Σταύρου Θρασύβουλος
Stávrou Thrasývoulos
Θρασύβουλος Σταύρου (1886-1979). Ο Θρασύβουλος Σταύρου γεννήθηκε στην Πέτρα της Λέσβου. Τέλειωσε την Ευαγγελική Σχολή της Σμύρνης και σπούδασε φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών (1905-1911) και του Μονάχου (1911-1913), όπου αναγορεύτηκε διδάκτωρ. Εργάστηκε ως καθηγητής σε σχολεία διαφόρων πόλεων του κυρίως ελλαδικού χώρου και της Σμύρνης (1913-1922). Στη συνέχεια εγκαταστάθηκε στην Αθήνα και διετέλεσε γυμνασιάρχης, αιρετός εκπαιδευτικός σύμβουλος και διευθυντής του τμήματος Μέσης Εκπαίδευσης στο Υπουργείο Παιδείας, θέση από την οποία διαδραμάτισε ηγετικό ρόλο στην υπόθεση του εκπαιδευτικού δημοτικισμού. Το 1931 εξελέγη εκπαιδευτικός σύμβουλος. Στα γράμματα πρωτοεμφανίστηκε με δημοσιεύσεις στίχων σε περιοδικά και εφημερίδες της Μυτιλήνης και της Αθήνας, κυρίως με το ψευδώνυμο Μελικέρτης, και το 1921 με την πρώτη και μοναδική ποιητική συλλογή του Δρόμοι και μονοπάτια, η οποία κινείται στο χώρο του συμβολισμού και έγινε ευνοϊκά δεκτή από τον Παλαμά. Στη συνέχεια ο Σταύρου αφοσιώθηκε στη φιλολογία και τη λογοτεχνική μετάφραση. Ενδεικτικά αναφέρουμε τη μελέτη του Νεοελληνική μετρική (1930), τη συμμετοχή του στη συντακτική ομάδα της Νεοελληνικής γραμματικής του Μανώλη Τριανταφυλλίδη και τις μεταφράσεις του από το χώρο του ευρωπαϊκού και του αρχαίου ελληνικού θεάτρου. Βασικά χαρακτηριστικά του μεταφραστικού έργου του Θρασύβουλου Σταύρου είναι η μεθοδικότητα και η αίσθηση του μέτρου και του ρυθμού του πρωτοτύπου. Ειδικότερα στην περίπτωση των αρχαίων ελληνικών κειμένων πρέπει να επισημανθεί επίσης η βαθιά γνώση της γλώσσας που φτάνει ως τα ιδιώματα και τα λογοπαίγνια. Για περισσότερα βιογραφικά στοιχεία του Θρασύβουλου Σταύρου βλ. Άγρας Τέλλος, «Σταύρου Θρασύβουλος», Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια 22. Αθήνα, Πυρσός, 1933, Ξύδης Θεόδωρος, «Θρασύβουλος Σταύρου», Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας 12. Αθήνα, Χάρη Πάτση, χ.χ. και Σηφάκης Γ.Μ., «Σταύρου Θρασύβουλος», Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό 9α. Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών, 1988. (Πηγή: Αρχείο Ελλήνων Λογοτεχνών, Ε.ΚΕ.ΒΙ.).
Αριστοφάνη Όρνιθες Γ΄ γυμνασίου
Στεφανόπουλος Θεόδωρος
Οργανισμός Εκδόσεως Διδακτικών Βιβλίων (Ο.Ε.Δ.Β.) (2010)
Το βιβλίο συγκροτείται από την εισαγωγή, το (μεταφρασμένο) κείμενο, τα σχόλια, τις ερωτήσεις-ασκήσεις-δραστηριότητες, την επεξήγηση μετρικών όρων και την εικονογράφηση. Στην εισαγωγή δίνονται στοιχειώδεις πληροφορίες για το αρχαίο θέατρο και το δράμα, για τον βίο και το έργο του Αριστοφάνη, για τη δομή των αριστοφανικών κωμωδιών και για τη συγκεκριμένη κωμωδία. Το κείμενο τυπώνεται στις αριστερές σελίδες, τα σχόλια στις δεξιές. Στα αριστερά του κειμένου υπάρχουν πλαγιότιτλοι, που μερικές φορές είναι γραμμένοι με παιγνιώδη διάθεση, και διπλή αρίθμηση. Η αρίθμηση με τα...
