Μάτεσις Παύλος 1933-2013
Mátesis Pávlos
Ο Παύλος Μάτεσις (1933-2013) γεννήθηκε στο χωριό Δίβρη, στην Πελοπόννησο. Μέχρι τα 19 του έζησε σε πολλές επαρχιακές πόλεις. Σπούδασε υποκριτική στη Δραματική Σχολή Βαχλιώτη, μουσική και ξένες γλώσσες (αγγλικά, γαλλικά, ισπανικά). Εργάστηκε ως τραπεζικός υπάλληλος και εγκατέλειψε τη σταδιοδρομία του για να αφοσιωθεί στο θέατρο και τη λογοτεχνία. Ως ηθοποιός, εμφανίστηκε παίζοντας τον Υιό στη "Φαύστα" του Μποστ και τον Αϊνστάιν στην κωμωδία "Αρσενικό και παλιά δαντέλα" του Κέσελρινγκ. Δίδαξε υποκριτική στη Σχολή Σταυράκου (1963-64). Διετέλεσε βοηθός δραματουργός στο Εθνικό Θέατρο, μεταξύ 1971-1973. Επίσης, έγραψε και σκηνοθέτησε δύο τηλεοπτικές σειρές που παίχτηκαν στην ΥΕΝΕΔ (1974-76) καθώς και κείμενα για Floor Show. Στο χώρο των γραμμάτων εμφανίστηκε με το μονόπρακτο θεατρικό έργο "Ο σταθμός", το 1964, που διακρίθηκε στο διαγωνισμού του θιάσου "Δωδέκατη Αυλαία" και ακολούθησε "Η τελετή", που τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Θεάτρου το 1966 και παραστάθηκε από το Θέατρο Νέας Ιωνίας του Γιώργου Μιχαηλίδη την επόμενη χρονιά, και δύο χρόνια αργότερα από το Εθνικό Θέατρο. Στην πρώτη φάση της θεατρικής του δημιουργίας, ο Μάτεσις κινήθηκε στο χώρο της σκληρής απομυθοποίησης του ελληνικού μικροαστισμού και στη συνέχεια -με οριακή δημιουργία το "Φάντασμα του κυρίου Ραμόν Νοβάρο"- στράφηκε προς μια γραφή που παραπέμπει στο λεγόμενο θέατρο του παραλόγου με σαφείς αναφορές στο έργο του Σάμουελ Μπέκετ. Με το θεατρικό έργο του "Προς Ελευσίνα", εμπνευσμένο από το μυθιστόρημα του William Faulkner "Καθώς ψυχορραγώ", ο Μάτεσις επιχείρησε μια ανατρεπτική απεικονιση της ζωής από τη σκοπιά του θανάτου, με αναφορές στην ελληνική παράδοση από την αρχαία τραγωδία ως το δημοτικό τραγούδι και τα ελληνικά ήθη και έθιμα, όλα σε μια ανεστραμμένη οπτική. Στην πεζογραφία πραγματοποίησε την πρώτη του εμφάνιση το 1987 με τη νουβέλα "Αφροδίτη", και έγινε γνωστός το 1990 με τη "Μητέρα του σκύλου", στο οποίο αντιμετωπίζει τη σύγχρονη ελληνική κοινωνία μέσα από τη ματιά της κεντρικής ηρωίδας του, της ψυχωσικής Ραραούς. "Η μητέρα του σκύλου" μεταφράστηκε σε πολλές ξένες γλώσσες και περιλήφθηκε στη λίστα του αγγλικού εκδοτικού οίκου Quintet Publishing "1001 βιβλία της παγκόσμιας λογοτεχνίας που πρέπει να έχει διαβάσει κάποιος μέχρι το τέλος της ζωής του". Την ίδια προβληματική συνέχισε ο Μάτεσις με τη συλλογή διηγημάτων του "Ύλη δάσους" αλλά και το μυθιστόρημα "Ο παλαιός των Ημερών". Ανατρεπτικής γραφής ήταν