Λυπουρλής Δημήτριος Δ. 1934-2018
Lypourlís Dimítris D.
Ομότιμος καθηγητής του Α.Π.Θ. Τις βασικές φιλολογικές του σπουδές τις έκανε στο Πανεπιστήμιο της Θεσσαλονίκης δίπλα σε λαμπρούς δασκάλους. Μετεκπαιδεύτηκε στην Ιταλία και στην Γερμανία. Καθηγητής της Αρχαίας Ελληνικής Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης από το 1969 ως το 1996, οπότε και αποχώρησε οικειοθελώς από την ενεργό υπηρεσία, για να αφοσιωθεί στο συγγραφικό του έργο. Υπήρξε Κοσμήτορας της Φιλοσοφικής Σχολής και Συγκλητικός κατά το ακαδημαϊκό έτος 1977-1978 και πρώτος Πρόεδρος του Τμήματος Φιλολογίας κατά τα έτη 1984-1986. Για πέντε εξάμηνα πρόσφερε τις υπηρεσίες του και στο Πανεπιστήμιο της Κύπρου ως επισκέπτης καθηγητής. Έλαβε μέρος σε πολλά συνέδρια (ιδίως για θέματα αριστοτελικά και ιπποκρατικά) και έδωσε πλήθος διαλέξεων στο εσωτερικό και το εξωτερικό. Ασχολήθηκε ιδιαίτερα με τον αρχαίο ελληνικό επιστημονικό λόγο. Από την άποψη αυτή γόνιμο έδαφος για έρευνα του προσέφεραν κατά κύριο λόγο τα αρχαία ελληνικά ιατρικά κείμενα, καθώς και τα κείμενα του Αριστοτέλη. Κυριότερες εργασίες - βιβλία (πέρα από τα άρθρα και τις δημοσιεύσεις σε περιοδικά και σε εφημερίδες): - "Η παραγωγική κατάληξη -ικός στην προσωκρατική φιλοσοφία και στο Ιπποκρατικό Corpus" (1968) - "Άρτεμις Ορθρία" (1968) - "Ιπποκρατική ιατρική" (1972) - "Αρχαία ελληνική μετρική" (1975) - "Επίθετα από ουσιαστικοποιημένα επίθετα" (1977) - "Πέντε φιλολογικά μελετήματα" (1986) - "Αριστοτελικά μελετήματα" (1986) - "Εν παρόδω Α΄ - Β΄" (1987-1995) - "Γλωσσικές παρατηρήσεις Α΄ - Β΄" (1990-1994) - "Ιπποκρατική συλλογή Α΄" (1991) - "Ο Δημήτρης Λυπουρλής στο Βαφοπούλειο" (1998) - "Ην ποτε: Τρεις "ιστορίες" αρχαίας ελληνικής καθημερινότητας" (1998) - "Αριστοτέλης, Ηθικά Νικομάχεια, βιβλίο Β΄" (2000) - "Ιπποκράτης, τόμοι I-V" (2000-2001) - "Λεξικό αρχαίων συγγραφέων, Ελλήνων και Λατίνων" (μετάφραση από τα Γερμανικά, 1996). Ένας ακόμα τομέας που κίνησε με ιδιαίτερο τρόπο το ενδιαφέρον του ήταν η διδασκαλία των Αρχαίων Ελληνικών στη Μέση Εκπαίδευση. Πήρε μέρος σε πλήθος ειδικών σεμιναρίων, έκανε διαλέξεις, δημοσίευσε σχετικά άρθρα. Έφυγε από τη ζωή στις 15 Νοεμβρίου 2018.
Βίοι Παράλληλοι 12.2: Αγησίλαος - Πομπήιος
Πλούταρχος
Alter - Ego ΜΜΕ. Α.Ε. (2008)
Στους "Παράλληλους Βίους" ο Πλούταρχος σκιαγραφεί κατά ζεύγη της μεγαλύτερες προσωπικότητες της ιστορίας, Έλληνες και Ρωμαίους, που με τη δράση και τα έργα τους σηματοδότησαν την πορεία του μέχρι τότε γνωστού κόσμου. Όπως εξηγεί ο ίδιος ο συγγραφέας, η φιλοδοξία του δεν ήταν να γράψει ιστορία. Αντίθετα, οι υποκειμενικές απόψεις για τον χαρακτήρα και την προσωπικότητα του πρωταγωνιστή, οι οποίες θεωρούνταν "παρέκβαση" στο έργο των ιστορικών, για τον Πλούταρχο αποτελούσε το κατεξοχήν αιτούμενο, βασισμένο ασφαλώς στα έργα των βιογραφούμενων, και μάλιστα όχι μόνο στις μεγάλες τ...
