Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Υπάρχει όμως και μια λησμονημένη πλευρά του φιλοσοφείν στην οποία οφείλουμε να εγκύψουμε με την ακριβέστερη προσοχή. Αν η φιλοσοφία προσπαθεί να φθάσει στα ριζώματα του ανθρωπίνως υπάρχειν, οδηγείται σε εύδιους τόπους, σε τόπους οι οποίοι δεν υπόσχονται βέβαια τελική ανάπαυση, αλλά ακρίβεια και πειθώ που μπορούν να αποτελέσουν αφετηρίες συνεπούς λογισμού. Ήδη ανοίγονται ορίζοντες αναθέασης κρυμμένων αληθειών οι οποίες αποτελούν την πεμπτουσία του ανθρωπίνως υπάρχειν. Ήδη ο πρωτοθαυμασμός γίνεται δημιουργική εμπνοή και ακμαίος λογισμός που διενώνει λόγο και συναίσθημα, είναι...

Ο γηραιός κοινός νους, ο δρόμος της ορθολογικοποίησής τους, στηρίζεται σε ένα σύνολο εννοιών, οι σπουδαιότερες απ' τις οποίες είναι: Πράγμα, Το ίδιο ή διαφορετικό, Είδη, Πνεύματα, Σώματα, Ένας χρόνος, Ένας χώρος, Υποκείμενο και κατηγορήματα, Αιτιακές επιδράσεις, Το φανταστικό, Το πραγματικό... Τη στιγμή που ο πραγματισμός κάνει αυτή την ερώτηση, βλέπει την απάντηση: Αληθινές ιδέες είναι εκείνες τις οποίες εμείς μπορούμε να αφομοιώσουμε, να εγκυρώσουμε, να επιβεβαιώσουμε και να επαληθεύσουμε. Ψευδείς ιδέες είναι εκείνες τις οποίες δε μπορούμε να... Άλλη εκτός απ' αυτήν τ...

Ο θάνατος ως αδήριτο συμβαίνον της ζωής ακονίζει και προβληματίζει δημιουργικά τη σκέψη των φιλοσόφων, αλλά απασχολεί παράλληλα και κάθε άνθρωπο ανεξάρτητα από πολιτισμική, θρησκευτική, πολιτική κ.ο.κ. "υπηκοότητα". Στις σελίδες αυτού του βιβλίου, οι οποίες και συζητήθηκαν επί μήνες κατά τις συναντήσεις των "αθηναϊκών βραδινών φιλοσοφικών συζητήσεων-αναζητήσεων" (Φιλοσοφικό Καφενείο), επιχειρείται προσέγγιση του μεγάλου θέματος, του ανθρωπίνως θνήσκειν υπό το φως της φιλοσοφικής εκζήτησης η οποία δε θα μπορούσε να μη συνεξετάσει και το συμβαίνον της ζωής. Η συμπληρωματικ...

"Καλαισθησία είναι η ικανότητα καλής χρήσης των αντικειμένων του αισθήματος. Πρέπει επομένως να έχουμε ψυχή για να έχουμε ευαισθησία, όπως επίσης και διεισδυτικότητα, γιατί η διάνοια κινεί το αίσθημα. Ό,τι δε διαπερνάται απ' το πνεύμα παρά με πολύ κόπο, δε φθάνει στην καρδιά, δε δημιουργεί παρά μια ανίσχυρη εντύπωση. Αυτό κάνει ώστε τα πράγματα τα οποία δε συλλαμβάνονται με την πρώτη ματιά να μην είναι απότοκα της καλαισθησίας. ...Ο όρος καλό ενέχει κάποια φυσική βαθμίδα τελειότητας. Το ωραίο, κάποιο επίπεδο λάμψης και αποδοχής. Τους βρίσκουμε και τους δύο όρους ενωμένου...

"Αλλά και μια έκρηξη, μια εκτίναξη, θα 'λεγε κανείς, μιας φαντασίας πυροδοτημένης μ' αποστάγματα από βαθιές και πλατιές μελέτες της αρχαιοελληνικής γραμματείας και ξέχωρα της φιλοσοφίας καθώς και της νεώτερης... Πέρα και πάνω απ' όλα πρόκειται για έναν ακεραιωμένο ποιητικό λόγο άπεφθης μουσικότητας και ρυθμού λέξεων, που λάμπουν από πληρότητα και νοηματική καθαρότητα, φτάνοντας στον "ηδυσμένο" λόγο...", Κώστας Παπαπάνος, Πολιτικά Θέματα, 12/2/1996. Ορφέας: Ταξίδια μακρινά με περιέλουσαν μ' άφραστης ομορφιάς τις ανεμώνες καθώς ολοφυρμός, πόνος και δάκρυα θέριζαν τη...