και το μυθιστόρημά του "Πάντα καλά", το οποίο ο ίδιος ο συγγραφέας χαρακτήρισε αισθηματικό μυθιστόρημα, καθώς και τα "Σκοτεινός οδηγός", "Μύρτος", "Αλδεβαράν" και το παρωδιακό "Graffito". Ασχολήθηκε επίσης με τη μετάφραση λογοτεχνικών και θεωρητικών έργων (από συγγραφείς όπως οι Σαίξπηρ, Μπεν Τζόνσον, Αριστοφάνης, Μολιέρος, Ίψεν, Μπωμαρσαί, Βιτράκ, Αρτώ, Πίντερ, Μάμετ, Σέπαρντ, Αραμπάλ). Πέθανε στην Αθήνα στις 20 Ιανουαρίου 2013, στα 80 του χρόνια, ενώ νοσηλευόταν σε ιδιωτικό θεραπευτήριο μετά από εγκεφαλικό επεισόδιο. Βραβεία - Διακρίσεις: 1. Διάκριση στο διαγωνισμό μονόπρακτων του θεατρικού οργανισμού "12 Αυλαία" (1964) για το μονόπρακτο "Ο σταθμός". 2. Κρατικό βραβείο θεάτρου 1966 για το έργο "Η τελετή". 3. Έπαθλο "Κάρολος Κουν"-Πόλις των Αθηνών 1989 για το καλύτερο ελληνικό έργο της χρονιάς ("Περιποιητής φυτών"). 4. Βραβείο Ελληνόφωνων Κάτω Ιταλίας (1998) για το μυθιστόρημα του "Η μητέρα του σκύλου". 5 . Μέγα Βραβείο Κριτικών Θεάτρου, 2000. 6. Βραβείο Acerbi (2002) για το μυθιστόρημα "Η μητέρα του σκύλου". Έχει μεταφράσει στα ελληνικά: Mrojek, Ben Johnson, Roger Vitrac, Harold Pinter, Henrik Ibsen, Sean O' Casey, Fernando Arrabal, Joe Orton, Antonin Artaud, Margaret Atwood, Map. Macdonald, William Shakespeare, Beaumarchais, Stendhal, Alain Fournier, Στρατή Χαβιαρά, Alba Ambert, Peter Ackroyd, William Faulkner και στα νέα ελληνικά τα έργα του Αριστοφάνη: "Ειρήνη", "Πλούτος", "Βάτραχοι", "Νεφέλαι", "Όρνιθες", "Αχαρνής", "Θεσμοφοριάζουσαι", "Λυσιστράτη". Εργογραφία: Θεατρικά Έργα: -"Προς Ελευσίνα", Αθήνα, Εστία, 1995 -"Εξορία", Αθήνα, Εστία, 1982 -"Λύκε-λύκε", Αθήνα, Εστία, 1984 -"Διηγήματα", Αθήνα, Κέδρος, 1976 -"Η καθαίρεση", Αθήνα, Κέδρος, 1969 -"Το φάντασμα του κυρίου Ραμόν Νοβάρο", Αθήνα, Κέδρος, 1973· Καστανιώτης, 1997. -"Μικρό-Αστικό Δίκαιο", Αθήνα, Κέδρος, 1984 -"Περιποιητής φυτών", Αθήνα, Κέδρος, 1989, Καστανιώτης, 1997 -"Βιοχημεία", Αθήνα, Δωδώνη, 1971· Καστανιώτης, 1997 -"Η τελετή", Αθήνα, Καστανιώτης, 1997 -"Η βουή", Αθήνα, Καστανιώτης, 1997 -"Ενοικιάζεται φύλακας άγγελος", Αθήνα, Εστία, 2002 Πεζογραφία: -"Αφροδίτη", Αθήνα, Εστία, 1986, 2000 -"Ύλη Δάσους", διηγήματα, Αθήνα, Καστανιώτης, 2000 -"Η μητέρα του σκύλου", Αθήνα, Καστανιώτης, 1990 -"Ο παλαιός των ημερών", Αθήνα, Καστανιώτης, 1994 -"Πάντα καλά", Αθήνα, Καστανιώτης, 1998, 2002 -"Σκοτεινός οδηγός", Αθήνα, Καστανιώτης, 2002 -"Μύρτος", Αθήνα, Καστανιώτης, 2004 - "Αλδεβαράν", Αθήνα, Καστανιώτης, 2007 - "Graffito", Αθήνα, Καστανιώτης, 2009 Μεταφράσεις: Στα αγγλικά: - "The