Αλεξίου Στυλιανός 1921-2013
Alexíou Stylianós
Ο Στυλιανός Αλεξίου (1921-2013) γεννήθηκε στο Ηράκλειο Κρήτης, γιος του του ποιητή Λευτέρη Αλεξίου, εγγονός του λογίου και εκδότη Στυλιανού Αλεξίου και ανιψιός της Έλλης Αλεξίου και της Γαλάτειας Καζαντζάκη. Το 1946 αποφοίτησε από τη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Μεταξύ 1951-52 παρακολούθησε με υποτροφία μεταπτυχιακά μαθήματα στην Ecole Normale Surerieure, στο Παρίσι. Το 1959 ανακηρύχθηκε διδάκτωρ της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Το 1961 παρακολούθησε μαθήματα στη Χαϊδελβέργη, με υποτροφία του Ιδρύματος Humboldt. Υπήρξε διακεκριμένος αρχαιολόγος, φιλόλογος και μελετητής τόσο της κλασικής, όσο και της βυζαντινής και της νεότερης ελληνικής γραμματείας και ομότιμος καθηγητής υστεροβυζαντινής, δημώδους και κρητικής λογοτεχνίας του Πανεπιστημίου Κρήτης, όπου δίδαξε από το 1977 έως το 1991. Προηγουμένως είχε διατελέσει μέλος της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας από το 1947, όταν διορίστηκε αρχικά στη Ρόδο, έως το 1977, όταν παραιτήθηκε για να αναλάβει τα διδακτικά του καθήκοντα στο Πανεπιστήμιο Κρήτης. Ως αρχαιολόγος διετέλεσε Έφορος Αρχαιοτήτων Δυτικής Κρήτης (1961-1962), Γενικός Έφορος Αρχαιοτήτων Κρήτης και διευθυντής του Αρχαιολογικού Μουσείου Ηρακλείου (1962-1977). Ήταν αντεπιστέλλον μέλος της Ακαδημίας Αθηνών, μέλος της Αρχαιολογικής Εταιρείας, του Γερμανικού Ινστιτούτου και επίτιμος διδάκτωρ των πανεπιστημίων Padova και Κύπρου. Στο πλαίσιο των ανασκαφών του, ανακάλυψε τους υστερομινωικούς τάφους του Λιμένος Κνωσού και τους πρωτομινωικούς θολωτούς τάφους της Λεβήνος (Λέντα). Στο μουσείο Ηρακλείου δημιούργησε μια νέα πτέρυγα και την αίθουσα της Συλλογής Γιαμαλάκη. Επίσης, ίδρυσε τα αρχαιολογικά μουσεία Χανίων και Αγίου Νικολάου. Δημοσίευσε πολλές εργασίες σε ελληνικά και ξένα περιοδικά. Πραγματοποίησε φιλολογικές μελέτες και εκδόσεις έργων ("Έρωτόκριτος", "Απόκοπος", "Βοσκοπούλα", "Διγενής Ακρίτας", "Σολωμός"), καθώς και μελέτες σχετικές με την κοινωνία, τη ζωή και τον πολιτισμό της Κρήτης στο ΙΕ΄ - ΙΖ΄ αι. Άλλες εργασίες του αφορούν σε θέματα ιστορικής γλωσσολογίας και σε ετυμολογήσεις λέξεων του κρητικού ιδιώματος και των νέων ελληνικών. Το 1993 τιμήθηκε με το Ειδικό Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνίας για το σύνολο του έργου του, και το 2003 με τον Χρυσού Σταυρό του Τάγματος της Τιμής. Ήταν επίτιμο μέλος της Εταιρείας Συγγραφέων. Τελευταία του εργασία ήταν η φιλολογική έκδοση του "Κρητικού" του Διονυσίου Σολωμού από τις εκδόσεις Κίχλη (Νοέμβριος 2013). Έφυγε από τη ζωή ακμαίος, πνευματικά, στο Ηράκλειο, την Τρίτη 12 Νοεμβρίου 2013, σε ηλικία 92 ετών.
Μινωικά και ελληνικά
Αλεξίου Στυλιανός 1921-2013
Στιγμή (2002)
Η "Στιγμή" παρουσιάζει για τους ερευνητές και τους φίλους της μινωικής και της ελληνικής αρχαιότητας, έναν συγκεντρωτικό τόμο δημοσιευμάτων του Στυλιανού Αλεξίου με πολλές βελτιώσεις και συμπληρώσεις. Πρόκειται για άρθρα τα οποία έχουν γενικότερο ιστορικό ενδιαφέρον και που αφορούν σε θέματα της οικονομικής ζωής των προϊστορικών χρόνων, καθώς και στο πρόβλημα της "Pax Minoica". Άλλα άρθρα είναι σχετικά με τον χαρακτήρα, τα θέματα και την εξέλιξη της μινωικής τέχνης, τα πλοία, τη λατρεία της θεότητας και τη διακόσμηση των ιερών. Σε τρία αλληλοσυμπληρούμενα άρθρα ανασκευάζοντ...
