Λυπουρλής Δημήτριος Δ. 1934-2018
Lypourlís Dimítris D.
Ομότιμος καθηγητής του Α.Π.Θ. Τις βασικές φιλολογικές του σπουδές τις έκανε στο Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης δίπλα σε λαμπρούς δασκάλους. Μετεκπαιδεύτηκε στην Ιταλία και στην Γερμανία. Καθηγητής της Αρχαίας Ελληνικής Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης από το 1969 ως το 1996, οπότε και αποχώρησε οικειοθελώς από την ενεργό υπηρεσία, για να αφοσιωθεί στο συγγραφικό του έργο. Υπήρξε Κοσμήτορας της Φιλοσοφικής Σχολής και Συγκλητικός κατά το ακαδημαϊκό έτος 1977-1978 και πρώτος Πρόεδρος του Τμήματος Φιλολογίας κατά τα έτη 1984-1986. Για πέντε εξάμηνα πρόσφερε τις υπηρεσίες του και στο Πανεπιστήμιο της Κύπρου ως επισκέπτης καθηγητής. Έλαβε μέρος σε πολλά συνέδρια (ιδίως για θέματα αριστοτελικά και ιπποκρατικά) και έδωσε πλήθος διαλέξεων στο εσωτερικό και το εξωτερικό. Ασχολήθηκε ιδιαίτερα με τον αρχαίο ελληνικό επιστημονικό λόγο. Από την άποψη αυτή γόνιμο έδαφος για έρευνα του προσέφεραν κατά κύριο λόγο τα αρχαία ελληνικά ιατρικά κείμενα, καθώς και τα κείμενα του Αριστοτέλη. Κυριότερες εργασίες - βιβλία (πέρα από τα άρθρα και τις δημοσιεύσεις σε περιοδικά και σε εφημερίδες): - "Η παραγωγική κατάληξη -ικός στην προσωκρατική φιλοσοφία και στο Ιπποκρατικό Corpus" (1968) - "Άρτεμις Ορθρία" (1968) - "Ιπποκρατική ιατρική" (1972) - "Αρχαία ελληνική μετρική" (1975) - "Επίθετα από ουσιαστικοποιημένα επίθετα" (1977) - "Πέντε φιλολογικά μελετήματα" (1986) - "Αριστοτελικά μελετήματα" (1986) - "Εν παρόδω Α΄ - Β΄" (1987-1995) - "Γλωσσικές παρατηρήσεις Α΄ - Β΄" (1990-1994) - "Ιπποκρατική συλλογή Α΄" (1991) - "Ο Δημήτρης Λυπουρλής στο Βαφοπούλειο" (1998) - "Ην ποτε: Τρεις "ιστορίες" αρχαίας ελληνικής καθημερινότητας" (1998) - "Αριστοτέλης, Ηθικά Νικομάχεια, βιβλίο Β΄" (2000) - "Ιπποκράτης, τόμοι I-V" (2000-2001) - "Λεξικό αρχαίων συγγραφέων, Ελλήνων και Λατίνων" (μετάφραση από τα Γερμανικά, 1996). Ένας ακόμα τομέας που κίνησε με ιδιαίτερο τρόπο το ενδιαφέρον του ήταν η διδασκαλία των Αρχαίων Ελληνικών στη Μέση Εκπαίδευση. Πήρε μέρος σε πλήθος ειδικών σεμιναρίων, έκανε διαλέξεις, δημοσίευσε σχετικά άρθρα. Έφυγε από τη ζωή στις 15 Νοεμβρίου 2018.
Οι τρεις Μιλήσιοι
Συλλογικό έργο
Ζήτρος (2006)
Στη μικρασιατική Μίλητο με την αλληλοδιάδοχη τριανδρία (Θαλής, Αναξίμανδρος, Αναξιμένης) ξεκινά η ελληνική επιστήμη και φιλοσοφία. Παραμερίζεται η μυθική ερμηνεία του κόσμου και με πρωτόφαντη αυτοπεποίθηση εξετάζεται το οντολογικό πρόβλημα με υλιστική βάση. Οι τρεις αντίστοιχα θέσεις για την αρχή των όντων (το νερό, το άπειρο, ο αέρας) δογματίζουν βέβαια αλλά με λογική επιχειρηματολογία. Occiasione data γίνεται μια περιδιάβαση στον ευρύτερο χώρο της "προσωκρατικής" φιλοσοφίας.
