Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Υπάρχουν μεγάλοι; Ο σπουδαίος Ελβετός ιστορικός και ιστορικός τέχνης Γιάκομπ Μπούρκχαρτ εξετάζει εδώ τις μεγάλες προσωπικότητες και το "αποτύπωμά τους" στο παγκόσμιο γίγνεσθαι. Κατά τον Μπούρκχαρτ, "μέγας" είναι εκείνος χωρίς τον οποίο ο κόσμος θα φάνταζε ελλειμματικός. Οι "μεγάλοι της Ιστορίας" (πολιτικοί, καλλιτέχνες, επιστήμονες...) είναι τα "αναγκαία νήματα στο πλέγμα των αιτίων και των αιτιατών".

Στα 1947 δημοσιεύεται στο Μόναχο το έργο του Jaspers για την αλήθεια ("Von der Wahrheit", εκδ. Piper). Το ογκωδέστατο βιβλίο θα αποτελούσε τον πρώτο τόμο μιας τετραλογίας, όπως την σχεδίαζε ο Jaspers, με τον τίτλο "Φιλοσοφική Λογική". Άλλοι τόμοι δεν έχουν ίσαμε τώρα δημοσιευθεί. Το 1952, πάντως, ένα μικρό τμήμα από το προαναφερθέν έργο (οι σελίδες 915-960) τυπώνονται σε ξεχωριστό τόμο με τον τίτλο "Περί του τραγικού" (Uber das Tragische, Puper). Από τότε αυτός ο τόμος γνωρίζει συνεχείς ανατυπώσεις ενώ τον Μάρτιο του '90 ο ίδιος εκδοτικός οίκος θα συμπεριλάβει στον τόμο και...

Ο N. Elias αντιλαμβάνεται το περί χρόνου δοκίμιό του ως άρση θεμελιώδους παρεξήγησης: "Νομίζουμε", παρατηρούσε σε συνέντευξη το 1984, έτος της α' έκδοσης του έργου, "πως ο χρόνος είναι μια έννοια της φυσικής επιστήμης, η οποία και μεταφέρθηκε στην κοινωνία. Συνέβη το ακριβώς αντίθετο. Λόγω των κοινωνικών αναγκών σε προγενέστερες εποχές οι ιερείς παρακολουθούσαν την ανατολή και τη δύση του ηλίου, τη χάση και τη φέξη του φεγγαριού, για να προσδιορίσουν την κατάλληλη προς τις γεωργικές εργασίες εποχή. Όσο, τώρα, στενότερες γίνονταν οι σχέσεις των ανθρώπων, ο συντονισμός των δ...

Λείπουν οι παιδαγωγοί..., η βασική δηλαδή προϋπόθεση της εκπαίδευσης· εξ ου και η παρακμή του γερμανικού πολιτισμού. Μία από τις σπανιότατες εξαιρέσεις είναι ο αξιότιμος φίλος μου Γιάκομπ Μπούρκχαρτ στην Βασιλεία - σ' αυτόν οφείλει η πόλη την υπεροχή της στις επιστήμες του ανθρώπου. Νίτσε, "Λυκόφως των ειδώλων" Παρακολουθώ κάθε βδομάδα τα μαθήματα του Μπούρκχαρτ για την Μελέτη της Ιστορίας και θεωρώ πως είμαι ο μόνος από τους 60 ακροατές του που αντιλαμβάνεται τους εμβριθείς συλλογισμούς, με τις παύσεις και τις αναδιπλώσεις τους πάνω στα πιο καίρια σημεία. Για πρώτη φορά...

[...] Στο εξαιρετικά ενδιαφέρον δοκίμιό του Περί του τραγικού φαινομένου, ο Σέλερ είναι φυσικό να μη συναρτά σχεδόν καθόλου την περί τραγικού θέση του με το αντίστοιχο αισθητικό φαινόμενο. Για τον Σέλερ, όχι μόνο το τραγικό δεν συνιστά μια πρωταρχική αισθητική κατηγορία, αλλά και είναι αμφίβολο αν υφίσταται ποτέ ως αμιγώς αισθητικό φαινόμενο. Για τον λόγο αυτό, ο φιλόσοφος δεν επικαλείται παρά ελάχιστα τραγικά δεδομένα από τον χώρο του θεάτρου, τα οποία, ακόμη κι αν απουσίαζαν εντελώς, δεν θα έβλαπταν σχεδόν καθόλου το κείμενο: ένα κείμενο που δεν επιδιώκει να μας διαφωτίσε...

"Τι κοινό μεταξύ Αθηνών και Ιεροσολύμων;" Και αλλού: "Τι κοινό μεταξύ φιλοσόφου και χριστιανού, του μαθητού της Ελλάδος και του μαθητού των ουρανών, του ανθρώπου των λόγων και του ανθρώπου των έργων, εκείνου που κατεδαφίζει και εκείνου που οικοδομεί, του φίλου και του εχθρού της πλάνης, του διαφθορέα της αλήθειας και του τηρητού και εκφραστού της, του κλέπτη και του φύλακά της;" Τα ερωτήματα του Τερτυλλιανού είναι, βεβαίως, ρητορικά· θεωρεί αυτονόητο πως δεν υπάρχει τίποτε κοινό, η παραμικρή σχέση μεταξύ λόγου και πίστης, επιστήμης και θρησκείας. Εγέρθηκαν -και εγείρονται-,...