Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Ποίηση δεν είναι ό,τι χάνεται στη μετάφραση, όπως έχει λεχθεί. Και στη γλώσσα του πρωτοτύπου και στην αλλοδαπή έχουμε ένα ποίημα [...]. Θεωρώ αυτονόητη την ιδιοτροπία των ανθολογιών. [...] Προσπάθησα να συνδυάσω ποίηση και μετάφραση. (από τον πρόλογο) Η Μαρία Λαϊνά ανθολογεί μεταφράσεις ποιημάτων 111 σημαντικών ποιητών του 20ου αιώνα. Στην ανθολογία αυτή παρουσιάζειαι η "συνομιλία" του Άρη Αλεξάνδρου με την Άννα Αχμάτοβα, του Κλείτου Κύρου με τον Γκιγιώμ Απολλιναίρ, του Νίκου Σπανιά με τον Βαλερύ Λαρμπώ, του Γιώργου Σεφέρη με τον Έζρα Πάουντ, του Φ. Δ. Δρακονταειδή με...

Το κείμενο για το "ντουέντε" (duende) προέρχεται από την διάλεξη που έδωσε ο Λόρκα τον Οκτώβριο του 1934 στο Μπουένος Άιρες, κατά την διάρκεια της περιοδείας που έκανε τότε στην Λατινική Αμερική. Το κείμενο περιλαμβάνεται στα άπαντα του Λόρκα, που εκδόθηκαν μετά τον θάνατό του. Ο ποιητής δεν το είδε ποτέ δημοσιευμένο. Το ντουέντε είναι μια από κείνες τις λέξεις που φέρνουν αμηχανία σε λεξικογράφους, φιλοσόφους και προπαντός μεταφραστές, γιατί είναι δύσκολο όχι μόνον να μεταφραστούν, άλλα και να οριστούν μέσα στα πλαίσια της δικής τους γλώσσας. Είναι από τα δημιουργήματα τη...

Μετά την ποιητική συλλογή "Romancero Gitano", ο Λόρκα τελειώνει (1929) το έργο "Έρωτας του δον Περλιμπλίν και της Μπελίσα στον κήπο", όπου ξαναδουλεύει το αγαπημένο του θέμα: τον ανεκπλήρωτο έρωτα. Έναν έρωτα όχι λιγότερο έντονο σε πάθος, όμως καταδικασμένον να οδηγηθεί στην αυτοκαταστροφή.

Μαρτίριο: Έχουν πάρει από φόβο την μητέρα μας. Είναι η μόνη που γνωρίζει την ιστορία του πατέρα τους και την προέλευση των κτημάτων του. Κάθε φορά που έρχεται σ' εμάς η Αδελάιδα, η μητέρα τής βάζει το μαχαίρι στην πληγή. Ο πατέρας της σκότωσε στην Κούβα τον σύζυγο τής πρώτης του γυναίκας για να μπορέσει να την παντρευτεί, κ' έπειτα την παράτησε κ' έφυγε με μιάν άλλη, που είχε και μία κόρη, και μετά έμπλεξε με τούτη την γυναίκα, την μητέρα της Αδελάιδα, και την παντρεύτηκε αφού η δεύτερη γυναίκα του πέθανε τρελή. Αμέλια: Κι αυτός ο αισχρός γιατί δεν βρίσκεται στην φυλακ...

Χουάν: (Πλησιάζοντας) Σκέψου, απλά, ότι έτσι έπρεπε να γίνει. Άκουσέ με. (Την αγκαλιάζει για να την σηκώσει). Πολλές γυναίκες θα 'ταν ευτυχισμένες αν έκαναν την ζωή που κάνεις εσύ. Χωρίς παιδιά, η ζωή 'ναι πιο γλυκιά. Εγώ είμ' ευτυχισμένος που δεν έχουμε παιδιά. Δεν φταίμ' εμείς καθόλου. Γέρμα: Τότε, τι ήθελες από 'μένα; Χουάν: Εσένα την ίδια. Γέρμα: (Αναστατωμένη) Αυτό ήταν, λοιπόν! Ήθελες ένα σπίτι, την ησυχία σου και μια γυναίκα. Τίποτε περισσότερο, όμως. Είν' αλήθεια όσα λέω; Χουάν: Αλήθεια είναι. Όπως όλοι, κ' εγώ. Γέρμα: Και τα παραπέρα; Το παιδί...

