Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Η Αθήνα είναι η πόλη-μανιφέστο της συγχρονικότητάς μας: μια πόλη θορυβώδης, με ατμοσφαιρική ρύπανση, μια πόλη εκτεταμένη και αποσπασματική. Απέναντι στις πόλεις της κουλτούρας και του ορθού λόγου προβάλλεται ως πόλη του μύθου και του χάους. Απέναντι στις πόλεις της τάξης, του μέτρου, ενσαρκώνει το υπέρμετρο και την απουσία κανονισμού. Επίσης, μοιάζει να είναι η πρέσβειρα στην Ευρώπη των αενάοκ επεκτεινόμενων μεγαλουπόλεων της Ασίας και της Νότιας Αμερικής, από το Σάο Πάουλο έως την Καλκούτα, από το Τόκυο έως το Μεξικό. Το 1997, δεκατέσσερις ομάδες αρχιτεκτόνων ανταποκρίθ...

Ο Δημήτρης Φιλιππίδης μας διηγείται τη ζωή του μέσα από ένα μικρό βιβλίο με πολύ καλογραμμένη γραφή.

Ο συνοδευτικός κατάλογος της μεγάλης έκθεσης, η οποία πραγματοποιήθηκε στο Μουσείο Μπενάκη (15 Δεκεμβρίου 2010-13 Μαρτίου 2011), με σκοπό να αναδειχτεί το αρχιτεκτονικό και το ζωγραφικό έργο του μεγάλου έλληνα δημιουργού στην ολότητα και τις εσωτερικές του συνάφειες. Τα κείμενα που συντάχθηκαν ειδικά για τον κατάλογο αυτόν, τα κείμενα αυτοβιογραφικού χαρακτήρα και καλλιτεχνικού προβληματισμού του Δημήτρη Πικιώνη, η πλούσια εικονογράφηση, αλλά και οι συμβολές παλαιότερων στοχαστών (Γ. Τσαρούχης, Ζ. Λορεντζάτος, K. Frampton, A. Ferlenga, Ν. Χαζηκυριάκος-Γκίκας, Τζ. Καϊμη,...

Ήδη από την εποχή που ζούσε, αλλά και μετά το θάνατό του, ο Δημήτρης Πικιώνης (1887-1968) αποτέλεσε μια εξαιρετικά σύνθετη και αντιφατική προσωπικότητα, που είχε τη ιδιότητα να γοητεύει όσους τον προσέγγιζαν αλλά και να προκαλεί έντονες αντιδράσεις σε όσους έτυχε να διαφωνούν μαζί του. Δημιουργήθηκε, με αυτό τον τρόπο, ένα "ζήτημα Πικιώνη", που εμπόδιζε τη νηφάλια εκτίμηση της συμβολής του. Χρειάστηκε να μεσολαβήσουν αρκετές δεκαετίες, ώς τη δεκαετία του 1990, για να αρθούν, και πάλι όχι ολοκληρωτικά, οι επιφυλάξεις εναντίον του και να αναγνωριστεί επιτέλους ο Πικιώνης...

Ήδη από την εποχή που ζούσε, αλλά και μετά το θάνατό του, ο Δημήτρης Πικιώνης (1887-1968) αποτέλεσε μια εξαιρετικά σύνθετη και αντιφατική προσωπικότητα, που είχε τη ιδιότητα να γοητεύει όσους τον προσέγγιζαν αλλά και να προκαλεί έντονες αντιδράσεις σε όσους έτυχε να διαφωνούν μαζί του. Δημιουργήθηκε, με αυτό τον τρόπο, ένα "ζήτημα Πικιώνη", που εμπόδιζε τη νηφάλια εκτίμηση της συμβολής του. Χρειάστηκε να μεσολαβήσουν αρκετές δεκαετίες, ώς τη δεκαετία του 1990, για να αρθούν, και πάλι όχι ολοκληρωτικά, οι επιφυλάξεις εναντίον του και να αναγνωριστεί επιτέλους ο Πικιώνης...