Νεοελληνική μετρική
Σταύρου Θρασύβουλος
Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών. Ίδρυμα Μανόλη Τριανταφυλλίδη (2006)
[...] Ο σκοπός του βιβλίου δεν είναι να βρει την αρχή, την πηγή της νεοελληνικής στιχουργίας και να παρακολουθήσει την ιστορία της, ούτε να δώσει οδηγίες στους στιχουργούς πως να συνθέτουν τους στίχους τους· είναι να διατυπώσει, όσο μπορεί πιο απλά και καθαρά, τους νόμους που βγαίνουν από την απροκατάληπτη εξέταση των νεοελληνικών μετρικών φαινομένων, να μιλήση για το χαρακτήρα των νεοελληνικών στίχων, όπως παρουσιάζονται διαμορφωμένοι στο λαϊκό τραγούδι και στην προσωπική ποιίηση, και να τους ταξινομήση με βάση τα κύρια χαρακτηριστικά τους, που είναι, πρώτο, ο ρυθμός και,...
Οι Πυθιόνικοι του Πινδάρου
Πίνδαρος
Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών. Ίδρυμα Μανόλη Τριανταφυλλίδη (1980)
Ελένη
Goethe Johann Wolfgang von 1749-1832
Σχολή Μωραΐτη. Εταιρεία Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας (1979)
Στα 1827 ο Γκαίτε, 78 τότε χρονώ, έδωσε στη δημοσιότητα το έργο τούτο με τον τίτλο που έχει και σ' αυτή τη μετάφραση: "Ελένη, κλασικορομαντική φαντασμαγορία". Αργότερα -γιατί ο ποιητής έζησε άλλα πέντε χρόνια- έκαμε την ένταξη, την ενσωμάτωση της "Ελένης" μέσα στο "Δεύτερο Φάουστ", την έβαλε ν' αποτελέσει την τρίτη πράξη της τεράστιας αυτής δημιουργίας του. Ήταν σωστή η σκέψη του να κάμει αυτή την ενσωμάτωση; Υπάρχουν κριτικοί που το αμφισβητούν· πιστεύουν πως οι ραφές που ενώνουν την "Ελένη" με το σύνολο είναι πολύ φανερές, πως θα ήταν καλύτερο να την άφηνε ο ποιητής της...
Η γλώσσα μου
Οικονόμου Μιχαήλ Χ.
Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών. Ίδρυμα Μανόλη Τριανταφυλλίδη (1974)
Τα πάθη του Χριστού, Χριστός Πάσχων
Άγνωστος
Σχολή Μωραΐτη. Εταιρεία Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας (1973)
Χριστιανός με φλογερή πίστη και βαθιά ευλάβεια, αλλά και της αρχαίας ελληνικής τραγωδίας μελετητής και γνώστης ήταν ο Βυζαντινός λόγιος που σκέφτηκε να συνθέσει ένα δράμα για τα Πάθη και την Ανάσταση του Χριστού, χρησιμοποιώντας σε κάθε σχεδόν βήμα φράσεις και στίχους από ορισμένες τραγωδίες του Ευριπίδη κυρίως, αλλά και από τραγωδίες άλλων ποιητών καμιά φορά, ή και από άλλα κείμενα. Έκανε έτσι ένα έργο ανάλογο με το έργο ενός οικοδόμου που, για να χτίσει μια χριστιανική εκκλησία, θα χρησιμοποιούσε σχεδόν αποκλειστικά μέλη αρχαίων ελληνικών κτισμάτων. Μόνο που η εργασία του...