Λεονάρδο: Τώρα το κάναμε το βήμα. Σώπα! Από κοντά μας κυνηγούν και πρέπει Μαζί μου να σε πάρω από 'δω πέρα. Νύφη: Και με την βία πρέπει να το κάνεις! Λεονάρδο: Με βία; Ποιός από τους δύο κατέβηκε τα σκαλοπάτια πρώτος; Νύφη: Μα, τα κατέβηκα εγώ. Λεονάρδο: Ποιος έβαλε στο άλογο καινούργιο χαλινάρι; Νύφη: Αλήθεια λες. Εγώ, εγώ. Λεονάρδο: Και χέρια ποια, μου φόρεσαν εμένα τα σπιρούνια; Νύφη: Τούτα τα χέρια, που δικά σου είναι, αλλά που θα 'θελαν πολύ, όταν σε βλέπουν, να σπάζουν τα γαλάζια τα κλωνάρια και το μουρμουρητό μέσα στις φλέβες σου. Σ' αγ...

Μετά την επιστροφή του από την Αμερική, ο Λόρκα γράφει τον "Ματωμένο Γάμο" που πρωτοανέβηκε το 1933 σε θέατρο της Μαδρίτης. Θέμα του το αιμοσταγές "δράμα τιμής" του κλασικού ισπανικού θεάτρου. Ο ισπανικος κάμπος γίνεται φοβερή αρένα του έρωτα και του θανάτου, οι άντρες πεθαίνουν πριν μαραθούν και οι γυναίκες απομένουν θλιβερές λαβωμένες εκπρόσωποι του στείρου καθολικισμού και της σκληρής συντήρησης που χαρακτήριζε την προπολεμική Ισπανία. Εμβόλιμες οι ποιητικές φιγούρες του Φεγγαριού με τη μορφή νεαρού ξυλοκόπου και της Ζητιάνας - μεταφυσικής ενσάρκωσης της Κακίας. Το έ...

Ο Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα (1898-1936) είναι ο ποιητής και δραματουργός που το θεατρικό όραμα του δημιούργησε ένα δεύτερο χρυσό αιώνα ισπανικού θεάτρου. Η "Θαυμαστή Μπαλωματού" (έργο γραμμένο το 1930) είναι μια λαϊκή κωμωδία που συγγενεύει πολύ με την Κομμέντια ντελ' Άρτε και το κουκλοθέατρο. Η νεαρή μπαλωματού, κακότροπη στην αρχή του γάμου της, αναγκάζει τον κατά πολύ μεγαλύτερο της μπαλωματή να φύγει από το σπίτι τους, αλλά στη συνέχεια καταλαβαίνει πόσο δύσκολο είναι για μια φτωχιά κοπέλα να επιβιώσει μόνη της και νοσταλγεί το λίγο χρόνο που έζησε με τον ταπεινό άντρα της...

Περιλαμβάνονται τα θεατρικά κείμενα: - Φρεντερίκο Γκαρθία Λόρκα: "Σύντομο θέατρο" - Τζέζαρε Παβέζε: "Οι αργοναύτες" - Πάολο Πούππα: "Καστέλλο, Κάμπο ντελλα Μπράγκορα" Έχουν επιλεχθεί και δημοσιεύονται σ' αυτό το βιβλίο μικρά θεατρικά κείμενα τριών σημαντικών ευρωπαίων συγγραφέων, η ιδιόρρυθμη δροσερή τριλογία που απαρτίζει το "Σύντομο θέατρο" του Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα, ένας διάλογος που έχει εμπνευστεί από την ελληνική μυθολογία ο Τζέζαρε Παβέζε κι ένας βενετικός δραματικός μονόλογος του Πάολο Πούππα. Τα μεταφρασμένα κείμενα συνοδεύονται από τα απαραίτητα επεξηγημ...