Οι Σπαρτιάτες: Ξενοφώντος, Λακεδαιμονίων πολιτεία: Πλουτάρχου, Λακωνικά αποφθέγματα (Α')
Ξενοφών ο Αθηναίος
Ελληνικά Γράμματα (2007)
Οι επτά σοφοί
Ζήτρος (2004)
Θρυλικά ονόματα της αρχαιότητας, που τα γνωμικά και τα αποφθέγματα τους, απόσταγμα καθημερινής, κυρίως πολιτικής σοφίας, κατηύθυναν τον πρακτικό βίο των αρχαίων Ελλήνων. Σωσμένη ως τις μέρες μας, η πρακτική αυτή σοφία εξακολουθεί να είναι πάντοτε χρήσιμη.
Οι επτά σοφοί
Ζήτρος (2004)
Θρυλικά ονόματα της αρχαιότητας, που τα γνωμικά και τα αποφθέγματα τους, απόσταγμα καθημερινής, κυρίως πολιτικής σοφίας, κατηύθυναν τον πρακτικό βίο των αρχαίων Ελλήνων. Σωσμένη ως τις μέρες μας, η πρακτική αυτή σοφία εξακολουθεί να είναι πάντοτε χρήσιμη.
Οι επτά σοφοί
Ζήτρος (2004)
Θρυλικά ονόματα της αρχαιότητας, που τα γνωμικά και τα αποφθέγματα τους, απόσταγμα καθημερινής, κυρίως πολιτικής σοφίας, κατηύθυναν τον πρακτικό βίο των αρχαίων Ελλήνων. Σωσμένη ως τις μέρες μας, η πρακτική αυτή σοφία εξακολουθεί να είναι πάντοτε χρήσιμη.
Ο Έρως στη ζωή των αρχαίων Ελλήνων
Συλλογικό έργο
Ζήτρος (2006)
Ο τόμος περιέχει τις θέσεις των Ελλήνων φιλοσόφων περί του έρωτος. Μετά από αναφορά στη θρησκεία και τη μυθολογία, το βάρος δίνεται στις περί έρωτος διδαχές των φιλοσόφων, από τον 6ο αιώνα π.Χ. έως τον 5ο αιώνα μ.Χ. Ακολουθεί επίμετρο με τις απόψεις βυζαντινών φιλοσόφων. Ακόμη, περιλαμβάνει σελίδες για τη μνηστεία, το γάμο, την παρθενία, την παλλακεία, τη μοιχεία, την πορνεία, τον εταιρισμό και τον παιδαγωγικό έρωτα. Ο πολιτισμός των Ελλήνων, κυριότατα "ερωτικός" υπό πάσα έννοια (έρως των σωμάτων, των ψυχών, των αξιών κ.τ.λ.), "συγκρίνεται" στο τελευταίο κεφάλαιο με...
Ο Δημήτρης Λυπουρλής διάβασε, μετέφρασε και σχολίασε αρχαία ελληνικά κείμενα στο Βαφοπούλειο
Λυπουρλής Δημήτριος Δ.
University Studio Press (1998)
Ξενοφώντειος Σωκράτης B΄
Ξενοφών ο Αθηναίος
Ζήτρος (2007)
Ο τόμος αυτός έχει την ιδιαιτερότητα του: επιδιώκεται μ' αυτόν να δοθεί μια συνολική εικόνα του πιο φημισμένου στην αρχαιότητα, ίσως και ως την εποχή μας, φιλοσόφου, του αθηναίου Σωκράτη. Όπως είναι γνωστό, κάποιοι μεγάλοι μύστες (θρησκευτικοί ηγέτες, φιλόσοφοι, πολιτικοί) δίδαξαν, αλλά δεν άφησαν συγγραφικό έργο· υπήρξαν «συγγραφείς του προφορικού λόγου». Και έμεινε σ' όσους υπήρξαν άμεσοι ή έμμεσοι μαθητές τους το όχι εύκολο έργο να εκθέσουν τη διδασκαλία του δασκάλου, να περιγράψουν τα καθέκαστα της ζωής του και να ερμηνεύσουν με το δικό τους τρόπο ό,τι κατά την άποψη τ...
