Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Εύλογα θα διερωτηθεί κανείς: δεν έχουμε αρκετές μεταφράσεις των ποιημάτων του Ε. Α. Πόε; Σε τι ωφελεί ακόμα μία; Πρόσφατα, ο φίλος μου ποιητής Μάκης Τζιλιάνος, ο οποίος γνωρίζει τις μεταφραστικές εντρυφήσεις μου, μου έδωσε να διαβάσω δύο διαφορετικές μεταφράσεις ποιημάτων του Ε. Α. Πόε στη γλώσσα μας. Χωρίς αυτές να είναι οι μόνες, απ' ότι ανακάλυψα μετά. Και οι δύο είναι παλιές, τη μία την είχα διαβάσει πριν ακόμα διαβάσω τα ποιήματα του Πόε στο πρωτότυπο, πολύ παλιά, αλλά δε θυμόμουν λεπτομέρειες. Η ένσταση του φίλου μου, που έγινε και δική μου, ήταν ότι και οι δύο...

Εύλογα θα διερωτηθεί κανείς: δεν έχουμε αρκετές μεταφράσεις των ποιημάτων του Ε. Α. Πόε; Σε τι ωφελεί ακόμα μία; Πρόσφατα, ο φίλος μου ποιητής Μάκης Τζιλιάνος, ο οποίος γνωρίζει τις μεταφραστικές εντρυφήσεις μου, μου έδωσε να διαβάσω δύο διαφορετικές μεταφράσεις ποιημάτων του Ε. Α. Πόε στη γλώσσα μας. Χωρίς αυτές να είναι οι μόνες, απ' ότι ανακάλυψα μετά. Και οι δύο είναι παλιές, τη μία την είχα διαβάσει πριν ακόμα διαβάσω τα ποιήματα του Πόε στο πρωτότυπο, πολύ παλιά, αλλά δε θυμόμουν λεπτομέρειες. Η ένσταση του φίλου μου, που έγινε και δική μου, ήταν ότι και οι δύο...

Σε ό,τι αφορά τις ιστορίες, γεννιέται ένα εύλογο ερώτημα: ποιες είναι οι λογοτεχνικές τους αξιώσεις, μπορούμε να τις αποκαλέσουμε λογοτεχνία; Η απάντηση δίχαζε στο παρελθόν τους μελετητές του μεγάλου σε όγκο προφορικού υλικού που καταγραφόταν. Παρ' ό,τι η χάρη και οι αποχρώσεις του προφορικού λόγου χρειάζονται πολλή δεξιοτεχνία για να περάσουν στον γραφτό χωρίς μεγάλη πολλές φορές απώλεια, η απάντηση είναι καταφατική, και, κατά έναν τρόπο, αυταπόδεικτη: η αξία τους διαφέρει ανάλογα με το ταλέντο του αφηγητή. Όπως δηλαδή συμβαίνει και με τον συγγραφέα της γραπτής λογοτεχνική...

Το βιβλίο του D. Ogden ξεκινάει την ιστορία της νεκρομαντείας με την ιστόρηση και κριτική ανάλυση της πρώτης γνωστής νεκρομαντικής επίκλησης στη λογοτεχνία του Δυτικού κόσμου: εκείνης του Οδυσσέα, με τη βοήθεια της Κίρκης, στην Οδύσσεια. Εκεί, κάπου δώθε απ' τον Ωκεανό (το μέρος δεν ονομάζεται), "μεταξύ ζωής και θανάτου" ο ομηρικός ήρωας συναντιέται με τον Τειρεσία, το φημισμένο προφήτη του αρχαίου κόσμου. Έτσι ξεκινάει μια παράδοση που έδωσε τα "τέσσερα μεγάλα" νεκρομαντεία, αρκετά δευτερεύοντα ή ηρωομαντεία και ως και πλανόδιους νεκρομάντεις. Εκείνο που πραγματικά εκπ...

Για να πραγματοποιηθεί μια γενική ανθολογία σύγχρονης Λατινοαμερικάνικης ποίησης, είναι απαραίτητος ο χρονολογικός περιορισμός. Ως τέτοιο διαχωριστικό χρονολογικά όριο, θεώρησα τη χρονιά γέννησης του Καίσαρα Βαλλιέχο το 1892, διότι αυτός ήταν που έφερε τη ριζική επανάσταση στην ισπανόφωνη ποίηση, σε μια γλώσσα τόσο ανοιχτή σε νοηματική, συγκινησιακή και εκφραστική πολλαπλότητα, και τόσο πρωτότυπη. Και το σημαντικότερο: είναι ακόμα αξεπέραστος σε πρωτοποριακό παλμό, στη Λατινική Αμερική όσο και στην Ισπανία. Η γνώμη αυτή δεν είναι μόνο δική μου, αλλά και της επίσημης κριτικ...