[...] Έργο της αρμονίας αυτής το "Τσιγγάνικο τραγουδιστάρι", μ' όλες τις δυσχέρειες που παρουσιάζει στη μεταγλώττισή του, είναι προορισμένο ν' αγαπηθεί από τους Έλληνες που τους κυβερνά η μεσογειακότητα, -έσχατη λέξη του πολιτισμού σ' έναν αποθηριωμένο κόσμο. Η μετάφραση αυτή, που έγινε από τα Άπαντα του Λόρκα που από χρόνια κυκλοφορεί σ' ένα ογκώδη τόμο ο ισπανικός εκδοτικός οίκος "Aguilar", προσφέρεται με τιμή κι αγάπη σ' ένα πολύτιμο φίλο της Ελλάδας και γνήσιο πνευματικό άνθρωπο, τον κύριο Jose - Manuel Aniel Quiroga y Redondo. Κώστας Ε. Τσιρόπουλος

Η Ροζίτα, μια νέα ορφανή κοπέλα ζει στη Γρανάδα με τους θείους της και την παραμάνα της. Ο θείος της καλλιεργεί στο θερμοκήπιό του σπάνια λουλούδια. Το πιο αγαπημένο του και το πιο σπάνιο, είναι το τριαντάφυλλο "Rosa mutabile" που σημαίνει "μεταβαλλόμενο τριαντάφυλλο". Το τριαντάφυλλο αυτό, το πρωί είναι κόκκινο, το απόγευμα γίνεται άσπρο και το βράδυ φυλλορροεί. Η Ροζίτα, ερωτευμένη και αρραβωνιασμένη με τον ξάδελφό της, αναγκάζεται να τον αποχωριστεί όταν αυτός φεύγει για την Αμερική, δίνοντας της την υπόσχεση ότι θα ξαναγυρίσει και θα την πάρει μαζί του. Το έργο...

"Το σπίτι της Μπερνάρντα Άλμπα" είναι θεατρικό έργο του Ισπανού συγγραφέα και ποιητή Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα. Είναι το τελευταίο έργο που έγραψε ο Λόρκα, το 1936, και παρουσιάστηκε για πρώτη φορά το 1945. Μαζί με τη "Γέρμα" και το "Ματωμένο Γάμο" αποτελούν την τριλογία της "ισπανικής υπαίθρου" του συγγραφέα. Το εργο περιγράφει τα γεγονότα κατά την περίοδο πένθους σε ένα σπίτι στην Ανδαλουσία, όπου η 60χρονη Μπερνάρντα Άλμπα κατέχει τον απόλυτο έλεγχο πάνω στις κόρες της: Αγκούστιας, Μαγκνταλένα, Αμέλια, Μαρτίριο και Αδέλα. Στο σπίτι ζουν επίσης η Πόνθια, η οικονόμος, κι...

Μέρα γεμάτη θλίψη στη Γρανάδα κλαίνε κι οι πέτρες της ακόμα σα βλέπουν να πεθαίνει στην κρεμάλα γιατί δεν πρόδωσε, η όμορφη Μαριάννα. Στην κάμαρά της καθισμένη η Μαριαννίτα λέει κι όλο λέει με το μυαλό της: "Αν μ' έβλεπε ο Πεντρόσα να κεντώ της Λευτεριάς το λάβαρο..."

Η μετάφραση του "Llanto por Ignacio Sanchez Mejias" έγινε απ' το πρωτότυπο, -χρησιμοποιήθηκε η έκδοση: Federico Garcia Lorca, "Obras completas", Aguilar, Madrid, 1960-, το φθινόπωρο του '66 κι έμεινε, όσο ήταν δυνατό, πιστή στο κείμενο του ποιητή ακόμα και στη μετρική, μ' όλο που μερικοί στίχοι είναι τελικά παραφρασμένοι, στην προσπάθεια να βρεθούν δικές μας αντιστοιχίες. Η τελική μορφή χρωστάει πολλά στα ερμηνευτικά σχόλια του Ισπανού ελληνιστή Jose Ramon Irigoyen Larrea και στις γλωσσικές και αισθητικές παρατηρήσεις του Βαγγέλη Ροζακέα. (Αργύρης Ευστρατιάδης)

