Παλαμάς Κωστής 1859-1943
Palamás Kostís
Ο Κωστής Παλαμάς ήταν απόγονος μιας παλαιάς οικογένειας που εμφανίσθηκε στις αρχές του 18ου αιώνα. Γενάρχης της υπήρξε ο Παναγιώτης Παλαμάρης. Γεννήθηκε στην Πάτρα το 1859. Σε ηλικία 7 χρονών έμεινε ορφανός και από τους δύο γονείς. Σε ηλικία μόλις 16 χρονών αρχίζει σπουδές νομικής, ακολουθώντας το επάγγελμα του πατέρα του. Το 1876 έρχεται στην Αθήνα όπου και γράφεται στη Νομική Σχολή της Αθήνας. Γρήγορα όμως θα εγκαταλείψει τη Νομική, και έτσι αποφασίζει να ασχοληθεί με τη λογοτεχνία. Παρά το ότι θα ασχοληθεί με τη ΝΕΑ ελληνική λογοτεχνία, το πρώτο του έργο, που θα δημοσιευτεί το 1876 με τίτλο "Ερώτων 'Eπη" θα γραφτεί σε υπερκαθαρεύουσα. Το 1886 θα κυκλοφορήσει η πρώτη του συλλογή στη δημοτική και το 1889 δημοσιεύεται ένα από τα καλύτερα έργα του, ο "Ύμνος της Αθηνάς", ο οποίος θα βραβευτεί στο Φιλαδέλφειο ποιητικό διαγωνισμό. Αυτό είναι και το πρώτο του βραβείο. Εισηγητής του διαγωνισμού αυτού ήταν ο Νικόλαος Πολίτης. Το 1892 δημοσιεύει τη συλλογή "Τα μάτια της ψυχής μου", η οποία βραβεύτηκε και αυτή, το 1890. Το 1897 γίνεται γραμματέας του Πανεπιστημίου Αθηνών, δουλειά για την οποία αμοιβόταν αρκετά καλά, και έτσι απέκτησε την οικονομική άνεση για να συνεχίσει το έργο του. 'Ενα χρόνο αργότερα, το 1898, δημοσιεύει δύο ποιητικές συλλογές, το "'Αστυ" και τον "Τάφο". Ακολουθεί μια περίοδος έμπνευσης και ο Παλαμάς γράφει το 1900 τους "Χαιρετισμούς της Ηλιογέννητης", το 1904 την "Ασάλευτη Ζωή", το 1907 τον "Δωδεκάλογο του Γύφτου", το 1910 την "Φλογέρα του Βασιλιά" και το 1919 "Τα Δεκατετράστιχα", τα οποία δημοσιεύονται και στην Αλεξάνδρεια. Το 1925 παίρνει το Αριστείο Γραμμάτων και Τεχνών και με την ίδρυση της Ακαδημίας των Αθηνών γίνεται και ένα από τα βασικά στελέχη της. Το 1928 δημοσιεύει τους "Δειλούς και σκληρούς στίχους" (Σικάγο) και το 1930 ή, κατά άλλους, το 1931 γίνεται πρόεδρος της Ακαδημίας Αθηνών. Πεθαίνει στην Αθήνα, στις 27 Φεβρουαρίου 1943, και η πάνδημη κηδεία του μετατρέπεται σε εκδήλωση αντίστασης του ελληνικού λαού εναντίον του Γερμανού κατακτητή.
Σημειώματα στο περιθώριο
Παλαμάς Κωστής 1859-1943
Εκδόσεις Πατάκη (2018)
"Τολμώ να σημειώσω στη φροντίδα και των γνώριμων και των αγνώριστων φίλων μου πως τα "Σημειώματα στο περιθώριο" σχετιζόμενα με το ατύπωτο βιβλίο (αν θα τυπωθή) της "Ποιητικής μου" είναι για μένα σε πολλά η ποιητική μου η ίδια σε ό,τι μπορεί να κλείση γενικώτερα ή βραχυλογικώτερα εκφρασμένο. Ή, καλύτερα είναι τα "Σημειώματα στο περιθώριο" μια εισαγωγή στην "Ποιητική μου", καθώς είναι "Ο Δωδεκάλογος του Γύφτου" τα προπύλαια που μας μπάζουν στη "Φλογέρα του Βασιλιά". Στα σημειώματά μου αυτά βρίσκεται συγκεντρωμένο όλο σχεδόν το στοχαστικό μου σύνολο". Κωστής Παλαμάς Τα...
Σατιρικά γυμνάσματα. Ο ποιητής και τα νιάτα. Η πολιτεία και η μοναξιά
Παλαμάς Κωστής 1859-1943
Βλάσση Αδελφοί (1972)
Σατιρικά γυμνάσματα
Παλαμάς Κωστής 1859-1943
Μεταίχμιο (2005)
Τα "Σατιρικά γυμνάσματα" πρωτοδημοσιεύτηκαν το 1908 και το 1909 στο γλωσσικά και πολιτικά μαχητικό περιοδικό "Ο Νουμάς". Πρόκειται για σαράντα τέσσερα αυτοτελή ποιήματα μικρού μεγέθους (δεκατρείς ενδεκασύλλαβοι στίχοι το καθένα: συνολικά, 143 συλλαβές). Γραμμένα σε περίτεχνες τερτσίνες, "το τρίστιχο απ' την Κόλαση του Δάντη", εκφράζουν - ενδεικτικότατα και θαρραλέα - τη μαστιγωτική οργή του ποιητή για τη θλιβερή κατάντια εκείνων των χρόνων ("της πολιτικής οι φασουλήδες", "μουρλή γλωσσοκοπάνα Πολιτεία", "της γραμματικής οι μανταρίνοι", "ψεύτες, άμυαλοι, κιοτήδες", "της αμαρτ...