Ο φιλοσοφικός λόγος συνιστά διαρκή θητεία ωρίμανσης στις γοητευτικότερες και στις μόνες αληθεύουσες διεκφράσεις του ανθρωπίνως υπάρχειν. Το αληθεύειν της φιλοσοφίας δε συνίσταται στην επαλήθευση εμπειρικών γεγονότων ή καταστάσεων, αλλά στη πληρωματική επιμαρτυρία πανανθρώπινων βιωμάτων που τρέφουν τον άλκιμο λογισμό και το ρωμαλέο συναίσθημα σε όλες τις εκδιπλώσεις της ανθρώπινης εμπειρίας. Δεν προσάγει "αποδείξεις" αλλά καθαρότητα νοήματος που κατατίθεται ως κρατερός φιλοσοφικός λόγος με ουσιαστική πνοή και εμπνοή... Η "Πρώτη Φιλοσοφία" επιχειρεί να προσφέρει στον αναγνώστ...

Αν η λογοτεχνία εισάγει στη μαγεία της ζωής και μάλιστα χωρίς καμιά επιτήδευση, το μυθιστόρημα ανακαλεί σε εγρήγορση με τη συνδρομή της λογοτεχνικής γοητείας τις γονιμότερες δυνάμεις μας. Στις σελίδες αυτού του μυθιστορήματος ο συγγραφέας προσπαθεί να μυηθεί και να μυήσει τον αναγνώστη στις βαθύτερες αφετηρίες του, στον κόσμο ο οποίος, ουσιαστικά θεωρούμενος, είναι και κόσμος όλων των ανθρώπων. Μυθιστόρημα της παγκοσμιότητας και όχι της παγκοσμιοποίησης ο Μαγεμένος Πύργος και ο Παλιάτσος, ανατρέπει ειρηνικά το προσωπείο και ιχνεύει το πραγματικό πρόσωπο του ανθρώπου. Γι...

Un grand nostalgique de l’eternite, Friedrich Nietzsche, criait vers sa solitude, vers l’exil pour leur demander refuge, loin, tres loin de toute verite. Rimbaud, ce grand enfant aux yeux emerveilles, se sentait retourner en exil, en esclavage, alors que Blanchot voyait dans le regard d’Eurydice une lumiere aveuglante, etrangere a tout exil, a tout esclavage... L’apport precieux de la Muse est partout present. La mystique religieuse essaye de nous placer dans l’audela symbolique, alors qu’Homere, le divin, nous initie dans l’espace mondain, poetique, symbolique et mythique...

Θεωρώντας τον κόσμο πνευματικό στη φύση του και τα μεγέθη του ενεργήματα του πνεύματος το οποίο και μαρτυρούν με τις ποιότητες και ιδιότητες που δεν είναι υλικής προέλευσης, αποφεύγουμε τη ριζική διάκριση αίσθησης και νόησης, τη μείξη τους, ή το δυιστικό χωρισμό τους. Πώς όμως; Μήπως εμφιλοχωρεί ο κίνδυνος της πνευματοκρατίας ο οποίος δεν είναι παρά δυναμικός πανθεϊσμός; Παράλληλα, διαπιστώνοντας πως το κοσμικό και το ανθρώπινο είναι ταυτίζονται, δεν καταφάσκουμε στις αρχές του πανθεϊσμού; Τα ερωτήματα θα μπορούσαν να πολλαπλασιασθούν, αλλά οφείλουμε να πούμε κάτι απλό: Η...

Ο Contillac, υποτάσσοντας την ψυχολογία στο λογικό σχήμα το οποίο χάραξε a priori ήταν πολύ μακριά απ' το να αναλύσει τις πλούσιες πηγές της ανάλυσης στις οποίες όφειλε την περιωπή του και τη γονιμότητά του. Είναι ό,τι άρχισαν να καθιστούν ορατό οι Destutt de Tracy και Cabanis, όταν απ' τη μια συνέδεσαν το ρου των αισθήσεων με τις οργανικές τους ρίζες και απ' την άλλη αποκάλυψαν τον μη αντιληπτό ρόλο της κίνησης στην αντίληψη. Ήταν όμως επιφυλαγμένο στον Maine de Biran να φωτίζει πλήρως την ικανότητα του υποκειμένου να αντιδρά στην παθητική εντύπωση. "Αν μιλάμε επειδή ακούμ...

