Κατσαρός Μιχάλης 1919-1998
Katsarós Michális
Ο Μιχάλης Κατσαρός (1919-1998) γεννήθηκε στην Κυπαρισσία. Σε νεαρή ηλικία πήρε μέρος σε αριστερές πολιτικές οργανώσεις και κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής πήρε μέρος στην Εθνική Αντίσταση. Το 1945 εγκαταστάθηκε στην Αθήνα και έζησε για πολλά χρόνια σε δύσκολες συνθήκες, ασκώντας διάφορα βιοποριστικά επαγγέλματα, όπως ταμίας σε εμπορικό κατάστημα, δημοσιογράφος στον παράνομο Τύπο και υπάλληλος στη ραδιοφωνία. Συνεργάστηκε με τα περιοδικά "Θεμέλιο" (1947), "Ποιητική Τέχνη", "Τα Νέα Ελληνικά", "Αθηναϊκά Γράμματα" και "Στόχος" (1950) και το 1975 εξέδωσε το περιοδικό "Σύστημα", όπου δημοσίευε κυρίως δικά του κείμενα. Η πρώτη του εμφάνιση στη λογοτεχνία σημειώθηκε το 1946, με τη δημοσίευση του ποιήματος "Το Μπαρμπερίνικο καράβι" στο περιοδικό "Ελεύθερα Γράμματα". Tον ίδιο χρόνο δημοσίευσε σε ελεύθερο στίχο το ποίημα "Βγενιώ" στο ίδιο περιοδικό. Το 1949 εξέδωσε την πρώτη του ποιητική συλλογή με τίτλο "Μεσολόγγι". Παντρεύτηκε τη ζωγράφο Κούλα Μαραγκοπούλου. Εξέδωσε τις ποιητικές συλλογές "Μεσολόγγι", 1949, "Κατά Σαδδουκαίων", 1953, "Οροπέδιο", 1956, "Σύγγραμμα", 1975, "Πρόβα και ωδές", 1975, "Ενδύματα", 1977, "Αλφαβητάριο - ποιήματα Α-Ω", 1978, "Ονόματα", 1980, "3Μ+3Μ=6Μ", 1981, "4 μαζινό", 1982, "Μείον ωά", 1985, "Ο πατέρας του ποιητή", 1987, "Κορέκτ, φόβος του ποιητή", 1996, "Εννέα το επτά", 1997, τα δοκίμια "Πας-Λακίς Michelet", 1973, "Σύγχρονες μπροσούρες", 1977-78, "Αυτοκρατορική πραγματικότητα", 1995, "Το κράτος εργοδότης", 1996, και το μυθιστόρημα "Οι συλλέκται της Μονόχρα", 1980. Τα ποιήματά του μεταφράστηκαν σε πολλές γλώσσες και μελοποιήθηκαν από τους Μ. Θεοδωράκη, Γ. Μαρκόπουλο και Α. Κουνάδη. Το "Κατά Σαδδουκαίων" παρουσιάστηκε μελοποιημένο από γερμανό συνθέτη στο "Κουήν Ελίζαμπεθ Χωλ", στο Σάουθ Μπανκ του Λονδίνου (ο αγγλικός τύπος τον παρέβαλε με τους ποιητές Μπρεχτ, Χο Τσι Μινχ και Παντίλα). Πέθανε στην Αθήνα. Για βιογραφικά στοιχεία από τον ίδιο τον ποιητή, βλ. τη συλλογή του "Καζαμία Ελλήνων", Αθήνα, Μανδραγόρας, 1996. Βλ. επίσης Αλέξανδρος Αργυρίου, "Mιχάλης Κατασαρός", στο "Η ελληνική ποίηση· η πρώτη μεταπολεμική γενιά", σ. 374-375. Αθήνα, Σοκόλης, 1982 και χ.σ., "Κατσαρός Μιχάλης", Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό 4. Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών, 1985· Για προσέγγιση της ποιητικής του τέχνης βλ. συνέντευξη του ποιητή στον Μισέλ Φάις στο περιοδικό "Διαβάζω", τ. 370, 1/1997, σ.104-119. (Πηγή: Αρχείο Ελλήνων Λογοτεχνών, Ε.ΚΕ.ΒΙ.) (Φώτο: Κώστας Ορδόλης)
Όταν ο κόκκορας λαλούσε στο σκοτάδι...