Το εντευκτήριον
Συλλογικό έργο
Στιγμή (2004)
Έπειτα από τα "Σονέτα" του Σαίξπηρ (1989, δεύτερη έκδοση 1998), η "Στιγμή" παρουσιάζει για τους φίλους της ποίησης, ιδιαίτερα της δυτικής Ευρώπης, άλλη μια σειρά μεταφράσεων του Στυλιανού Αλεξίου από τους John Keats, Charles Baudelaire, Owen Meredith, Stephane Mallarme, Stefan George, Henri de Regnier, Francis Jammes, W.B.Yeats και T.S.Eliot. Στην εισαγωγή δίνονται πληροφορίες σχετικές με τους ποιητές και στοιχεία που βοηθούν στην πληρέστερη κατανόηση των ποιημάτων. Ο Στυλιανός Αλεξίου είναι ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Κρήτης και επίτιμος διδάκτωρ των Πανεπιστημίω...
Το εντευκτήριον
Συλλογικό έργο
Στιγμή (2004)
Έπειτα από τα "Σονέτα" του Σαίξπηρ (1989, δεύτερη έκδοση 1998), η "Στιγμή" παρουσιάζει για τους φίλους της ποίησης, ιδιαίτερα της δυτικής Ευρώπης, άλλη μια σειρά μεταφράσεων του Στυλιανού Αλεξίου από τους John Keats, Charles Baudelaire, Owen Meredith, Stephane Mallarme, Stefan George, Henri de Regnier, Francis Jammes, W.B.Yeats και T.S.Eliot. Στην εισαγωγή δίνονται πληροφορίες σχετικές με τους ποιητές και στοιχεία που βοηθούν στην πληρέστερη κατανόηση των ποιημάτων. Ο Στυλιανός Αλεξίου είναι ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Κρήτης και επίτιμος διδάκτωρ των Πανεπιστημίω...
Η πρόσληψη της αρχαιότητας στο βυζαντινό και νεοελληνικό μυθιστόρημα
Συλλογικό έργο
Στιγμή (2005)
Στον τόμο αυτό συγκεντρώνονται οι ανακοινώσεις που παρουσιάστηκαν στο διεθνές συνέδριο με τίτλο: "Η πρόσληψη της αρχαιότητας στο βυζαντινό και νεοελληνικό μυθιστόρημα". Το συνέδριο αυτό πραγματοποιήθηκε στο Ρέθυμνο στις 9 και 10 Νοεμβρίου 2001 και αποτέλεσε προϊόν της συνεργασίας των τομέων Κλασσικών και Βυζαντινών - Νεοελληνικών Σπουδών του τμήματος Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης. [...] (Από τον πρόλογο του βιβλίου)
Νίκος Καζαντζάκης: Το έργο και η πρόσληψή του
Συλλογικό έργο
Κέντρο Κρητικής Λογοτεχνίας (2006)
Το διοικητικό συμβούλιο του Κέντρου Κρητικής Λογοτεχνίας με ευχαρίστηση δέχτηκε την πρόταση που του έγινε από τους oργανωτές του συνεδρίου "Νίκος Καζαντζάκης: Το έργο και η πρόσληψή του" (το Πανεπιστήμιο Κρήτης και το Πρόγραμμα "Αθήνα 2004") να αναλάβει την έκδοση των πεπραγμένων, αφού αυτοί αδυνατούσαν. Και δέχθηκε την πρόταση με ευχαρίστηση, γιατί το συνέδριο ήταν υψηλού επιπέδου, γιατί στους στόχους του Κέντρου είναι και η μελέτη της κρητικής λογοτεχνίας και ευρύτερα των Κρητών συγγραφέων, και γιατί με την έκδοση των πεπραγμένων συμβάλλει και αυτό στην απόδοση τιμής στη...