Η ηθική κερματίζει τα νοητά είδωλα και καθιστά τους όρους άτμητο, άφθαρτο, αδιάστατο, αναντιπαράστατο θετικότατους, πεμπτουσία κοινωνίας στην ενότητα. Ήδη και η αγάπη που αγγέλλεται ως οικουμενική συμπάθεια καθοράται ως καθαρότητα, ως απέραντη οντολογική διαφάνεια του ηθικού, ως απόλυτο πλήρωμα το οποίο θραύεται υπό μορφές καθαρότητας, δεκτικότητας, προσφοράς, θυσίας. Να γιατί αυξάνεται όποιος κατεδαφίζει το ειδωλικό του εγώ, όποιος τρέφεται προσφερόμενος. Μόνο ηθικά ο άνθρωπος αναγνωρίζεται στη γνησιότητά του. Ο όρος ηθική, βεβαρυμένος από χρησιμοθηρικές και ευδαιμονιστ...

Ο G. E. Moore αποτελεί σημαντική φιλοσοφική προσωπικότητα του εικοστού αιώνα και ανήκει στους θεμελιωτές της αναλυτικής φιλοσοφίας, τουλάχιστον στα πρώτα στάδια διαμόρφωσής της. Το έργο του το οποίο είναι σχετικά περιορισμένο σε έκταση διακρίνεται για την καθαρότητα των θέσεών του και για τον καθαρό του προσανατολισμό σε νέες αναζητήσεις της φιλοσοφικής έρευνας, μακριά από ιδεαλιστικά, εμπειριστικά, εγωμονιστικά ή και σχετικιστικά και σκεπτικιστικά προηγούμενα. Ορθώνει διαμέσου της γλωσσικής ανάλυσης τη γνώση ως συνειδητή πράξη του υποκειμένου με αμετάθετη αφετηρία την π...

Διαπιστώνουμε πως σε όλη τη φύση, σα σε θαύμα οργάνωσης, πραγματώνονται οι μεταφυσικοί νόμοι της αιτίας, της δύναμης, της δράσης και πως αυτοί οι νόμοι υπερισχύουν των καθαρά γεωμετρικών νόμων της ύλης... Προκύπτει πως ο κόσμος δεν είναι μόνο μια απόλυτα θαυμαστή μηχανή, αλλά και στο μέτρο που συνίσταται από πνεύματα, η καλύτερη Πολιτεία, εκείνη η οποία κατανέμει τη μεγαλύτερη δυνατή ευτυχία και χαρά... Στα αιώνια πράγματα, παρόλο που δεν έχουν αιτία ύπαρξης, οφείλουμε να διακρίνουμε τον σκοπό ο οποίος για τα άφθαρτα πράγματα είναι ουσία ή αναγκαιότητα, ενώ για την ακολουθί...

Το θεμέλιο του κόσμου επομένως δε βρίσκεται κάπου έξω μας ούτε κάπου μέσα μας, δεν εντοπίζεται σε κανένα τόπο. Τόπος, πραγματικός τόπος των αισθητών του κόσμου μας είναι το θεμέλιο του, το άτοπο, το ουτοπικό, στο ριζικό νόημα των όρων. Δεν εντοπίζεται, αλλά ενέχει τη δύναμη κάθε εντοπισμού και, αν λάβουμε υπόψη μας πως κάθε εντοπισμός είναι συνεχώς μεταβαλλόμενος, βεβαιωνόμαστε ως προς κάτι: Το θεμέλιο του κόσμου μας εντοπίζει αιώνια, άπαυστα, τον κόσμο στις επιμέρους διεκφράσεις του και αυτό σημαίνει πως είναι το είναι κάθε επιμέρους διέκφρασης, η θετικότητα κάθε θετικότητ...

Ο ασφαλέστερος γενικός χαρακτηρισμός της ευρωπαϊκής φιλοσοφικής παράδοσης συνίσταται στο ότι είναι μια σειρά από υποσημειώσεις στον Πλάτωνα... διακηρύσσοντας την πίστη μου ότι η γραμμή της σκέψης μου σε αυτές τις διαλέξεις είναι πλατωνική, δεν κάνω τίποτε περισσότερο παρά να εκφράζω την ελπίδα πως εμπίπτουν στην ευρωπαϊκή παράδοση. ... Ο περιορισμός του Θεού είναι η αγαθότητά του. Τηρεί το βάθος του ως πραγματική οντότητα με την αρμονία του ως αξιολόγηση. Δεν είναι αλήθεια ότι ο Θεός είναι άπειρος από κάθε άποψη. Αν ήταν, θα ήταν εξίσου κακός όπως και καλός. Θα ήταν επίσης...