Για να πραγματοποιηθεί μια γενική ανθολογία σύγχρονης Λατινοαμερικάνικης ποίησης, είναι απαραίτητος ο χρονολογικός περιορισμός. Ως τέτοιο διαχωριστικό χρονολογικά όριο, θεώρησα τη χρονιά γέννησης του Καίσαρα Βαλλιέχο το 1892, διότι αυτός ήταν που έφερε τη ριζική επανάσταση στην ισπανόφωνη ποίηση, σε μια γλώσσα τόσο ανοιχτή σε νοηματική, συγκινησιακή και εκφραστική πολλαπλότητα, και τόσο πρωτότυπη. Και το σημαντικότερο: είναι ακόμα αξεπέραστος σε πρωτοποριακό παλμό, στη Λατινική Αμερική όσο και στην Ισπανία. Η γνώμη αυτή δεν είναι μόνο δική μου, αλλά και της επίσημης κριτικ...

Γιατί αποκρύπτεται ότι η Βίβλος, το πιο διαδεδομένο βιβλίο στον κόσμο, που για εκατομμύρια ανθρώπων αποτελεί «λόγο Θεού», βασίζεται στην ανάπλαση μύθων από την αρχαία ελληνική μυθολογία; Ο Ρήγας Καπάτος παραθέτει περισσότερες από 200 αντιστοιχίες που καταρρίπτουν το καινοφανές στα κείμενα της χριστιανικής θρησκείας. Η ανάπλαση της αρχαιοελληνικής προφορικής παράδοσης από τους Εβδομήκοντα και η προσαρμογή τους στις βιβλικές ιστορίες της παλαιάς και της καινής διαθήκης αποτελούν για 2000 χρόνια τον θεμέλιο λίθο μιας θρησκείας που με απαράμιλλη εμμονή πολέμησε ως ειδωλολατρ...

Παρίσι, 29 Μαρτίου 1938: ο Περουβιανός Καίσαρ Βαλιέχο, ο μεγαλύτερος ποιητής της ισπανικής γλώσσας στον 20ο αιώνα, και ίσως ο πιο ανθρώπινος, άπορος, ανέστιος, ξεψυχά σε μια κλινική, βαθιά τραυματισμένος από τα μαρτύρια του βίου του. Έκτοτε, η πρωτοποριακή ποίησή του θα στεφανώσει τον ίδιο, την πατρίδα του και τη γλώσσα του. Για τον ίδιο, βέβαια, ήταν αργά. Για όλους εμάς, τους ακόμα ζωντανούς, η ευκαιρία να τον γνωρίσουμε - επιτέλους.

Παρίσι, 29 Μαρτίου 1938: ο Περουβιανός Καίσαρ Βαλιέχο, ο μεγαλύτερος ποιητής της ισπανικής γλώσσας στον 20ο αιώνα, και ίσως ο πιο ανθρώπινος, άπορος, ανέστιος, ξεψυχά σε μια κλινική, βαθιά τραυματισμένος από τα μαρτύρια του βίου του. Έκτοτε, η πρωτοποριακή ποίησή του θα στεφανώσει τον ίδιο, την πατρίδα του και τη γλώσσα του. Για τον ίδιο, βέβαια, ήταν αργά. Για όλους εμάς, τους ακόμα ζωντανούς, η ευκαιρία να τον γνωρίσουμε - επιτέλους.

Η ποίηση του Λόπες Βελάρδε μας δίνει τα μικρά και αισθαντικά γεγονότα της καθημερινότητας σταχυολογημένα από τη ζωή όπου, στους στίχους του, εξυψώνονται για να αποτελέσουν την εξαίσια αισθητική τής ποίησής του. Όλα όσα ενδόμυχα συμβαίνουν στο νου και στην καρδιά του ανθρώπου, αποτελούν θέματά της. Το γέλιο των γυναικών μετατρέπεται σε κρύσταλλα και γάργαρους ήχους πηγών, τα τέλεια δόντια τους γίνονται αιτία ύμνου, και τα όνειρα χιμαιρικοί κόσμοι ταξιδιών σε αυτόν τον γεννημένο δάσκαλο του ποιητικού λόγου. Ο Ραμόν Λόπες Βελάρδε είναι ο κατ' εξοχήν ερωτικός Μεξικανός ποιητής....

