Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Είναι αντιφατικό το να γράφει ερωτικά ποιήματα ένας δάσκαλος μιας φιλοσοφίας η οποία απορρίπτει τα ερωτικά πάθη και "περιφρονεί" την ποίηση: Να υπηρετεί, έστω, όχι τη γλυκανάλατη ή "λυρική", μα μία πιο πεζή ή ωμή εκδοχή της; Ίσως όχι· αρκεί να μην ξεχνά κανείς πως η ποίηση απλώς εκφράζει τη ζωή - όχι την αλήθεια για τη ζωή. Ο Φιλόδημος, χαρακτηριστική περίπτωση κοσμοπολίτη λόγιου του 1ου αι. π.Χ. πέρασε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του στο Herculaneum, κοντά στην Πομπηία, όπου δίδασκε Επικούρεια φιλοσοφία. Τα έργα του, επί αιώνες θαμμένα μετά την έκρηξη του Βεζούβιου, εξακ...

Οι ίδιοι οι Στωικοί αναγνώριζαν ότι ο Στωικός σοφός είναι σπάνιο φαινόμενο -"σπάνιο όσο και το πουλί, ο Φοίνικας". Ένα σχεδόν ανέφικτο ιδεώδες, που ωστόσο ποτέ δεν παύει να αποτελεί τον υπέρτατο σκοπό, και που ταυτίζεται με την τέλεια ευδαιμονία. Ο σοφός είναι όμοιος με τον Θεό, και μόνο σ' αυτό διαφέρουν: ο σοφός είναι θνητός και μειονεκτεί σε σχέση με τον Θεό ως προς την αγαθοποιό δύναμη· όμως μεταξύ δύο σοφών ο πλουσιότερος δεν είναι και ο καλύτερος. Το ιδεώδες του Στωικού σοφού υπάρχει πάντα για να δείχνει πώς θα μπορούσαμε και πώς αξίζει να είμαστε. Είναι το πρότυπο σ...

Το βιβλίο του Νicholas White είναι ένα βιβλίο που εστιάζει σε ορισμένα από τα κεντρικότερα ζητήματα της φιλοσοφίας του Πλάτωνα, στα προβλήματα γνωσιοθεωρίας και μεταφυσικής, τα οποία αναδύονται με διάφορες μορφές στα πλατωνικά έργα. Από την άποψη αυτή το βιβλίο του White είναι ένα φιλόδοξο βιβλίο. Αυτό που το καθιστά πολύτιμο είναι το γεγονός ότι ο συγγραφέας του καταφέρνει όχι μόνο να εντοπίσει τα θεμελιώδη ερωτήματα που πραγματεύεται ο Πλάτων στις συζητήσεις των επιμέρους διαλόγων, αλλά και να αναδείξει τους λόγους για τους οποίους υιοθετούνται διαφορετικές προσεγγίσεις σ...

Τι είναι όμως φιλοσοφία; Τι απέμεινε μετά την αποχώρηση από την πατρογονική εστία των επιστημονικών πεδίων που γέννησε η φιλοσοφία; Αυτό που απέμεινε είναι ένας ερευνητικός τομέας ο οποίος δεν κάνει παρατηρήσεις, δεν εκτελεί πειράματα, και δεν χρειάζεται εμπειρικά δεδομένα: πρόκειται για ένα θεωρητικό αντικείμενο που απαιτεί μονάχα στοχασμό. Από μια εμπειριστική σκοπιά εκφράζεται σκεπτικισμός σχετικά με την ύπαρξη ενός τέτοιου αντικειμένου: από τη σκοπιά αυτή κάθε γνώση απορρέει ασφαλώς από την εμπειρία. Μια πρόχειρη απάντηση θα ήταν η ερώτηση. "Τι εμπειρικό δεδομένο σου πα...

Σε αυτό το πρωτότυπο και σύνθετο έργο παρουσιάζεται η φιλοσοφία των σημαντικότερων πρώιμων χριστιανών φιλοσόφων, όπως ο Ιουστίνος, ο Κλήμης, ο Τερτυλλιανός, ο Ωριγένης, ο Βασίλειος, ο Γρηγόριος Νύσσης κ.ά. Υποστηρίζεται συχνά ότι οι χριστιανοί φιλόσοφοι οικειοποιήθηκαν, προσάρτησαν, ακολούθησαν ή ενσωμάτωσαν πλατωνικές, περιπατητικές ή στωικές απόψεις. Αρκετές μελέτες κάνουν λόγο για την οικειοποίηση του Πλάτωνα από τους χριστιανούς, τη χριστιανική χρήση του Αριστοτέλη ή τον στωικισμό των Πατέρων της Εκκλη­σίας. Αυτή η προσέγγιση όμως είναι απλουστευτική. Οι χριστιανοί στ...

Η αρχαία φιλοσοφία είναι μεν μία ορισμένη περίοδος της ιστορίας της φιλοσοφίας, είναι όμως και η περίοδος εκείνη στην οποία το πεδίο της φιλοσοφίας, όπως το γνωρίζουμε στο δυτικό κόσμο τουλάχιστον, διαμορφώνεται και κρυσταλλώνεται, τόσο όσον αφορά τα ερωτήματα που τίθενται, αυτά που σήμερα αποκαλούμε φιλοσοφικά ερωτήματα, όσο και τους τρόπους διαχείρισής τους. Η αρχαία φιλοσοφία αποτελεί ωστόσο και ένα αντικείμενο που αφορά όχι μόνο τους έχοντες ειδικά φιλοσοφικά ενδιαφέροντα, αλλά και κάθε μορφωμένο άνθρωπο, στο βαθμό που ένα μεγάλο μέρος του εννοιολογικού μας ορίζοντα συγ...

Η αρχαία φιλοσοφία είναι μεν μία ορισμένη περίοδος της ιστορίας της φιλοσοφίας, είναι όμως και η περίοδος εκείνη στην οποία το πεδίο της φιλοσοφίας, όπως το γνωρίζουμε στο δυτικό κόσμο τουλάχιστον, διαμορφώνεται και κρυσταλλώνεται, τόσο όσον αφορά τα ερωτήματα που τίθενται, αυτά που σήμερα αποκαλούμε φιλοσοφικά ερωτήματα, όσο και τους τρόπους διαχείρισής τους. Η αρχαία φιλοσοφία αποτελεί ωστόσο και ένα αντικείμενο που αφορά όχι μόνο τους έχοντες ειδικά φιλοσοφικά ενδιαφέροντα, αλλά και κάθε μορφωμένο άνθρωπο, στο βαθμό που ένα μεγάλο μέρος του εννοιολογικού μας ορίζοντα συγ...

Μια δημόσια συζήτηση για την πίστη προκαλεί αμηχανία: είτε γιατί η πίστη θεωρείται σήμερα απαραβίαστα προσωπική υπόθεση, για την οποία είναι ανοίκειο να μιλάει κανείς δημόσια, είτε γιατί, αντίθετα από άλλες χριστιανικές ιδέες (όπως η αγάπη, η ελπίδα, η συγχώρηση), η πίστη δεν μεταφράζεται σε άλλη γλώσσα, ηθική ή πολιτική, αλλά διεκδικεί και κρατάει τον θεολογικό χαρακτήρα της. Η σημερινή ευρωπαϊκή πραγματικότητα ωστόσο, όπου η πίστη έχει καταστεί εκ νέου προσωπική επιλογή και απόφαση, και όχι αυτονόητο κοινωνικό δεδομένο, προσφέρεται κατεξοχήν για να αναρωτηθούμε τι ακριβώς...