Βίοι Παράλληλοι 11.2: Πελοπίδας - Μάρκελλος
Πλούταρχος
Alter - Ego ΜΜΕ. Α.Ε. (2008)
Στους "Παράλληλους Βίους" ο Πλούταρχος σκιαγραφεί κατά ζεύγη της μεγαλύτερες προσωπικότητες της ιστορίας, Έλληνες και Ρωμαίους, που με τη δράση και τα έργα τους σηματοδότησαν την πορεία του μέχρι τότε γνωστού κόσμου. Όπως εξηγεί ο ίδιος ο συγγραφέας, η φιλοδοξία του δεν ήταν να γράψει ιστορία. Αντίθετα, οι υποκειμενικές απόψεις για τον χαρακτήρα και την προσωπικότητα του πρωταγωνιστή, οι οποίες θεωρούνταν "παρέκβαση" στο έργο των ιστορικών, για τον Πλούταρχο αποτελούσε το κατεξοχήν αιτούμενο, βασισμένο ασφαλώς στα έργα των βιογραφούμενων, και μάλιστα όχι μόνο στις μεγάλες τ...
Βίοι Παράλληλοι 1.3: Αλέξανδρος - Καίσαρ
Πλούταρχος
Alter - Ego ΜΜΕ. Α.Ε. (2008)
Ο τρίτος τόμος του έργου περιλαμβάνει το πρώτο μέρος της βιογραφίας του Ιουλίου Καίσαρα (αρχαίο κείμενο & μετάφραση).
Βίοι Παράλληλοι 1.4: Αλέξανδρος - Καίσαρ
Πλούταρχος
Alter - Ego ΜΜΕ. Α.Ε. (2008)
Ο τέταρτος τόμος του έργου περιλαμβάνει το δεύτερο μέρος της βιογραφίας του Ιουλίου Καίσαρα (αρχαίο κείμενο & μετάφραση).
Βίοι Παράλληλοι 1.1: Αλέξανδρος - Καίσαρ
Πλούταρχος
Alter - Ego ΜΜΕ. Α.Ε. (2008)
Στην αρχή του έργου αυτού ο Πλούταρχος εξηγεί στους αναγνώστες του το σκεπτικό και τη φιλοσοφία των "Παράλληλων βίων" του. Δε θα εκθέσει καθεμιά από τις περίφημες πράξεις με λεπτομέρειες, αλλά θα μιλήσει συνοπτικά, γιατί δε γράφει Ιστορία αλλά βίους. Θέλει να δώσει τα σημάδια της ψυχής του Αλεξάνδρου (και του Καίσαρα), να τους ψυχογραφήσει και να μιλήσει για τη ζωή τους, για το χαρακτήρα τους. Αρχίζοντας τη σκιαγράφηση του Αλεξάνδρου, μιλά για την καταγωγή του, που την ανάγει στον Ηρακλή, γενάρχη των Μακεδόνων, αλλά και για τη φημολογία ότι ήταν γιος του Δία. Φυσικοί γον...
Βίοι Παράλληλοι 1.2: Αλέξανδρος - Καίσαρ
Πλούταρχος
Alter - Ego ΜΜΕ. Α.Ε. (2008)
Στην αρχή του έργου αυτού ο Πλούταρχος εξηγεί στους αναγνώστες του το σκεπτικό και τη φιλοσοφία των "Παράλληλων βίων" του. Δε θα εκθέσει καθεμιά από τις περίφημες πράξεις με λεπτομέρειες, αλλά θα μιλήσει συνοπτικά, γιατί δε γράφει Ιστορία αλλά βίους. Θέλει να δώσει τα σημάδια της ψυχής του Αλεξάνδρου (και του Καίσαρα), να τους ψυχογραφήσει και να μιλήσει για τη ζωή τους, για το χαρακτήρα τους. Αρχίζοντας τη σκιαγράφηση του Αλεξάνδρου, μιλά για την καταγωγή του, που την ανάγει στον Ηρακλή, γενάρχη των Μακεδόνων, αλλά και για τη φημολογία ότι ήταν γιος του Δία. Φυσικοί γον...
