Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Ένας Γερμανός φιλόσοφος, ο Martin Heidegger, βλέπει έναν πίνακα του Ολλανδού ζωγράφου Van Gogh που απεικονίζει ένα ζευγάρι παπούτσια. Ο πίνακας τον εντυπωσιάζει και του αφιερώνει ένα εκτενές σχόλιο. Ένας Αμερικανός ιστορικός τέχνης, ο Meyer Schapiro, διαβάζει το σχόλιο του φιλοσόφου και διατυπώνει γραπτώς τις αντιρρήσεις του. Ένας Γάλλος φιλόσοφος, ο Jacques Derrida, διαφωνεί και με τους δύο, προχωρεί σε μια συγκριτική ανάγνωση των θέσεών τους και συγγράφει επ' αυτού ένα δοκίμιο. Τέλος ο Αμερικανός ιστορικός, ο Σαπίρο, επανέρχεται -έχοντας υπόψη του, χωρίς να το ομολογεί, τ...

Το σύντομο μελέτημα του Martin Heidegger "Η τέχνη και ο χώρος" εκδόθηκε το 1969 και μπορεί να θεωρηθεί το "κύκνειο άσμα" του μεγάλου Γερμανού φιλοσόφου. Πρόκειται για μιαν ακόμη ματιά στα δυο αυτά θέματα, που τον απασχόλησαν από τα νεανικά του χρόνια, με συνδετικό κρίκο τώρα τη γλυπτική. Η εμπεριστατωμένη εισαγωγή και τα σχόλια του Γιάννη Τζαβάρα φωτίζουν τόσο την ειδική σκοπιά απ' όπου ο ώριμος στοχαστής θεωρεί τη συνάρτηση χώρου και τέχνης στην ανθρώπινη ζωή όσο και τις διαφοροποιήσεις του έναντι των προηγούμενων προσεγγίσεών του.

Το κείμενο "Τι είναι μεταφυσική;" δημοσιεύθηκε για πρώτη φορά το 1929. Γνώρισε έκτοτε δεκατέσσερις επανεκδόσεις στα γερμανικά και μεταφράστηκε σε δεκάδες γλώσσες. Την ιδιαίτερη σημασία του υπογράμμισε και ο ίδιος ο Heidegger, συμπληρώνοντάς το με έναν "Επίλογο" (1943) και προτάσσοντας μια εκτενέστατη "Εισαγωγή" (1949). Τα τρία κείμενα στην αλληλουχία τους παρέχουν μια αποκαλυπτική εικόνα της στοχαστικής διαδρομής του φιλοσόφου. Με αφετηρία τον παραδοσιακό ορισμό της μεταφυσικής ως κίνησης "πέραν των όντων", το "Τι είναι μεταφυσική;" την περιγράφει ως μια πορεία υπέρβασης...

Η πραγματεία "Επιστολή για τον Ανθρωπισμό" είναι ένα από τα γνωστότερα και σημαντικότερα κείμενα του γερμανού φιλοσόφου Martin Heidegger. Με αφετηρία το ερώτημα για την ουσία του ανθρώπου και σε αντιπαράθεση με την παραδοσιακή, μεταφυσική αντίληψη ο Heidegger αναπτύσσει, με τρόπο βατό και κατανοητό, τις θεμελιώδεις αρχές της σκέψης του. Η παρούσα δίγλωσση έκδοση του κειμένου Επιστολή για τον Ανθρωπισμό είναι εμπλουτισμένη με μία εκτενή εισαγωγή του μεταφραστή στο έργο του Heidegger, το χρονικό της γραφής του κειμένου, σύντομα ερμηνευτικά σχόλια και πλούσια βιβλιογραφική ενη...

Πώς είδε την Ελλάδα ένας ξένος μεγάλος φιλόσοφος; Ποιες σκέψεις του προκάλεσαν οι αρχαιότητες αλλά και οι ίδιοι οι τόποι, ο Ψηλορείτης, η πεδιάδα της Νεμέας, η κοιλάδα του Πλειστού, ο βράχος του Σουνίου, το Αρχιπέλαγος; Πώς κατορθώνει να συνδυάσει τα αρχαιολογικά ευρήματα και τα αγάλματα μεταξύ τους και με το τοπίο, κι όλα αυτά με τον Όμηρο, τον Πίνδαρο, τον Αισχύλο, τον Ηράκλειτο, τον Πλάτωνα, τον Χαίλντερλιν; Αυτά μας αφηγείται εδώ ο Χάιντεγγερ, περνώντας από την περιγραφή στη φιλοσοφική ανάλυση, από τον θαυμασμό στο στοχασμό, σ' ένα βιβλίο που ίσως να μην κατατάσσεται στ...

Τα κείμενα του Martin Heidegger που παρουσιάζονται εδώ (από τα μαθήματα του Μαρβούργου του 1925 και του 1928) προσφέρουν στον αναγνώστη μια εξαιρετικά πιστή, προσιτή και βαθιά ερμηνεία της φαινομενολογίας, αναδεικνύοντας παράλληλα την άγνωστη στο ελληνικό κοινό φαινομενολογική διάσταση της φιλοσοφίας του Heidegger. Και τα δύο κείμενα αναλύουν στη διαπλοκή τους τρεις θεμελιώδεις φιλοσοφικές έννοιες, έτσι όπως υιοθετήθηκαν από τη φαινομενολογία: την αποβλεπτικότητα, το a priori και την κατηγορική εποπτεία. Χωρίς να απομακρύνεται από την "ορθόδοξη" φαινομενολογία του δασκάλου...

