Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Ο Άντι Γουόρχολ (Andy Warhol, 1928-1987), γιός σλοβάκων μεταναστών στις Ηνωμένες Πολιτείες, γεννήθηκε στο Πίτσμπουργκ, σ' ένα τυπικά καθολικό περιβάλλον. Πολλοί πιστεύουν ότι ο Γουόρχολ, παρά την εμφανή κλίση του προς τις υπερβάσεις, δεν έπαψε ποτέ να είναι ένα συνεσταλμένο και κατά βάθος συντηρητικό άτομο. Περνούσε, άραγε, για μοντέρνος ηδονοβλεπτισμός κάτι που ήταν, απλώς, φόβος; Η απάθεια του προσωπείου, επιμελώς επιτηδευμένου, έκρυβε -όπως επίσης υποστηρίζεται- ψυχρότητα, ή μήπως την αντιφατικότητα κάποιου που κινείται ανάμεσα σε δύο αντικρουόμενα σύμπαντα και δεν αποφα...

Όλα θα ήταν ευκολότερα, το δίχως άλλο, αν μπορούσαμε να τον κρίνουμε απλώς και μόνο ως ζωγράφο και γλύπτη, περιοριζόμενοι στην περιγραφή του καλλιτεχνικού του ύφους και αφήνοντας στην άκρη όλα τα άλλα. Ωστόσο, η προσωπικότητά του είναι αδύνατον να "στριμωχτεί" στα όρια της τέχνης. Από την ημέρα του θανάτου του, πριν από έναν περίπου αιώνα, στις μακρινές Νήσους Μααρκέσας της Γαλλικής Πολυνησίας, το όνομα του Πωλ Γκωγκέν ανακαλεί στην συλλογική μνήμη όχι μόνο έναν καλλιτέχνη, αλλά και μια θρυλική προσωπικότητα. Άλλωστε, εξίσου σημαντική με το έργο του είναι και η περιπέτεια π...

Όλα θα ήταν ευκολότερα, το δίχως άλλο, αν μπορούσαμε να τον κρίνουμε απλώς και μόνο ως ζωγράφο και γλύπτη, περιοριζόμενοι στην περιγραφή του καλλιτεχνικού του ύφους και αφήνοντας στην άκρη όλα τα άλλα. Ωστόσο, η προσωπικότητά του είναι αδύνατον να "στριμωχτεί" στα όρια της τέχνης. Από την ημέρα του θανάτου του, πριν από έναν περίπου αιώνα, στις μακρινές Νήσους Μααρκέσας της Γαλλικής Πολυνησίας, το όνομα του Πωλ Γκωγκέν ανακαλεί στην συλλογική μνήμη όχι μόνο έναν καλλιτέχνη, αλλά και μια θρυλική προσωπικότητα. Άλλωστε, εξίσου σημαντική με το έργο του είναι και η περιπέτεια π...

Ο Γκόγια υπήρξε αδιαμφισβήτητη ζωγραφική ιδιοφυία σε μια εποχή ανανέωσης και καινοτομιών αυτής της δύσκολης τέχνης, την οποία ο ίδιος είχε χαρακτηρίσει "ιερή επιστήμη, που απαιτεί πολύ μελέτη ακόμα και από εκείνους που γεννήθηκαν για να την υπηρετούν" (σε αναφορά του σχετικά με τη διδασκαλία της τέχνης, που κατέθεσε στην Ακαδημία του Σαν Φερνάντο, τον Οκτώβριο του 1792). Η Ευρώπη γέννησε από τις αρχές του 18ου αιώνα μέχρι τα πρώτα χρόνια του 19ου μερικά από τα σημαντικότερα ονόματα της δυτικής ζωγραφικής: Βατώ, Σαρντέν, Χόγκαρθ, Τιέπολο, Μενγκς, Φραγκονάρ, Ρέινολντς, Νταβίν...

Οι πωλήσεις αποτελούν έναν από τους πιο απαιτητικούς κλάδους της σύγχρονης επιχείρησης. Ποτέ στο παρελθόν δεν υπήρχε τέτοια ποικιλία εμπορευμάτων. Για να πετύχεις στις πωλήσεις, πρέπει να φέρεις τη βροχή. Ο βροχοποιός, φέρνει το χρήμα στην εταιρία του, ανάλογα με τη θέση που κατέχει. Είτε είναι διευθυντής, ιδιοκτήτης, μέλος της επιχείρησης ή υπεύθυνος πωλήσεων, είναι αυτός που εξασφαλίζει στην επιχείρηση τα μεγαλύτερα έσοδα, έχει τις καλύτερες απολαβές και εμπνέει τον περισσότερο σεβασμό. Ό,τι προϊόν ή υπηρεσία κι αν πουλάει ο βροχοποιός, το κάνει με επιτυχία. Γιατί σε όποι...

Ποιους κινδύνους για τη δημοκρατία συνιστά η κατάρρευση του πολιτικού συστήματος; Αυτή η αγωνία διακατέχει όσους και όσες θεωρούν τη δημοκρατία ως μία από τις βασικές αξίες που οφείλουν να υπερασπιστούν, ακόμη κι αν έχουν επιφυλάξεις ή ασκούν κριτική στη συγκεκριμένη μορφή με την οποία πραγματώθηκε η δημοκρατία στην πατρίδα μας μετά το 1974. Η κρίση έθεσε το πρόβλημα της οικονομικής βιωσιμότητας της δημοκρατίας. Πώς μια κοινωνία μπορεί να αυτοκυβερνηθεί δημοκρατικά αν δεν είναι βιώσιμη οικονομικά; Και αν η κρίση που ζούμε δεν είναι παροδική αλλά αφορά μείζονες ανατροπές,...

Το δοκιμιακό έργο του Όργουελ -κατά πολλούς εξίσου ενδιαφέρον όσο και το λογοτεχνικό- περιλαμβάνει κείμενα πολιτικής, κοινωνικής και λογοτεχνικής κριτικής, απόψεις για τη γλώσσα και την κουλτούρα, πορτρέτα λογοτεχνικών και άλλων προσωπικοτήτων. Στα κείμενα αυτής της έκδοσης, γραμμένα όλα κατά την ταραγμένη δεκαετία του 1940, ο Όργουελ, με τη χαρακτηριστική του οξυδέρκεια και πολιτική εντιμότητα, αναφέρεται σε τάσεις και φαινόμενα της εποχής του (εκφυλισμό της γλώσσας, "εθνικισμούς"), σε γεγονότα που έζησε από κοντά (Ισπανικό Εμφύλιο Πόλεμο), σε πολιτικές και λογοτεχνικές φυ...

Μάης του 1968, Παρίσι, οδοφράγµατα, κι όµως, όλα τα κοκτέιλ δεν είναι κοκτέιλ µολότοφ. Όχι µακριά από το Καρτιέ Λατέν, όπου οι φοιτητές στήνουν οδοφράγµατα, το θρυλικό ξενοδοχείο Meurice έχει ουσιαστικά καταληφθεί από το προσωπικό του, που εφαρµόζει την τόσο της µόδας τότε "αυτοδιαχείριση". Θα µπορέσει, άραγε, να γίνει εκεί η απονοµή του βραβείου Ροζέ Νιµιέ σε έναν νεαρό συγγραφέα, είκοσι δύο µόλις ετών, που λέγεται Πατρίκ Μοντιανό; Κάθε χρόνο τέτοια εποχή, η απονοµή του βραβείου, χορηγός του οποίου είναι η ζάπλουτη Αµερικανίδα Φλόρενς Γκουλντ, συνοδεύεται από γεύµα στο...

Το κλασικό έργο "Βυζαντινός Πολιτισµός" (1933) του Steven Runciman, ενός από τους σηµαντικότερους βυζαντινολόγους του 20ού αιώνα, είναι ένα πλήρες αν και συνοπτικό πανόραµα της Βυζαντινής Ιστορίας, από την ίδρυση της Κωνσταντινούπολης τον 4ο αιώνα έως την άλωσή της από τους Οθωµανούς το 1453. Επί αιώνες οι ιστορικοί της ?ύσης αντιµετώπιζαν τον βυζαντινό πολιτισµό ως κατώτερο από τον αρχαίο ελληνικό και τον ρωµαϊκό, αλλά και από µεταγενέστερους πολιτισµούς της δυτικής Ευρώπης. Ο Steven Runciman ήταν από τους πρώτους που αµφισβήτησαν αυτή την άποψη, αναδεικνύοντας όχι µόνο...

Το κλασικό έργο "Βυζαντινός Πολιτισµός" (1933) του Steven Runciman, ενός από τους σηµαντικότερους βυζαντινολόγους του 20ού αιώνα, είναι ένα πλήρες αν και συνοπτικό πανόραµα της Βυζαντινής Ιστορίας, από την ίδρυση της Κωνσταντινούπολης τον 4ο αιώνα έως την άλωσή της από τους Οθωµανούς το 1453. Επί αιώνες οι ιστορικοί της ?ύσης αντιµετώπιζαν τον βυζαντινό πολιτισµό ως κατώτερο από τον αρχαίο ελληνικό και τον ρωµαϊκό, αλλά και από µεταγενέστερους πολιτισµούς της δυτικής Ευρώπης. Ο Steven Runciman ήταν από τους πρώτους που αµφισβήτησαν αυτή την άποψη, αναδεικνύοντας όχι µόνο...

Γραμμένο από μια αυθεντία σε θέματα Βυζαντινής τέχνης, το βιβλίο του Ντ. Τάλμποτ-Ράις παρουσιάζει συνοπτικά, με κριτικό πνεύμα, όλα εκείνα τα είδη της τέχνης (αρχιτεκτονική, νωπογραφίες, ψηφιδωτά, μικρογλυπτική, ιστορημένα χειρόγραφα, κ.ά.) που άνθησαν στον ευρύτερο Βυζαντινό Κόσμο, από την Αρμενία και τη Γεωργία ώς την Αίγυπτο και τη Σικελία, στους εννέα περίπου αιώνες που μεσολάβησαν από τα χρόνια του Ιουστινιανού ώς την πτώση της Κωνσταντινούπολης, το 1453.

Το Βρετανικό Μουσείο ιδρύθηκε με διάταγμα του Κοινοβουλίου το 1753 και εγκαινιάστηκε στις 15 Ιανουαρίου 1759. Ήταν το πρώτο μουσείο στον κόσμο που ήταν ανοιχτό στο κοινό, χωρίς κοινωνικές ή οικονομικές διακρίσεις. Οι συλλογές του έπρεπε να είναι προσιτές σε "όλους του μελετητές και του περίεργους [...] ώστε να αποκομίσουν οφέλη από τα έργα των τεχνών, των επιστημών και ολόκληρης της ανθρωπότητας". Η είσοδος ήταν, και εξακολουθεί να είναι μέχρι σήμερα, ελεύθερη. Ιδρυτικός πυρήνας του Βρετανικού Μουσείου υπήρξε η μεγάλη αλλά ετερόκλητη συλλογή του σερ Hans Sloane. Στους τρε...

Ο Βίνσεντ Βαν Γκογκ υπήρξε εντελώς αποτυχημένος σε όσα οι σύγχρονοί του θεωρούσαν σημαντικά. Δεν κατάφερε ούτε δική του οικογένεια να κάνει, ούτε οικονομικά ανεξάρτητος να είναι, ούτε να κρατήσει τους φίλους του. Παρ' όλα αυτά, μπορούσε στους πίνακές του να αποτυπώνει τη δική του έννοια της τάξης, απέναντι στο χάος που επικρατούσε γύρω του. Η τέχνη του ήταν μια προσπάθεια να εξισορροπήσει μέσα του έναν κόσμο με τον οποίο, προφανώς, δεν μπορούσε να συμβιβαστεί. Αντιμετώπιζε το μυστήριο της ζωής με την έντονα κριτική ματιά του καλλιτέχνη. Σκοπός του δεν ήταν να αποφύγει την...

Το 1985, στην ηλικία των εβδομήντα εννιά, ο Βικτώρ Βαζαρελί ρωτήθηκε πώς οραματιζόταν την τέχνη του μέλλοντος. "Η αφηρημένη τέχνη του μέλλοντος", απάντησε, "θα στοχεύει στην παγκοσμιοποίηση της σκέψης. Η τεχνική της θα εξελιχθεί προς την κατεύθυνση της γενικότερης τεχνολογικής προόδου. Θα είναι απρόσωπη, θα δίνει την αίσθηση ότι μπορεί να κωδικοποιηθεί. Η τέχνη υπήρξε από την αρχή κοινό αγαθό. Η λογοτεχνία έγινε κι αυτή κτήμα όλης της ανθρωπότητας χάρη στην τυπογραφία. Μπορώ να φανταστώ την πιθανότητα ολόκληρες εκθέσεις απλώς να προβάλλονται σ' έναν τοίχο. Η δυνατότητα να π...

"Έχω διαπιστώσει ότι όλη η ιστορία µας έχει παραποιηθεί, ότι όλοι εκείνοι που δηµιούργησαν τον αραβικό πολιτισµό και το µεγαλείο του ήταν άνθρωποι καταδιωγµένοι, αποσυνάγωγοι, εξοστρακισµένοι, φυλακισµένοι, ακόµα και εκτελεσµένοι για τις απόψεις τους. Είναι ανάγκη να ξαναδούµε αυτόν τον πολιτισµό µε νέο βλέµµα και µε µια άλλη ανθρωπιά". Άδωνις Είναι γνωστά τα παραδείγµατα αυταρχικών καθεστώτων του αραβικού κόσµου που τα χαρακτηρίζει η απόλυτη περιφρόνηση προς τα ατοµικά και κοινωνικά δικαιώµατα των πολιτών, καθώς και η χωρίς ενδοιασµούς προσφυγή σε κατασταλτικές µεθόδο...

Ο Βερμέερ δεν είναι ρεαλιστής ζωγράφος, από πολλές απόψεις. Δημιουργεί έναν κόσμο διαμετρικά αντίθετο με την πραγματικότητα της εποχής του, στην οποία κυριαρχούν οι πολεμικές συγκρούσεις· έναν οικιακό, νοικοκυρεμένο, ελεγχόμενο, σιωπηλό, εξαιρετικά πολιτισμένο κόσμο, πολύ μακριά από τα πεδία των μαχών. Οι Ολλανδοί ζωγράφοι, και πιο αποτελεσματικά απ' όλους ο Βερμέερ, παρουσιάζουν την οικογενειακή εστία, το σπίτι, σαν χώρο που προστατεύει από τον έξω κόσμο. Σπάνια στην Ιστορία μπορούμε να δούμε χαραγμένα τόσο ξεκάθαρα τα όρια ανάμεσα στο ιδιωτικό και το δημόσιο. Αυτή η αίσθη...

Ο Βερμέερ δεν είναι ρεαλιστής ζωγράφος, από πολλές απόψεις. Δημιουργεί έναν κόσμο διαμετρικά αντίθετο με την πραγματικότητα της εποχής του, στην οποία κυριαρχούν οι πολεμικές συγκρούσεις· έναν οικιακό, νοικοκυρεμένο, ελεγχόμενο, σιωπηλό, εξαιρετικά πολιτισμένο κόσμο, πολύ μακριά από τα πεδία των μαχών. Οι Ολλανδοί ζωγράφοι, και πιο αποτελεσματικά απ' όλους ο Βερμέερ, παρουσιάζουν την οικογενειακή εστία, το σπίτι, σαν χώρο που προστατεύει από τον έξω κόσμο. Σπάνια στην Ιστορία μπορούμε να δούμε χαραγμένα τόσο ξεκάθαρα τα όρια ανάμεσα στο ιδιωτικό και το δημόσιο. Αυτή η αίσθη...

Οι καλλιτέχνες, μέσω των έργων τους, όχι μόνο διηγούνται ιστορίες, στοχάζονται για την πραγματικότητα ή το περιβάλλον τους, μοιράζονται συναισθήματα· συχνά, μας μιλούν και για τον εαυτό τους, για τις ανησυχίες τους, για τις φιλοδοξίες τους, ή για τη θέση που κατέχουν στην κοινωνία και στην ιστορία της τέχνης. Σε πολλές περιπτώσεις, οι προσωπικές πληροφορίες που αντλούνται από τους πίνακες έχουν την ίδια ή και μεγαλύτερη αξία με εκείνες που αποκαλύπτουν οι επίσημες γραπτές πηγές. Μια από αυτές τις περιπτώσεις είναι και ο Βελάσκεθ. Μέσω επίσημων αρχείων ή μέσω συγγραμμάτων σ...

Οι καλλιτέχνες, μέσω των έργων τους, όχι μόνο διηγούνται ιστορίες, στοχάζονται για την πραγματικότητα ή το περιβάλλον τους, μοιράζονται συναισθήματα· συχνά, μας μιλούν και για τον εαυτό τους, για τις ανησυχίες τους, για τις φιλοδοξίες τους, ή για τη θέση που κατέχουν στην κοινωνία και στην ιστορία της τέχνης. Σε πολλές περιπτώσεις, οι προσωπικές πληροφορίες που αντλούνται από τους πίνακες έχουν την ίδια ή και μεγαλύτερη αξία με εκείνες που αποκαλύπτουν οι επίσημες γραπτές πηγές. Μια από αυτές τις περιπτώσεις είναι και ο Βελάσκεθ. Μέσω επίσημων αρχείων ή μέσω συγγραμμάτων σ...