Γουλάκη - Βουτυρά Αλεξάνδρα
Gouláki - Voutyrá Alexándra
Γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη όπου σπούδασε αρχαιολογία και ιστορία τέχνης με καθηγητές τους Μ. Ανδρόνικο, Γ. Δεσπίνη, Δ. Παντερμαλή, Ν. Πλάτωνα και Χρ. Χρήστου (πτυχίο το 1976). Συνέχισε τις μεταπτυχιακές της σπουδές στην Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου της Βόννης, όπου εκπόνησε το διδακτορικό της με θέμα: "Κλασικές και κλασικιστικές παραστάσεις Νίκης" (Βόννη 1980). Το 1981 εργάστηκε στην Αρχαιολογική Εταιρεία για το Μυθολογικό Λεξικό LIMC. Από το 1982 διδάσκει ιστορία της τέχνης στο Τμήμα Αρχιτεκτόνων της Πολυτεχνικής Σχολής του ΑΠΘ ως επίκουρη καθηγήτρια. Έχει ασχοληθεί ιδιαίτερα με την μελέτη του έργου του Γιαννούλη Χαλεπά, με το εργαστήριο μαρμαρογλυπτικής του πατέρα του, του Ιωάννη Χαλεπά και με Τηνιακούς γλύπτες. Από το 1990 έχει την ευθύνη ενός ερευνητικού προγράμματος που αφορά την εκκλησιαστική μαρμαρογλυπτική στις Κυκλάδες. Επίσης ασχολείται από το 1985 με θέματα μουσικής εικονογραφίας στην αρχαιότητα, αλλά και σε άλλες περιόδους. Έχει δημοσιεύσει πολλά βιβλία και μελέτες με θέματα νεοελληνικής γλυπτικής και μουσικής εικονογραφίας.
Χίος, Λέσβος και η εκκλησιαστική γλυπτική στο Αιγαίο 16ος - 20ος αιώνας
Γουλάκη - Βουτυρά Αλεξάνδρα
Μέθεξις (2011)
Το Αιγαίο, η ελληνική θάλασσα ανάμεσα στην Ευρώπη και την Ανατολή, με τα μικρά και μεγάλα νησιά του, συγκεντρώνει έναν δικό του πολιτισμό, μια πολιτισμική προσφορά ανεκτίμητη έξι χιλιάδων χρόνων. Ωστόσο, η συμβολή του στην καλλιτεχνική δημιουργία σε διάφορους τομείς των νεότερων χρόνων είναι λιγότερο γνωστή και δεν έχει ερευνηθεί πάντα διεξοδικά. Η εκκλησιαστική τέχνη, ανάμεσα στην αρχιτεκτονική εφαρμογή, την καλλιτεχνική δημιουργία και τη λατρεία, έχει να παρουσιάσει εξαιρετικά δείγματα σε μάρμαρο, ξύλο, αλλά και γύψο, έργα ουσιαστικά άγνωστα και απρόσιτα στους ερευνητές κ...
Μουσική, χορός και εικόνα
Γουλάκη - Βουτυρά Αλεξάνδρα
Σύλλογος προς Διάδοσιν Ωφελίμων Βιβλίων (1995)
Μουσείο Τηνίων καλλιτεχνών Πύργου Τήνου
Γουλάκη - Βουτυρά Αλεξάνδρα
Φιλιππότη (1994)
Η Τήνος δεν είναι μόνο το νησί της Μεγαλόχαρης, αλλά και του μαρμάρου. 'Οχι γιατί άλλα μέρη της Ελλάδας δεν έχουν μάρμαρο, και μάλιστα καλής ποιότητας, αλλά γιατί κανένας άλλος τόπος (κι εδώ πρόκειται ουσιαστικά για δύο χωριά, τον Πύργο και τα Υστέρνια) δεν έβγαλε τόσο πολλούς και άξιους καλλιτέχνες, τόσους εργάτες του μαρμάρου από τον 19ο αιώνα ώς τις μέρες μας. Ο Χαλεπάς, ο Φιλιππότης, ο Βιτάλης, οι Σώχοι, για να μείνουμε στα πιο γνωστά ονόματα, οι πιο σημαντικοί μας γλύπτες σχετίζονται με αυτή την περιοχή. Αυτή η ίδια περιοχή έδωσε και τους μαστόρους, τους τεχνίτες, που...
Μαρμάρινα τέμπλα της Άνδρου
Γουλάκη - Βουτυρά Αλεξάνδρα
Καΐρειος Βιβλιοθήκη (2001)
[…] Στην εισαγωγή επιχειρείται μια συνοπτική παρουσίαση της εξέλιξης της μαρμαρογλυπτικής στο νησί της Άνδρου, ενταγμένης στα ιστορικά και κοινωνικά πλαίσια της εποχής. Στο επόμενο κεφάλαιο παρουσιάζεται η εξέλιξη της εκκλησιαστικής μαρμαρογλυπτικής αναλυτικά, χωρισμένη σε υποκεφάλαια που παρακολουθούν χρονολογικά τις δραστηριότητες των εργαστηρίων στην Άνδρο από τις αρχές του 17ου αιώνα ως τον 20ο αιώνα. Η εξέλιξη παρακολουθείται παράλληλα στο μορφολογικό-στιλιστικό και κατασκευαστικό επίπεδο. Στο δεύτερο μέρος του βιβλίου παρουσιάζονται σε μορφή καταλόγου οι ναοί και οι...