Ευκαρπίας έπαινος
Συλλογικό έργο
Πορεία (2007)
Ο ομότιμος καθηγητής της Νεοελληνικής Φιλολογίας στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών Παναγιώτης Δ. Μαστροδημήτρης, τιμάται με το αφιέρωμα αυτό για τη μακροχρόνια, πολύκαρπη και πολύτιμη προσφορά του στην έρευνα και στη διδασκαλία. Η Επιτροπή του Αφιερώματος εκφράζει τις θερμές ευχαριστίες της προς τον ευρύτατο κύκλο των συνεργατών -στους οποίους συγκαταλέγονται και πολλοί παλαιότεροι μαθητές του τιμωμένου- για την πρόθυμη ανταπόκρισή τους με μια συρροή υψηλής ποιότητας συμβολών. [...] Περιέχονται τα κείμενα: - Βαγγέλης Αθανασόπουλος, "Η αστρική σκόνη της...
Παιδεία και πολιτισμός στην Κρήτη: Βυζάντιο - Βενετοκρατία
Συλλογικό έργο
Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης (2008)
Στον τόμο αυτόν συγκεντρώνονται μελετήματα που αφορούν διάφορες πτυχές της παιδείας και του πνευματικού πολιτισμού που καλλιεργήθηκαν κατά τη διάρκεια της βυζαντινής περιόδου και ιδίως στα χρόνια της βενετικής κυριαρχίας στην Κρήτη. Κατά τη μακρά αυτή ιστορική διαδρομή συντελέστηκε στη μεγαλόνησο, που ανέκαθεν αποτελούσε ένα σταυροδρόμι λαών και πολιτισμών, όχι μόνο η εμπέδωση της χριστιανικής πίστης που είχε κλονιστεί μετά από τη μακρόχρονη κατάκτηση του νησιού από τους Άραβες, και η πολιτισμική ανάδυση του ορθόδοξου πληθυσμού, αλλά και η δημιουργική συνάντηση της βυζαντιν...
Ποικίλα ελληνικά
Αλεξίου Στυλιανός 1921-2013
Στιγμή (2009)
Στα "Ποικίλα ελληνικά" συγκεντρώνονται εργασίες του Στυλιανού Αλεξίου των ετών 2000-2008, πάνω σε θέματα σχετικά με την αρχαία Ελλάδα, το Βυζάντιο και τη νεοελληνική λογοτεχνία. Εξετάζονται τα ταξίδια του ομηρικού Οδυσσέα, η ναυτική τοιχογραφία της Σαντορίνης, η ποιητική του "Διγενή Ακρίτη", του "Ερωτόκριτου", του "ριζίτικου", του δημοτικού τραγουδιού και του σολωμικού έργου. Ερμηνεύονται δύσκολες σολωμικές λέξεις. Στη βιβλιοκρισία της γερμανικής μετάφρασης του Σολωμού από τον H. C. Gunther επισημαίνονται συνοπτικά όλες οι αδυναμίες της έκδοσης Πολυλά. Άλλες εργασίες αφορού...
Κατάλογος 24
Συλλογικό έργο
Στιγμή (2009)
Περιέχονται τα κείμενα: - Χειρόγραφο του Ε. Χ. Γονατά - Ε. Χ. Γονατάς, επιστολή στον Νίκο Εγγονόπουλο - Η α' σελίδα του Φυλλαδίου του Σταυράκη - "Ιστορία του άρχοντος και σπαθαρίου Σταυράκη" . Σχέδιο γενίτσαρη . Γλωσσάριο . Κώστας Γ. Τσικνάκης, σημείωμα - Ε. Χ. Γονατάς, επιστολή στον Νίκο Καχτίτση - Νίκος Καχτίτσης, επιστολή στον Ε. Χ. Γονατά - Στυλιανός Αλεξίου, από την "Οδύσσεια" του Ομήρου - Παύλος Καλλιγάς, "Ένας μανιχαϊκός ύμνος" - Μαρία Μπαλοπούλου, οκτώ ποιήματα - Ανθολόγιο ξενόγλωσσης ποίησης (μτφρ. Μαρία Υψηλάντη) . Φρανσουά Βιγιόν . Αρθούρος Ρεμπώ...
Ψηφίδες
Συλλογικό έργο
Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης (2009)
Ο τόμος αυτός είναι αφιερωμένος στη μνήμη της Στέλλας Παπαδάκη-Oekland, καθηγήτριας της Βυζαντινής Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο Κρήτης. Η Στέλλα Παπαδάκη-Όκλαντ υπήρξε από τα παλαιότερα μέλη του Τμήματος Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης και συνέβαλε με την ξεχωριστή παρουσία της στη διαμόρφωση της φυσιογνωμίας του. Ήταν επίσης δραστήριο μέλος της Εταιρίας Κρητικών Ιστορικών Μελετών. Το βιβλίο εκδίδεται με πρωτοβουλία των συναδέλφων της. Συμμετέχουν με συμβολές τους δάσκαλοι, συνεργάτες, μαθητές και φίλοι. Περιέχει μελέτες αρχαιολογίας και ιστορίας, με...
