Χατζηνικολάου Νίκος Β. (Καπετάν Μαύρος)
Ο Νίκος Χατζηνικολάου γεννήθηκε στις 6/12/1917 στο χωριό Δελλιώνες της Ανατολικής Θράκης. Με την ανταλλαγή των πληθυσμών εγκαταστάθηκε στην Ζαρκαδιά Χρυσούπολης. Το καλοκαίρι του '42 εντάχθηκε στον ΕΛΑΣ και βγήκε στα βουνά της περιοχής, όπου αναδείχθηκε σε καπετάνιο ανεξάρτητης ομάδας. Τούτη απέτέλεσε τον πυρήνα του αντιστασιακού τμήματος "Ρήγας Φεραίος". Σε συμπλοκή με βουλγάρικο απόσπασμα σκοτώθηκε η κατά δύο χρόνια νεότερη αδερφή του Αριστέα ενώ ό ίδιος τραυματίστηκε. Με την απελευθέρωση διορίστηκε Αρχηγός του ΕΛΑΣ στη Χρυσούπολη - αργότερα ανέλαβε καθήκοντα στην περιοχή της Δράμας. Εδώ τον βρήκε η Συμφωνία της Βάρκιζας στην οποία αντιτάχθηκε σθεναρά. Μετά πέρασε στην παρανομία. Μετά την ήττα του ΔΣΕ , και αφού πολέμησε στο Γράμμο Βίτσι διέφυγε στην Αλβανία και από εκεί πέρασε στην Πολωνία. Στιγματισμένος ήδη από το βουνό, οι πιέσεις της καθοδήγησης συνεχίστηκαν και στην Πολωνία όπου το ΚΚΕ λειτουργούσε ως κράτος εν κράτει. Το 1952 διαγράφτηκε από το κόμμα, κοντά σε αυτόν και η γυναίκα του. Οι δυσκολίες εξεύρεσης εργασίας και κατοικίας αλλά η έλλειψη δυνατότητας πληροφόρησης και διατύπωσης γνώμης περί κοινωνικών ζητημάτων, τον έπεισαν ότι το σύστημα του υπαρκτού σοσιαλισμού, όπως αυτό εφαρμόστηκε στην Σοβιετική Ένωση και τις άλλες χώρες της Ανατολικής Ευρώπης δεν μπορεί να συμπίπτει με το κοινωνικό σύστημα που αυτός και οι σύντροφοί του ονειρεύτηκαν. Στην Ελλάδα ήρθε ως επισκέπτης δυο φορές, το 1983 και το 1984. Την μικρή του περιουσία την βρήκε καταπατημένη. Στο οικόπεδο του σπιτιού του δεν βρήκε ούτε μια πέτρα όρθια. Πέθανε απογοητευμένος στην πόλη Breslau της Πολωνίας τις 22/5/1985.