Daughter: A Novel" [tr.by]: Fred A. Reed. London, Arcadia Press, 2002 Στα γαλλικά: -"L'enfant de chienne" [tr.by]: Jacques Bouchard. Paris, Editions Gallimard - Du Monde Entier, 1993 -"L' ancien des jours" [tr.by]: Jacwues Bouchard Paris, actes Sud, 1997 Στα γερμανικά: -"Die Tochter der Hundin", [tr.by]: Birgit Hildebrand. Munchen, Carl Hanser Verlag, 2001. Στα ιταλικά: -"Madre di cane" [tr.by]: Alberto Gabrieli. Milano, Crocetti Editore, 1999 -"L' Antico dei Ciorni" [tr.by]: Alberto Cabrieli. Milano, Crocetti Editore, 1999 -"Πάντα καλά", [tr.by]: Alberto Gabrieli. Milano, Crocetti Editore, 1999 Στα ισπανικά: -"Memorias de una hija de perra" [tr.by]: Kristina Serna. barcelona, Seix Barral, 1994 -"El Padre de los tiempos" [tr.by]: Kristina Serna. Barcelona, Seix Barral, 1994 -"El Padre de los tiempos" [tr.by]: Margarita Ramirez - Montesinos. Madrid, Amaranto, 1999 Στα ολλανδικά: -"De Moeder Van De Hono", [tr.by]: Hero Hokwerda. Amsterdam, Uitgeverij Bakker, Prometeus, 1997 Στα γιουγκοσλάβικα: -"Drevan od postanja dana", [tr.by]: Gaga Rosic. Beograd, Stubovi Kulture, 1998 -"MAJKA ΠCA", [tr.by]: Gaga Rosic. Beograd, Deyce Novine, 1994
Καληνύχτα, κύριε Όσκαρ Ουάιλντ
Ackroyd Peter
Εκδόσεις Καστανιώτη (1995)
Ο κύριος Όσκαρ Ουάιλντ επιθυμεί να μας πει καληνύχτα. Ακκισμός φιλάρεσκος: ίσως η καληνύχτα αυτή θα είναι η τελική. Ο ίδιος προσποιείται πως δεν μας αποχαιρετάει οριστικά. Είναι στο Παρίσι, άρρωστος, άπορος, διαπομπευμένος, είναι πρώην ένδοξος, πρώην εμπνευσμένος, περίγελως. Και χαριτολογεί σε πρώτο πρόσωπο, με χθαμαλό μελοδραματισμό, μία προκαταβολή επικηδείου με χαριτολογήματα. Δεν θα ζήσει άλλον χειμώνα. Ένα εξαίσιο μυθιστόρημα από τον πολυβραβευμένο Πήτερ Ακρόυντ, με ρυθμό, ύφος, πνεύμα και βάθος, που μόνο από ζήλεια δεν θα το υπέγραφε ο Όσκαρ. Μεταφρασμένο από τον Π...
Η τραγική ιστορία του Άμλετ πρίγκιπα της Δανιμαρκίας
Shakespeare William 1564-1616
Τόπος (2009)
Το ηθικό δίλημμα του Άμλετ, να πάρει εκδίκηση για τον δολοφονημένο του πατέρα δίχως ταυτόχρονα να παραβεί τις ηθικές αρχές του, να αποδώσει δικαιοσύνη σύμφωνα με τη λογική και τον νόμο και όχι σύμφωνα με τα πάθη της συγκυρίας, είναι περισσότερο επίκαιρο από ποτέ. Το ερώτημα του Άμλετ, να ζει κανείς ή να μην ζει σε ένα κόσμο που κυβερνά η διαφθορά, σήμερα που διάφοροι αυτόκλητοι κήνσορες αναλαμβάνουν "στο όνομα του λαού" να πάρουν τη δικαιοσύνη στα χέρια τους, αποκτά συγκεκριμένη αξία για τον σύγχρονο αναγνώστη. Η νέα τολμηρή μετάφραση του πιο γνωστού σεξπιρικού έργου...