Από το ποιητικό έργο του Νίκου Καζαντζάκη
Καζαντζάκης Νίκος 1883-1957
Εκδόσεις Καζαντζάκη (2010)
Στο παρόν βιβλίο ανθολογούνται η "Οδύσσεια" και τα δράματα του Νίκου Καζαντζάκη, επίσης οι "Τερτσίνες", διεξοδικά ποιήματα αφιερωμένα σε μεγάλες μορφές της παγκόσμιας ιστορίας και σε πρόσωπα που αγάπησε ο ποιητής. Ένα απευθύνεται στον εαυτό του. Δίνονται περιλήψεις των ανθολογουμένων έργων.
Από το ποιητικό έργο του Νίκου Καζαντζάκη
Καζαντζάκης Νίκος 1883-1957
Εκδόσεις Καζαντζάκη (2010)
Στο παρόν βιβλίο ανθολογούνται η "Οδύσσεια" και τα δράματα του Νίκου Καζαντζάκη, επίσης οι "Τερτσίνες", διεξοδικά ποιήματα αφιερωμένα σε μεγάλες μορφές της παγκόσμιας ιστορίας και σε πρόσωπα που αγάπησε ο ποιητής. Ένα απευθύνεται στον εαυτό του. Δίνονται περιλήψεις των ανθολογουμένων έργων.
Ελληνική λογοτεχνία
Αλεξίου Στυλιανός 1921-2013
Στιγμή (2010)
Η "Στιγμή" παρουσιάζει, για το ευρύτερο αναγνωστικό και επιστημονικό κοινό, το βιβλίο του Στυλιανού Αλεξίου "Ελληνική Λογοτεχνία", εξέταση της ελληνόγλωσσης παραγωγής σχεδόν τριάντα αιώνων, από τον Όμηρο έως τα μέσα του 20ου αιώνα. Η μελέτη διαρθρώνεται στα μέρη: Α΄. "Η Ελληνική Αρχαιότητα", επική, λυρική και χορική ποίηση, φιλοσοφία, θέατρο, ιστορία, ελληνιστικοί και ρωμαϊκοί χρόνοι, μυθιστόρημα και επίγραμμα. Β΄. "Χριστιανικοί χρόνοι-Βυζάντιον", Παλαιά και Καινή Διαθήκη, εκκλησιαστικοί συγγραφείς, υμνογραφία, λογία, δημώδης και ηρωική ποίηση, ιστορικοί και χρονογρ...
Στυλιανός Αλεξίου, Ζήσιμος Λορεντζάτος: Αλληλογραφία 1967 - 2003
Αλεξίου Στυλιανός 1921-2013
Βικελαία Δημοτική Βιβλιοθήκη (2010)
Σε αυτή την ιδιαίτερα σημαντική έκδοση έχομε τη δυνατότητα να παρακολουθήσουμε την μακρόχρονη επιστολική επικοινωνία δυο κορυφαίων προσωπικοτήτων των ελληνικών γραμμάτων. Η δημιουργική πορεία τους αυτό το χρονικό διάστημα πλουτίζει τον πολιτισμό του τόπου μας με σπουδαία έργα. Και δίδεται τώρα η δυνατότητα, χάρη στην "Αλληλογραφία" τους, να δούμε την κριτική ανταπόκριση που είχαν τα έργα τους στις αντίστοιχες αναγνώσεις τους. Να διαβάσουμε τις γνώμες που εξέφραζαν οι δυο επιστολογράφοι. Να ακούσουμε τις προσωπικές τους απόψεις, τα σχέδια, τις κρίσεις τους για πλήθος πνευ...
Κείμενα φιλίας και μνήμης
Αλεξίου Στυλιανός 1921-2013
Δοκιμάκης (2010)
Τα κείμενα που παρουσιάζονται στον τόμο αυτό αφορούν αναμνήσεις από εκλεκτούς κρητικούς τους οποίους ο Στυλιανός Αλεξίου είχε γνωρίσει πολύ καλά. Ήταν άνθρωποι που συνέβαλαν καθοριστικά στην άνοδο του πολιτιστικού επιπέδου στην Κρήτη και στην κυρίως Ελλάδα, με προβολή και στο εξωτερικό. Τα κείμενα αναφέρονται σε πρόσωπα όπως: Νίκος και Γαλάτεια Καζαντζάκη, Ανδρέας Καλοκαιρινός, Μενέλαος Παρλαμάς, Νικόλαος Πλάτων, Έλλη Αλεξίου, Παντελής Πρεβελάκης, Οδυσσέας Ελύτης, Κώστας Γεωργουσόπουλος, Θεοχάρης Δετοράκης και άλλοι.