Συλλογικό έργο
Βιβλιοπέλαγος (2018)
"Ας εντυπωθεί επίσης στο νου του αναγνώστη το σημαντικότερο: πως αυτά τα κείμενα είναι όλα γραμμένα από ανθρώπους, οι οποίοι πίστευαν στην κατάργηση όλων των διαχωρισμών και που για πρώτη φορά πιάνουν την πένα, για να κάνουν πράξη ακριβώς αυτό, να καταργήσουν το διαχωρισμό ανάμεσα σ αυτούς που γράφουν και σ εκείνους που δεν γράφουν και κατ επέκταση το διαχωρισμό ανάμεσα σε καθοδηγητές και καθοδηγούμενους". "Δεν παραθέτω κείμενα ανούσια, ξύλινα, κοινότοπα, κείμενα της μιας και μόνο χρήσης, κείμενα που επαναλαμβάνουν βασικές αρχές, αλήθειες έστω, ή εκφράζουν οργή και αγανά...
Μείζονα ποιητικά
Κατσαρός Μιχάλης 1919-1998
Τόπος (2018)
Τα "Μείζονα ποιητικά" του Μιχάλη Κατσαρού (1920-1998), ενός από τους πιο επιδραστικούς ποιητές στη νεοελληνική λογοτεχνία, περιλαμβάνουν το πιο γνωστό, σχολιασμένο και πολλαπλώς διαβασμένο έργο του ποιητή, δηλαδή τις τρεις συλλογές του "Μεσολόγγι" (1949), "Κατά Σαδδουκαίων" (1953), "Οροπέδιο" (1957). Το πρόσθετο ενδιαφέρον όμως σε αυτή την έκδοση είναι ότι περιλαμβάνει ικανό αριθμό ποιημάτων που εντοπίστηκαν μετά τον θάνατο του ποιητή στο Αρχείο του και που -αυτό ίσως είναι το σημαντικότερο- αποκαλύπτουν στον αναγνώστη υφολογικά και ιδεολογικά χαρακτηριστικά που παραπέμπ...
Ανθολογία της ελληνικής ποίησης (20ός αιώνας)
Συλλογικό έργο
Κότινος (2012)
Ο τρίτος από τους τέσσερις προγραμματισμένος συνολικά τόμους της "Ανθολογίας της ελληνικής ποίησης" του 20ού αιώνα. Σ' αυτόν τον τόμο, που περιλαμβάνει την κρίσιμη περίοδο 1940-1970 (πόλεμος, γερμανική κατοχή, αντίσταση, εμφύλιος, δικτατορία του '67), ανθολογούνται, κατά σειρά εμφάνισής τους στα γράμματα, με τα χαρακτηριστικότερα ποιήματά τους οι σημαντικότεροι ποιητές-εκπρόσωποι της πρώτης και της δεύτερης μεταπολεμικής γενιάς.
Μέρες του 2013
Συλλογικό έργο
Γαβριηλίδης (2012)
Ο τίτλος αυτού του ημερολογίου της Εταιρείας μας είναι "Μέρες του 2013", εμπνευσμένος κατά ένα μέρος από τις γνωστές ημερολογιακές καταγραφές του Γιώργου Σεφέρη, Μέρες, που καλύπτουν το χρονικό διάστημα 1925-1960. Λέω κατά ένα μέρος, γιατί το βασικό συνδετικό στοιχείο που υπάρχει μεταξύ των κειμένων, ποιητικών και πεζών, του δικού μας ημερολογίου, είναι ότι οι συγγραφείς που επιλέξαμε και που με το έργο τους άφησαν ένα σημαντικό ίχνος στην ελληνική λογοτεχνία του 20ου αιώνα, ο καθένας με τον τρόπο του αποδίδουν ή μεταφέρουν κορυφαίες στιγμές έντασης τις οποίες έζησαν προσωπ...
Λογοτεχνικό ημερολόγιο 2013
Συλλογικό έργο
Εκδόσεις Πατάκη (2012)
Οι σχολαστικοί, οι λεπτολόγοι ιστορικοί, κοινωνιολόγοι, φιλόσοφοι κ.ά. ανιχνεύουν συχνά την ουσία της αλληλοαπωθούμενης σχέσης εξουσίας - αντίστασης στους νόμους και τα θέσφατα της αποκαλούμενης "νόμιμης δύναμης επιβολής" αφενός, αφετέρου στις αναμενόμενες -και πολλές φορές παραδεδεγμένες- δραστικές κοινωνικές αντιδράσεις. Το "Λογοτεχνικό Ημερολόγιο του 2013" στις αναγνώσεις των κειμένων που περιλαμβάνει προτείνει τον προσδιορισμό αυτών των δύο καυτών εννοιών και ουσιών στα κριτήρια κάθε παρεκτροπής της εξουσίας από το δίκαιο και τη δικαιοσύνη, από τη μια πλευρά· και, α...
