Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

[...] Στον παρόντα τόμο περιλαμβάνονται κριτικές που δημοσιεύτηκαν μέχρι τώρα για τα εκδοθέντα βιβλία. Κρίθηκε προσφορότερη η παράθεσή τους κατά βιβλίο σε χρονική αλληλουχία και τα συνολικότερα κριτικά αντικρίσματα να συμπληρώνουν την εικόνα, από τη σελίδα 283 και μετά. Η παράθεση των κριτικών με αλφαβητική σειρά κατά συγγραφέα σημειώνεται και στη δεύτερη σελίδα κάθε ψευδότιτλου ως πίνακας περιεχομένων. [...] (από το εισαγωγικό σημείωμα)

Με τον δεύτερο αυτό τόμο "Παραφυάδες, Κείμενα λογοτεχνίας και βιβλιοκρισίες 1999-2008", ο Περικλής Σφυρίδης ολοκληρώνει μια δόκιμη πορεία τριάντα χρόνων ως κριτικός λογοτεχνίας. Την επιλογή των κειμένων και την επιμέλεια του βιβλίου έκανε η Σωτηρία Σταυρακοπούλου, λέκτορας της Νεοελληνικής Φιλολογίας στο Α.Π.Θ., η οποία στην εκτενή και αναλυτική εισαγωγή της αναφέρεται στο σύνολο του κριτικού έργου του συγγραφέα. Με τα δεκατρία κείμενα λογοτεχνίας, τις είκοσι εφτά βιβλιοκρισίες και το παράρτημα της επιστολογραφίας προς συγγραφείς με κριτικές παρατηρήσεις για το έργο τους, τ...

Γνωρίζω τον Περικλή Σφυρίδη από τότε που ήμουν παιδί. Εκτός από γείτονάς μας, ήταν και ο οικογενειακός μας γιατρός -κούραρε στο παλιό μας σπίτι, στο Χαριλάου, τον παππού και την φιλάσθενη γιαγιά μου. Στα μέσα της δεκαετίας του ογδόντα τον πλησιάσα να του δείξω πρωτόλεια ποιήματα και πεζά μου. Ο ίδιος ήταν αρκετά γνωστός συγγραφές και η γνώμη του μετρούσε. [...] Ο λόγος του, όπως πάντα, χυμώδης και παραστατικός, καθηλώνει και συνεπαίρνει. Αποκούμπι σε καιρούς χαλεπούς. Στο τραπέζι του σαλονιού με περιμένει, φιλικός όπως πάντα, για να τα πούμε. Παραδίπλα η σκυλίτσα του, η...

"Καθώς τέλειωσα εγώ με τα δικά μου, βλέπω τον Αλμπέρτο Ναρ να σηκώνεται και ν' αγκαλιάζει τον άλλον Αλμπέρτο, που λέγεται στο επώνυμο Στοκ, και να γίνονται οι δυο τους ένα σύμπλεγμα καημού και πίκρας. Ανοίγω κι εγώ τα χέρια μου και τους περικλείω εντός μου και τους ρωτώ: "Πέστε μου αδέλφια, γιατί δεν θέλω να φύγω κι εγώ με την απορία, εσείς που τώρα πετάτε πάνω από το παρελθόν, παρόν, ίσως και μέλλον, καθώς επιβιώνετε εν τοις ουρανοίς, ποιος ο λόγος, γιατί και για ποιους έγινε αυτός ο πόλεμος, αυτή η συμφορά, τώρα που το Νταχάου, το Άουσβιτς και Μπέργκεν Μπέλσεν έγιναν τουρ...

Κεντρική του ιδέα η γυναίκα, "η πρώτη δύναμη", που έλεγε κι ο αλησμόνητος Τσιτσάνης λίγο πριν το τέλος του. Η ανοργασμική Νάντια, η διφορούμενη Φαίδρα, η νοσηρή Ελένη κι οι άλλες είναι λίγο Εύες, που τείνουν το μήλο, και λίγο μητέρες τρυφερές, που χαϊδεύουν τους αρσενικούς με συγκατάβαση σαν να 'ναι μικρά παιδιά. Πίσω, όμως, απ' τις μορφές τους, τα καπρίτσια, τα καμώματά τους, μορφάζει η ζωή, η ζωή της καταναλωτικής κοινωνίας "με τα βασιλεμένα ιδανικά". Πράγματι, όλα σχεδόν τα πρόσωπα, είτε αρσενικά, είτε θηλυκά, κινούνται γύρω από τον έρωτα αρνητικά: μορφές αλλοτριωμένες κ...