Βίοι Παράλληλοι 2.1: Θησέας - Ρωμύλος
Πλούταρχος
Alter - Ego ΜΜΕ. Α.Ε. (2008)
Στους "Παράλληλους Βίους" ο Πλούταρχος σκιαγραφεί κατά ζεύγη της μεγαλύτερες προσωπικότητες της ιστορίας, Έλληνες και Ρωμαίους, που με τη δράση και τα έργα τους σηματοδότησαν την πορεία του μέχρι τότε γνωστού κόσμου. Όπως εξηγεί ο ίδιος ο συγγραφέας, η φιλοδοξία του δεν ήταν να γράψει ιστορία. Αντίθετα, οι υποκειμενικές απόψεις για τον χαρακτήρα και την προσωπικότητα του πρωταγωνιστή, οι οποίες θεωρούνταν "παρέκβαση" στο έργο των ιστορικών, για τον Πλούταρχο αποτελούσε το κατεξοχήν αιτούμενο, βασισμένο ασφαλώς στα έργα των βιογραφούμενων, και μάλιστα όχι μόνο στις μεγάλες τ...
Βίοι Παράλληλοι 2.2: Θησέας - Ρωμύλος
Πλούταρχος
Alter - Ego ΜΜΕ. Α.Ε. (2008)
Στους "Παράλληλους Βίους" ο Πλούταρχος σκιαγραφεί κατά ζεύγη της μεγαλύτερες προσωπικότητες της ιστορίας, Έλληνες και Ρωμαίους, που με τη δράση και τα έργα τους σηματοδότησαν την πορεία του μέχρι τότε γνωστού κόσμου. Όπως εξηγεί ο ίδιος ο συγγραφέας, η φιλοδοξία του δεν ήταν να γράψει ιστορία. Αντίθετα, οι υποκειμενικές απόψεις για τον χαρακτήρα και την προσωπικότητα του πρωταγωνιστή, οι οποίες θεωρούνταν "παρέκβαση" στο έργο των ιστορικών, για τον Πλούταρχο αποτελούσε το κατεξοχήν αιτούμενο, βασισμένο ασφαλώς στα έργα των βιογραφούμενων, και μάλιστα όχι μόνο στις μεγάλες τ...
Βίοι Παράλληλοι 3.1: Σόλων - Ποπλικόλας
Πλούταρχος
Alter - Ego ΜΜΕ. Α.Ε. (2008)
Στους "Παράλληλους βίους" ο Πλούταρχος αφηγείται τις γενναίες πράξεις και περιγράφει τους χαρακτήρες Ελλήνων και Ρωμαίων στρατιωτικών, νομοθετών, ρητόρων και πολιτικών. [...] Στο παρόν ζεύγος των ένδοξων ανδρών ο Πλούταρχος επέλεξε να παραλληλίσει τη ζωή του Αθηναίου Σόλωνα και του Ρωμαίου Ποπλικόλα. Αρχίζει με το Σόλωνα και ακολουθεί τη γνώριμη τακτική του, αναφερόμενος στο οικογενειακό δέντρο του Αθηναίου σοφού, που από την πλευρά του πατέρα του ανάγεται στο βασιλιά Κόδρο. Η μητέρα του είναι από την ίδια γενιά με τον Πεισίστρατο, και αυτή η συγγένεια Σόλωνα - Πεισίστρατο...
Βίοι Παράλληλοι 3.2: Σόλων - Ποπλικόλας
Πλούταρχος
Alter - Ego ΜΜΕ. Α.Ε. (2008)
Στους "Παράλληλους βίους" ο Πλούταρχος αφηγείται τις γενναίες πράξεις και περιγράφει τους χαρακτήρες Ελλήνων και Ρωμαίων στρατιωτικών, νομοθετών, ρητόρων και πολιτικών. [...] Στο παρόν ζεύγος των ένδοξων ανδρών ο Πλούταρχος επέλεξε να παραλληλίσει τη ζωή του Αθηναίου Σόλωνα και του Ρωμαίου Ποπλικόλα. Αρχίζει με το Σόλωνα και ακολουθεί τη γνώριμη τακτική του, αναφερόμενος στο οικογενειακό δέντρο του Αθηναίου σοφού, που από την πλευρά του πατέρα του ανάγεται στο βασιλιά Κόδρο. Η μητέρα του είναι από την ίδια γενιά με τον Πεισίστρατο, και αυτή η συγγένεια Σόλωνα - Πεισίστρατο...
Βίοι Παράλληλοι 4.1: Αριστείδης - Κάτων
Πλούταρχος
Alter - Ego ΜΜΕ. Α.Ε. (2008)
Στους "Παράλληλους Βίους" ο Πλούταρχος σκιαγραφεί κατά ζεύγη της μεγαλύτερες προσωπικότητες της ιστορίας, Έλληνες και Ρωμαίους, που με τη δράση και τα έργα τους σηματοδότησαν την πορεία του μέχρι τότε γνωστού κόσμου. Όπως εξηγεί ο ίδιος ο συγγραφέας, η φιλοδοξία του δεν ήταν να γράψει ιστορία. Αντίθετα, οι υποκειμενικές απόψεις για τον χαρακτήρα και την προσωπικότητα του πρωταγωνιστή, οι οποίες θεωρούνταν "παρέκβαση" στο έργο των ιστορικών, για τον Πλούταρχο αποτελούσε το κατεξοχήν αιτούμενο, βασισμένο ασφαλώς στα έργα των βιογραφούμενων, και μάλιστα όχι μόνο στις μεγάλες τ...
