Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Στο βιβλίο αυτό περιλαµβάνονται είκοσι οκτώ από τα πάνω από εκατόν τριάντα δοκίµια που έγραψε ο Τζορτζ Στάινερ για το περιοδικό The New Yorker. Η λάµψη του πνεύµατος του Στάινερ σε όλο της το φάσµα: ο παγανισµός, η ολλανδική Αναγέννηση, τα παιδικά παιχνίδια, η Βρετανία εν καιρώ πολέµου και ο ιπποτισµός τον ενδιαφέρουν εξίσου όσο ο Λεβί-Στρος, ο Μπέρνχαρντ, ο Κάφκα, ο Μπέκετ, ο Βίτγκενσταϊν, ο Τσόµσκυ και ο ιστορικός τέχνης-κατάσκοπος Άντονυ Μπλαντ. Ο Στάινερ φτιάχνει έναν ιδανικό οδηγό, από το ιταλικό Ριζορτζιµέντο έως τη λογοτεχνία του γκουλάγκ, από την ιστορία του σκακιού...

Ο Τζωρτζ Στάινερ, στο πρώτο του αυτό έργο, μελετά δύο αντιθετικές ιδιοσυγκρασίες, δύο ανταγωνιστικά λογοτεχνικά παραδείγματα και δύο αντικρουόμενες κοσμοθεωρίες. Στο δίλημμα Τολστόι ή Ντοστογιέφσκι, η ουδετερότητα είναι ψευδής, αν όχι αδύνατη. Το έργο του Τολστόι εντάσσεται στην επική παράδοση, ενώ η τέχνη του Ντοστογιέφσκι ανάγεται στα θεμέλια της δραματικής σύλληψης του κόσμου. Ο Στάινερ διαβάζει αντιστικτικά τα σημαντικότερα έργα των δύο Ρώσων συγγραφέων και εξετάζει συστηματικά το ιστορικό, ιδεολογικό και λογοτεχνικό τους πλαίσιο.

Το σημασιακό πεδίο του ουσιαστικού "τραγωδία" και του επιθέτου "τραγικό" παραμένει εξ ίσου απροσδιόριστο με την προέλευσή του. Η καθημερινή, ιδιωματική χρήση του όρου συνδέει το "τραγικό" με εμπειρίες, πνευματικές ή υλικές, οι οποίες καλύπτουν μια γκάμα από το πλέον ασήμαντο γεγονός -"το κέικ κάηκε στο ψήσιμο"- έως τη μεγαλύτερη συμφορά και θλίψη. Το σημείο εστίασης μπορεί να είναι στενό και συγκεκριμένο, όπως σ' ένα "τραγικό δυστύχημα", ή απροσδιόριστα ευρύ, όπως στην ξεθωριασμένη φράση "τραγική αίσθηση της ζωής". Τα πολυάριθμα υβρίδια με την ονομασία του "κωμικοτραγικού"...

Μια σειρά συνεντεύξεων, ορισμένες από τις οποίες έχουν δημοσιευτεί στον ημερήσιο Τύπο ή σε περιοδικά για το βιβλίο, με παρεμβατικούς στοχαστές της εποχής μας. Ο Χάρολντ Μπλουμ προτείνει τον δικό του απολογισμό για τα Νόμπελ των τελευταίων χρόνων και μια ερμηνεία για τη διεθνή απήχηση του Καβάφη. Ο Τζωρτζ Στάινερ απολογείται για τις γλώσσες που δεν έμαθε μέχρι σήμερα και αποκαλύπτει τους αδικημένους ποιητές της ζωής του. Ο Ρενέ Ζιράρ "ξαναδιαβάζει" τη φροϋδική θεωρία για την ίδρυση του ανθρώπινου πολιτισμού μέσα από το εξιλαστήριο θύμα. Ο Ολιβιέ Ρουά φαντάζεται τον κόσμο που...

