Πολυδούρη Μαρία 1902-1930
Polydoúri María
Μαρία Πολυδούρη (1902-1930). Η Μαρία Πολυδούρη γεννήθηκε στην Καλαμάτα, κόρη του γυμνασιάρχη Ευγένιου Πολυδούρη και της Κυριακής το γένος Μαρκάτου. Πέρασε τα παιδικά της χρόνια στο Γύθειο, τα Φιλιατρά και την Καλαμάτα, όπου τέλειωσε το γυμνάσιο και το 1916 δημοσίευσε το πεζοτράγουδο "Ο πόνος της μάνας" στο περιοδικό "Οικογενειακός Αστήρ". Τον ίδιο χρόνο συγκέντρωσε ποιήματα στη συλλογή "Μαργαρίτες", την οποία δεν εξέδωσε. Το 1918 διορίστηκε στη Νομαρχία Μεσσηνίας. Το 1920 πέθαναν και οι δυο γονείς της, πρώτα ο πατέρας της και σαράντα μέρες αργότερα η μητέρα της. Το 1922 μετατέθηκε στη Νομαρχία Αττικής. Είχε ήδη γραφτεί στη Νομική Σχολή. Τότε γνωρίστηκε με τον Κώστα Καρυωτάκη, τον οποίο ερωτεύτηκε παράφορα, και δημοσίευσε στίχους στα περιοδικά "Έσπερος" (Σύρου), "Ελληνική Επιθεώρησις", "Πανδώρα", "Παιδική Χαρά" και "Εύα". Το 1924 γνώρισε τον Αριστοτέλη Γεωργίου. Τον ίδιο χρόνο εγκατέλειψε τις σπουδές της και γράφτηκε στη Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου και στη Σχολή Κουναλάκη. Το 1926 πήρε μέρος σε παράσταση του έργου του Νικοντέμι "Το Κουρέλι" και πήγε στο Παρίσι, όπου παρακολούθησε μαθήματα στη σχολή ραπτικής Pigier. Στο Παρίσι προσβλήθηκε από φυματίωση και νοσηλεύτηκε στο νοσοκομείο Charite. Επέστρεψε στην Αθήνα το 1928 και μπήκε στο σανατόριο Σωτηρία και αργότερα στην κλινική Χρηστομάνου, όπου πέθανε σε ηλικία εικοσιοχτώ χρόνων. Κατά τη διάρκεια της νοσηλείας της πρόλαβε να εκδώσει τις ποιητικές συλλογές "Τρίλλιες που σβύνουν" (1928) και "Ηχώ στο χάος" (1929). Η Μαρία Πολυδούρη τοποθετείται στη γενιά των νεορομαντικών ή παρακμιακών ελλήνων ποιητών του Μεσοπολέμου, μαζί με ονόματα όπως του Τέλλου Άγρα, του Κώστα Καρυωτάκη, του Ναπολέοντα Λαπαθιώτη, του Κώστα Ουράνη. Στο πρώιμο ποιητικό της έργο (πριν το ταξίδι της στο Παρίσι) διακρίνονται έντονες νεορομαντικές τάσεις, επιρροές από το ρεύμα του συμβολισμού και βιωματικό ύφος, ενώ μετά την αρρώστια της, την επιστροφή στην Αθήνα και την αυτοκτονία του Καρυωτάκη το μελοδραματικό στοιχείο υποχωρεί και ο λόγος της γίνεται πιο επιμελημένος. Η γραφή της είναι έντονα φορτισμένη συναισθηματικά με θεματικό προσανατολισμό γύρω από τον έρωτα και το θάνατο. Έγραψε επίσης μια νουβέλα με τίτλο "Μυθιστόρημα" και κάποιες ποιητικές μεταφράσεις που περιλαμβάνονται στον τόμο των Απάντων της του 1982 με επιμέλεια του Τάκη Μενδράκου. Για περισσότερα βιογραφικά στοιχεία της Μαρίας Πολυδούρη βλ. Άγρας Τέλλος, "Πολυδούρη Μαρία", Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια 20. Αθήνα, Πυρσός, 1932, Ζήρας Αλεξ., «Πολυδούρη Μαρία», Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό 8. Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών, 1988 και Μαυροειδή - Παπαδάκη Σοφία, «Πολυδούρη Μαρία», Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας 11. Αθήνα, Χάρη Πάτση, χ.χ. (Πηγή: Αρχείο Ελλήνων Λογοτεχνών, Ε.ΚΕ.ΒΙ.).
