Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Τα 24 κείμενα που απαρτίζουν τον παρόντα τόμο καλύπτουν χρονικό διάστημα εξήντα και πλέον ετών. Παρουσιάζονται εδώ κατά τη χρονολογική σειρά δημοσίευσής τους και διαγράφουν την αναμέτρηση της κριτικής με το ποιητικό και δοκιμιακό έργο του Σεφέρη. Ταυτόχρονα, καθιστούν ευκρινή την πορεία που ακολούθησε η κριτική για να εντοπίσει και να διερευνήσει κεντρικά θέματα του σεφερικού έργου, ενός έργου με βαθιές ρίζες στην ελληνική και την ευρωπαϊκή γραμματεία. Τα κείμενα που έχουν ανθολογηθεί, μαζί με την πλούσια επιλογή βιβλιογραφίας στο τέλος του τόμου, καθιστούν την "Εισαγωγή στ...

Τα τελευταία χρόνια η εικόνα που είχαμε για την πεζογραφία των πρώτων πενήντα χρόνων του ελληνικού κράτους έχει αλλάξει ουσιαστικά. H προσεκτικότερη μελέτη των γνωστών πεζογραφημάτων και η ανακάλυψη άγνωστων ή λησμονημένων έργων έδειξε ότι η περιγραφή της πεζογραφικής παραγωγής της περιόδου 1830-1880 λίγο ανταποκρινόταν στην πραγματικότητα. O τόμος αυτός περιλαμβάνει κείμενα που παρουσιάστηκαν στο συνέδριο "H ελληνική πεζογραφία 1830-1880" (1995), σκοπός του οποίου ήταν ο πρώτος απολογισμός των αναθεωρητικών ερευνών. Παλαιότεροι και νεότεροι μελετητές παρουσιάζουν εδώ πορίσ...

Όπως είναι γνωστό, το Κλέφτικο Τραγούδι είναι ένας σημαντικός κλάδος του Δημοτικού Τραγουδιού, που δημιουργήθηκε και τραγουδήθηκε ιδιαίτερα στην Πελοπόννησο και στην Στερεά Ελλάδα τους τελευταίους αιώνες της Τουρκοκρατίας, αλλά και κατά τα Επαναστατικά και Μετεπαναστατικά Χρόνια, οπότε και χαλάρωσε η επικαιρότητά του. Παράλληλα, ήδη από το 1836 και μεταγενέστερα μέχρι το 1935, δηλαδή μέσα σε μία εκατονταετία, η Ελλάδα αντιμετώπισε έντονα τη δράση της ληστοκρατίας, η οποία υπήρξε από τα μεγαλύτερα προβλήματα των Κυβερνήσεων που επακολούθησαν, μέχρι την εξάλειψή της λίγο πριν...

Τι μπορεί να συμβεί όταν ένας λόγιος, γεννημένος ιστοριοδίφης, διαμαρτύρεται σε τόνον εξομολογητικό "Δεν είμαι εγώ επιστήμονας, ποιητής είμαι"; Τι άλλο, από το να προκύψει η περίπτωση Γιάννη Βλαχογιάννη. Και από έναν Βλαχογιάννη και μόνο να προκύψει η Ιστορική Ανθολογία. Ένας δημιουργός, που επειδή "έβλεπε" μέσα από την ποιητική του ιδιοσυγκρασία τα πρόσωπα που ιστοριοδιφούσε ως άτομα του οικείου περιβάλλοντός του, συνέλαβε την ιδέα να μας τα παρουσιάσει στην καθημερινότητά τους, με χαρακτηριστικές, έντονες πινελιές, που είναι αυτό που ονομάζουμε συνήθως ιστορικό ανέκδοτο....

Τι μπορεί να συμβεί όταν ένας λόγιος, γεννημένος ιστοριοδίφης, διαμαρτύρεται σε τόνον εξομολογητικό "Δεν είμαι εγώ επιστήμονας, ποιητής είμαι"; Τι άλλο, από το να προκύψει η περίπτωση Γιάννη Βλαχογιάννη. Και από έναν Βλαχογιάννη και μόνο να προκύψει η Ιστορική Ανθολογία. Ένας δημιουργός, που επειδή "έβλεπε" μέσα από την ποιητική του ιδιοσυγκρασία τα πρόσωπα που ιστοριοδιφούσε ως άτομα του οικείου περιβάλλοντός του, συνέλαβε την ιδέα να μας τα παρουσιάσει στην καθημερινότητά τους, με χαρακτηριστικές, έντονες πινελιές, που είναι αυτό που ονομάζουμε συνήθως ιστορικό ανέκδοτο....

Το 1907 κυκλοφορεί στην Αθήνα ένα βιβλίο, στο οποίο για πρώτη φορά επιχειρείται η μαρξιστική ανάλυση της ελληνικής ιστορίας και κοινωνίας: Το κοινωνικόν μας ζήτημα του Γ. Σκληρού. Προκαλεί στις στήλες του Νουμά μια σημαντική συζήτηση ώς το 1909, που θα δείξει ότι στο δημοτικιστικό κίνημα, συμπαγές μέχρι τότε, υπάρχουν ριζικά αντιτιθέμενες φιλοσοφικές, κοινωνικές και πολιτικές αντιλήψεις. Ταυτόχρονα θα φέρει στο φως τη διαμόρφωση μιας πρώτης σοσιαλιστικής συσπείρωσης μέσα στους δημοτικιστές.