Η τελετή
Μάτεσις Παύλος 1933-2013
Εκδόσεις Καστανιώτη (1997)
""Η τελετή" είναι ένα μικρό αριστοτέχνημα που δίκαια το ξεχώρισε η κριτική επιτροπή του κρατικού θεατρικού διαγωνισμού... Αντίθετα από πολλά ελληνικά έργα που άμα παρουσιαστούν στη σκηνή χάνουν τη μάχη τους, "Η τελετή" αποτελεί μια νίκη. Ο κύριος Μάτεσις... είναι από τις νέες δυνάμεις που πρέπει πολύ να υπολογίζονται". Άλκης Θρύλος, περιοδικό "Νέα Εστία", τ. 957, 15.5.67
Η μητέρα του σκύλου
Μάτεσις Παύλος 1933-2013
Εκδόσεις Καστανιώτη (2007)
Μια γυναίκα τιμωρήθηκε. Το αποδέχεται. Και μετατρέπει μόνη της την τιμωρία σε ισόβια: την "ακινησία". Μια γυναίκα-"στάσις". Και γύρω της η βουή και τα πάθη, να τα ριπίζει η τρέλα μεταμφιεσμένη σε αμέριμνο πουλί. Η κόρη της, ως επανάσταση για την τιμωρία, μεταμφιέζει με ψευδώνυμο την πόλη που αδίκησε τη μητέρα της, επιθέτει ψευδώνυμο και στον εαυτό της, βαφτίζεται "Ραραού" και καταφεύγουν πρόσφυγες στην πρωτεύουσα. Θύμα, και όχι ηρωίδα του βιβλίου αυτού, η Ραραού εγκαθίσταται στο Μελόδραμα και στο Κωμικό. Την ανάγκασαν να πιστέψει ότι δεν της επιτρέπεται να είναι τραγική, τα...
Η μητέρα του σκύλου
Μάτεσις Παύλος 1933-2013
Εκδόσεις Καστανιώτη (2008)
Μια γυναίκα τιμωρήθηκε. Το αποδέχεται. Και μετατρέπει μόνη της την τιμωρία σε ισόβια: την "ακινησία". Μια γυναίκα-"στάσις". Και γύρω της η βουή και τα πάθη, να τα ριπίζει η τρέλα μεταμφιεσμένη σε αμέριμνο πουλί. Η κόρη της, ως επανάσταση για την τιμωρία, μεταμφιέζει με ψευδώνυμο την πόλη που αδίκησε τη μητέρα της, επιθέτει ψευδώνυμο και στον εαυτό της, βαφτίζεται "Ραραού" και καταφεύγουν πρόσφυγες στην πρωτεύουσα. Θύμα, και όχι ηρωίδα του βιβλίου αυτού, η Ραραού εγκαθίσταται στο Μελόδραμα και στο Κωμικό. Την ανάγκασαν να πιστέψει ότι δεν της επιτρέπεται να είναι τραγική, τα...
Η μητέρα του σκύλου
Μάτεσις Παύλος 1933-2013
Εκδόσεις Καστανιώτη (2018)
Μια γυναίκα τιμωρήθηκε. Το αποδέχεται. Και μετατρέπει μόνη της την τιμωρία σε ισόβια: την "ακινησία". Μια γυναίκα-"στάσις". Και γύρω της η βουή και τα πάθη, να τα ριπίζει η τρέλα μεταμφιεσμένη σε αμέριμνο πουλί. Η κόρη της, ως επανάσταση για την τιμωρία, μεταμφιέζει με ψευδώνυμο την πόλη που αδίκησε τη μητέρα της, επιθέτει ψευδώνυμο και στον εαυτό της, βαφτίζεται "Ραραού" και καταφεύγουν πρόσφυγες στην πρωτεύουσα. Θύμα, και όχι ηρωίδα του βιβλίου αυτού, η Ραραού εγκαθίσταται στο Μελόδραμα και στο Κωμικό. Την ανάγκασαν να πιστέψει ότι δεν της επιτρέπεται να είναι τραγική, τα...
