Pound Ezra Loomis 1885-1972
Pound Ezra
Ο Ezra Pound γεννήθηκε στο Hailey του Αϊντάχο (1885), μεγάλωσε στο Wyncote της Πενσυλβανίας και φοίτησε στο κολέγιο του Χάμιλτον και στο Πανεπιστήμιο της Πενσυλβανίας. Δίδαξε για λίγο γαλλικά και ισπανικά στο Κολέγιο Wabash της Ιντιάνα και απολύθηκε γιατί ένα βράδυ πρόσφερε στέγη σε μια απένταρη χορεύτρια. Αμέσως ξενιτεύτηκε στην Ευρώπη (1907). Έμεινε ένα χρόνο στη Βενετία, όπου τύπωσε (1908) την πρώτη του συλλογή "A lune spento" . Τον ίδιο χρόνο εγκαταστάθηκε στο Λονδίνο και άρχισε να εμφανίζεται με προκλητική εμφάνιση στα καλλιτεχνικά σαλόνια. Εκεί τύπωσε τις συλλογές του: "Personae" και "Exultations" (1909), πρωτοστατώντας στο αμερικάνικο ποιητικό κίνημα του "εικονισμού" που καθιέρωνε μια ποίηση λιτή, απέριττη αντικειμενική και ελλειπτική. Το 1914 παντρεύτηκε τη Dorothy Shakespear, απόχτησε από το γάμο του ένα γιο (1926) κι αργότερα την εγκατέλειψε για να συνδεθεί εως το τέλος της ζωής του με την πιανίστα Όλγα Rudge, ερωμένη και πιστή του φίλη. Καρπός του δεσμού τους υπήρξε η κόρη του πριγκήπισσα Mary de Rachewiltz. Στα χρόνια που προηγήθηκαν του Πρώτου Παγκόσμιου Πολέμου πρωτοστάτησε στα κινήματα του ιμαζισμού και του βορτισισμού, ενώ συντέλεσε με την επιρροή του ώστε να έρθουν στο προσκήνιο έργα σπουδαίων συγγραφέων, όπως του Τζέιμς Τζόις, του Ουίλιαμ Κάρλος Γουίλιαμς, του Ρόμπερτ Φροστ κ.ά., έργα που οδήγησαν στη διαμόρφωση του μοντερνισμού. Το 1920 ο Πάουντ μετακόμισε στο Παρίσι και ήρθε σε επαφή με πλήθος καλλιτεχνών, μουσικών και συγγραφέων. Παρεκίνησε τον Τζόυς και τον Έλιοτ να τυπώσουν τα έργα τους και μάλιστα περιέκοψε σχεδόν τη μισή "Έρημη χώρα" του Έλιοτ και της έδωσε την τελική της μορφή. Παράλληλα ασχολήθηκε και με τη μουσική. Συνέθεσε (μουσική και λιμπρέτο) την όπερα "Francois Villon" και ήταν από τους πρώτους που ανακάλυψαν στον αιώνα μας τον Βιβάλντι. Το 1924 μετακόμισε στην Ιταλία και ο Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος τον βρίσκει εκεί να υπερασπίζεται θερμά τον Μουσολίνι, εκφράζοντας αντισημιτικά αισθήματα και αποδοκιμάζοντας την αμερικανική συμμετοχή μέσω ραδιοφωνικών εκπομπών και άρθρων σε εφημερίδες. Φύση αντιφατική με τραγικές μεταπτώσεις από την τρυφερότητα έως την αυτοκαταστροφή, μπορούσε να βοηθάει από το υστέρημα του τους φίλους του ή να αναπτύσει μια δική του οικονομική θεωρία περί κοινωνικής πίστεως, να μελετά επί χρόνια νεκρές γλώσσες για να μεταφράζει ή να παραφράζει αρχαία κείμενα από το πρωτότυπο ή να φωνασκεί υπέρ του Μουσολίνι και κατά των Εβραίων από το ραδιοφωνικό σταθμό της Ρώμης. Αυτές οι τακτικές εκπομπές συνεχίστηκαν σ' όλο το διάστημα του Β΄ Παγκοσμίου πολέμου. Ακολούθησε η σύλληψή του (1945) από τα αμερικάνικα στρατεύματα που απελευθέρωσαν την Ιταλία, η απομόνωσή του σ' ένα ξέσκεπο κλουβί με συρματοπλέγματα στην Πίζα και η μεταφορά του στην Ουάσιγκτον (1945) για να δικαστεί επί προδοσία. Κρίθηκε διανοητικά ακατάλληλος για δίκη και κλείστηκε σε ψυχιατρική κλινική. Αποφυλακίστηκε (1958) και ξαναγύρισε τον ίδιο χρόνο στην Ιταλία. Πέθανε στη Βενετία, στις 2 Νοεμβρίου 1972.
Κατάη
Pound Ezra Loomis 1885-1972
Άγρα (1997)
'Ενατος σταθμός στην ποιητική διαδρομή του Έζρα Πάουντ η Κατάη, όσο κι αν αναδύεται από τον κινεζικό λυρικό λόγο, κρατάει μέσα της τον σπόρο της προσωπικής δημιουργίας. Μια πλούσια παράδοση (από τον 11ο π.Χ. αιώνα ώς τον 8ο μ.Χ.) περνάει στα χέρια του ποιητή μετά το θάνατο του Έρνεστ Φενολλόζα. Η χήρα του μεγάλου σινολόγου Μαίρη Φενολλόζα εμπιστεύεται τα χειρόγραφα στον Πάουντ, με τη βεβαιότητα ότι μπορεί να τα αξιοποιήσει, δεδομένου ότι ο ποιητής, με το ώς τότε έργο του είχε αποδείξει τη συγγένεια της τεχνικής του Ιμαζισμού μ' εκείνη των Χαϊκού. Από το υλικό αυτό επιλέγει...
