Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Στον ανά χείρας τόμο έχουμε συγκεντρώσει τις περισσότερες από τις εξαιρετικές εισηγήσεις στο συνέδριο για το προσφυγικό που διοργάνωσε τον Νοέμβριο του 2016 το Ίδρυμα της Βουλής. Οι εισηγήσεις καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα ερευνητικών ενδιαφερόντων αλλά και οπτικών πάνω στους πρόσφυγες και μετανάστες. (...)

Όποιος ενδιαφέρεται να μελετήσει το μεταναστευτικό φαινόμενο σήμερα θα συναντήσει την έννοια της διασποράς. Η μεταστροφή του βλέμματος από το εθνικό στο πλανητικό επίπεδο και από τις ομάδες στα δίκτυα, καθώς και η υπονόμευση του ρόλου του έθνους-κράτους ως κεντρικού φορέα των εγχώριων και διεθνών αποφάσεων, οδήγησε στην ευρεία χρήση του όρου "διασπορά" στην πολιτική ζωή και στην ανάδειξή του σε αναλυτικό εργαλείο των κοινωνικών επιστημών. Αυτό καθιστά απαραίτητη την κατανόηση του τρόπου με τον οποίο χρησιμοποιείται η έννοια στον ακαδημαϊκό, αλλά και στον πολιτικό και δημοσι...

Η τελευταία δεκαετία του προηγούμενου αιώνα επιφύλαξε μια μαζική, όσο και διαρκή αλλά ακανόνιστη μετοίκηση πληθυσμών στην ελληνική επικράτεια. Η μετοίκηση αυτή, ως τάξη μεγέθους, μπορεί να συγκρίνεται με τις μείζονες πληθυσμιακές ανακατατάξεις που επέφεραν οι διαδοχικές εδαφικές προεκτάσεις του ελληνικού κράτους προς βορρά, καθώς και η ανταλλαγή πληθυσμών στις αρχές του 20ού αιώνα. Οι ιστορικές της μακροεπιπτώσεις δεν είναι ακόμη προσπελάσιμες σε ολοκληρωμένη ερευνητική διάγνωση από την κοινωνική επιστήμη και θεωρία. Ο συλλογικός αυτός τόμος του Κέντρου Ερευνών Μειονοτικών...

[...] Στον παρόντα τόμο περιλαμβάνονται μελέτες που στην πλειονότητά τους αποτέλεσαν αντικείμενο διεπιστημονικής συζήτησης, σε μια πρώτη μορφή, στο συνέδριο που διοργάνωσε το τμήμα κοινωνικής και εκπαιδευτικής πολιτικής του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου σε συνεργασία με το Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου - Ίδρυμα Θεμιστοκλή και Δημήτρη Τσάτσου στις 16-17 Δεκεμβρίου 2005, αποσκοπώντας σε μια πρώτη αξιολόγηση του πρόσφατου μεταρρυθμιστικού εγχειρήματος στο πεδίο της μεταναστευτικής πολιτικής στην Ελλάδα. Στις μελέτες διερευνώνται οι ιδεολογικές κατευθύνσεις της, τα δικαι...

Η "Εταιρεία Μελέτης Νέου Ελληνισμού" προσπάθησε, με το διεθνές συνέδριο "Νεοελληνική πόλη: Οθωμανικές κληρονομιές και ελληνικό κράτος" που διοργάνωσε το 1984, να απογράψει, συγκριτικά με άλλες χώρες, το επίπεδο των σχετικών σπουδών στην Ελλάδα. Όπως φαίνεται από τα Πρακτικά του συνεδρίου, που εξέδωσε το 1985 η Εταιρεία, η προσπάθεια αυτή απέβη χρήσιμη και καρποφόρα: δεκάδες σύνεδροι, ιστορικοί και αρχιτέκτονες Έλληνες και ξένοι, πολλές πρωτότυπες ανακοινώσεις, διάθεση για επιστημονικό διάλογο. Δεκατρία χρόνια αργότερα, η ίδια Εταιρεία (με συνδιοργανωτή το Ινστιτούτο Μεσογε...

