης, Αύρα Σιδηροπούλου, Αλεξία Παπακώστα, Ιωάννα Μενδρινού,Μαρία Κλαδάκη, Φανή Μυρωνάκη, Βασίλης Πανόπουλος, Σίμος Παπαδόπουλος, Κωνσταντίνος Φασουλής, Ιωάννης Βρεττός, Μελανία Χασίδου, Αικατερίνη Καραμήτρου, Κωνσταντία Σοφιάδου, Γιάννης Παπαδόπουλος, Άντα Γκίβαλου, Ντία Αριστοδήμου, Σίσσυ Τσιφλίδου, Παναγιώτης Μανιάτης, Λένα Μαυρίδου, Gilda Tentorio, Θωμάς Αγραφιώτης, Σταμάτης Γαργαλιάνος, Μαρία Δημάση Το Θέατρο γενικότερα και το Θέατρο στην Εκπαίδευση ειδικότερα, με τις ποικίλες μορφές που μπορεί να έχει ω...
Οι Κούρδοι. Το δαχτυλίδι της μάνας
Καμπύσης Γιάννης
Δωδώνη (1992)
Οι Κούρδοι Ο Πέτρος, επηρεασμένος από τις "σοσιαλιστικές" ιδέες, αρνείται να ενταχθεί στο σύστημα. Οι απόψεις του αυτές αναθεωρούνται, όταν συνειδητοποιεί τον έρωτά του για την Αννέτα. Είναι όμως αργά, γιατί ο Βάσος, πλούσιος ξάδερφός του, έχει αποπλανήσει τη φτωχή μοδιστρούλα. Αδυνατώντας ν' αποφασίσει για τη στάση που πρέπει να κρατήσει απέναντί της, ζητά τη γνώμη της Σόνιας και του Αντζανιάν, που απελαύνονται από τη χώρα εξαιτίας της επαναστατικής τους δράσης. Το δαχτυλίδι της μαμάς Παραμονή Χριστουγέννων. Ο Γιαννάκης, μεγάλος γιος της κυρα-Ζαχαρούλας, είναι σοβαρά...