Τα ερωτικά ποιήματα της αρχαίας Αιγύπτου
Αρμός (1996)
Τα άσματα της Πίζας
Pound Ezra Loomis 1885-1972
Εκδόσεις Καστανιώτη (1994)
Η ποίηση του αιώνα μας περνάει μέσ' από την οργωσιά του Έζρα Πάουντ. Το σκοτεινό και φιλόδοξο έπος του δεν έχει τίτλο. Canto εκ του Cantus σημαίνει άσμα, τραγούδι. "Δεν υπάρχει κανένα μυστήριο γύρω από τα Άσματα", έγραφε ο ποιητής το 1938, "είναι ο θρύλος του ανθρώπινου γένους". Από το μεγαλόσχημο έργο διάλεξα την ομάδα της Πίζας, πρώτον, γιατί μου επιβλήθηκε με την αλήθεια και την ομορφιά της. Δεύτερον, γιατί η απροσδόκητη αυτή ποιητική ενότητα αποτελεί ένα είδος σύνοψης των προηγούμενων. Εδώ τα belles lettres ή η μανιασμένη προπαγάνδα γίνονται αυθεντική ποίηση: "Δεν μπο...
Χιου Σέλγουιν Μώμπερλυ
Pound Ezra Loomis 1885-1972
Βιβλιοπωλείον της Εστίας (1994)
"Αν συμπυκνώσω, όπως στην περίπτωση της ερωτικής περιπέτειας του Μώμπερλυ, το μυθιστόρημα του Henry James σε δυο σελίδες -έστω και ανεπιτυχώς-, έχω το δικαίωμα να δεχθώ ένα μέρος της προσοχής που θα αποσπούσαν οι 298 σελίδες που παρέλειψα" (από γράμμα του Πάουντ στον Thomas Hardy). Το ποίημα "Χιού Σέλγουιν Μώμπερλυ" (1920) σημαδεύει μια καμπή στην ποιητική σταδιοδρομία του Έζρα Πάουντ. Σύμφωνα με κριτικούς όπως ο F. R. Leavis και ο W. B. Yeats, το ποίημα επέχει θέση αριστουργήματος, ενώ τα λιγότερο συνεκτικά "Κάντος" θεωρούνται ως παρακμή. Κατά άλλους, όπως ο T. S. Eliot κ...
Personae, Τα Κάντο της Πίζας. Εκλογή απ' τα Κάντο
Pound Ezra Loomis 1885-1972
Δωδώνη (1984)
Αν οι περισσότεροι σημερινοί νέοι που "γράφουν σαν τον Έζρα Πάουντ", μπορούσαν να δουν ως ποια απώτατα βάθη ποιητικών περασμένων φτάνουν οι ρίζες του, θα κυριεύονταν από παραλυτική αθυμία. Κι οι πιο γόνιμοι, οι πιο αποφασισμένοι, θα κοίταζαν πως να μάθουν "ποιητικά γράμματα", από την αρχή. Αυτό είναι ένα από τα διδάγματα του μεταφρασμένου Πάουντ. Κι ο ανθολόγος μεταφραστής που δούλεψε, φαίνεται, με σοβαρότητα και ευθύνη το θέμα του (θέμα μεγάλο και δύσκολο, σαν όλα τα παρόμοια) φρόντισε να παρουσιάσει τον Πάουντ σε όλη τη διαδρομή της ποιητικής του δημιουργίας, από συλλογή...
Κατάη
Pound Ezra Loomis 1885-1972
Λέσχη (1979)
Τα ποιήματα αυτά διασκευάστηκαν πρώτη φορά από τον Αμερικανό Έζρα Πάουντ αγγλικά, το 1915, με τον γενικό τίτλο "Cathay" που σημαίνει Κίνα ή καλύτερα είναι το πρώτο όνομα με το οποίο η μακρινή χώρα του Ήλιου γίνηκε γνωστή στους λαούς της μεσαιωνικής Ευρώπης. Και σήμερα ακόμα η Κίνα αναφέρεται, καμιά φορά, στην ποίηση με το όνομα Cathay, που ελληνικά το γράφουν Κατάι. Προτίμησα τη γραφή Κατάη, γιατί κάνει παραστατικότερη την έννοια του θηλυκού, η χώρα, η Κατάη. [...] (από τον πρόλογο του μεταφραστή)
Lustra
Pound Ezra Loomis 1885-1972
Πρόσπερος (1977)
"Πόσο κουράστηκα;/ Και, βέβαια, κουράστηκα πολύ/Να φέρω την ψυχής της σε μια γέννηση,/ Να δώσω σ' αυτά τα στοιχεία ένα όνομα κι ένα κέντρο!/ Είναι όμορφη σαν το ηλιόφως, και σαν ρευστό./ Δεν έχει ούτε όνομα, ούτε πατρίδα./Πόσο κουράστηκα να φέρω την ψυχή της σ' ένα ξεχώρισμα/ Να της δώσω ένα όνομα και την ύπαρξή της!/ Σίγουρα περιορίζεσαι και συστρέφεσαι,/Μπερδεύεσαι με στοιχεία αγέννητα/ Έχω αγαπήσει ένα χείμαρο και μια σκιά./Σ' εξορκίζω να μπείς μες στη ζωή σου./Σ' εξορκίζω να μάθεις να λες "Εγώ",/ Όταν σε ρωτώ./ Γιατί δεν είσαι ένα κομμάτι, αλλά ένα σύνολο,/ Όχι ένα κάτι...