Η ιστορία της πορφυρής δούλης
Atwood Margaret 1939-
Βιβλιοπωλείον της Εστίας (1989)
Η Μάργκαρετ Άτγουντ γεννήθηκε στην Οτάβα του Καναδά το 1939, μεγάλωσε στο Κεμπέκ και το Οντάριο και έζησε μεγάλο μέρος της ζωής της έξω από τη χώρα της (Βοστώνη, Βερολίνο, Εδιμβούργο, Λονδίνο, κ.ά.). "Η ιστορία της πορφυρής δούλης" (1985) κάνει παγκοσμίως γνωστό το όνομα της συγγραφέως και την κατατάσσει στους σημαντικότερους και πιο ρηξικέλευθους πεζογράφους της εποχής μας. Τοποθετημένη στο εγγύτατο μέλλον, η ιστορία διαδραματίζεται σ' ένα χώρο που θυμίζει το φάντασμα μια αμερικανικής πανεπιστημιούπολης, μια νεκρόπολη που σαν αρνητική επιφάνεια καταγράφει την άλλοτε καθημε...
Η βουή και η μανία
Faulkner William 1897-1962
Εκδόσεις Καστανιώτη (2002)
"Η απουσία αγάπης οδηγεί στον Άδη", θα ήταν το πρέπον επίγραμμα για τη "Βουή και τη μανία", το ένα από τα δύο μεγάλα μυθιστορήματα του 20ου αιώνα (το άλλο είναι το "Αβεσσαλώμ, Αβεσσαλώμ" του Φώκνερ). Η ιστορία της αρχοντικής οικογένειας Κόμπσον είναι έργο τέχνης που μόνο με αυτά του Ντοστογιέβσκι παραβάλλεται. Η ανάγνωση του μυθιστορήματος "Η βουή και η μανία", η διείσδυση στο μεγαλείο της τέχνης του Φώκνερ, στην έκταση και στο βάθος του παντοδύναμου οράματός του, αποτελεί άθλημα πνευματικό, συντροφιά ισόβια του αναγνώστη, τεκμήριο και πιστοποιητικό ως προς τη δεκτικότητα κ...
Η βουή και η μανία
Faulkner William 1897-1962
Alter - Ego ΜΜΕ. Α.Ε. (2007)
"Η βουή και η μανία", το πρώτο από τα αριστουργήματα του Γουίλιαμ Φώκνερ, το αυθεντικότερο και το πλέον βασανισμένο, διαδραματίζεται στην επαρχία Γιοκναπατάουφα, την οποία είχε επινοήσει ο συγγραφέας για να τοποθετήσει τις ιστορίες του από τον αμερικανικό Νότο, στις αρχές του 20ου αιώνα. Το βιβλίο περιγράφει τον ξεπεσμό μιας αριστοκρατικής οικογένειας και έμμεσα μιας ολόκληρης κοινωνικής δομής την προτεραία της μεγάλης οικονομικής κρίσης που ανέτρεψε και συνέτριψε το "αμερικανικό όνειρο". Η ιστορία παρουσιάζεται από τέσσερις οπτικές γωνίες, των τριών γιων της οικογένειας κα...
Η βουή και η μανία
Faulkner William 1897-1962
Εκδόσεις Καστανιώτη (2010)
Η απουσία αγάπης οδηγεί στον Άδη, θα ήταν το πρέπον επίγραμμα για τη "Βουή και τη μανία", το ένα από τα δύο μεγάλα μυθιστορήματα του 20ου αιώνα (το άλλο είναι το "Αβεσσαλώμ, Αβεσσαλώμ" του Φώκνερ). Η ιστορία της αρχοντικής οικογένειας Κόμπσον είναι έργο τέχνης που μόνο με αυτά του Ντοστογιέβσκη παραβάλλεται. Η ανάγνωση του μυθιστορήματος "Η βουή και η μανία", η διείσδυση στο μεγαλείο της τέχνης του Φώκνερ, στην έκταση και στο βάθος του παντοδύναμου οράματός του, αποτελεί άθλημα πνευματικό, συντροφιά ισόβια του αναγνώστη, τεκμήριο και πιστοποιητικό ως προς τη δεκτικότητα...