Η κρητική λογοτεχνία και η εποχή της
Αλεξίου Στυλιανός 1921-2013
Στιγμή (2011)
Στη μελέτη αυτή, που πρωτοδημοσιεύτηκε στον Η' τόμο των "Κρητικών Χρονικών" (1954), μελετώνται για πρώτη φορά οι σχέσεις του πολιτισμού των αστικών κέντρων της βενετοκρατούμενης Κρήτης στον 16ο και 17ο αιώνα προς το βυζαντινό παρελθόν, τη δυτική Αναγέννηση και την ελληνική και λατινική αρχαιότητα. Επισημαίνονται οι αναγεννησιακές επιδράσεις που γονιμοποίησαν τις μεσαιωνικές και λαϊκές καταβολές στην Κρήτη, και που, με την παράλληλη καταξίωση του κρητικού ιδιώματος, ως λογοτεχνικού οργάνου, εδημιούργησαν την κρητική λογοτεχνία των χρόνων της ακμής, μια λογοτεχνία αναγεννησια...
Κατάλογος 25
Συλλογικό έργο
Στιγμή (2011)
Περιλαμβάνονται τα κείμενα & ενότητες: - Στυλιανός Αλεξίου, Τρία ποιήματα για τον Κορνάρο ("Τραπεζόντα Σητείας", "Κορνάρος", "Κάστρο") - Στυλιανός Αλεξίου, συνέντευξη στον ραδιοφωνικό σταθμό "Sky" του Ηρακλείου, Μάιος 2011 - Παύλος Καλλιγάς, επιστολή στον Στυλιανό Αλεξίου - Μαρία Ανδρεαδάκη-Βλαζάκη, "Το αρχαιολογικό έργο του Στυλιανού Αλεξίου" - Γιώργης Μανουσάκης, "Το φιλολογικό έργο του Στυλιανού Αλεξίου" - Κώστας Γ. Τσικνάκης, "Το πρόσφατο συγγραφικό έργο του Στυλιανού Αλεξίου" - Μενέλαος Γ. Παρλαμάς, ""Κρητική Ανθολογία" του Στυλιανού Αλεξίου" - Βιβλία του Στυλι...
Στίχοι επιστροφής
Αλεξίου Στυλιανός 1921-2013
Στιγμή (2012)
Έπειτα από σειρά φιλολογικών μελετών του Στυλιανού Αλεξίου, της μετάφρασης των σαιξπηρικών "Σονέτων" του και του ανθολογίου του "Εντευκτήριον", η Στιγμή παρουσιάζει εξήντα ποιήματα του ίδιου γραμμένα στο διάστημα 1939-1999. Στον πρόλογο της συλλογής, επισημαίνεται το ξεπέρασμα του "νεοϋπερρεαλισμού" και του "ελεύθερου στίχου" και προτείνεται η επιστροφή σε μια ποίηση βιωμάτων και στην οργανωμένη μορφή του ποιητικού λόγου. Οι "Στίχοι επιστροφής" είναι εμπνευσμένοι από εμπειρίες των πολεμικών χρόνων 1941-1944, από πράγματα της ιστορίας και του πολιτισμού μας, και από π...
Οδύσσεια
Όμηρος
Στιγμή (2013)
Στην παρούσα έκδοση η "Στιγμή" παρουσιάζει μιαν Ανθολόγηση και Μετάφραση της ομηρικής Οδύσσειας από τον Στυλιανό Αλεξίου. Τα τμήματα που έχουν επιλεγεί δίνουν και το σύνολο της πλοκής. Στον Πρόλογο αξιολογούνται οι προηγούμενες μεταφράσεις Πολυλά, Εφταλιώτη, Καζαντζάκη-Κακριδή, Ψυχουντάκη, Σίδερη. Στη μετάφραση χρησιμοποιήθηκε ένας ευέλικτος δεκαπεντασύλλαβος που μπορεί να αυξομειώνεται από δεκατρείς έως δεκαεπτά συλλαβές. Η παραδοσιακή τομή μετά την όγδοη συλλαβή παύει να είναι υποχρεωτική. Ο στίχος γίνεται καταλληλότερος για την απόδοση της προσωδιακής ποικιλίας του ομ...