Ο Τζορτζ Στάινερ επιχειρώντας μια επισκόπηση του χώρου της διδασκαλίας, πηγαίνει κατευθείαν στην καρδιά του θέματος διακρίνοντας τρεις απόψεις για τη γνήσια διδασκαλία: η πρώτη μιλάει για τη μετάδοση ενός εξ αποκαλύψεως λόγου (ο δάσκαλος της Τορά, ο ερμηνευτής του Κορανίου, ο σχολιαστής της Καινής Διαθήκης). Η δεύτερη άποψη είναι ακριβώς η αντίθετη: η διδασκαλία γίνεται μόνο μέσα από το προσωπικό παράδειγμα (ο Σωκράτης, ο Χριστός και οι απόστολοι διδάσκουν με την ίδια τους την ύπαρξη). Η τρίτη άποψη θέλει τη διδασκαλία σχέση δύναμης, μορφή βίας, όπου ο δάσκαλος έχει ψυχολογ...

Έχουμε την τάση να λησμονούμε ότι τα βιβλία, εξαιρετικά ευάλωτα, μπορούν να αφανιστούν ή να καταστραφούν. Διαθέτουν την ιστορία τους, όπως κάθε ανθρώπινο προϊόν, μια ιστορία όπου εμπεριέχεται, σε λανθάνουσα κατάσταση, η πιθανότητα, το ενδεχόμενο ενός τέλους. Ο Τζωρτζ Στάινερ υπογραμμίζει με αυτόν τον τρόπο την ακατάπαυστα απειλούμενη συνέχεια και την ευπάθεια του γραπτού, στρέφοντας παραδόξως το ενδιαφέρον του σε εκείνους που θέλησαν -ή θέλουν- το τέλος του βιβλίου. Η λαμπρή προσέγγισή του στην ανάγνωση προχωρεί παράλληλα με μια εκ βάθρων κριτική των νέων μορφών πλάνης,...

Στην καρδιά των ποιημάτων του Όμηρου βρίσκεται η ανάμνηση μιας από τις μεγαλύτερες καταστροφές που μπορούν να συμβούν σ' ανθρώπους: η καταστροφή ενός άστεως. Το άστυ είναι το σάρκινο σύνολο της ανθρώπινης ευγένειας· είναι αυτό όπου η κατάσταση του είναι βαθύτατα εξανθρωπισμένη. Με το άστυ του καταστραμμένο ο άνθρωπος είναι καταδικασμένος να πλανιέται ανά τον κόσμο ή να ζη σε γυμνή χώρα, επιστρέφοντας έτσι με σταθερό μέτρο στην κατάσταση των ζώων. Τέτοια είναι η κεντρική εικόνα της Ιλιάδας. Κι όταν αντηχεί μέσα στην εποποιία πότε ο σιωπηρός υπαινιγμός και πότε ο διαπερασ...

"Εκείνο το απόγευμα δοκίμασα την πρώτη παράγραφο του "Sein und Zeit" ("Είναι και Χρόνος"). Δεν κατάφερα να συλλάβω ούτε καν την πιο σύντομη, την εκ πρώτης όψεως πιο στρωτή πρόταση. Ο στρόβιλος όμως γύριζε, η ανεξάρτητη νύξη ενός κόσμου που το βάθος του ήταν για μένα νέο. Ορκίστηκα να προσπαθήσω ξανά και ξανά." Με αυτόν τον τρόπο ο George Steiner περιγράφει την πρώτη του συνάντηση με τον φιλοσοφικό ογκόλιθο που ονομάζεται Χάιντεγκερ, κατά την περίοδο που, νεαρός φοιτητής στο Πανεπιστήμιο του Σικάγου, παρακολουθούσε το σεμινάριο του Leo Strauss, στις αρχές της δεκαετίας το...