Ξενοφών ο οικονομολόγος και πολιτειολόγος
Ξενοφών ο Αθηναίος
Ζήτρος (2007)
[...] Στον τόμο αυτό επιχειρούμε τώρα συμπληρώνοντας ό,τι κάναμε με την εργασία του Θεοδώρου Γ. Μαυροπούλου για το έργο "Κύρου παιδεία" (που αναφέρεται στον λεγόμενο Κύρο τον πρεσβύτερο, τον ιδρυτή της αχανούς περσικής αυτοκρατορίας) -ο τόμος που περιέχει το έργο αυτό καλύπτει τον τόμο IV των εκδόσεων της Οξφόρδης- να δώσουμε και τα "Opuscula" του τόμου V των εκδόσεων της Οξφόρδης. Έτσι ο εκδοτικός οίκος μας δίνει τα "Άπαντα" του Ξενοφώντα (όπως έκανε με την επική και με τη δραματική ποίηση της ελληνικής αρχαιότητας, όπως προχωρεί να κάνει και με άλλα είδη και με άλλους συγ...
Μύθοι
Πλάτων
Ζήτρος (2003)
Μια σχολιασμένη ανθολόγηση αποσπασμάτων από τους Πλατωνικούς διαλόγους που αναφέρονται στην Ελληνική μυθολογία.
Μνήμη Βασιλείου Ν. Τατάκη
Συλλογικό έργο
Καΐρειος Βιβλιοθήκη (2002)
Τον Ιούνιο του 2001 η "Εταιρεία Ανδρίων Επιστημόνων" απέτισε φόρο τιμής στον Βασίλειο Τατάκη, διοργανώνοντας ημερίδα για τη ζωή και το έργο του με την ευκαιρία αποκαλυπτηρίων της προτομής του στην κεντρική πλατεία Γηροκομείου στην Χώρα. Μετά από πρόταση του κ. Δημητρίου Πολέμη, του εμψυχωτή της "Καϊρείου Βιβλιοθήκης", δημοσιεύεται ο παρόν τόμος, εντασσόμενος στη σειρά των "Ανδριακών Χρονικών", που περιλαμβάνει τις ομιλίες και τις παρεμβάσεις που έγιναν στην ημερίδα Τατάκη, την ολοκληρωμένη εργογραφία του Βασιλείου Ν. Τατάκη, πόνημα του άξιου συνεχιστή του έργου του κ. Λινό...
Μέγας Αλέξανδρος
Συλλογικό έργο
Ελευθεροτυπία (2009)
Τα κείμενα του συλλογικού αυτού έργου συγκροτήθηκαν από κείμενα τευχών του περιοδικού "Ε- Ιστορικά". Περιέχονται τα κείμενα: Περιέχονται τα κείμενα: - Ηλίας Κουλακιώτης, "Τα νεανικά χρόνια του Αλέξανδρου" - Αντώνιος Ν. Χαροκόπος, "Αριστοτέλης και παιδευτική λειτουργία" - Ιωάννης Α. Βάρτσος, "Η πορεία προς το θρόνο της Μακεδονίας" - Ηλίας Κουλακιώτης, "Οι τρεις νίκες-σταθμοί" - Ηλίας Κουλακιώτης, "Η υπέρβαση των ορίων ενός βασιλιά" - Claude Mosse, "Ένας μυθικός ήρωας" - Εμμανουήλ Μικρογιαννάκης, "Ποιος ο Αλέξανδρος;" - Μιλτιάδης Χατζόπουλος, "Μοίρα ή τύχη"...