Μιλώ για την αγάπη σου, όλα τα ποιήματα
Πολυδούρη Μαρία 1902-1930
Modern Times (1998)
[...] Η Μαρία Πολυδούρη έπαιξε με το θάνατο. Τον συναντούσε σχεδόν σε κάθε στίχο, σε κάθε στροφή... Πάντα κατόρθωνε να τον ξεπερνά. Της άρεσε να λυπάται... Της άρεσε, όμως, και να αγαπά. Γράφει στο ημερολόγιό της: "Τι ειρωνεία! Να μιλούν για την αγάπη, άνθρωποι που δεν τη γνωρίζουν και να σιωπούν εντελώς 'κείνοι που νιώθουν την ψυχή τους να πνίγεται σε κάθε πόντο της...". Και λίγες μέρες αργότερα: "Μου εδόθη η ευκαιρία σήμερα να εκφράσω έτσι, με ζωντανά λόγια, τη μυστική αγάπη που φωλιάζει μέσα μου...". [...] (Από τον πρόλογο του Γιάννη Μ. Τζιμούρτα)
Μόνο γιατί μ' αγάπησες
Πολυδούρη Μαρία 1902-1930
Μεταίχμιο (2011)
Τώρα μου μένει στου έρωτα την άγρια καταιγίδα Να ιδώ να μετρηθούν για με θάνατος και ζωή. Η Μαρία Πολυδούρη (1902-1930), εμβληματική ρομαντική μορφή της σύγχρονης ελληνικής ποίησης, ύμνησε με αμεσότητα και γνήσιο λυρισμό τον παθιασμένο, χωρίς ανταλλάγματα έρωτα, τον έρωτα-αντάρτη που πάει κόντρα σε κοινωνικές συμβάσεις και κατεστημένες αξίες. Ανυπότακτη και ασυμβίβαστη, πέρασε στην ιστορία για τη θυελλώδη σχέση της με τον ποιητή Κώστα Καρυωτάκη καθώς και για το τραγικό της τέλος, στα είκοσι οχτώ της μόλις χρόνια. Στις σελίδες αυτού του βιβλίου περιλαμβάνονται οι δύο...
Ο κύκλος των καταραμένων ποιητών
Συλλογικό έργο
Εκδόσεις Πηγή (2017)
Tελικά, καταραμένοι ή ευλογημένοι; Ένας κύκλος που καταφέρνει να μένει ζωντανός στο πέρασμα του χρόνου. Ένας κύκλος γεμάτος στίχους, συναίσθημα, πόνο και μορφές που ποτέ δεν γερνάνε... Σκοτεινοί άνθρωποι, με λαμπρό όμως έργο: Baudelaire, Verlaine, Rimbaud, Λαπαθιώτης, Artaud, Καρυωτάκης, Πολυδούρη. Μορφές της λογοτεχνίας που αποθεώθηκαν μετά θάνατον, αφού οι ίδιοι -τις περισσότερες φορές- έγραφαν το σενάριο της ζωής τους με την ίδια καλλιτεχνική μαεστρία που έγραφαν τα ποιήματά τους. Θεμελίωσαν με ένα διεισδυτικό και τολμηρό τρόπο την ποίηση, η οποία πλέον δεν φοβότα...
Ποιητές του μεσοπολέμου
Συλλογικό έργο
Εκδόσεις Καστανιώτη (2004)
Η ποίηση της λεγόμενης νεορομαντικής και νεοσυμβολιστικής σχολής, αυτός ο χαμηλόφωνος μουσικός θρήνος, ο γεμάτος ευγένεια και αβρή μελαγχολία, εξακολουθεί να συγκινεί μέχρι σήμερα. Οι λόγοι είναι προφανείς: εκεί που λείπουν τα μεγάλα ποιητικά οράματα περισσεύει ο ανθρώπινος πόνος· κι ακόμα η αίσθηση της φθοράς και του θανάτου, το κλίμα της παρακμής, η δημιουργία μιας υποβλητικής ατμόσφαιρας, ένα παιχνίδι ίσκιων και ψιθύρων. Μια "ποίηση σιωπής", όπως τη χαρακτήρισαν εύστοχα που περιορίζεται να εκφράζει μέσα από τους μουσικούς της τόνους "πλήξη πολλή, μια στάλα ελπίδα, μια σ...