Περιεχόμενα: - Πώς η νεοελληνική σκέψη εγνώρισε το "Δοκίμιο" του John Lock - Η δίκη του Μεθοδίου Ανθρακίτη (όπως την αφηγείται ο ίδιος) - Η καθίδρυση του Ελεύθερου Τεκτονισμού στον Νέον Ελληνισμό - Το χρονικό της Αθωνιάδας (δοκίμιο ιστορίας της σχολής με βάση ανέκδοτα κείμενα) [Οι εφημερίδες του Παναγιώτη Κοδρικά] - Η "Τράγου κατάργησις" - Ύφος και ήθος στον Κοραή - Προς την ακμή του Νεοελληνικού Διαφωτισμού (Οι ενδείξεις του Λέσβιου στη Σχολή Κυδωνιών) - Περιηγητικός Οργασμός - Το ταξίδι του A. F. Didot στην Ελλάδα - Η σπασμωδική επιστήμη και το πρότυπο του Ερ...

Πρώτη πλήρης ανατύπωση του έργου του 1791, συνοδευόμενη από εκτενή Εισαγωγή, Γλωσσάρι, Ευρετήριο Προσώπων και αναλυτικό Πίνακα Περιεχομένων.

Τραγούδια ολιγόστιχα και σφιχτοδεμένα, υμνούν τη λεβεντιά, την αντρίκια στάση απέναντι στη ζωή και στο θάνατο. Ήρωές τους είναι κατεξοχήν οι αρματολοί, αλλά και γενικότερα οι ελεύθεροι άνθρωποι, είτε κλέφτες είτε αρματολοί, που στάθηκαν άξιοι να φυλάξουν τη λευτεριά τους και δεν άφησαν τον εαυτό τους στη διάθεση του εχθρού.

Τα δεκαπέντε κείμενα που αποτελούν το κύριο σώμα του τόμου έχουν ως θέματα το λαϊκό έντυπο, τον Νεοελληνικό Διαφωτισμό, τους λόγιους του 18ου αιώνα, το μυθιστόρημα του 19ου, τη γλωσσική παιδεία, τους Φαναριώτες και τον Κ.Θ. Δημαρά. Το κείμενο για τη νεοελληνική εκπαίδευση μέχρι τις παραμονές της Επανάστασης αποτελεί αυτοτελή οργανική ενότητα και εξετάζει, μεταξύ άλλων, το περιεχόμενο και την κατεύθυνση των σπουδών και πως αυτές επηρεάζονταν από τις αντίστοιχες τάσεις στην Ευρώπη του 18ου αιώνα.

Τα "Λυρικά" είναι η πρώτη αξιόλογη ποιητική φωνή που ακούστηκε στον ελληνικό χώρο μετά την Άλωση της Κρήτης από τους Τούρκους (1669). Τα ολιγόστιχα και ποικιλόρρυθμα ποιήματά τους αναβιώνουν μιαν ήσσονα ποιητική σχολή, τον Ανακρεοντισμό, αλλά ταυτόχρονα δημιουργούν τις προϋποθέσεις για τη λυρική παράδοση που θα κορυφωθεί με το έργο του Διονύσιου Σολωμού.

Λόγιος-έμπορος του εξωτερικού, ο Δημήτριος Βικέλας γράφει το 1878 στο Παρίσι τον Λουκή Λάρα, εκμεταλλευόμενος ως βασική πλοκή στο αφήγημά του τη γραπτή μαρτυρία του Χίου εμπόρου του Λονδίνου Λουκά Ζίφου (ή Τζίφου). Κατά πόσον το ελληνικό αναγνωστικό κοινό ήταν έτοιμο το 1879 να οικειωθεί διδάγματα και ιδεολογίες που διακονούσαν την αστική πρόοδο και τη συμμετοχή στα κοινά; Οι αλλεπάλληλες εκδόσεις και οι θετικές κρίσεις συγγραφέων της Γενιάς του 1880 μαρτυρούν τη μεγάλη επιτυχία του έργου.

Την "Ιστορία του ελληνικού έθνους" εξέδωσε ο Κωνσταντίνος Παπαρρηγόπουλος στα 1853, όταν ήταν ηλικίας 35 ετών, διορισμένος καθηγητής της Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο από τα 1851, όπου εγκαινίασε την διδασκαλία του μαθήματος αυτού, ενώ πριν εδιδασκόταν μόνον η Γενική Ιστορία και η Ιστορία των αρχαίων λαών. Έτσι, μέσα στον χαρακτηριστικό αυτόν τίτλο, παρουσίασε για πρώτη φορά ένα διάγραμμα της μεγάλης του Ιστορίας και εχάραξε τον δρόμο των μεταγενεστέρων ελληνικών ιστορικών ζητήσεων και θέσεων. Η χρονιά κατά την οποία εκδόθηκε το βιβλίο αυτό, στα μισά ακριβώς της ζωής του, εκφρά...