Παπαδιαμάντης Αλέξανδρος 1851-1911
Papadiamántis Aléxandros
Ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης γεννήθηκε στη Σκιάθο στις 3 Μαρτίου του 1851 και ήταν γιος του ιερέα Αδαμάντιου Εμμανουήλ και της Αγγελικής κόρης Αλεξ. Μωραϊτίδη. Τελείωσε το δημοτικό και τις δύο πρώτες τάξεις του ελληνικού σχολείου στη Σκιάθο. Φοίτησε σε σχολείο της Σκοπέλου, του Πειραιά και τελικά πήρε απολυτήριο Γυμνασίου από το Βαρβάκειο το 1874. Το Σεπτέμβριο του ίδιου χρόνου, γράφτηκε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, απ' όπου όμως ποτέ δεν αποφοίτησε, ενώ γράφει το πρώτο λυρικό του ποίημα για τη μητέρα του. Έμαθε αγγλικά και γαλλικά μόνος του. Για να ζήσει έκανε ιδιαίτερα μαθήματα και δημοσίευε κείμενα και μεταφράσεις στις εφημερίδες. Τον Ιούλιο του 1872 ακολούθησε το μοναχό Νήφωνα στο Άγιο Όρος, όπου έμεινε μερικούς μήνες, αλλά διαπίστωσε ότι δεν του ταίριαζε το μοναχικό σχήμα. Ωστόσο δεν έλειπε ποτέ από τον κυριακάτικο εκκλησιασμό στον Άγιο Ελισσαίο στο Μοναστηράκι, όπου έψελνε ως δεξιός ψάλτης. Το 1879 δημοσιεύει το μυθιστόρημα η "Μετανάστις" στην εφημερίδα "Νεόλογος". Το 1882 άρχισε να δημοσιεύει το μυθιστόρημά του "Οι έμποροι των Εθνών" στην εφημερίδα "Μη χάνεσαι". Το 1884 άρχισε να δημοσιεύει στην "Ακρόπολη" το μυθιστόρημά του "Γυφτοπούλα", όπου από το 1892 ως το 1897 εργάζεται ως τακτικός συνεργάτης. Από το 1902 ως το 1904 μένει στη Σκιάθο απ' όπου δημοσιεύει τη "Φόνισσα". Το έργο του περιλαμβάνει περίπου 180 διηγήματα και νουβέλες που αναφέρονται στις φτωχές τάξεις της Αθήνας και της Σκιάθου και ελάχιστα ποιήματα θρησκευτικού περιεχομένου. Στις 13 Μαρτίου 1908 γιορτάζεται στον "Παρνασσό" η 25ετηρίδα του στα ελληνικά γράμματα, υπό την προστασία της πριγκίπισσας Μαρίας Βοναπάρτη. Αμέσως μετά επιστρέφει στην πατρίδα του όπου και μένει ως το τέλος της ζωής του. Πεθαίνει το ξημέρωμα της 3ης Ιανουαρίου του 1911 από πνευμονία.
L' amour dans la neige
Παπαδιαμάντης Αλέξανδρος 1851-1911
Kauffmann (1993)
"Il eut beau repasser dans sa memoire les vitreaux rouges et bleus de l' eglise byzantine, ses absidioles obscures, les saints melancoliques de ses fresques, [...] il ne pouvait detacher son esprit du pale visage des jeunes filles, de la blancheur de leur tenue negligee, de la tresse qui leur tombait sur la nuque, de leurs bras freles et de leurs mains delicates, des leurs doigts effiles." Nouvelles: "L' amour dans la neige", "Reve sur l' onde", "Sous le chene royal", "Les demons dans la ravine", "Tete-noir", "L' ile d' Ouranitsa", "La voix de l' ogre", "Le moine", "Le c...
Το Εικοσιένα
Συλλογικό έργο
Ευθύνη (1993)
Σε καιρούς πνευματικού χαλασμού, καθώς οι σημερινοί, είναι δραματικά αναγκαίο και υπαρκτικά τραγικό να αναζητεί, κάθε λαός και κάθε άνθρωπος, τη σωτηρία του σε μια βαθύτερη αυτογνωσία, φροντίζοντας ν' απαλλάξει την αληθινή του ταυτότητα από μύθους και στολίσματα που της πρόσθεσαν τα βιωμένα χρόνια. Είναι δραματικά αναγκαίο, και νόμιμο, γιατί τέτοιο υψηλό αγώνισμα υποβάλλει η ίδια η εντελέχεια της Ιστορίας· και είναι υπαρκτικά τραγικό, γιατί χωρίς τέτοια συνειδητή κατάχτηση της ταυτότητας, οι άνθρωποι και τα έθνη χάνουν τον εαυτό τους, δεν υπάρχουν κατά τις προδιαγραφές τ...