Μαθηματικά, φυσικές επιστήμες, αστρονομία, κοσμολογία της ατομικής θεωρίας
Δημόκριτος
Ζήτρος (2004)
Ο 2ος τόμος του Δημόκριτου ασχολείται με τα επιτεύγματα και τη συνεισφορά των Ατομικών στην Επιστήμη της εποχής και περιλαμβάνει όλα τα αποσπάσματα και τις μαρτυρίες σχετικά με τους τομείς των μαθηματικών, της γεωμετρίας, της στερεομετρίας, της οπτικής, της αστρονομίας, της γεωγραφίας, της σεισμολογίας και της μετεωρολογίας. Περιλαμβάνονται επίσης και αποσπάσματα από ημερολόγια που κατάρτισαν οι Ατομικοί με βάση τις παρατηρήσεις τους για τα ηλιακά, πλανητικά και αστρονομικά φαινόμενα. Τέλος, μέσα στον τόμο αναπτύσσονται οι πρωτοποριακές απόψεις των Ατομικών για τη φύση τ...
Λάχης. Λύσις
Πλάτων
Ζήτρος (2008)
Στον παρόντα τόμο παρουσιάζονται τα νεανικά έργα του Πλάτωνα: "Λάχης - Λύσις". Τα συγκεκριμένα έργα ανήκουν στους λεγόμενους Σωκρατικούς Διαλόγους του φιλοσόφου και έχουν ιδιαίτερη σημασία, γιατί μας γνωρίζουν με ενδιαφέρουσες συζητήσεις του Σωκράτη σχετικά με το πώς και με το γιατί. Πώς να σκεφτόμαστε την αρετή και γιατί να την σκεφτόμαστε εν αναφορά προς τη γνώση. Πώς να συλλαμβάνουμε τη γνώση και γιατί να τη συλλαμβάνουμε έτσι; Πώς να διερευνούμε ένα θέμα και γιατί να το διερευνούμε έτσι; Κάθε Διάλογος πραγματεύεται μια από τις πιο καθοριστικές αρετές στη ζωή κ...
Κύρου Παιδεία
Ξενοφών ο Αθηναίος
Ελληνικά Γράμματα (2007)
Το έργο αυτό του αθηναίου πολύγραφου συγγραφέα Ξενοφώντος είναι πρόδρομος των μεταγενέστερων μυθιστορηματικών βιογραφιών. Δεν περιορίζεται στην παιδεία, δηλαδή στην εκπαίδευση που είχε στην νεότητά του ο Κύρος, ο ιδρυτής του περσικού κράτους της αρχαιότητας, αλλά επεκτείνεται και στην πολιτικοστρατιωτική δραστηριότητα του ιστορικού αυτού προσώπου. Είναι ένα ηθικοφιλοσοφικό μυθιστόρημα και μέσα από τη μυθιστορηματική μορφή του ο συγγραφέας επιχειρεί να μας δώσει το πορτρέτο του "αρχικού ανδρός", δηλαδή ενός άξιου ηγεμόνα. Ο Ξενοφών στο έργο αυτό δεν είναι προσηλωμέ...
Κύρου Παιδεία
Ξενοφών ο Αθηναίος
Ελληνικά Γράμματα (2007)
Το έργο αυτό του αθηναίου πολύγραφου συγγραφέα Ξενοφώντος είναι πρόδρομος των μεταγενέστερων μυθιστορηματικών βιογραφιών. Δεν περιορίζεται στην παιδεία, δηλαδή στην εκπαίδευση που είχε στην νεότητά του ο Κύρος, ο ιδρυτής του περσικού κράτους της αρχαιότητας, αλλά επεκτείνεται και στην πολιτικοστρατιωτική δραστηριότητα του ιστορικού αυτού προσώπου. Είναι ένα ηθικοφιλοσοφικό μυθιστόρημα και μέσα από τη μυθιστορηματική μορφή του ο συγγραφέας επιχειρεί να μας δώσει το πορτρέτο του "αρχικού ανδρός", δηλαδή ενός άξιου ηγεμόνα. Ο Ξενοφών στο έργο αυτό δεν είναι προσηλωμέ...