Ρομάντσο και άλλα πεζά
Πολυδούρη Μαρία 1902-1930
Βιβλιοπωλείον της Εστίας (2014)
Η Μαρία Πολυδούρη προτού αφοσιωθεί ολοκληρωτικά στην ποίηση, είχε ασχοληθεί με τον πεζό λόγο και μάλιστα με την απαιτητική φόρμα του μυθιστορήματος. Το "Ρομάντσο" της, που έγραψε το 1926 και πρότεινε για έκδοση στον Χ. Γανιάρη, συνιστά ένα πρώιμο δείγμα νεωτερικής στροφής του ελληνικού μυθιστορήματος, τόσο για την πρωτότυπη αφηγηματική τεχνική που εγκαινιάζει, όσο και για τις μοντέρνες ιδέες που διατυπώνονται στις σελίδες του. Εκτός από το "Ρομάντσο" της Πολυδούρη, στην παρούσα έκδοση συγκεντρώνονται όλα τα ευρισκόμενα πεζά της: σελίδες ημερολογίου, μια αυτοβιογραφία, δυ...
Τα ποιήματα
Πολυδούρη Μαρία 1902-1930
Βιβλιοπωλείον της Εστίας (2014)
Η Μαρία Πολυδούρη έχει από καιρό περάσει στην περιοχή του λογοτεχνικού μύθου: είναι το σύμβολο της πρόωρα χαμένης ομορφιάς και του μοιραίου έρωτα, της σπαταλημένης νεότητας και της αυθεντικής ποιητικής κατάθεσης. Στην παρούσα έκδοση συγκεντρώνονται για πρώτη φορά όλα τα ευρισκόμενα ποιήματά της, δημοσιευμένα ή χειρόγραφα, και πλαισιώνονται με φιλολογικά σχόλια. Η μελέτη "Μαρία Πολυδούρη ή "τα ρόδα του αίματος"", που περιλαμβάνεται στο επίμετρο του τόμου, αναδεικνύει τους βασικούς άξονες του έργου της, τη σχέση με την ευρωπαϊκή και την ελληνική λογοτεχνική παράδοση καθώς...
Τα ποιήματα
Πολυδούρη Μαρία 1902-1930
Βιβλιοπωλείον της Εστίας (2017)
H Μαρία Πολυδούρη έχει από καιρό περάσει στην περιοχή του λογοτεχνικού μύθου: είναι το σύμβολο της πρόωρα χαμένης ομορφιάς και του μοιραίου έρωτα, της παράφορης νεότητας και της αυθεντικής ποιητικής κατάθεσης. Στη νέα έκδοση των "Ποιημάτων", εμπλουτισμένης με ανέκδοτα έργα που ανακαλύφθηκαν πρόσφατα σε ιδιωτικά αρχεία ή ελάνθαναν δημοσιευμένα σε δυσεύρετα έντυπα, συγκεντρώνονται όλα τα ευρισκόμενα ποιήματά της και πλαισιώνονται συστηματικά με φιλολογικά σχόλια. Η μελέτη "Μαρία Πολυδούρη" ή "τα ρόδα του αίματος", που περιλαμβάνεται στο επίμετρο του τόμου, αναδεικνύει το...
Ταγκό για τρεις
Συλλογικό έργο
Μελάνι (2012)
Το cd "Ταγκό για τρεις", δεν αποτελεί κύκλο τραγουδιών. Όλα τα τραγούδια μέσα σε αυτό το δίσκο, θα 'λεγα ότι ξεπήδησαν παρορμητικά. Με την πρώτη μου κιόλας επαφή με το στίχο, η μουσική τους βγήκε ενστικτωδώς και με μια πνοή. Το "Μη μου μιλάς", του Μ. Γκανά, εξελίσσεται πάνω σε έναν ασίγαστο και αδέκαστο μετρονόμο, με φόρα για μια καραμπόλα και την απότομη κατάληξη στη σιωπή, σχεδόν σαν διακοπή. Η γαλλική εκδοχή του "Ω μη με βλέπετε που κλαίω", της Μ. Πολυδούρη, είναι ουσιαστικά γέννημα της συνάντησης της δικής μου μελωδικής γραμμής με την Κορίνα Λεγάκη και τους μουσικούς απ...