Μερτίκας Γιώργος Ν.

Το ασυνείδητο πριν από τον Freud

Εναλλακτικές Εκδόσεις (2010)

Οι απαρχές της παρούσης εργασίας ανάγονται στα χρόνια πού ακολούθησαν τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο, τότε πού ή ψυχανάλυση ήταν μια καινοτομία κι εγώ, αφελώς, φανταζόμουν πώς ο Freud μόλις είχε ανακαλύψει την ασυνείδητη νοητική λειτουργία. Κανείς από τους δασκάλους μου δεν μου είχε εξηγήσει, ότι τα σημαντικώτερα επιτεύγματα αποτελούν, συνήθως, την κορύφωση μίας πνευματικής πορείας πού διαρκεί αιώνες. Έτσι, όταν ανεκάλυψα ότι ο Nietzsche είχε διατυπώσει αρκετές από τις εναισθησίες του φροϋδικού δόγματος, είκοσι ή και περισσότερα χρόνια πριν από τον Freud, αναζωπυρώθηκε το ενδιαφ...

Κείμενα για τη ζωή, την ποίηση, την πολιτική

Το Πέρασμα (2009)

[...] Το ανά χείρας βιβλίο θα το χαρακτήριζα ως ένα εγχειρίδιο, παρ’ ότι δεν συνιστά μια θεωρητική προσέγγιση της λογοτεχνίας και της πολιτισμικής θεωρίας, με βάση τη σκέψη ενός επιφανούς μαρξιστή κριτικού, απλούστατα γιατί κάτι τέτοιο δεν υπήρξε ποτέ επιλογή του Τέρρυ Ήγκλετον. Αντίθετα, κατάφερε να υπονομεύσει και να καταυγάσει τις αδυναμίες κλειστών θεωρητικών συστημάτων και να διδάξει το μεθοδολογικό πλουραλισμό, με τη συγκροτημένη εργαλειοποίηση επιχειρημάτων, της ψυχαναλυτικής, της φεμινιστικής και άλλων θεωριών, υποστηρίζοντας ότι το ζητούμενο "δεν είναι η συνέπεια τ...

Θεωρία, λογοτεχνία, Αριστερά

Το Πέρασμα (2008)

Ο τόμος αυτός αποθησαυρίζει μία από τις σπάνιες στιγμές των πνευματικών μας χρονικών. Αποτυπώνει μια δημόσια συζήτηση, που έλαβε χώρα στη βάση της εκρηκτικής συνύπαρξης τριών εννοιών, στη ρευστή περιοχή που ορίζουν τρία γνωστικά πεδία: Θεωρία, Λογοτεχνία, Αριστερά. Για 14 εβδομάδες, 33 πένες συναντήθηκαν στις φιλόξενες σελίδες των "Αναγνώσεων" της "Κυριακάτικης Αυγής", από τις 9 Μαρτίου μέχρι τις 29 Ιουνίου 2008. Χωρίς διαγκωνισμούς και τη γνωστή έπαρση, χωρίς υπονομεύσεις και ναρκισσιστικές νομιμοποιητικές αποφάνσεις, 33 σύγχρονοι διανοητές, από διαφορετικές τάσεις, σχ...

Η ομαδική ανάλυση μετά τον S. H. Foulkes

Κανάκη (2007)

Είναι ευχαρίστηση να παρουσιάζει κανείς ένα βιβλίο που έχει να πει κάτι πραγματικά νέο και το λέει με τόση σαφήνεια. O Farhad Dalal μας ζητά να επανεξετάσουμε την έννοια του ατόμου. Με σύνεση και απλότητα, εισάγει ιδέες από τους κόσμους της ανάλυσης των λόγων, της εξελικτικής βιολογίας, της φιλοσοφίας καί της κοινωνιολογίας... Δίνει μια εντελώς νέα προοπτική στο δομημένο δίκτυο της ίδιας της ανθρώπινης ύπαρξης. Counselling Αυτή η κριτική στον S.H. Foulkes, που είναι συγχρόνως μια διεύρυνση των θεωρητικών οριζόντων του, αποτελεί μια σύγχρονη επαναξιολόγηση της ομαδικής...