Βίοι Παράλληλοι 4.2: Αριστείδης - Κάτων
Πλούταρχος
Alter - Ego ΜΜΕ. Α.Ε. (2008)
Στους "Παράλληλους Βίους" ο Πλούταρχος σκιαγραφεί κατά ζεύγη της μεγαλύτερες προσωπικότητες της ιστορίας, Έλληνες και Ρωμαίους, που με τη δράση και τα έργα τους σηματοδότησαν την πορεία του μέχρι τότε γνωστού κόσμου. Όπως εξηγεί ο ίδιος ο συγγραφέας, η φιλοδοξία του δεν ήταν να γράψει ιστορία. Αντίθετα, οι υποκειμενικές απόψεις για τον χαρακτήρα και την προσωπικότητα του πρωταγωνιστή, οι οποίες θεωρούνταν "παρέκβαση" στο έργο των ιστορικών, για τον Πλούταρχο αποτελούσε το κατεξοχήν αιτούμενο, βασισμένο ασφαλώς στα έργα των βιογραφούμενων, και μάλιστα όχι μόνο στις μεγάλες τ...
Βίοι Παράλληλοι 5.1: Θεμιστοκλής - Κάμιλλος
Πλούταρχος
Alter - Ego ΜΜΕ. Α.Ε. (2008)
Στους "Παράλληλους Βίους" ο Πλούταρχος σκιαγραφεί κατά ζεύγη της μεγαλύτερες προσωπικότητες της ιστορίας, Έλληνες και Ρωμαίους, που με τη δράση και τα έργα τους σηματοδότησαν την πορεία του μέχρι τότε γνωστού κόσμου. Όπως εξηγεί ο ίδιος ο συγγραφέας, η φιλοδοξία του δεν ήταν να γράψει ιστορία. Αντίθετα, οι υποκειμενικές απόψεις για τον χαρακτήρα και την προσωπικότητα του πρωταγωνιστή, οι οποίες θεωρούνταν "παρέκβαση" στο έργο των ιστορικών, για τον Πλούταρχο αποτελούσε το κατεξοχήν αιτούμενο, βασισμένο ασφαλώς στα έργα των βιογραφούμενων, και μάλιστα όχι μόνο στις μεγάλες τ...
Ιστορίαι
Θουκυδίδης π.460-π.397 π.Χ.
Ζήτρος (2008)
Το βιβλίο περιλαμβάνει τα γεγονότα από το καλοκαίρι του 422 π.Χ. ως το 416 π.Χ. Το 422 όλα έδειχναν τον ερχομό της ειρήνης. Σ' αυτό διευκόλυνε πολύ και ο θάνατος των δύο ηγετών, του Κλέωνα και του Βρασίδα στη μάχη της Αμφίπολης που ήταν αυτοί που περισσότερο από όλους εναντιώνονταν στην ειρήνη. Αλλά η Νικίειος Ειρήνη του 421 π.Χ. δεν έμελλε να κρατήσει πολλά χρόνια. Πριν καταλυθεί επισήμως το 414 π.Χ., είχε δεχτεί από την πρώτη στιγμή και επανειλημμένα πολλά πλήγματα. Όλη αυτή την περίοδο κεντρική μορφή υπήρξε ο Νικίας.
Γοργίας
Πλάτων
Ζήτρος (2008)
Φέροντας το όνομα του μεγάλου σοφιστή από τους Λεοντίνους της Σικελίας, το έργο επιχειρεί να αναδείξει την πολεμική του μεγάλου φιλοσόφου εναντίον της σοφιστικής και των εκπροσώπων της. Κείμενο εξαιρετικής δυναμικής, με πολυσχιδείς φιλοσοφικές προοπτικές και αντιμαχόμενες προσεγγίσεις, ο "Γοργίας" διαπερνά με ενάργεια και πολλές φορές με αναγνωρίσιμη από τον σημερινό αναγνώστη κυνικότητα, το σύνολο της ηθικής σφαίρας και προβληματικής. "Το δίκαιο του ισχυρότερου", η αντίθεση "νόμος-φύση", η "ρητορική", η "πειθώ", η "δικαιοσύνη", το "αγαθό", η "πολιτική", η "δημοκρατία",...