Το Μουσείο Μπενάκη, κρίνοντας πως οφείλει να τιμά όσους από τους διαπρεπέστερους Έλληνες επιστήμονες προάγουν τα γράμματα, τις τέχνες και τις ανθρωπιστικές σπουδές, αποφάσισε να απονείμει τις πρώτες του διακρίσεις στον Χαράλαμπο Μπούρα. Κι αυτό όχι επειδή τυχαίνει να είναι μέλος της Διοικητικής Επιτροπής του Ιδρύματος από το 1990, αλλά για ό,τι του χρωστά η αρχιτεκτονική κληρονομιά του τόπον μας από τις αρχές της δεκαετίας του '60. Από τότε δηλαδή που με το διδακτικό του έργο, τις μελέτες, τα άρθρα και τα αναστηλωτικά του υποδείγματα, τις υπεύθυνες θεωρητικές και πρακτικές...

Για να συλλάβει κανείς το πνεύμα της δουλειάς της ομάδας αρχιτεκτόνων ISV, αρκεί να εντοπίσει την επίδραση που έχουν ασκήσει στις νεωτερικές τάσεις της σύγχρονης ελληνικής αρχιτεκτονικής. Την ένταξη αυτή διεκδικούν συνειδητά και οι ίδιοι, συγκροτώντας σταδιακά και δημοσιοποιώντας ένα ευκρινές υπόδειγμα αρχιτεκτονικής δράσης προσαρμοσμένο στον συγκεκριμένο τόπο. Όσο προκλητικό κι αν ακούγεται, η ομάδα ISV καταθέτει μια καθολική πρόταση ζωής, που διαχρονικά υπερβαίνει τις καθαρά σχεδιαστικές επιλογές της ομάδας και απευθύνεται στους σύγχρονους όρους διαβίωσης. Στόχος αυτού...

Η αρχιτεκτονική, ως θεωρία και πράξη που ασχολείται με ζητήματα του χώρου, καλύπτει σήμερα ένα αχανές πεδίο πολλαπλών προσεγγίσεων, απορροφώντας σημαντικό μέρος του υποβάθρου άλλων επιστημών. Παράλληλα, οι νέες συνθήκες, ως απόρροια της παγκοσμιοποίησης, έχουν διαρρήξει τα "εθνικά" πολιτισμικά περιθώρια, γεγονός που εκφράζεται πλέον καθαρά και στην αρχιτεκτονική γλώσσα και τη χρήση της. Η ιδιαιτερότητα της ζωντανής ελληνικής γλώσσας -προφορικής και γραπτής- με το μεγάλο ιστορικό βάθος, τις συνεχείς επαφές με άλλους πολιτισμούς και τη δημιουργική αφομοίωση επιδράσεων, εκδ...

Μέσα στους δύο τελευταίους αιώνες, ο επιστημονικός κλάδος της τριπλής σχέσης μας με τα ιστορικά κτίρια -δηλαδή η προστασία, η συντήρηση και η αποκατάσταση- έχει κάνει εντυπωσιακά άλματα. Παράλληλα, έχουν εξελιχτεί και οι τρόποι ένταξης νέων χρήσεων σε πρόσφορα παλαιά κελύφη, τα οποία ενσωματώνονται στη σύγχρονη ζωή -κεντρικό θέμα αυτού του βιβλίου. Η διπλή αυτή πράξη, ένταξη και ενσωμάτωση, χαρακτηρίζει τη μεταμόρφωση της παλαιότερης αρχιτεκτονικής από την αρχική της κατάσταση σε κάτι ριζικά διαφορετικό, ως προς τη μορφή και το περιεχόμενο. Ως διδακτικό βοήθημα, το παλαιό...