Στη συλλογή του ελληνολάτρη ποιητή Μάρκο Μάρτος, υπάρχουν ποιήματα για τους θεούς του Ολύμπου, τους θεούς γενικά, οι οποίοι "υπάχουν μόνο γιατί εμείς τους σκεφτόμαστε", σχεδόν για όλους τους προσωκρατικούς φιλοσόφους και τις θεωρίες τους, για τον Επίκουρο, τον Ησίοδο, τη μάχη της Σαλαμίνας, για ήρωες του Ομήρου, όπως το ποίημα "Ο Πάρης συζητάει με την Ελένη", όπου έχουμε ευρηματικές ποιητικές συζεύξεις με το παρόν του αφηγητή τού ποιήματος, καθώς και στο ποίημα "Ναυσικά", κ.α. Πολύ παραστατική, με σαφή καταδίκη της βίας του πολέμου, είναι η κατάληξη του ποιήματος "Δούρειος...

Αυτά τα ποιήματα του Ρήγα Καππάτου περιέχουν μια φωτεινή αλήθεια: την εσωτερική κοινωνία της ζωής. Αποκαλύπτουν τα ενδόμυχα μονοπάτια όπου η ζωή των πραγμάτων, των όντων, της σιωπής, αποτελούν την έκπληξη μιας αποκάλυψης, την έκπληξη της αδελφότητας της ζωής των ειδών, στο χειμώνα ή στη βροχή, σε μια μυστικιστική διάσταση ή στο φως, στη φιλία ενός ζώου. Ο Αθηνούλης, το αλησμόνητο γατί που διατρέχει με τα βελούδινα πόδια του τους στίχους αυτών των ποιημάτων, είναι ένα φως της ζωής όλων των πραγμάτων που με αυτό το άπειρο φωτίζει τον άνθρωπο, συντροφεύει τον άνθρωπο μέσα από...

Όταν άρχισε να καθιερώνεται στην Ισπανία η περίφημη Γενιά του '27, με πολλούς από τους ποιητές της να δοκιμάζουν μια καινούρια αισθητική και τεχνική στα ποιήματά τους, η κριτική καταμαρτύρησε στον Ματσάδο ότι μένει πίσω με τον παραδοσιακό τρόπο γραφής του. Σήμερα, μερικοί από τους ποιητές της περίφημης αυτής γενιάς, η οποία αριθμούσε κάπου δεκατέσσερα γνωστά, τότε, ονόματα, είναι εντελώς ξεχασμένοι. Άλλοι επιζούν χάρη σε κάποιες συλλογές τους, και άλλοι μόνο χάρη σε μερικά ποιήματά τους. Από αυτούς μόνο τα "Ποιητικά Άπαντα" του Γκαρθία Λόρκα, συνεχίζουν να επανεκδίδονται ακ...

Ο Ρομπέρτο Φερνάνδες Ρεταμάρ είναι ο πιο γνωστός ζων Κουβανός ποιητής σήμερα και ο εθνικός ποιητής του νησιού. Η ποίησή του, συνεπής στις επιταγές του συμπατριώτη του αγωνιστή-ποιητή Χοσέ Μαρτί, εμπνέεται από την ιστορία, τους αγώνες του νησιού, αλλά και από την ιστορία, τον έρωτα και τη ζωή των άλλων λαών της ηπείρου. Δεν στερεί την αλληλεγγύη της σε μακρινούς λαούς, όπως ο βιετναμικός, και δεν μένει ξένη όπου και όταν το επιτάσσουν οι στιγμές. Είναι μια ποίηση μαχητική όταν το θέλει η ιστορία αλλά και λυρική, σατυρική, ελεγειακή ή περιπαικτική, για να εμπνευσθεί από τα μι...