Αλληλογραφία
Παπαδιαμάντης Αλέξανδρος 1851-1911
Δόμος (1992)
Ο Οκτάβιος Μερλιέ, στον οποίο οφείλουν πολλά οι παπαδιαμαντικές σπουδές, εξέδωσε το 1934 το βιβλίο "Α. Παπαδιαμάντη Γράμματα" και κατέστησε γνωστό τον κύριο όγκο της αλληλογραφίας του διηγηματογράφου μας. Πρόκειται για έκδοση που δίκαιο είναι, έστω και κάπως καταχρηστικά, να θεωρηθεί ως η πρώτη ερμηνευτική έκδοση παπαδιαμαντικού κειμένου. Στο επίμετρο ο Μερλιέ καταχωρίζει γράμματα οικείων και φίλων του Παπαδιαμάντη, των οποίων όμως δεν είναι παραλήπτης ο Παπαδιαμάντης. Αρκετά χρόνια αργότερα, το 1947, ο Κώστας Α. Παπαχρίστος, που είχε την καλή τύχη να ερευνήσει πρώτο...
Γερά σώματα δια τα αγόρια και τα κορίτσια μας
Blake William 1757-1827
Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο (Ε.Λ.Ι.Α.) (1991)
Ναυαγίων ναυάγια
Παπαδιαμάντης Αλέξανδρος 1851-1911
Νεφέλη (1990)
Σε μιαν εποχή όπου η "στρογυλευμένη φράσις" εθεωρείτο διαπιστευτήριο ύφους, η "ανώμαλος και συχνά ακαλαίσθητος γλώσσα του, εν συγκρίσει προς τους στυλίστ της καθαρευούσης ή της δημοτικής, και το σχέδιον ακόμη του διηγήματος, ατελές ως κάτι πρωτόγονον και ακαλλιέργητον", μαζί με την "πενιχρότητα" της θεματολογίας του - αποτέλεσαν την αχίλλειο πτέρνα του Λόγου του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, μολονότι ελάχιστοι από τους συγχρόνους του αμφισβήτησαν ή αρνήθηκαν τη μοναδικότητά του. Πού έγκειται αυτή η μοναδικότητα; "'Οτι σώζει και συχνάκις μεγαλύνει αυτάς τας αλλοκότους συνθέσεις,...
Ρεμβασμός του Δεκαπενταυγούστου
Παπαδιαμάντης Αλέξανδρος 1851-1911
Νεφέλη (1989)
Σε μιαν εποχή όπου η "στρογυλευμένη φράσις" εθεωρείτο διαπιστευτήριο ύφους, η "ανώμαλος και συχνά ακαλαίσθητος γλώσσα του, εν συγκρίσει προς τους στυλίστ της καθαρευούσης ή της δημοτικής, και το σχέδιον ακόμη του διηγήματος, ατελές ως κάτι πρωτόγονον και ακαλλιέργητον", μαζί με την "πενιχρότητα" της θεματολογίας του - αποτέλεσαν την αχίλλειο πτέρνα του Λόγου του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, μολονότι ελάχιστοι από τους συγχρόνους του αμφισβήτησαν ή αρνήθηκαν τη μοναδικότητά του. Πού έγκειται αυτή η μοναδικότητα; "'Οτι σώζει και συχνάκις μεγαλύνει αυτάς τας αλλοκότους συνθέσεις,...
Διηγήματα
Παπαδιαμάντης Αλέξανδρος 1851-1911
Ίδρυμα Κώστα και Ελένης Ουράνη (1988)
[...] Τα διηγήματα του Παπαδιαμάντη έχουν την υπόθεσή τους παρμένη από τη ζωή στη Σκιάθο ή την Αθήνα, αλλά αυτό το ηθογραφικό τους υπόβαθρο υπακούει στις προδιαγραφές του ρεαλισμού: η πιστή απόδοση της καθημερινής πραγματικότητας παραπέμπει στην αναζήτηση της άλλης, της αληθινής πραγματικότητας, που την έχει αμαυρώσει "το κράτος της αμαρτίας". Ο ρεαλισμός, εκφράζοντας το θετικιστικό πνεύμα του δεύτερου μισού του 19ου αιώνα, έχει ως αντικειμενικό σκοπό να συλλάβει την πραγματικότητα και έρχεται ως αντίδραση κατά του ρομαντικού ιστορικού μυθιστορήματος που διαδραματίζεται σε...
Η φόνισσα
Παπαδιαμάντης Αλέξανδρος 1851-1911
Νεφέλη (1988)
Αυτόκλητη τιμωρός της κοινωνικής αδικίας, διεστραμμένη εγκληματική φύση, αντάρτισσα οργισμένη απέναντι στο Θεό - τι είναι εντέλει η Φραγκογιαννού, η "Φόνισσα" του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη; Συμπάσχει με το θύμα ή με το θύτη ο συγγραφέας, ταυτίζεται "ιδεολογικά" με την ηρωίδα του ή προβληματίζεται, όπως ο Ντοστογιέφσκι, με το "Κακό", με την άβυσσο της ανθρώπινης ύπαρξης - άντα βέβαια (κάτι που δεν πρέπει ποτέ να το ξεχνά ο αναγνώστης) από την αμετακίνητη σκοπιά του πιστού της Ορθοδοξίας. Το πιο γνωστό, και για πολλούς το κορυφαίο έργο του μεγάλου Σκιαθίτη, προκάλεσε όσο καν...