Ελλάδα 1945 - 2004

Θύραθεν (2007)

Θεωρώντας δεδομένο ότι η γνώση της πρόσφατης ιστορίας είναι ουσιαστική για την κατανόηση του κόσμου μέσα στον οποίο ζούμε, το βιβλίο προσπαθεί να αναπτύξει ορισμένα κεντρικής σημασίας ζητήματα, αντί να παρουσιάσει απλά και μόνον έναν κατάλογο συμβάντων, ονομάτων και ημερομηνιών. Αυτός ο στόχος κατ' ανάγκη το έκανε να είναι επιλεκτικό, ωστόσο οι αλληλένδετες πλευρές της ελληνικής ιστορίας που επέλεξε ο συγγραφέας βρίσκονται στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος των περισσότερων ιστορικών. Το έργο του Ντέηβιντ Κλόουζ, καθηγητή της ιστορίας στο πανεπιστήμιο Φλίντερς της Αυστραλίας,...

Ο μηδενισμός πριν από τον Νίτσε

Εκδόσεις Πατάκη (2004)

Σ' αυτό το ρηξικέλευθο έργο, ο Michael Gillespie υποστηρίζει ότι ο Νίτσε παρανόησε τον μηδενισμό και ότι η δική του παρανόηση αποπροσανατόλισε σχεδόν το σύνολο των μεταγενέστερων στοχαστών που ασχολήθηκαν με το θέμα. Αναπλάθοντας τις πνευματικές καταβολές του μηδενισμού πριν πάρει την τελική του μορφή από τον Νίτσε, ο Gillespie εστιάζει την προσοχή του σε αποφαστιστικές καμπές της εξέλιξης του μηδενισμού, από τον Όκκαμ και τη νομιναλιστική επανάσταση μέχρι τον Καρτέσιο, τον Φίχτε, τους Γερμανούς Ρομαντικούς, τους Ρώσους μηδενιστές και τον ίδιο τον Νίτσε. Η ανάλυσή του αποδ...

Ο μηδενισμός πριν από τον Νίτσε

Εκδόσεις Πατάκη (2004)

Σ' αυτό το ρηξικέλευθο έργο, ο Michael Gillespie υποστηρίζει ότι ο Νίτσε παρανόησε τον μηδενισμό και ότι η δική του παρανόηση αποπροσανατόλισε σχεδόν το σύνολο των μεταγενέστερων στοχαστών που ασχολήθηκαν με το θέμα. Αναπλάθοντας τις πνευματικές καταβολές του μηδενισμού πριν πάρει την τελική του μορφή από τον Νίτσε, ο Gillespie εστιάζει την προσοχή του σε αποφαστιστικές καμπές της εξέλιξης του μηδενισμού, από τον Όκκαμ και τη νομιναλιστική επανάσταση μέχρι τον Καρτέσιο, τον Φίχτε, τους Γερμανούς Ρομαντικούς, τους Ρώσους μηδενιστές και τον ίδιο τον Νίτσε. Η ανάλυσή του αποδ...

Το στρεβλό υλικό της ανθρωπότητας

Κριτική (2004)

Ο Isaiah Berlin (1909-1997) θεωρείται ένας από τους κορυφαίους εκπροσώπους της παράδοσης του φιλελεύθερου ουμανισμού και από τους μεγαλύτερους ιστορικούς των ιδεών. Στο "Στρεβλό υλικό της ανθρωπότητας" ισχυρίζεται με πάθος, οξυδέρκεια και σαφήνεια ότι αυτά που ονομάζει "μεγάλα αγαθά" της ανθρωπότητας -ελευθερία, δικαιοσύνη, ισότητα- δεν είναι εύλογα, και δεν θα γίνουν ποτέ. Ο πλουραλισμός και η πολυμορφία της σκέψης είναι αναπόφευκτα. Σε μια εποχή αυξημένου ιδεολογικού φονταμενταλισμού και έλλειψης ανεκτικότητας, η φωνή του Μπερλίν θα πρέπει να ακούγεται με περισσότερη προσ...

Ο κόσμος, το κείμενο και ο κριτικός

Scripta (2004)

Τα δοκίμια που περιέχονται στον παρόντα τόμο παρουσιάζονται με τρεις αλληλοσυνδεόμενους τρόπους. Στην αρχή ο συγγραφέας εξετάζει τον εγκόσμιο και εκκοσμικευμένο χώρο, αντιπροσωπευτικά δείγματα του οποίου αποτελούν οι συγγραφείς Σουίφτ, Χόπκινς, Κόνραντ και Φανόν, λόγω της προσοχής που δίνουν στις λεπτομέρειες της καθημερινής ύπαρξης. Στη συνέχεια, τον συγγραφέα απασχολούν προβλήματα σύγχρονης κριτικής θεωρίας και καταλήγοντας ασχολείται με το τι συμβαίνει όταν η κουλτούρα προσπαθεί να κατανοήσει, να κυριαρχήσει ή ακόμη και να ανακαταλάβει έναν άλλο, λιγότερο ισχυρό κόσμο.