Μαρμάρινα τέμπλα της Άνδρου
Γουλάκη - Βουτυρά Αλεξάνδρα
Καΐρειος Βιβλιοθήκη (2001)
[…] Στην εισαγωγή επιχειρείται μια συνοπτική παρουσίαση της εξέλιξης της μαρμαρογλυπτικής στο νησί της Άνδρου, ενταγμένης στα ιστορικά και κοινωνικά πλαίσια της εποχής. Στο επόμενο κεφάλαιο παρουσιάζεται η εξέλιξη της εκκλησιαστικής μαρμαρογλυπτικής αναλυτικά, χωρισμένη σε υποκεφάλαια που παρακολουθούν χρονολογικά τις δραστηριότητες των εργαστηρίων στην Άνδρο από τις αρχές του 17ου αιώνα ως τον 20ο αιώνα. Η εξέλιξη παρακολουθείται παράλληλα στο μορφολογικό-στιλιστικό και κατασκευαστικό επίπεδο. Στο δεύτερο μέρος του βιβλίου παρουσιάζονται σε μορφή καταλόγου οι ναοί και οι...
Μανόλης Τζομπανάκης: γλυπτά και σχέδια 1963 - 2008
Γουλάκη - Βουτυρά Αλεξάνδρα
Δημοτική Πινακοθήκη Χανίων (2009)
Η έκθεση αυτή, με γενικό τίτλο "Μανόλης Τζομπανάκης: Γλυπτά και σχέδια 1963 - 2008" που θα διαρκέσει μέχρι 15 Μαΐου 2009, αποτελεί μια ακόμη στήριξη και προβολή, από τη Δημοτική Πινακοθήκη Χανίων, των σύγχρονων εικαστικών αντιλήψεων στη χώρα μας. Η παρουσίαση των έργων του Μανόλη Τζομπανάκη, συμβάλει στην προβολή της νεοελληνικής γλυπτικής και μας δίνει τη δυνατότητα να έλθουμε σε επαφή με το έργο ενός από τους πιο ταλαντούχους Έλληνες γλύπτες. Ταυτόχρονα, όμως, προσφέρει αναμφίβολα πολύτιμη βοήθεια τόσο στη διάσωση της πολιτιστικής μας κληρονομιάς, όσο και γενικότερα στην...
Η Ελλάδα του μόχθου 1900 - 1960
Συλλογικό έργο
Ριζάρειο Ίδρυμα (2005)
Το λεύκωμα αυτό επιχειρεί να αποτυπώσει μια εποχή που χάθηκε για πάντα. Αθώα εποχή, σκληρή και για αυτό πραγματική. Οι φωτογραφίες της συλλογής του Νίκου Πολίτη, εκφραστικές, συγκινητικές, γήινες και λιτές, δίνουν το μέτρο του ανθρώπινου μόχθου σε μια Ελλάδα που αλλάζει. Παρατηρώντας τα πρόσωπα των ανθρώπων, τις χειρονομίες τους, τα εργαλεία, τον κόπο τους, αποκομίζουμε την ολοζώντανη εικόνα μιας κοινωνίας σε μεταβατικό στάδιο.
Η εκκλησιαστική μαρμαρογλυπτική στις Κυκλάδες από τον 16ο ως τον 20 αιώνα
Γουλάκη - Βουτυρά Αλεξάνδρα
Φιλιππότη (1996)
Η αρχαία ελληνική τέχνη και η ακτινοβολία της
Βουτυράς Εμμανουήλ
Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών. Ίδρυμα Μανόλη Τριανταφυλλίδη (2011)
Το έβδομο και τελευταίο εγχειρίδιο της σειράς "Αρχαιογνωσία και Αρχαιογλωσσία στη Μέση Εκπαίδευση" επιγράφεται "Η αρχαία ελληνική τέχνη και η ακτινοβολία της" και αποτελεί συνεργατικό πόνημα του ζεύγους Μανόλη και Αλεξάνδρας Βουτυρά. Προκαταβάλλονται με δίκαιη, πιστεύω, έμφαση δύο δυσεύρετες αρετές του εγχειριδίου. Η μία αρετή αποτυπώνεται ήδη στη διαίρεση του εγχειριδίου σε δύο σχεδόν ισότιμα μέρη. Το πρώτο, συνταγμένο από τον Μανόλη Βουτυρά, είναι εξ ορισμού αρχαιολογικό και επιγράφεται "Αρχαία ελληνική τέχνη". Εξελισσόμενο σε οκτώ έντιτλα κεφάλαια, καλύπτει με επάρκε...