Η βουή και η μανία
Faulkner William 1897-1962
Έθνος (2013)
"Η απουσία αγάπης οδηγεί στον Άδη", θα ήταν το πρέπον επίγραμμα για τη "Βουή και τη μανία", το ένα από τα δύο μεγάλα μυθιστορήματα του 20ου αιώνα (το άλλο είναι το "Αβεσσαλώμ, Αβεσσαλώμ" του Φώκνερ). Η ιστορία της αρχοντικής οικογένειας Κόμπσον είναι έργο τέχνης που μόνο με αυτά του Ντοστογιέβσκι παραβάλλεται. Η ανάγνωση του μυθιστορήματος "Η βουή και η μανία", η διείσδυση στο μεγαλείο της τέχνης του Φώκνερ, στην έκταση και στο βάθος του παντοδύναμου οράματός του, αποτελεί άθλημα πνευματικό, συντροφιά ισόβια του αναγνώστη, τεκμήριο και πιστοποιητικό ως προς τη δεκτικότητα κ...
Η βουή και η μανία
Faulkner William 1897-1962
Εκδόσεις Καστανιώτη (2018)
H απουσία αγάπης οδηγεί στον Άδη, θα ήταν το πρέπον επίγραμμα για τη Bουή και τη Mανία, το ένα από τα δύο μεγάλα μυθιστορήματα του 20ού αιώνα (το άλλο είναι τοAβεσσαλώμ, Aβεσσαλώμ του Φώκνερ). H ιστορία της αρχοντικής οικογένειας Kόμπσον είναι έργο τέχνης που μόνο με αυτά του Nτοστογιέβσκη παραβάλλεται. H ανάγνωση του μυθιστορήματος "H Βουή και η μανία", η διείσδυση στο μεγαλείο της τέχνης του Φώκνερ, στην έκταση και στο βάθος του παντοδύναμου οράματός του, αποτελεί άθλημα πνευματικό, συντροφιά ισόβια του αναγνώστη, τεκμήριο και πιστοποιητικό ως προς τη δεκτικότητα και τη ν...
Η βουή
Μάτεσις Παύλος 1933-2013
Εκδόσεις Καστανιώτη (1997)
«... Οι ήρωες του κ. Μάτεσι ζουν και ταξιδεύουν εδώ και δύο χιλιάδες χρόνια. Κάποιος τους έχει καταδικάσει σε αθανασία...» Ντούσαν Κοβάτσεβιτς «Η γενικότερη αισθητική του παραπέμπει στην αρχαϊκή γλυπτική... οι ήρωες του Μάτεσι, όπως και οι αρχαίοι πρόγονοί τους, διαβιούν σε ένα ύψος υπαρξιακής έντασης άκρως επικίνδυνο, όπου χαρά και οδύνη λιώνουν στο ίδιο και το αυτό μέταλλο. Αυτή είναι η ύβρις, ήτοι η ακριβή τους γνώση, η τραγική τους ποιότητα». Γ. Πεφάνης περ. Νέα Εστία, τευχ. 1677, 1997
Η απόλυτη σιωπή
Ambert Alba
Εκδόσεις Καστανιώτη (2000)
HΗ Μπλάνκα, μια νεαρή Πορτορικανή που μεγάλωσε στο νότιο Μπρονξ, προσπαθεί να ξεφύγει από τον κύκλο της φτώχειας και της καταπίεσης, στον οποίο ζουν οι οικογένειες των "εγχρώμων" στις ΗΠΑ. Όταν, όμως, τελικά θα καταφέρει να δραπετεύσει από το γκέτο και να γνωρίσει την πολυπόθητη επιτυχία, θα ανακαλύψει ότι και πάλι δεν είναι ελεύθερη, ότι το αντίτιμο που πρέπει να πληρώσει για την εξέγερσή της είναι βαρύ. Ένα έξοχο, σύγχρονο μυθιστόρημα με μια ηρωίδα που στέκεται ανάμεσα σε δύο πολιτισμούς, σε δύο διαφορετικές θεωρήσεις της ζωής.