Ποιος είν' τρελλός από έρωτα
Συλλογικό έργο
Εκδόσεις Καστανιώτη (2007)
Όλων των παθών και όλων των μαρτυρίων τόπος η ποίηση. Αλλά και τόπος προνομιακός του πιο ριζικού μας πάθους και του πιο προσωπικού μας μαρτυρίου. Κι ίσως ίσως και της πιο ολόδικής μας μαρτυρίας - τόπος δηλαδή του έρωτα. Από τα απλούστατα στιχάκια των ημερολογίων στον τοίχο, από τις νεανικές ρίμες των παλιών λευκωμάτων, από τα λόγια των τραγουδιών και, προπαντός, από τους δικούς μας έμμετρους αναστεναγμούς καθώς κοιτάμε στη γωνία το ρολόι, από όλα αυτά τα απολύτως καθημερινά ίσαμε τις πολύτροπες συνθέσεις των ποιητών μας, παντού ο ίδιος, παράξενα ομοιόμορφος, ρυθμός. Παντ...
Παιδιά του κόσμου
Συλλογικό έργο
Επίλογος (2005)
Όταν στα 1962 έκανα προσκαλεσμένος γι' αρκετό καιρό το πρώτο μου ταξίδι στην Κίνα, είχα την ευκαιρία να βρίσκομαι σε πάμφτωχα χωριά, σ' επαρχίες μακρινές μέσα σε οικογένειες με παιδιά πολλά. Οι δυσκολίες κι οι στερήσεις της τραχιάς ζωής ήταν ολοφάνερες στους χωρικούς που δέχονταν την ομάδα των ξένων. Όμως αυτοί, σαν να είχαν όλα τ' αγαθά που επιθυμούσαν, μας μιλούσαν με τρυφερότητα και μας έδειχναν τα γελούμενα λιγόχρονα παιδιά. Αυτά, φτωχικά ντυμένα κι όλα ίδια -όπως κι οι μεγάλο τότε-, μας πλησιάζουν με πρόσωπα φωτεινά, χαμογελώντας. Μας έκαναν εντύπωση! Πώς μπορούσαν μέ...
Ομόπλουν πλοίον
Συλλογικό έργο
Γνώση (1990)
Στο βιβλίο τούτο, είδος προδρόμου της φιλολογικής έκδοσης των "Διηγημάτων" και των "Ταξιδιωτικών" του Μωραϊτίδη από τους εκδοτικούς οίκους "Γνώση" και "Στιγμή"¨, αναδημοσιεύονται πέντε κείμενα για τη ζωή και το έργο του αποκαλούμενου συνήθως "άλλου Αλέξανδρου". [...] Περιέχονται τα κείμενα: - Τέλλος Άγρας, "Τα διηγήματα του Μωραϊτίδη" - Κωστής Παλαμάς, "Λόγος περί του έργου του Α. Μωραϊτίδου" - Παύλος Νιρβάνας, "Ο μοναχός Ανδρόνικος" - Κώστας Στεργιόπουλος, "Η περίπτωση του Αλέξανδρου Μωραϊτίδη" - Ν. Γ. Πεντζίκης, "Περί Αλέξανδρου Μωραϊτίδη"
Ο τάφος. Τα μάτια της ψυχής μου. Ίαμβοι και ανάπαιστοι. Οι παράδεισοι
Παλαμάς Κωστής 1859-1943
Βλάσση Αδελφοί (1972)
Ο τάφος. Ο κύκλος του τάφου. Ο πρώτος λόγος των παραδείσων
Παλαμάς Κωστής 1859-1943
Ιδεόγραμμα (1998)
Ο Παρθενώνας στην ποίηση
Συλλογικό έργο
Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο (Ε.Λ.Ι.Α.) (2009)
[...] Σκοπός της ανθολογίας είναι να συγκεντρώσει και ν' αναδείξει ποιήματα που, ενώ "χάνονται" μέσα στα άπαντα των ποιητών και στις πολυάριθμες σελίδες των περιοδικών, συγκεντρωμένα αποκτούν διαφορετική δύναμη και σημασία. Κρυσταλλωμένα γύρω από το θέμα "Παρθενώνας", μιλούν για το μνημείο με τρόπο πρωτόγνωρο ως προς την ποικιλία και το βάθος του. Πράγματι, ενώ τα αισθητικά, αρχαιολογικά, ιδεολογικά και περιηγητικά κείμενα για τον Παρθενώνα ομόφωνα, σχεδόν, εξαίρουν την ιδανική ομορφιά του και τη βαθιά επίδραση που άσκησε σε πολλά επίπεδα της ζωής μας, οι ποιητές τολμού...