Το ερώτημα για το νόημα του Είναι είναι το πιο καθολικό και το πιο κενό· ταυτόχρονα όμως κείται μέσα του η δυνατότητα να εξατομικευτεί οξύτατα στο εκάστοτε εδωνά-Είναι [Dasein]. Αν μέλλουμε να πετύχουμε τη θεμελιώδη έννοια του "Είναι" και να σκιαγραφήσουμε την απαιτούμενη οντολογική εννοιολόγηση και τις αναγκαίες παραλλαγές, χρειαζόμαστε ένα συγκεκριμένο οδηγό. Η καθολικότητα της έννοιας "Είναι" δεν αντιμάχεται τον "ειδικευμένο" χαρακτήρα της έρευνας· έχουμε δηλαδή την πρόθεση να προχωρήσουμε προς την έννοια του Είναι ερμηνεύοντας ένα εδικό ον, το εδωνά-Είναι, με το οποίο σ...

Η διάλεξη "Ο Χαίντερλιν και η ουσία της ποίησης" δόθηκε στη Ρώμη στις 2 Απριλίου 1936. Πρόκειται για το πρώτο κείμενο του γερμανού φιλοσόφου Μάρτιν Χάιντεγκερ (1889-1976) που αφορά το έργο του μεγάλου ποιητή Φρήντριχ Χαίλντερλιν (1770-1843). Πρόθεση του Heidegger στην πρώτη αυτή προσπάθεια συνομιλίας με τον ποιητή δεν είναι η φιλολογική ανάγνωση και ανάλυση συγκεκριμένων ποιημάτων του ποιητή, στόχος του είναι ο καθορισμός της ουσίας της ποίησης. Στο ερώτημα γιατί ο Χαίλντερλιν και όχι κάποιος άλλος ο Heidegger απαντά: "Ο Χαίλντερλιν δεν επελέγη επειδή το έργο του πραγματών...

Η συνέντευξη του Martin Heidegger στον "Spiegel" δόθηκε τον Σεπτέμβριο του 1966 και δημοσιεύτηκε, σύμφωνα με τον όρο που είχε θέσει ο ίδιος, το 1976, μετά τον θάνατό του. Αφορμή της συνέντευξης ήταν η επιθυμία του Heidegger να "απαντήσει" στην κατηγορία ότι συνεργάστηκε με το εθνικοσοσιαλιστικό κίνημα. Όμως η συνέντευξη δεν περιορίζεται τελικά στο θέμα αυτό, αλλά επεκτείνεται σε μια γενικότερη έκθεση της στάσης του Heidegger απέναντι στα προβλήματα του σύγχρονου κόσμου, και έτσι προσφέρεται ιδιαίτερα για μια πρώτη εξοικείωση με τη σκέψη του. Προτάσσεται ένα μικρό κείμενο τ...

"Η προέλευση του έργου τέχνης" ("Der Ursprung des Kunstwerkes", 1950) είναι το κείμενο που περιέχει τις κύριες αντιλήψεις του Martin Heidegger σχετικά με τη φιλοσοφία της τέχνης. Εδώ διατυπώνεται η άποψη ότι μέσα στο καλλιτέχνημα αποκαλύπτεται η αλήθεια, και άρα η τέχνη δεν έχει να κάνει κυρίως με το ωραίο και την ομορφιά. Διατυπώνεται επίσης η πεποίθηση ότι «κάθε τέχνη είναι κατ' ουσίαν ποίηση»· αυτό δεν μειώνει τα άλλα είδη τέχνης, π.χ. τη μουσική, την αρχιτεκτονική ή τη γλυπτική, αλλά αντίθετα αναδείχνει το βαθύτερο νόημά τους. Συνάμα ο Χάιντεγγερ βρίσκει ευκαιρία να κρ...

Η διάλεξη "Τι είναι η φιλοσοφία;/ Was ist das die Philosophie?" συνδέεται με την πρώτη ζωντανή παρουσία του Martin Heidegger στη Γαλλία τον Αύγουστο του 1955, στο συνέδριο του Cerisy-la-Salle, και συνέβαλε στην επανεκτίμηση του χαϊντεγγεριανού στοχασμού κατά τη μεταπολεμική περίοδο. Το κείμενο αναπτύσσεται έχοντας ως αφετηρία μία και μοναδική λέξη, η οποία είναι το πέρας του τίτλου-ερωτήματος: φιλοσοφία. Η ανάπτυξη είναι χρονική, συνοψίζει όλη την ιστορία της φιλοσοφίας, από τους προσωκρατικούς, από την έναρξη της μεταφυσικής στον Πλάτωνα ως το τέλος της, στον Nietzsche....

Στο δεύτερο μέρος του "Είναι και χρόνος" (η μετάφραση του πρώτου μέρους κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Δωδώνη το 1978) ο Martin Heidegger εμπλουτίζει και προεκτείνει την ανακάλυψη η οποία υπήρξε το κορυφαίο επίτευγμα του πρώτου μέρους: ότι το Είναι του ανθρώπου είναι η μέριμνα. Κατά πόσο χαρακτηρίζει αυτή η έννοια ολόκληρο τον άνθρωπο, από την αρχή έως το τέλος του; Για να απαντήσει σ' αυτή την ερώτηση ο Χάιντεγγερ καταπιάνεται με το "τέλος" του ανθρώπου, που είναι ο θάνατος. Μέσα στον καθημερινό τρόπο διαβίωσης οι άνθρωποι ζουν κατά το πλείστον αναυθεντικά. Ξεχνούν τον επικ...