"Γι' αυτό μπερδεύτηκα, τα έχασα όταν άκουσα τον ίδιο αυτό θείο μου, τον Πλάτωνα, να λέει "Eίχε τρελαθεί ο πούστης", και αμέσως, "Στο Kόμμα λένε πως τον τρέλανε η πρέζα", και συμπλήρωσε ότι απείλησε τον Σιάντο και τον Παρτσαλίδη (τους αρχηγούς δηλαδή του KKE, που ο θείος Πλάτων τους λάτρευε σαν αγίους κι όταν πρόφερε τα ονόματά τους, γλύκαινε ακόμα κι η φωνή του) πως θα κατέβαινε στην Aθήνα να τους κόψει τα λαρύγγια." Η ψυχή μου είναι βαμμένη μπλε και κόκκινη, σαν της πατρίδας, με τα μπλε και κόκκινα παιδιά της. Όταν τα πρόσωπα και τα γεγονότα που σημάδεψαν τη ζωή μου άρχ...

Τα "Ζωοφιλικά" περιλαμβάνουν μια αδημοσίευτη μαρτυρία, με τον τίτλο "Πώς μέσα από τα ζώα γνώρισα τους ανθρώπους", ένα ένθετο με φωτογραφίες για όσα εξιστορούνται στη μαρτυρία και δώδεκα ζωοφιλικά διηγήματα. Η μαρτυρία, γραμμένη με το λογοτεχνικό μεράκι του Περικλή Σφυρίδη, αναβιώνει τη ζωή του συγγραφέα ως προς τη σχέση του με τα ζώα, αλλά και τη σχέση του με ποικίλους άλλους ανθρώπους, που η ζωή τους διασταυρώθηκε με τη δική του με αφορμή κάποιο ζώο. Πρόκειται για ένα συναρπαστικό αυτοβιογραφικό κείμενο στο οποίο παρελαύνουν, εκτός από τα ζώα (πτηνά, άλογα, κατσίκια, γάτε...

Στον παρόντα τόμο ο Περικλής Σφυρίδης συγκεντρώνει όλα τα διηγήματα που πραγματεύονται κοινωνικά ζητήματα.Τα διηγήματα έχουν χρονικό άνυσμα σαράντα χρόνων από το 1977 έως το 2016· τα διηγήματα "Θανατηφόρος γραφειοκρατία" και "Ημερολόγιο" δημοσιεύονται εδώ για πρώτη φορά. Ο Σφυρίδης φέρνει στο προσκήνιο ζητήματα που απασχολούν έντονα ή και διχάζουν την κοινωνία, όπως είναι η ευθανασία, οι μεταμοσχεύσεις οργάνων, οι ασθενείς του έιτζ, η παθογένεια του συστήματος υγείας, τα ναρκωτικά και ο κανιβαλισμός των ηλεκτρονικών μέσων ενημέρωσης. Έτσι, η πεζογραφία του δεν εξαντλεί...

Με το που γύρισα από τη Σκύρο τις πρώτες μέρες του Σεπτέμβρη, έτρεξα αμέσως σε μια άλλη κλινική -μάθαινα από γνωστούς νέα του στο νησί- όπου τον είχαν πάει, γιατί πλησίαζε το τέλος του. Με υποδέχτηκε μια ηλικιωμένη γυναίκα, μαυροντυμένη, που μου συστήθηκε ως η μεγάλη του αδελφή (ο φίλος μου ήταν μοναχογιός) και σε μιαν άκρη, πάνω σε μια καρέκλα, καθόταν μια ακόμα μαυροφορεμένη γριά, ένα χούφταλο, πάνω από τα ενενήντα της. "Η μάνα μας", μου ψιθύρισε η αδελφή του. Εν τω μεταξύ είχε κυκλοφορήσει το βιβλίο που είχε στείλει για τύπωμα. Ο φίλος μου βρισκόταν βυθισμένος στο κρεβάτ...

Λοιπόν, Πρόεδρε, επειδή εγώ δεν έχω τον χαρακτήρα της Υποψήφιας, θα σου τα πω χύμα και τσουβαλάτα για να τα μάθουν και οι αναγνώστες. Σε ρωτώ, λοιπόν, δεν υπήρχαν άλλοι καθηγητές στον Τομέα του πανεπιστημίου με "συναφές" αντικείμενο, είτε στα Δημώδη είτε στα Νεοελληνικά; Καλά, έστω ότι το έκρινες αναγκαίο (εγώ νομίζω ότι μάλλον πιέστηκες) και όρισες ως "αρχηγό" την, Πώς να την πούμε, καθηγήτρια των Νεοελληνικών από τη Θεσσαλονίκη? τους άλλους δυο γιατί τους έβαλες από την Κρήτη; Ποιος ή ποια στους υπέδειξε; Χάθηκαν, βρε, αδελφέ, όλα τα άλλα πανεπιστήμια της χώρας; Ήξερες ή...