Η νεοελληνική ερωτική ποίηση
Συλλογικό έργο
Ελευθεροτυπία (2010)
Ο δεύτερος τόμος της ανθολογίας περιλαμβάνει τις ενότητες: - Η μελαγχολία [Ζαχαρίας Παπαντωνίου, Γεώργιος Αθάνας, Κώστας Ουράνης, Κώστας Καρυωτάκης, ..., Γιάννης Χατζίνης] - Η αγωνία για το χαμένο κέντρο [Τ. Κ. Παπατσώνης, Ι. Μ. Παναγιωτόπουλος, Γ. Θ. Βαφόπουλος, ..., Γιώργος Σεφέρης] - Το φωτεινό ρήγμα [Γιώργος Σαραντάρης, Νικόλαος Κάλας, Νίκος Εγγονόπουλος, Ανδρέας Εμπειρίκος, Οδυσσέας Ελύτης, Νίκος Γκάτσος, Γιώργος Λίκος, Νίκος Καρύδης, Μάτση Χατζηλαζάρου] - Η μυθολογία των ήρεμων τόπων [Γιάννης Ρίτσος, Νικηφόρος Βρεττάκος, Τάσος Λειβαδίτης, Κώστας Μόντης, ..., Γιώργ...
Μιχάλης Κατσαρός
Κατσαρός Μιχάλης 1919-1998
Ελληνικά Γράμματα (2005)
Δεν ήρθα να ξαφνιάσω τις μέρες σας -/ δεν κρατώ τη ρομφαία./ Κυκλοφορούσα αιώνες μέσα στο πλήθος σας/ μαζεύοντας σκόρπιους σπόρους./ Δεν ήρθα να σταματήσω τους ποταμούς τα νερά/ τους καρπούς -δεν ήρθα./ Κυκλοφορούσα μέσα στους ήχους σας -/ τόσους αιώνες./ Ανέμιζα μαύρα λάβαρα στις αρτηρίες των δρόμων/ με την καρδιά μου καρφωμένη στο φοβερό πάσσαλο/ σας καλούσα -/ Δεν ήρθα να καταργήσω το νόμο. [...] (από τη σελ. 17 της συλλογής "Οροπέδιο"
Κορέκτ. Φόβος ποιητή
Κατσαρός Μιχάλης 1919-1998
Μανδραγόρας (1996)
Θα 'πρεπε οι άνθρωποι να διαλέγουν μόνοι τον τόπο που θέλουν να ζήσουν, αντί να τους διαλέγει η εξουσία. Η εξουσία διαλέγει τους τόπους για τον εαυτό της. Κι όταν λέμε εξουσία μπορεί να εννοούμε τον αλήτη στο τρένο, έναν κολυμβητή του Φαλήρου, τον Πρωθυπουργό, τον βασιλιά. Όποιος τέλος πάντων είναι εξουσία εκ της ουσίας του, εκ του φυσικού του. Όποιος είναι έξωθεν της ουσιώδους τέχνης, της τεχνοκρατίας. Είναι ιδιότης και φύσις, nature. Να το πω μ' ένα σύγχρονο οικονομικό όρο: είναι η κλεις των Τσιμέντων Ηρακλής. Σήμερα περάσαμε σε μια άλλη διάσταση, στο P(o)urgatorium. Ο D...
Αυτοκρατορική πραγματικότητα
Κατσαρός Μιχάλης 1919-1998
Ίδμων (1995)
Δίδω στη δημοσιότητα την 3η σύγχρονη μπροσούρα μου γύρω σε άλλα θέματα από την ποίησή μου, που τα βλέπω ισχυρά σε ιδέες κοινωνικές. Ίσως, σε σημεία αυτής της μπροσούρας να μην εννοηθώ απ' όλους πλήρως, αλλά εγώ θεωρώ απαραίτητη τη δημοσίευσή της στη σύγχρονη επικαιρότητα που ίσως να μη φαίνεται σε όλους τους αναγνώστες, αλλά σε έχοντες απορίες του αγνώστου της. Μιχάλης Κατσαρός