"Το λεξικό των ισμών" του Χουάν Εδουάρδο Σιρλότ (1916-1973), αποτελεί μια μοναδικά εμπεριστατωμένη και υπεύθυνη προσπάθεια ταξινόμησης και αξιολόγησης εννοιών της σύγχρονης σκέψης και τέχνης. Θεωρείται απαραίτητο συμπλήρωμα για τη βιβλιοθήκη κάθε λογοτέχνη, καλλιτέχνη, στοχαστή και καθηγητή αυτών των ειδικοτήτων, αλλά και κάθε απλού αναγνώστη ή εραστή αυτών των πνευματικών δραστηριοτήτων. Η επιτυχία του λεξικού οφείλεται σε τέσσερις, κυρίως, λόγους: στο εύρος και το βάθος γνώσεων του συγγραφέα, στην πείρα του ως κριτικού τέχνης και λογοτεχνίας, στην αγάπη και την προσήλωσή...

Το 1945, όταν η Gabriela Mistral πήρε το Βραβείο Νόμπελ, η Ελλάδα έβγαινε από τον δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και έμπαινε στον Εμφύλιο Πόλεμο, οι μεταφράσεις από τα ισπανικά τότε γίνονταν, κυρίως, από άλλες γλώσσες και η επικοινωνία μεταξύ χωρών και ανθρώπων ήταν πολύ βραδύτερη από σήμερα. Έτσι, η βαθιά ανθρώπινη και αισθαντική ποίησή της Γκαμπριέλα Μιστράλ δεν αντιπροσωπεύτηκε ποτέ επαρκώς στη γλώσσα μας. Το βιβλίο αυτό με τα ωραιότερα ποιήματά της, εκτός από το να γνωρίσει στο ελληνικό αναγνωστικό κοινό την σημαντική αυτή ποιήτρια από την Χιλή φιλοδοξεί, ταυτοχρόνως, να δ...

"Η Διαθήκη του Μελιέ έπρεπε να βρίσκεται στην τσέπη κάθε έντιμου ανθρώπου· ένας έντιμος παπάς, γεμάτος ειλικρίνεια, που ζητάει συγγνώμη από το Θεό επειδή είχε αυταπατηθεί, πρέπει να φωτίσει εκείνους που αυταπατώνται." (Βολταίρος) Πολλά βιβλία έχουν εκδοθεί γύρω από το θέμα της μη ύπαρξης του Θεού. Αλλά το βιβλίο αυτό είναι γραμμένο από έναν παπά που πραγματεύεται το θέμα απλά και πειστικά όσο κανένας. Και μάλιστα σε μια εποχή (δεύτερο μισό του 17ου αιώνα) που κάτι τέτοιο ήταν άκρως επικίνδυνο. Λίγοι φιλόσοφοι πριν από τον εκπληκτικό παπα-Ζαν Μελιέ ασχολήθηκαν με το...

Ο Χοσέ Κάρλος Μαριάτεγκι (1894-1930) δεν είναι μόνο ο πιο σημαντικός και ο πιο ευρηματικός από τους Λατινοαμερικανούς μαρξιστές αλλά επίσης κι ένας στοχαστής που το έργο του, λόγω της δύναμής του και της πρωτοτυπίας του, έχει ένα παγκόσμιο βεληνεκές. Ο αιρετικός μαρξισμός του παρουσιάζει βαθιές συγγένειες με μερικούς από τους μεγάλους συγγραφείς του δυτικού μαρξισμού: τον Gramsci, τον Lukacs ή και τον Walter Benjamin. Στην καρδιά της ετεροδοξίας του Μαριάτεγκι, της ιδιοτυπίας του μαρξιστικού φιλοσοφικού και πολιτικού του λόγου, βρίσκεται ένας πυρήνας απαράγραπτα ρομαντικός...

Ο Χοσέ Κάρλος Μαριάτεγκι, ένα από τα σηµαντικότερα κριτικά και φιλοσοφικά πνεύµατα της Λατινικής Αµερικής, ήθελε πάντα να γράψει ένα µυθιστόρηµα. Έτσι είχε πει λίγο πριν πεθάνει. Και όλοι υπέθεταν ότι αυτό θα είχε για θέµα του κάτι διαφορετικό από αυτό που έγραψε: ότι θα ήταν οπωσδήποτε κάτι συναφές µε τα πολιτικά του πιστεύω και, κυρίως, µε το θέµα της άγριας εκµετάλλευσης του Ινδιάνου που τον απασχολούσε µε τόσο πάθος. Έτσι, µαζί µε τα "Εφτά ερµηνευτικά δοκίµια της περουβιανής πραγµατικότητας", που εκφράζουν τα πολιτικο-κοινωνικά του πιστεύω και την πραγµατικότητα της Λα...