"Μα τι να σου πω για την ποίηση; Τι να σου πω γι' αυτά τα σύννεφα, γι' αυτόν τον ουρανό; Να τα κοιτάζω, να τα κοιτάζω, και τίποτα άλλο. Καταλαβαίνεις πως ένας ποιητής δεν μπορεί να πει τίποτα για την ποίηση. Ας τ' αφήσουμε αυτά για τους κριτικούς και τους δασκάλους. Μα ούτε εσύ, ούτε εγώ, ούτε κανείς ποιητής δεν ξέρει τι είναι ποίηση. Είναι εκεί!! Κοίταξε!! Έχω τη φωτιά στα χέρια μου, το ξέρω και δουλεύω τέλεια μαζί της, μα δεν μπορώ να μιλήσω γι' αυτή χωρίς να κάνω φιλολογία. Καταλαβαίνω όλες τις ποιητικές τέχνες. Θα μπορούσα να μιλήσω γι' αυτές αν δεν άλλαζα γνώμη κάθε...

[...] Το έργο "Ποιητής στη Νέα Υόρκη" (στο τέλος του οποίου περιλαμβάνονται ως προσάρτημα υπό τον τίτλο "Γη και Σελήνη" όλα τα άλλα ποιήματα που έγραψε ο ποιητής εκείνη την περίοδο και δεν τα συμπεριέλαβε σε άλλες συλλογές του) αρχίζει με την ενότητα "Ποιήματα της μοναξιάς στο Πανεπιστήμιο της Κολούμπια" στο οποίο φοίτησε κατά τη διάρκεια της παραμονής του στη Νέα Υόρκη. Είναι ποιήματα-αναπολήσεις της παιδικής του ηλικίας και των ερωτικών του απογοητεύσεων και αδιεξόδων όπως τα προσέλαβε κατά τους μοναχικούς του περιπάτους στη Νέα Υόρκη. Η δεύτερη ενότητα, "Οι Νέγροι", αποτ...

Σ' αυτή τη δίγλωσση έκδοση παρουσιάζονται τα μείζοντα ποιητικά έργα του "Ανδαλουσιάνου" Λόρκα: το "Ποίημα για το τραγούδι του βαθύ-καημού" εμπλουτισμένο με προσάρτημα ποιημάτων που ανήκουν σ' αυτό, οι "Τσιγγάνικες μπαλάντες", η "Συλλογή του Ταμαρίτ" και ο "Θρήνος για τον Ιγνάτιο Σάντσεθ Μεχίας". Το ερώτημα που αυτόματα γεννάται είναι η σχέση του πρωτότυπου ισπανικού κειμένου με το παρατιθέμενο ελληνικό υπό μορφή μετάφρασης, απόδοσης, μετάπλασης, μεταγραφής ή όποιας άλλης περισσότερο ή λιγότερο δόκιμης λέξης θέλει κανείς να του επισυνάψει. Με λίγα λόγια στο σημείο αυτό ο μετ...

Το κείμενο για το ντουέντε προέρχεται από την διάλεξη που έδωσε ο Λόρκα τον Οκτώβριο του 1934 στο Μπουένος Άιρες, κατά τη διάρκεια της περιοδείας που έκανε τότε στη Λατινική Αμερική. Το κείμενο περιλαμβάνεται στα άπαντα του Λόρκα, αλλά ο ποιητής δεν το είδε ποτέ δημοσιευμένο. [...] Το κείμενο αυτό δεν είναι αυστηρή αισθητική πραγματεία. Είναι μάλλον ένα από στήθους ενθουσιαστικό δοκίμιο για την καλλιτεχνική δημιουργία, για την δημιουργία εν γένει, για τον ενθουσιασμό εν γένει, που παραπέμπει στην αρχική ετυμολογία της λέξης (εν+θεός+ουσία). Μια απόπειρα για ψηλάφηση στα λιγ...