Ελληνικά μουσικά όργανα
Συλλογικό έργο
Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Τελλόγλειο Ίδρυμα (2012)
Ο συλλογικός τόμος "Ελληνικά μουσικά όργανα" έρχεται να επισφραγίσει την πολύχρονη έρευνα του Αρχείου Μουσικής Εικονογραφίας και Φιλολογικών Πηγών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, με τη επιστημονική επίβλεψη της καθηγήτριας του Τμήματος Μουσικών Σπουδών ΑΠΘ κας. Αλεξάνδρας Γουλάκη-Βουτυρά και την γενναιόδωρη επιχορήγηση του Πολιτιστικού Ιδρύματος Ομίλου Πειραιώς. Στα πλαίσια αυτού του πενταετούς ερευνητικού έργου απασχολήθηκε μία ομάδα επιστημόνων από διάφορους κλάδους (αρχαιολογία, βυζαντινολογία, ιστορία, φιλολογία, μουσικολογία κ.ά.), που προχώρησε σε μία εκ...
Ελληνικά μουσικά όργανα
Συλλογικό έργο
Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Τελλόγλειο Ίδρυμα (2012)
Ο συλλογικός τόμος "Ελληνικά μουσικά όργανα" έρχεται να επισφραγίσει την πολύχρονη έρευνα του Αρχείου Μουσικής Εικονογραφίας και Φιλολογικών Πηγών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, με τη επιστημονική επίβλεψη της καθηγήτριας του Τμήματος Μουσικών Σπουδών ΑΠΘ κας. Αλεξάνδρας Γουλάκη-Βουτυρά και την γενναιόδωρη επιχορήγηση του Πολιτιστικού Ιδρύματος Ομίλου Πειραιώς. Στα πλαίσια αυτού του πενταετούς ερευνητικού έργου απασχολήθηκε μία ομάδα επιστημόνων από διάφορους κλάδους (αρχαιολογία, βυζαντινολογία, ιστορία, φιλολογία, μουσικολογία κ.ά.), που προχώρησε σε μία εκ...
Γιαννούλης Χαλεπάς
Συλλογικό έργο
Εθνική Πινακοθήκη - Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτζου (2007)
Η αναδρομική έκθεση του Χαλεπά στην Εθνική Γλυπτοθήκη αποτελεί μια μοναδική πρόκληση στον χώρο της νεοελληνικής γλυπτικής: για πρώτη φορά εκτίθενται μαζί τα περισσότερα σωζόμενα έργα του καλλιτέχνη δίπλα σε έναν σημαντικό αριθμό σχεδίων δίνοντας αφορμή για μιαν επανεξέταση της σημασίας τους σε σχέση με την εποχή που δημιουργήθηκαν, αλλά κυρίως σε σχέση με την σύγχρονη καλλιτεχνική πραγματικότητα. Παρόλο που η βιβλιογραφία για τον Χαλεπά είναι τεράστια, παρόλο που πολλοί άξιοι μελετητές ασχολήθηκαν με την ζωή και το έργο του, εξακολουθούν να μένουν αινιγματικά τα έργα του μ...
Γιαννούλης Χαλεπάς
Συλλογικό έργο
Εθνική Πινακοθήκη - Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτζου (2007)
Η αναδρομική έκθεση του Χαλεπά στην Εθνική Γλυπτοθήκη αποτελεί μια μοναδική πρόκληση στον χώρο της νεοελληνικής γλυπτικής: για πρώτη φορά εκτίθενται μαζί τα περισσότερα σωζόμενα έργα του καλλιτέχνη δίπλα σε έναν σημαντικό αριθμό σχεδίων δίνοντας αφορμή για μιαν επανεξέταση της σημασίας τους σε σχέση με την εποχή που δημιουργήθηκαν, αλλά κυρίως σε σχέση με την σύγχρονη καλλιτεχνική πραγματικότητα. Παρόλο που η βιβλιογραφία για τον Χαλεπά είναι τεράστια, παρόλο που πολλοί άξιοι μελετητές ασχολήθηκαν με την ζωή και το έργο του, εξακολουθούν να μένουν αινιγματικά τα έργα του μ...
Yannoulis Chalepas
Συλλογικό έργο
Εθνική Πινακοθήκη - Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτζου (2007)
The retrospective exhibition of Chalepas at the National Glyptothque posed an extraordinary challenge in Modern Greek sculpture. It is for the first time that most of the artist's surviving works go on display under one roof, along with a substantial number of his drawings. This unique occasion provides an opportunity to re-assess the importance of his work with respect to the period in which it was produced, but above all from the point of view of contemporary art. The bibliography on Chalepas is vast, and many distinguished scholars have studied his life and work. Nevert...
Yannoulis Chalepas
Συλλογικό έργο
Εθνική Πινακοθήκη - Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτζου (2007)
The retrospective exhibition of Chalepas at the National Glyptothque posed an extraordinary challenge in Modern Greek sculpture. It is for the first time that most of the artist's surviving works go on display under one roof, along with a substantial number of his drawings. This unique occasion provides an opportunity to re-assess the importance of his work with respect to the period in which it was produced, but above all from the point of view of contemporary art. The bibliography on Chalepas is vast, and many distinguished scholars have studied his life and work. Nevert...