Η πτώση των θεσμοποιημένων θρησκευτικών συστημάτων έχει αφήσει μεγάλο ηθικό και συναισθηματικό κενό στους κόλπους του δυτικού πολιτισμού. Μετά την αποσύνθεση του χριστιανισμού και της θεολογίας του, ο Στάινερ εξετάζει τις μυθολογίες που προτάθηκαν ως υποκατάστατό του: το φιλοσοφικοπολιτικό πρόγραμμα του Μάρξ, τη φροϋδική ψυχανάλυση και τη δομική ανθρωπολογία του Λεβί-Στρως. Επικεντρώνοντας το ενδιαφέρον του στις λυτρωτικές τους διαστάσεις ή εξετάζοντάς τες ως εκδοχές της Αποκάλυψης, αναζητά, ταυτόχρονα, και τις εβραϊκές ρίζες των τριών αυτών προφητικών κινημάτων που πήρα...

Κανένας, τίποτα δεν μπορεί να διεισδύσει αποδεδειγμένα στις σκέψεις μου. Όταν λέμε ότι κάποιος "διαβάζει" τις σκέψεις κάποιου άλλου δεν έχουμε τίποτα περισσότερο από ένα σχήμα λόγου. Τις σκέψεις μου μπορώ να τις κρύψω παντελώς. Μπορώ να συγκαλύψω και να παραποιήσω την εξωτερική τους έκφραση, όπως μπορώ να κάνω το ίδιο και για το ύφος του προσώπου μου ή για τη σωματική μου γλώσσα. George Steiner (απόσπασμα από το βιβλίο)

Σ' αυτό το σπινθηροβόλο και γλαφυρό βιβλίο ο Τζορτζ Στάινερ, σε τόνο απροσδόκητα προσωπικό, επιλέγει επεισόδια από τη ζωή του συνδέοντάς τα με τις βασικές ιδέες και τα θέματα που διαπερνούν τη σκέψη του και τα γραφτά του, χωρίς να τα απομονώνει ποτέ από το ταραγμένο ιστορικό και κοινωνικό πλαίσιο μες στο οποίο εξελίχτηκαν.

Ο αναγνώστης κρατά στα χέρια του το σημαντικότερο ίσως βιβλίο για τη μετάφραση που γράφτηκε κατά τις τελευταίες δεκαετίες. Βιβλίο-ορόσημο στις μεταφραστικές και γλωσσολογικές σπουδές, το "Μετά τη Βαβέλ" έχει το μεγάλο πλεονέκτημα της συνολικής αντίληψης, της εποπτείας μιας σχεδόν αχαρτογράφητης μέχρι πρότινος περιοχής. Απευθύνεται όχι μόνο σε μεταφραστές, μεταφρασεολόγους, γλωσσολόγους και φιλοσόφους της γλώσσας, αλλά και στους ποιητές, τους συγγραφείς και στον καθένα που ενδιαφέρεται για τη γλώσσα - αυτό το κύριο όργανο της ταυτότητάς μας, συλλογικής είτε ατομικής, που απο...

Το έργο του George Steiner αποτελεί μια από τις πλέον κρίσιμες συμβολές στο χώρο της φιλολογικής κριτικής και της θεωρίας της ανάγνωσης. Οι τρόποι με τους οποίους η ανάγνωση εκτυλίσσεται μέσα στο κείμενο και οι δυσκολίες οι οποίες προκύπτουν από την ενεργό αλληλόδραση μεταξύ κειμένου και αναγνώστη είναι ο βασικός πυρήνας του βιβλίου αυτού του Steiner, το οποίο εγκαινιάζει μια νέα και διαφορετική αντίληψη της πρόσληψης του κειμένου από τον αναγνώστη και της ανταπόκρισης του αναγνώστη στο κείμενο.

"Ο Τζορτζ Στάινερ καταλήγει στο συμπέρασμα... ότι ο κλασικός ανθρωπισμός έφτασε σε ένα τέλος. Παρ' όλα αυτά μας παρηγορεί με τη προοπτική ότι τίποτα δεν μπορεί να αναχαιτίσει την ευρωπαϊκή παράδοση, η οποία θα συνεχιστεί ακόμη και αν υποχρεωθεί να εξαφανίσει όσες αλήθειες συναντά εμπόδιο στο δρόμο της. Η έβδομη πόρτα στον πύργο του Κυανοπώγωνα, μέσα από τη χρεωκοπία της ελπίδας, προσφέρει τη μεγαλοπρέπεια της τόλμης." New York Times Book Review. "Το έργο "Στον πύργο του Κυανοπώγωνα" είναι ένα εξαιρετικό βιβλίο. Είναι ένα πνευματικό tour de force· ένα βιβλίο που προκαλεί έ...