Τα ερείπια του παρελθόντος

Εκδόσεις Πατάκη (2003)

Ποιο είναι το πεπρωμένο της παράδοσης στον σύγχρονο κόσμο; Ενώ άλλοτε οι παραδόσεις ήσαν πηγή συνοχής και συνέχειας, σήμερα οι περισσότερες έχουν διαβρωθεί ή εξαφανίστηκαν εντελώς. Ορισμένοι πιστεύουν ότι η καταστροφή των παραδόσεων είναι βασική αιτία της σύγχρονης πνευματικής και κοινωνικής παρακμής. Κάποιοι άλλοι αντιμετωπίζουν το ίδιο ακριβώς φαινόμενο ως χειραφέτηση, που ανοίγει το δρόμο σε νέους τρόπους ζωής και νέες μορφές πολιτιστικής έκφρασης. "Τα ερείπια του παρελθόντος" εξετάζουν κριτικά τις δύο αυτές προοπτικές και τοποθετούν τη διαμάχη σε μια διαφορετική βάση....

Τα ερείπια του παρελθόντος

Εκδόσεις Πατάκη (2003)

Ποιο είναι το πεπρωμένο της παράδοσης στον σύγχρονο κόσμο; Ενώ άλλοτε οι παραδόσεις ήσαν πηγή συνοχής και συνέχειας, σήμερα οι περισσότερες έχουν διαβρωθεί ή εξαφανίστηκαν εντελώς. Ορισμένοι πιστεύουν ότι η καταστροφή των παραδόσεων είναι βασική αιτία της σύγχρονης πνευματικής και κοινωνικής παρακμής. Κάποιοι άλλοι αντιμετωπίζουν το ίδιο ακριβώς φαινόμενο ως χειραφέτηση, που ανοίγει το δρόμο σε νέους τρόπους ζωής και νέες μορφές πολιτιστικής έκφρασης. "Τα ερείπια του παρελθόντος" εξετάζουν κριτικά τις δύο αυτές προοπτικές και τοποθετούν τη διαμάχη σε μια διαφορετική βάση....

Τα όρια της δικαιολογημένης ανυπακοής

Ευρασία (2003)

Ο Neumann αρχίζει τη μελέτη του όλου θέματος με την πιο ακραία εκδήλωση ανυπακοής, εκείνη της τυραννοκτονίας. Η τυραννοκτονία είναι μια πολιτική ενέργεια που έχει ως στόχο της είτε ένα νόμιμο άρχοντα ο οποίος παραβιάζει τον νόμο είτε κάποιο σφετεριστή. Η αρχαία αυτή παράδοση πήρε πολλά προσωπεία μέσα στους αιώνες για να καταλήξει στις μέρες μας σ' ό,τι είναι γνωστό ως "τρομοκρατία". Όπως και ο ίδιος ο Neumann παρατηρεί, για να γίνει αποδεκτή μια τέτοιου είδους ενέργεια ως πολιτική προϋποτίθεται μια νοοτροπία που θέτει την κοινότητα υπεράνω των ατόμων...

Τα όρια της δικαιολογημένης ανυπακοής

Ευρασία (2003)

Ο Neumann αρχίζει τη μελέτη του όλου θέματος με την πιο ακραία εκδήλωση ανυπακοής, εκείνη της τυραννοκτονίας. Η τυραννοκτονία είναι μια πολιτική ενέργεια που έχει ως στόχο της είτε ένα νόμιμο άρχοντα ο οποίος παραβιάζει τον νόμο είτε κάποιο σφετεριστή. Η αρχαία αυτή παράδοση πήρε πολλά προσωπεία μέσα στους αιώνες για να καταλήξει στις μέρες μας σ' ό,τι είναι γνωστό ως "τρομοκρατία". Όπως και ο ίδιος ο Neumann παρατηρεί, για να γίνει αποδεκτή μια τέτοιου είδους ενέργεια ως πολιτική προϋποτίθεται μια νοοτροπία που θέτει την κοινότητα υπεράνω των ατόμων...

