Παλαμάς Κωστής 1859-1943
Palamás Kostís
Ο Κωστής Παλαμάς ήταν απόγονος μιας παλαιάς οικογένειας που εμφανίσθηκε στις αρχές του 18ου αιώνα. Γενάρχης της υπήρξε ο Παναγιώτης Παλαμάρης. Γεννήθηκε στην Πάτρα το 1859. Σε ηλικία 7 χρονών έμεινε ορφανός και από τους δύο γονείς. Σε ηλικία μόλις 16 χρονών αρχίζει σπουδές νομικής, ακολουθώντας το επάγγελμα του πατέρα του. Το 1876 έρχεται στην Αθήνα όπου και γράφεται στη Νομική Σχολή της Αθήνας. Γρήγορα όμως θα εγκαταλείψει τη Νομική, και έτσι αποφασίζει να ασχοληθεί με τη λογοτεχνία. Παρά το ότι θα ασχοληθεί με τη ΝΕΑ ελληνική λογοτεχνία, το πρώτο του έργο, που θα δημοσιευτεί το 1876 με τίτλο "Ερώτων 'Eπη" θα γραφτεί σε υπερκαθαρεύουσα. Το 1886 θα κυκλοφορήσει η πρώτη του συλλογή στη δημοτική και το 1889 δημοσιεύεται ένα από τα καλύτερα έργα του, ο "Ύμνος της Αθηνάς", ο οποίος θα βραβευτεί στο Φιλαδέλφειο ποιητικό διαγωνισμό. Αυτό είναι και το πρώτο του βραβείο. Εισηγητής του διαγωνισμού αυτού ήταν ο Νικόλαος Πολίτης. Το 1892 δημοσιεύει τη συλλογή "Τα μάτια της ψυχής μου", η οποία βραβεύτηκε και αυτή, το 1890. Το 1897 γίνεται γραμματέας του Πανεπιστημίου Αθηνών, δουλειά για την οποία αμοιβόταν αρκετά καλά, και έτσι απέκτησε την οικονομική άνεση για να συνεχίσει το έργο του. 'Ενα χρόνο αργότερα, το 1898, δημοσιεύει δύο ποιητικές συλλογές, το "'Αστυ" και τον "Τάφο". Ακολουθεί μια περίοδος έμπνευσης και ο Παλαμάς γράφει το 1900 τους "Χαιρετισμούς της Ηλιογέννητης", το 1904 την "Ασάλευτη Ζωή", το 1907 τον "Δωδεκάλογο του Γύφτου", το 1910 την "Φλογέρα του Βασιλιά" και το 1919 "Τα Δεκατετράστιχα", τα οποία δημοσιεύονται και στην Αλεξάνδρεια. Το 1925 παίρνει το Αριστείο Γραμμάτων και Τεχνών και με την ίδρυση της Ακαδημίας των Αθηνών γίνεται και ένα από τα βασικά στελέχη της. Το 1928 δημοσιεύει τους "Δειλούς και σκληρούς στίχους" (Σικάγο) και το 1930 ή, κατά άλλους, το 1931 γίνεται πρόεδρος της Ακαδημίας Αθηνών. Πεθαίνει στην Αθήνα, στις 27 Φεβρουαρίου 1943, και η πάνδημη κηδεία του μετατρέπεται σε εκδήλωση αντίστασης του ελληνικού λαού εναντίον του Γερμανού κατακτητή.
Θάνατος παλικαριού
Παλαμάς Κωστής 1859-1943
Νόστος (1999)
- ένα μεγάλο διήγημα της νεοελληνικής λογοτεχνίας - εύκολο στο διάβασμα στο σπίτι και στην τάξη - με υλικό για ένα θεατρικό παιχνίδι - λεξιλόγιο στα αγγλικά, γαλλικά, γερμανικά - επίπεδο 4 (1.500-1.800 λέξεις)
Ο τάφος. Ο κύκλος του τάφου. Ο πρώτος λόγος των παραδείσων
Παλαμάς Κωστής 1859-1943
Ιδεόγραμμα (1998)
Ο δωδεκάλογος του γύφτου. Ίαμβοι και Ανάπαιστοι
Παλαμάς Κωστής 1859-1943
Συλλογή (1995)
Το έργο του Κωστή Παλαμά χαρακτηρίζεται από βαθύ στοχασμό, μεγάλη ευαισθησία και αστείρευτο λυρισμό. Ο ίδιος λέει: "Η τέχνη δεν είναι για μένα σκοπός είναι πάθος". Ολόκληρη τη ζωή του θα παλέψει ανάμεσα σε δύο πάθη: "το αφροστάλαχτο όνειρο" και "το Αράπικο το πάθος", ανάμεσα στην τέχνη και τη ζωή. Ο ίδιος είναι υποστηρικτής της δημοτικής γλώσσας και των προοδευτικών ιδεών και κατηγορητής όλων των συντηρητικών. Οραματίζεται ένα νέο λαμπρό ελληνικό πολιτισμό, είναι υμνητής του Έθνους και τολμηρός επαναστάτης, φωνάζει: "μη φοβηθείς το χαλασμό. Φωτιά! Τράβα... Τσεκούρι!". Η...