Παρεμβαίνω σε ένα παλαιό αρχιτεκτόνημα σημαίνει εκδηλώνω σεβασμό συνδυασμένο με τόλμη και βαθιά αίσθηση ανάγκης για συνέχεια. Η οικειοποίηση του παλαιού συμβαδίζει με σημερινές συνθήκες: το άνοιγμα του ορίζοντα της γνώσης, άρα και του εύρους των επιλογών, τη συνεχή διεύρυνση του συστήματος αναφοράς και την κατάκτηση ενός πολυσυλλεκτικού χαρακτήρα. Κατά συνέπεια, καταργώντας και επανιδρύοντας το τοπικό ως έννοια. Πώς αξιολογούμε τη διαδικασία επανάχρησης παλαιών κτισμάτων; Όποιος μελετήσει τα ειδικά δημοσιεύματα, με πλήθος πληροφορίες για το τεχνικό σκέλος της δουλειάς, τις...

[...] Το έργο των δύο αρχιτεκτόνων συνιστά μια συμπτωματική θα λέγαμε συμπόρευση του διεθνούς αρχιτεκτονικού προβληματισμού με τις αρχιτεκτονικές ιδιαιτερότητες του τόπου τους, των Χανίων, ως απόρροια της πολυπολιτισμικότητας που αδιάλειπτα τα διακρίνει. Σε ρήξη με τον οικουμενισμό της αρχέτυπης δομής, ο τοπικισμός και η εντοπιότητα, δείχνουν την προέλευση τους όχι από τον Λόγο, αλλά περισσότερο από τον Μύθο. Οι Αριστομένης και Γιώργος Βαρουδάκης κατάφεραν να αρθρώσουν συγκροτημένο αρχιτεκτονικό λόγο σε μια κάθε άλλο παρά πρόσφορη εποχή. Το αρχιτεκτονικό τους έργο εικονο...

Η μετάφραση αυτού του βιβλίου κυκλοφόρησε για πρώτη φορά το 1976. Η επανέκδοσή του τώρα, 34 χρόνια μετά, κρίθηκε απαραίτητη γιατί η αρχική έκδοση είχε εξαντληθεί από καιρό και δεν βρέθηκε στο μεταξύ κάτι ανάλογο, ελληνικό ή σε μετάφραση, να το αναπληρώσει. Ο Α. Ράποπορτ προέβλεψε τα οφέλη της γνώσης που καταργεί τα σύνορα του στείρου τοπικισμού και ανοίγεται σε παγκόσμιες σταθερές που χαρακτηρίζουν κάθε ανθρώπινη κοινωνία. Δείχνοντας μάλιστα ότι είναι εφικτή η παράλληλη αντιμετώπιση της πρωτόγονης, της παραδοσιακής και της σύγχρονης ανώνυμης αρχιτεκτονικής, συνέβαλε στην...

Η μετάφραση αυτού του βιβλίου κυκλοφόρησε για πρώτη φορά το 1976. Η επανέκδοσή του τώρα, 34 χρόνια μετά, κρίθηκε απαραίτητη γιατί η αρχική έκδοση είχε εξαντληθεί από καιρό και δεν βρέθηκε στο μεταξύ κάτι ανάλογο, ελληνικό ή σε μετάφραση, να το αναπληρώσει. Ο Α. Ράποπορτ προέβλεψε τα οφέλη της γνώσης που καταργεί τα σύνορα του στείρου τοπικισμού και ανοίγεται σε παγκόσμιες σταθερές που χαρακτηρίζουν κάθε ανθρώπινη κοινωνία. Δείχνοντας μάλιστα ότι είναι εφικτή η παράλληλη αντιμετώπιση της πρωτόγονης, της παραδοσιακής και της σύγχρονης ανώνυμης αρχιτεκτονικής, συνέβαλε στην...