"Προσπαθώ να ορίσω την κλασική μήτρα της αναγνωστικής πράξης και να φέρω σε φως τις θεολογικές -μεταφυσικές- προϋποθέσεις μιας τέτοιας πράξης", σημειώνει ο Στάινερ στον πρόλογο της ανά χείρας έκδοσης. Πρόκειται για ένα μοναδικό καθήκον το οποίο θέτει ο ίδιος στον εαυτό του: να λειτουργήσει ως θεολογικός κριτικός της λογοτεχνίας και της κουλτούρας. Αυτό δεν σημαίνει πως επιχειρεί να εφαρμόσει αρχές της θεολογίας στην ανάγνωση αλλά πως γράφει πεπεισμένος ότι η θεολογία είναι εκείνη που θέτει τα ορθά ερωτήματα: τι μπορούμε να καταλάβουμε από τη δημιουργία και την εσχατολογία·...

Στον αστερισμό των επτά σωζόμενων τραγωδιών του Σοφοκλή, η Αντιγόνη θεωρείται το λαμπρότερο αστέρι. Αυτή η υπερβολική, συχνά, εκτίμηση αφορούσε άλλοτε τη μορφή της ηρωίδας, άλλοτε το ίδιο το έργο, άλλοτε έναν ασαφή συνδυασμό και των δύο. "Έχετε δίκιο όσον αφορά την Αντιγόνη", έγραφε ο Σέλλεϋ στον Τζων Γκίζμπορν τον Οκτώβριο του 1821. "Τι υψηλή εικόνα γυναίκας! Και τι να πει κανείς για τα χορικά, ιδιαίτερα για το λυρικό κομμό του ισόθεου θύματος; Και οι απειλές του Τειρεσία, και το πόσο γρήγορα βγαίνουν αληθινές; Κάποιοι από εμάς έχουμε αγαπήσει μιαν Αντιγόνη, σε μια προηγού...

Το τραγικό δράμα μας διδάσκει ότι οι σφαίρες του λογικού, της τάξης και της δικαιοσύνης είναι τρομαχτικά πεπερασμένες κι ότι καμιά πρόοδος στην επιστήμη μας ή στα τεχνικά μας μέσα δεν κατορθώνει να μεταθέσει τα περιορισμένα όριά τους. Έξω και μέσα στον άνθρωπο υπάρχει το "άλλο" του κόσμου. Δώστε του όποιο όνομα σας αρέσει: αόρατο ή κακόβουλο θεό, τυφλή μοίρα, επιταγές της κόλασης ή ωμή λύσσα του κτηνώδους αίματός μας. Αυτό το "άλλο" μας στήνει καρτέρι στα σταυροδρόμια. Μας περιγελά και μας αφανίζει. Σε ορισμένες σπάνιες περιπτώσεις, μετά την καταστροφή, μας οδηγεί σε μιαν α...

Περιλαμβάνονται τα κείμενα: 1. Το αρχαίο θέατρο σήμερα - Κωνσταντίνος Τρυπάνης, "Σύγχρονες παραστάσεις αρχαίων δραμάτων" 2. Το αρχαίο θέατρο στα πανεπιστήμια - Andre Burgaud, "L' Experience du Groupe de Theatre Antique de la Sorbonne" - Horst - Dieter Blume, "Ancient Drama at the University of Munster" - P. E. Easterling, "Greek Plays at Cambridge" - David Raeburn, "Introduction to the Cambridge Greek Play Performance of Euripide's 'Electra' at the Symposium of 'Ancient Drama Today' held at Delphi, 18th-22nd August, 1981" 3. Το αρχαίο θέατρο στο ύπαιθρο - Oli...