"Σε κλαίει λαός..."
Συλλογικό έργο
Δόμος (1995)
Ενενήντα χρόνια μετά το θάνατο του Παύλου Μελά, ο τόπος μας δείχνει να στερείται του ζωοποιού ήθους που λειτουργούσε ως αυτονόητος άξονας αναφοράς. Μέχρι, πρότινος (μέχρι πριν από λίγες δεκαετίες) το ήθος και η πράξη του Παληκαριού αναγνωρίζονταν και σε άλλους χαρισματικούς του λαού μας. Σήμερα ίσως μοιάζει ρομαντικό να περιμένει κανείς τέτοιες δοξαστικές αποκοτιές. Γι' αυτό, πέραν του χρέους να μνημονεύσομε έναν μεγάλο άνδρα της νεώτερης ιστορίας μας, είναι ανάγκη να θυμηθούμε με τι ψωμί τράφηκε ο κόσμος αυτού του τόπου, να ξανασυλλαβίσουμε την αλφαβήτα της κοινής μας συνε...
Το Εικοσιένα
Συλλογικό έργο
Ευθύνη (1993)
Σε καιρούς πνευματικού χαλασμού, καθώς οι σημερινοί, είναι δραματικά αναγκαίο και υπαρκτικά τραγικό να αναζητεί, κάθε λαός και κάθε άνθρωπος, τη σωτηρία του σε μια βαθύτερη αυτογνωσία, φροντίζοντας ν' απαλλάξει την αληθινή του ταυτότητα από μύθους και στολίσματα που της πρόσθεσαν τα βιωμένα χρόνια. Είναι δραματικά αναγκαίο, και νόμιμο, γιατί τέτοιο υψηλό αγώνισμα υποβάλλει η ίδια η εντελέχεια της Ιστορίας· και είναι υπαρκτικά τραγικό, γιατί χωρίς τέτοια συνειδητή κατάχτηση της ταυτότητας, οι άνθρωποι και τα έθνη χάνουν τον εαυτό τους, δεν υπάρχουν κατά τις προδιαγραφές τ...
Η φλογέρα του βασιλιά
Παλαμάς Κωστής 1859-1943
Γράμματα (1993)
"Ο αγώνας του, πέρα από την αυστηρά λογοτεχνική του προσπάθεια, έχει δυο επίκεντρα, την γλώσσα και το έθνος· ωστόσο, ίσως θα ταίριαζε καλύτερα να μιλήσουμε για ένα μόνο επίκεντρο, που ενώνει τα δυο σε κοινό αίτημα: εθνική γλώσσα. Τα πράγματα ενισχύουν τη διπλή αυτή προσπάθεια: είναι πρώτα ο πόλεμος του 1897, τραγική συνέπεια της καπηλείας της Μεγάλης Ιδέας. Όσο κι αν εκείνη η καταστροφή στάθηκε οδυνηρή για τον ελληνισμό, με το πέρασμα των χρόνων φανερώνεται η σωτήρια επίδρασή της. Οι νεότεροι ιδίως, όσοι δεν είχαν σκληρύνει από τα παλιά σχήματα, ξυπνάνε κάτω από το μαστίγωμ...
Ομόπλουν πλοίον
Συλλογικό έργο
Γνώση (1990)
Στο βιβλίο τούτο, είδος προδρόμου της φιλολογικής έκδοσης των "Διηγημάτων" και των "Ταξιδιωτικών" του Μωραϊτίδη από τους εκδοτικούς οίκους "Γνώση" και "Στιγμή"¨, αναδημοσιεύονται πέντε κείμενα για τη ζωή και το έργο του αποκαλούμενου συνήθως "άλλου Αλέξανδρου". [...] Περιέχονται τα κείμενα: - Τέλλος Άγρας, "Τα διηγήματα του Μωραϊτίδη" - Κωστής Παλαμάς, "Λόγος περί του έργου του Α. Μωραϊτίδου" - Παύλος Νιρβάνας, "Ο μοναχός Ανδρόνικος" - Κώστας Στεργιόπουλος, "Η περίπτωση του Αλέξανδρου Μωραϊτίδη" - Ν. Γ. Πεντζίκης, "Περί Αλέξανδρου Μωραϊτίδη"