Η μετάφραση αυτού του βιβλίου κυκλοφόρησε για πρώτη φορά το 1976. Η επανέκδοσή του τώρα, 34 χρόνια μετά, κρίθηκε απαραίτητη γιατί η αρχική έκδοση είχε εξαντληθεί από καιρό και δεν βρέθηκε στο μεταξύ κάτι ανάλογο, ελληνικό ή σε μετάφραση, να το αναπληρώσει. Ο Α. Ράποπορτ προέβλεψε τα οφέλη της γνώσης που καταργεί τα σύνορα του στείρου τοπικισμού και ανοίγεται σε παγκόσμιες σταθερές που χαρακτηρίζουν κάθε ανθρώπινη κοινωνία. Δείχνοντας μάλιστα ότι είναι εφικτή η παράλληλη αντιμετώπιση της πρωτόγονης, της παραδοσιακής και της σύγχρονης ανώνυμης αρχιτεκτονικής, συνέβαλε στην...

Το έργο πραγματεύεται την ανώνυμη αρχιτεκτονική στον αστικό πολεοδομικό ιστό, καθώς και στο δομημένο περιβάλλον των αγροτικών ή ημιαστικών κοινοτήτων. Ο συγγραφέας ολοκλήρωσε τη σύνθεση του έργου έπειτα από πολυετή επιτόπια έρευνα, καταγραφή και μελέτη "ανώνυμων" ελληνικών αρχιτεκτονικών περιπτώσεων ή συνόλων, καθώς και φωτογραφική ή/και σχεδιαστική τους αποτύπωση. Το αρχικό, σύντομο αλλά και περιεκτικό βιβλιογραφικό χρονικό, μας εισάγει στην έννοια και τη σημειολογία της ανώνυμης αρχιτεκτονικής, σε αντιπαραβολή και διάλογο με την επίσημη/επώνυμη αρχιτεκτονική. Επίσης, ο...

Ο λόγος για την αρχιτεκτονική στη νεότερη εποχή υπάρχει από την πρώτη στιγμή που γεννιέται το ελληνικό κράτος. Η παρακολούθηση της διαχρονικής του εξέλιξης, αν κάποτε καταγραφόταν, θα παρουσίαζε πολλές εκπλήξεις. Το εγχείρημα, όμως, ξεπερνά τις δυνατότητες αυτού του τόμου. Γι' αυτό περιοριζόμαστε σε μια περίοδο 77 μόλις ετών (1925-2002). Σκόπιμα, επίσης, παραλείπεται ο εξίσου σημαντικός λόγος για την ελληνική πόλη, ώστε να μην αδικηθεί η αξία του με αναγκαστικές αλλά αθέλητες παραλείψεις, θα ήταν ορθότερο να αποτελέσει το αντικείμενο ξεχωριστής μελέτης. Οι απώλειες, ωστόσο,...

Ο λόγος για την αρχιτεκτονική στη νεότερη εποχή υπάρχει από την πρώτη στιγμή που γεννιέται το ελληνικό κράτος. Η παρακολούθηση της διαχρονικής του εξέλιξης, αν κάποτε καταγραφόταν, θα παρουσίαζε πολλές εκπλήξεις. Το εγχείρημα, όμως, ξεπερνά τις δυνατότητες αυτού του τόμου. Γι' αυτό περιοριζόμαστε σε μια περίοδο 77 μόλις ετών (1925-2002). Σκόπιμα, επίσης, παραλείπεται ο εξίσου σημαντικός λόγος για την ελληνική πόλη, ώστε να μην αδικηθεί η αξία του με αναγκαστικές αλλά αθέλητες παραλείψεις, θα ήταν ορθότερο να αποτελέσει το αντικείμενο ξεχωριστής μελέτης. Οι απώλειες, ωστόσο,...

Το βιβλίο περιλαμβάνει χαρακτηριστικά δείγματα της νεότερης αρχιτεκτονικής κληρονομιάς της πρωτεύουσας, τα οποία κτίστηκαν στη δεκαετία του 1930 και σώζονται, σποραδικά, στο κέντρο και τις συνοικίες. Η έκδοση αποτελεί ταυτόχρονα βιβλίο αναφοράς, με το φωτογραφικό υλικό και τα σχετικά διευκρινιστικά κείμενα, και οδηγό επίσκεψης σε χαρακτηριστικά δείγματα του μοντερνισμού στην Αθήνα.