Επίνικοι
Πίνδαρος
Ζήτρος (2008)
O Πίνδαρος είναι ο μεγαλύτερος λυρικός ποιητής της ελληνικής αρχαιότητας. Eυνοϊκές συγκυρίες είχαν σαν αποτέλεσμα να μας σωθεί το σύνολο σχεδόν του ποιητικού έργου του, οι Eπίνικοί του, δηλαδή υμνητικά ποιήματα για νικητές πανελληνίων αγώνων (Oλυμπιονίκες, Πυθιονίκες, Nεμεονίκες και Iσθμιονίκες). O εμπνευσμένος αυτός ποιητής με διαρκώς ανανεούμενο υλικό, με σταθερή δομή (στροφές, αντιστροφές και επωδή) και με πρωτότυπη πραγμάτευση των θεμάτων του, που δεν είχε προηγούμενό της στο σύνολο της λυρικής παραγωγής, μας ξαφνιάζει με τα ποιητικά ευρήματά του, με τις συνθέσεις τω...
Επίνικοι
Πίνδαρος
Ζήτρος (2008)
O Πίνδαρος είναι ο μεγαλύτερος λυρικός ποιητής της ελληνικής αρχαιότητας. Eυνοϊκές συγκυρίες είχαν σαν αποτέλεσμα να μας σωθεί το σύνολο σχεδόν του ποιητικού έργου του, οι Eπίνικοί του, δηλαδή υμνητικά ποιήματα για νικητές πανελληνίων αγώνων (Oλυμπιονίκες, Πυθιονίκες, Nεμεονίκες και Iσθμιονίκες). O εμπνευσμένος αυτός ποιητής με διαρκώς ανανεούμενο υλικό, με σταθερή δομή (στροφές, αντιστροφές και επωδή) και με πρωτότυπη πραγμάτευση των θεμάτων του, που δεν είχε προηγούμενό της στο σύνολο της λυρικής παραγωγής, μας ξαφνιάζει με τα ποιητικά ευρήματά του, με τις συνθέσεις τω...
Ποιητική
Αριστοτέλης 385-322 π.Χ.
Ζήτρος (2008)
Λίγα έργα του Αριστοτέλη διαβάστηκαν τόσο πολύ όσο η Ποιητική του. Λίγων αριστοτελικών έργων το περιεχόμενο προκάλεσε τόσες συζητήσεις - μερικούς αιώνες τώρα - όσες η Ποιητική. Λίγα έργα του Αριστοτέλη επηρέασαν τόσο πολύ τον γενικότερο δυτικοευρωπαϊκό πολιτισμό όσο η Ποιητική. Το νεοελληνικό αναγνωστικό κοινό έχει πλέον ανάγκη από μία καινούργια παρουσίαση αυτού του έργου.
Ποιητική
Αριστοτέλης 385-322 π.Χ.
Ζήτρος (2008)
Λίγα έργα του Αριστοτέλη διαβάστηκαν τόσο πολύ όσο η Ποιητική του. Λίγων αριστοτελικών έργων το περιεχόμενο προκάλεσε τόσες συζητήσεις - μερικούς αιώνες τώρα - όσες η Ποιητική. Λίγα έργα του Αριστοτέλη επηρέασαν τόσο πολύ τον γενικότερο δυτικοευρωπαϊκό πολιτισμό όσο η Ποιητική. Το νεοελληνικό αναγνωστικό κοινό έχει πλέον ανάγκη από μία καινούργια παρουσίαση αυτού του έργου.
Χαρακτήρες
Θεόφραστος
Ζήτρος (2008)
Ο τόμος περιλαμβάνει το σημαντικό έργο χαρακτηρολογίας του σπουδαιότερου από τους μαθητές και φίλους του Αριστοτέλη. Στους «Χαρακτήρες» παρελαύνουν μπροστά στα μάτια του αναγνώστη ανθρώπινοι τύποι όπως «Ο Κόλακας», «Ο Αδιάντροπος», «Ο Ψευδολόγος», οι οποίοι απαντούν στις κωμωδίες του Μενάνδρου και των άλλων σπουδαίων κωμωδιογράφων της Νέας Κωμωδίας. Ο τόμος συμπληρώνεται με το βίο του φιλοσόφου από το Διογένη Λαέρτιο, καθώς και από τα παπυρικά λείψανα του έργου «Περί του κουφίζειν υπερηφανείας» του Αρίστωνος του Κείου, το οποίο αποτελεί μίμηση των θεοφράστειων «Χαρακτήρω...