Οι όμορφες στιγμές της ζωής μάς προσφέρουν μυστικά τα οποία η λογοτεχνία προσπαθεί να περιγράψει, να τα στολίσει όχι με εντυπωσιακά και φαντασμαγορικά φορέματα, αλλά με εκείνες τις αλησμόνητες εμπειρίες που θα μείνουν συγκινητικά στη μνήμη μας και θα καθοδηγούν δημιουργικά τη φαντασία μας σε όλες τις φάσεις της ζωής μας. Ένας μεγάλος ποιητής είπε πως το παιδί είναι ο πατέρας του ανθρώπου. Όμορφος λόγος που ηχεί ως πρόκληση με αποδέκτες τόσο τα παιδιά και τους εφήβους, όσο και τους μεγάλους. Γι' αυτό οι σελίδες αυτού του βιβλίου απευθύνονται στους φίλους της ανθρώπινης ομορφ...

Αν η νοσταλγία είναι τροφή της κοσμικής ψυχής που γίνεται συγκεκριμένη με τον άνθρωπο και με τις νοσταλγικές του αναπολήσεις, επικαλούμενη μάλιστα το περιδέραιο της παγκόσμιας μούσας για να καλλύνει τις ατελεύτητες εκζητήσεις της με τις παραδείσιες περιγραφές της, ο νόστος είναι πάντα φιλοσοφικός και συνιστά τη δημιουργική έκρηξη των ουτοπικών και συμβολικών τοπίων κάθε νοσταλγού. Μόνο με τη φιλοσοφική επιστροφή (νόστο) ο άνθρωπος αναψηλαφεί δημιουργικά τις μύχιες εκζητήσεις της νοσταλγίας και δείχνει πώς η εστία, η περιπλάνηση, η αγυρτεία, όπως μας τις δίδαξαν τα μεγάλα π...

Τριάντα χρόνια μετά τη συγγραφή τους και εικοσιοκτώ μετά τη δημοσίευσή τους, τα "Μεταφυσική θεμέλια της μυστικής" γνωρίζουν τη δεύτερη έκδοσή τους και αυτό χάρη στην επίμονη θέληση του φίλου, συνεργάτη, λογίου και εραστή του καλού βιβλίου, κυρίου Ζώη Μπενάρδου, των εκδόσεων "Δρόμων". Τον ευχαριστώ θερμά. Είχαν προηγηθεί νεανικά κείμενα και βιβλία, ακολούθησαν και άλλα πολλά, μαρτυρίες άπαυστης φιλοσοφικής μέριμνας και ακλινούς αναζήτησης. Είναι φυσικό να επήλθαν διαφοροποιήσεις με το διαρκές άνοιγμα στις πηγές της φιλοσοφικής και της πνευματικής γενικότερα δημιουργίας, αλλ...

Οι όροι του Descartes που αναφέρονται στην αδιάλυτη ενότητα του Εγώ ως σκεπτομένου και του Είναι σημαίνουν ότι αυτή η ενότητα περιέχεται και είναι δεδομένη στην απλή ενόραση, ότι επομένως είναι το πρώτο πράγμα, η αρχή, ότι δηλαδή είναι πιο βέβαιο και το πιο σαφές, σε σημείο που κανένας σκεπτικισμός δε θα μπορούσε να μη το δεχθεί. Αυτοί οι όροι είναι τόσο κατηγορηματικοί και τόσο σαφείς που οι νεώτερες διατυπώσεις δε συνιστούν παρά ανώφελες επαναλήψεις τους... Hegel

Ένα ανθρώπινο πνεύμα ή πρόσωπο δε γίνεται αντιληπτό με την αίσθηση χωρίς να είναι μια ιδέα· όταν επομένως βλέπουμε το χρώμα, το μέγεθος, το σχήμα και τις κινήσεις ενός ανθρώπου, συλλαμβάνουμε μόνο μερικές αισθήσεις ή ιδέες που αναδύθηκαν στη σκέψη μας. Αυτές, με το να εκτίθενται στη θέασή μας σε κατά περιπτώσεις διαφορετικές δέσμες, χρησιμεύουν στο να διακρίνουν μέσα μας την ύπαρξη δημιουργημένων και πεπερασμένων πνευμάτων, όπως εμείς οι ίδιοι. Από αυτό είναι σαφές πως δε βλέπουμε έναν άνθρωπο -αν με τον όρο άνθρωπος εννοείται ό,τι ζει, κινείται, αντιλαμβάνεται και σκέπτετα...