Αντικείμενο του συνεδρίου μας υπήρξε ο αναστοχασμός επί των διαδρομών της ιστοριογραφίας της νεότερης και σύγχρονης Ελλάδας. Η σπουδή της ιστορίας και η καλλιέργεια του ιστορικού λόγου υπήρξαν θεμελιώδη και προσδιοριστικά στοιχεία της πνευματικής ζωής που αναπτύχθηκε στο ελληνικό κράτος από τη χαραυγή της ανεξαρτησίας του. Οι πραγματικές ιδεολογικές και κοινωνικές ανάγκες στις οποίες ανταποκρίθηκε η ιστοριογραφία ως διανοητικός παράγοντας της συγκρότησης του ελληνικού εθνικού κράτους πρόσθεσαν στην ακαδημαϊκή της υπόσταση και σοβαρές κοινωνικές λειτουργίες οι οποίες βρίσκον...

- Κράτος, έθνος και ομογένεια - Λόγος και πολιτικές για τους μετανάστες - Οι επαναπατρισμένοι ομογενείς και η πολιτική της ιθαγένεια - Ιδεολογικά σχήματα για τη μετανάστευση - Μεταναστευτική πολιτική και "παράνομη μετανάστευση" - Η πρόσληψη της ετερότητας στις έρευνες για το ρατσισμό και την ξενοφοβία - Στρατηγικές ένταξης των μεταναστών - Οι αλβανικοί σύλλογοι στην Ελλάδα - Κοινωνία πολιτών, ΜΚΟ και ετερότητα - Ανθρωπολογία της μετανάστευσης και υλικός πολιτισμός - Βία και δεύτερη γενιά μεταναστών - Ο δημόσιος λόγος για τις μειονότητες: το δικαίωμα του αυτοπροσδ...

Η έκταση της οικονομικής και της πολιτικής μετανάστευσης, η βιαιότητα των εθνικιστικών κινημάτων και των εκδηλώσεων ξενοφοβίας σε πολλά μέρη του κόσμου τα τελευταία χρόνια αναζωπύρωσαν τις θεωρητικές συγκρούσεις γύρω από τη γέννηση, το χαρακτήρα και την πορεία των φαινομένων αυτών και επανέφεραν στο προσκήνιο την αναγκαιότητα της ανανέωσης του επιστημονικού προβληματισμού πάνω στη συγκρότηση της συλλογικής ταυτότητας και της ετερότητας. Η επιστημονική κοινότητα σήμερα, στην προσπάθειά της να κατανοήσει τα συνδεδεμένα φαινόμενα του εθνικισμού, του ρατσισμού και της μετανάστε...

Τα τελευταία χρόνια, υπάρχει ένα αυξημένο επιστημονικό ενδιαφέρον στην Ελλάδα για τα ζητήματα που άπτονται του φαινομένου της μετανάστευσης. Έρευνες πεδίου, μελέτες, επίσημες και ανεπίσημες εκθέσεις, τρεις προσπάθειες νομοθετικής ρύθμισης, η τελευταία μόλις είδε το φως της δημοσιότητας, αποτελούν τον καρπό μιας συστηματικής προσπάθειας γνώσης, ελέγχου και ακριβούς καταγραφής των συνεπειών της παρουσίας των μεταναστών στη χώρα μας. Αυτή τη συμμετοχή του μετανάστη προσπαθεί να αποκωδικοποιήσει ο παρών τόμος. Η κεντρική προβληματική που διαγράφει ταυτόχρονα το συνεκτικό άξονα...

Η μετανάστευση μεταβάλλει, τόσο σε διεθνές επίπεδο όσο και στις χώρες αποστολής και υποδοχής, τα δημογραφικά, οικονομικά, κοινωνικά και πολιτισμικά δεδομένα. Οδηγεί σε ανακατατάξεις ισορροπιών, πριμοδοτώντας μια κοινωνική διαδικασία επαναπροσδιορισμού θέσεων, ρόλων και κύρους. Στις χώρες υποδοχής η παρουσία μεταναστών διευρύνει τους παράγοντες που συμμετέχουν στη διαμόρφωση και αναδιαμόρφωση της οικονομικής, κοινωνικής και πολιτικής ζωής και διαφοροποιεί τα κοινωνικά υποκείμενα που έρχονται σε αντιπαράθεση για τον έλεγχο των διαδικασιών ανακατανομής του πλούτου και του κύρο...