Θρησκείες και πολιτική στη νεωτερικότητα

Κριτική (2002)

Για εκατομμύρια ανθρώπους, η θρησκεία είναι ένα αντίδοτο στην αγωνία που προκαλούν η ανέχεια, ο πόλεμος, ο κατακερματισμός των κοινωνικών σχέσεων και η επιτάχυνση της καθημερινότητας που επιφέρει η εξέλιξη της τεχνολογίας. Η στροφή στο Θεό και η υιοθέτηση μορφών θρησκευτικής έκφρασης είναι μεν απόρροια της έλλειψης νοήματος και των ανασφαλειών που γεννά η κοινωνία της διακινδύνευσης, πλην όμως συντελείται σ' ένα κοινωνικό περιβάλλον που δεν επιτρέπει την επικράτηση ενός μόνο θρησκευτικού προτύπου. Το μονοπώλιο της μίας και μοναδικής θρησκείας μέσα σε μια επικράτεια διαδέχετ...

Τρεις κριτικοί του Διαφωτισμού Vico, Hamann, Herder

Κριτική (2002)

Σ' αυτό το βιβλίο συνδυάζονται για πρώτη φορά τρεις σημαντικές μελέτες που εκπόνησε ο Sir Isaiah Berlin, ακολουθώντας το επιστημονικό του σχέδιο - να εξηγήσει τον αντίλογο στον υπέρμετρα επιστημονικό γαλλικό διαφωτισμό, εξετάζοντας σε βάθος και με συμπάθεια τις απόψεις των επικριτών του. Το επίμαχο θέμα ανάμεσα στους υπέρμαχους του Διαφωτισμού και σ' αυτούς τους τρεις επικριτές του είναι σήμερα τόσο βασικό όσο ήταν και τότε. Ο Berlin, με τη γνωστή για την εντιμότητά της προσέγγισή του, αναλύει τις ιδέες των τριών σχολιαστών και αποδεικνύει πόσο άμεση σχέση έχει η σκέψη του...

Οι συνέπειες της νεοτερικότητας

Κριτική (2001)

Δίνοντάς μας ένα νέο χαρακτηρισμό για τη φύση της νεοτερικότητας, ο συγγραφέας επικεντρώνεται στα δίπολα κίνδυνος - ασφάλεια και εμπιστοσύνη - διακυβέρνηση. Διότι η νεοτερικότητα έχει δυο όψεις: Οι σύγχρονοι κοινωνικοί θεσμοί προσφέρουν στους ανθρώπους πολλαπλάσιες ευκαιρίες για να απολαύσουν μια ασφαλή ζωή απ' όσο επέτρεπε οποιοδήποτε προνεοτερικό σύστημα. Αλλά η νεοτερικότητα έχει και τη σκοτεινή της πλευρά, που συνδέεται με την ανάπτυξη του ολοκληρωτισμού, την αλλοτρίωση και την επαπειλούμενη καταστροφή του περιβάλλοντος.

Η τυραννία της οικειότητας

Νεφέλη (1999)

Αξιολογώντας με ευαισθησία ένα πλήθος πηγών και παραδειγμάτων από τους τρεις τελευταίους αιώνες της ιστορίας του δυτικού πολιτισμού, ο Sennett ζητά να φωτίσει μιαν ουσιώδη στροφή: εκείνη που οδήγησε από την εναρμόνιση της δημόσιας και ιδιωτικής σφαίρας στην σύγκρουσή τους και στη σημερινή πρόταξη του ιδιωτικού στοιχείου απέναντι στο δημόσιο ως συνέπεια του κατακερματισμού της κοινωνίας σε άτομα. Η δημόσια σφαίρα ήταν ένας αυτονόητος χώρος εκδίπλωσης του ατόμου πέρα από τον στενό κύκλο της οικογένειας και των προσωπικών του φίλων· η επαφή με ξένους και συνάμα η απόσταση απ'...

Καρλ Μαρξ

Scripta (1998)

Αν και γράφτηκε εδώ και πενήντα χρόνια, η λαμπρή μελέτη του συγγραφέα για τη ζωή και τη σκέψη του Μαρξ έχει πλέον αναγνωριστεί ως κλασική στη σύγχρονη έρευνα και θεωρείται ως η σπουδαιότερη συνοπτική μελέτη που έχει παρουσιαστεί για τον συγγραφέα του Κεφαλαίου.

Συνολικά Βιβλία 38
243.186 Βιβλία
122.585 Συντελεστές
4.631 Εκδότες
Με την υποστήριξη του ΒιβλιοNet και του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου