Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Η τελεία μοιάζει με τη στιγμή. Η τελεία μένει, η στιγμή δραπετεύει. "Εσύ πού είσαι;" "Εκεί που η θάλασσα δεν τελειώνει κι ο ουρανός δεν αρχίζει, υπάρχει μια γραμμή που ενώνει και χωρίζει. Άναψε δυο κεριά για να με ψάξεις, ένα στην ανάμνηση κι ένα στην προσδοκία". (Λουδοβίκος των Ανωγείων)

Το θέμα της μετάφρασης εκκλησιαστικών κειμένων, ψαλμών και ύμνων έρχεται και ξανάρχεται μέσα στην ιστορία και μάλιστα τα τελευταία χρόνια. Ένας λαός που έχει υποστεί τόσα και τόσα, ένας λαός που δεν φημίζεται για τη μνήμη του, ένας λαός ωστόσο αρχαίος, με αρχαίες καταβολές και πανάρχαιη γλώσσα, μπορεί εύκολα να γλιστρήσει έξω, να βρεθεί έξω από την αρχαία μορφή της γλώσσας, έξω και από την ανακαίνιση της μορφής αυτής που πραγματώθηκε δια της εκκλησιαστικής γλώσσας. Είναι γνωστό ότι η αρχαία ελληνική όχι μόνο σώζεται ολοζώντανη μέσα στην Εκκλησία, αλλά ντύθηκε ρούχο αφθαρσί...

Στην ποίηση του Βαγενά και στη ζωγραφική του Κόρδη περιδιαβάζουν αγλαές σκιές ζώντων τε και τεθνεώτων -κυρίως αυτών- αποδεικνύοντας έμπρακτα πόσο συμβατικό πράγμα είναι ο χρόνος και πόσο ισχυρή είναι η δημοκρατία των νεκρών απέναντι στο ευτελές, ολιγόζωο πολίτευμα των, προς στιγμήν, επιζώντων. Και πως η τέχνη τελικά γίνεται από τους νεκρούς για τους νεκρούς (οποτεδήποτε εκείνοι αναλάβουν τις υποχρεώσεις αυτής της τελευταίας τους και διαρκούς ιδιότητας). Μάνος Στεφανίδης

Στην ποίηση του Βαγενά και στη ζωγραφική του Κόρδη περιδιαβάζουν αγλαές σκιές ζώντων τε και τεθνεώτων -κυρίως αυτών- αποδεικνύοντας έμπρακτα πόσο συμβατικό πράγμα είναι ο χρόνος και πόσο ισχυρή είναι η δημοκρατία των νεκρών απέναντι στο ευτελές, ολιγόζωο πολίτευμα των, προς στιγμήν, επιζώντων. Και πως η τέχνη τελικά γίνεται από τους νεκρούς για τους νεκρούς (οποτεδήποτε εκείνοι αναλάβουν τις υποχρεώσεις αυτής της τελευταίας τους και διαρκούς ιδιότητας). Μάνος Στεφανίδης

Αν θα θέλαμε τώρα να αξιολογήσουμε την εικαστική πραγματικότητα των Βυζαντινών ευρύτερα, θα λέγαμε ότι αυτή είναι ένα ολοκληρωμένο σύστημα, μία γλώσσα, η ανάπτυξη της οποίας έγινε όχι στην βάση της υποκειμενικής έκφρασης κάποιων καλλιτεχνών, αλλά στην βάση της αίσθησης του ανθρώπου. Στην σταθερή αυτή και αναλλοίωτη βάση οι Βυζαντινοί ανακάλυψαν νόμους που έχουν διαχρονική αξία και μπορούν να έχουν λειτουργικότητα πάντοτε, εφόσον φυσικά αποδεχόμαστε το ευρύτερο πλαίσιο της σκέψης τους, που αφορά στην κοινωνία εικόνας και θεατή. Με τα δεδομένα λοιπόν αυτά δεν είναι, θεωρούμε,...

Αν θα θέλαμε τώρα να αξιολογήσουμε την εικαστική πραγματικότητα των Βυζαντινών ευρύτερα, θα λέγαμε ότι αυτή είναι ένα ολοκληρωμένο σύστημα, μία γλώσσα, η ανάπτυξη της οποίας έγινε όχι στην βάση της υποκειμενικής έκφρασης κάποιων καλλιτεχνών, αλλά στην βάση της αίσθησης του ανθρώπου. Στην σταθερή αυτή και αναλλοίωτη βάση οι Βυζαντινοί ανακάλυψαν νόμους που έχουν διαχρονική αξία και μπορούν να έχουν λειτουργικότητα πάντοτε, εφόσον φυσικά αποδεχόμαστε το ευρύτερο πλαίσιο της σκέψης τους, που αφορά στην κοινωνία εικόνας και θεατή. Με τα δεδομένα λοιπόν αυτά δεν είναι, θεωρούμε,...

Ο κόσμος του Καββαδία, μια απέραντη ωραιότητα "κεκαθαρμένων ακάθαρτων". Πλάσματα του πραγματικού και του φανταστικού που είναι πάντα σώματι καθηλωμένα στη σκληρή πραγματικότητα της θάλασσας και στην προσδοκία άλλων απλών πραγμάτων. Και είναι ετούτη η προσμονή θαρρείς πως εξαγνίζει την αμαρτία και ξορκίζει το κακό. Ο κόσμος του Καββαδία είναι νόστος του αληθινού της ζωής, της ζωής του αληθινού. [...] Για τούτο θέλησα να ζωγραφίσω με αφορμή τον κόσμο του Καββαδία κι ετούτο γύρεψα να ιστορήσω και με τρόπο εικαστικό να φανερώσω. Εικόνες λιμανιών με έρωτες, με μισοκρυμμένες ντρο...

[...] Τα παραμύθια μας θέλγουν γιατί μας ταξιδεύουν αλλού. Σ' έναν άλλο τόπο, μακρινό, σ' έναν άλλο χρόνο, στο "μια φορά κι έναν καιρό". Ο τόπος είναι απροσδιόριστος, ονειρικός, κι ο καθένας μας μπορεί να μεταφερθεί εκεί, έτσι ή αλλιώς. Ο χρόνος είναι άχρονος και είναι όλος δικός μας. Ο χρόνος στα παραμύθια δεν περνά. Οι ήρωες, όσο κι αν κρατήσει το ταξίδι τους, όσο κι αν ταλαιπωρηθούν, επιστρέφουν αγέραστοι, όμορφοι, ακμαίοι, κι έτοιμοι πάντα για μια νέα αρχή. Αυτός ο απέραντος, ακίνητος και πάντα νέος χρόνος του κόσμου των παραμυθιών, ας υπονομεύσει δημιουργικά το μικρ...

Δουλεύω εδώ και καιρό πάνω στην "Κίχλη" του Γ. Σεφέρη. Ποίημα δύσκολο, πολυδιάστατο, σπασμένο και ενωμένο εσωτερικά πολλές φορές. Δυσκολεύτηκα όσο καμμιά άλλη φορά απ' όσες έχω επιχειρήσει να πλησιάσω λογοτεχνικά κείμενα. Κι αυτό εξαιτίας της δομής του. Συνειδητοποίησα καλύτερα από κάθε άλλη φορά ότι η ζωγραφική είναι πρώτα απ' όλα και πάνω απ' όλα σύνθεση. Η σύνθεση είναι που αποδίδει μια κατάσταση και "απεικονίζει" ένα αντικείμενο. Οι σχέσεις δηλαδή των ζωγραφικών στοιχείων και εν τέλει των επιμέρους μερών μιας μορφής δημιουργεί τις προϋποθέσεις της ζωγραφικής, της εικαστ...

Τι άλλο θα μπορούσε να 'ναι ένα κείμενο για τον Νίκο Καββαδία παρά ένα μνημόσυνο στο λιγοστό φως που σιγοκαίει ακούραστα στα σωθικά της παρακμής; Τι άλλο θα μπορούσε να γράψει για το νοσταλγό ετούτο της ατίθασης ουτοπίας που, όπως κάθε ναυτικός, του πραγματικού το ανέφικτο ζήτησε και χώρους και τρόπους, απροσπέλαστους σε ανθρώπους καθαρούς, τόλμησε να περπατήσει, που δε δείλιασε να αγγίξει και να ψαύσει της αμαρτίας το σώμα και να βγει νικητής και νικημένος μαζί; Λένε για μένα οι ναυτικοί... Αφηγητής και διαβάτης μαζί. Η γοητεία και το κουράγιο να 'ναι κανείς μέσα σ' ό,τι...

Τι άλλο θα μπορούσε να 'ναι ένα κείμενο για τον Νίκο Καββαδία παρά ένα μνημόσυνο στο λιγοστό φως που σιγοκαίει ακούραστα στα σωθικά της παρακμής; Τι άλλο θα μπορούσε να γράψει για το νοσταλγό ετούτο της ατίθασης ουτοπίας που, όπως κάθε ναυτικός, του πραγματικού το ανέφικτο ζήτησε και χώρους και τρόπους, απροσπέλαστους σε ανθρώπους καθαρούς, τόλμησε να περπατήσει, που δε δείλιασε να αγγίξει και να ψαύσει της αμαρτίας το σώμα και να βγει νικητής και νικημένος μαζί; Λένε για μένα οι ναυτικοί... Αφηγητής και διαβάτης μαζί. Η γοητεία και το κουράγιο να 'ναι κανείς μέσα σ' ό,τι...

Ο χειμώνας εφέτος ήταν και πάλε μαζί μας. Αλλοπρόσαλλος μοναχικός όχι και μόνος. Με άβουλη καρδιά να μας παραφυλά, με ψιθύρους της βροχής να μας νανουρίζει και με των ανέμων τις αναίτιες ριπές να μας πετροβολά. Κάπου εκεί, μες σε μεθυσμένες επιθυμίες και σε νόστους παραδείσου, γυρέψαμε ασκητές να στήσουμε πάνω σε σανίδια επιτήδεια, ξόρκι να ιστορήσουμε στην απελπισία, και στην ματαιότητα της προόδου πετροβολιά. Και γυρέψαμε στα μικρά ετούτα εικονίσματα να χτίσουμε τη ζωή με χώμα και φως· τη ζωή όπως γίνεται αιώνες τώρα στις καρδιές και στα σώματα των ασκητών· τη ζωή ως ενότ...