Η μετανάστευση μεταβάλλει, τόσο σε διεθνές επίπεδο όσο και στις χώρες αποστολής και υποδοχής, τα δημογραφικά, οικονομικά, κοινωνικά και πολιτισμικά δεδομένα. Οδηγεί σε ανακατατάξεις ισορροπιών, πριμοδοτώντας μια κοινωνική διαδικασία επαναπροσδιορισμού θέσεων, ρόλων και κύρους. Στις χώρες υποδοχής η παρουσία μεταναστών διευρύνει τους παράγοντες που συμμετέχουν στη διαμόρφωση και αναδιαμόρφωση της οικονομικής, κοινωνικής και πολιτικής ζωής και διαφοροποιεί τα κοινωνικά υποκείμενα που έρχονται σε αντιπαράθεση για τον έλεγχο των διαδικασιών ανακατανομής του πλούτου και του κύρο...

Η νεώτερη και η σύγχρονη ελληνική ιστορία είναι στενά συνυφασμένη με το φαινόμενο της Διασποράς. Αναμφίβολα, μόνο αν λάβουμε υπόψη το ρόλο που διαδραμάτισαν οι απόδημοι Έλληνες, μπορούμε να κατανοήσουμε πλήρως τη δημιουργία και την ανάπτυξη του νεοελληνικού κράτους, καθώς και την οικονομική και κοινωνική ανέλιξη, αλλά και ιδεολογική συγκρότηση του Ελληνισμού εντός και εκτός συνόρων. Μετά τη συγκρότηση του νέου ελληνικού κράτους συχνά οι ελληνικές παροικίες του εξωτερικού έρχονταν αρωγοί προκειμένου να στηρίξουν την αρχική μικρή πατρίδα, προπάντων όταν αντιμετώπιζε κρίσιμα ε...

Στις αρχές του εικοστού πρώτου αιώνα το πρόβλημα των συνόρων και των ορίων, σε όλη την πολλαπλότητα των κυριολεκτικών και μεταφορικών σημασιών τους, εμφανίζεται με οξύτητα στο προσκήνιο, τόσο των πολιτικών συγκρούσεων και των ιδεολογικών αντιπαραθέσεων, όσο και των αναζητήσεων των θεωρητικών επιστημών. Είτε αφορά την εδαφική, εθνική, πολιτιστική ή γλωσσική διάσταση είτε τις ανεξάντλητες μεταφορικές αναφορές των συνόρων και των ορίων, ο λόγος περί αυτών περνά σήμερα μια περίοδο απολογισμού και έντονης αναθεώρησης. Αυτή την προβληματική αποτυπώνει ο παρών τόμος των "τοπικών"...

Στις αρχές του εικοστού πρώτου αιώνα το πρόβλημα των συνόρων και των ορίων, σε όλη την πολλαπλότητα των κυριολεκτικών και μεταφορικών σημασιών τους, εμφανίζεται με οξύτητα στο προσκήνιο, τόσο των πολιτικών συγκρούσεων και των ιδεολογικών αντιπαραθέσεων, όσο και των αναζητήσεων των θεωρητικών επιστημών. Είτε αφορά την εδαφική, εθνική, πολιτιστική ή γλωσσική διάσταση είτε τις ανεξάντλητες μεταφορικές αναφορές των συνόρων και των ορίων, ο λόγος περί αυτών περνά σήμερα μια περίοδο απολογισμού και έντονης αναθεώρησης. Αυτή την προβληματική αποτυπώνει ο παρών τόμος των "τοπικών"...

Ολοένα και περισσότερα κράτη επιχειρούν να κινητοποιήσουν εξωεδαφικούς "συγγενικούς" πληθυσμούς, είτε πρόκειται για μειονότητες είτε για απόδημους, προκειμένου να συμβάλλουν στην ενδυνάμωση της θέσης τους στο διεθνές στερέωμα. Η αντίληψη των κρατών ότι μπορούν να επωφεληθούν από τους υλικούς ή συμβολικούς πόρους που οι τελευταίοι ενσαρκώνουν ή συγκεντρώνουν αποτελεί το κίνητρο για την ανάπτυξη "ομογενειακών" πολιτικών. Ο ανά χείρας τόμος εξετάζει τις στρατηγικές αντιμετώπισης "συγγενικών" εξωεδαφικών πληθυσμών του ελληνικού κράτους και τις διακυμάνσεις τους κατά τους δύ...

Ολοένα και περισσότερα κράτη επιχειρούν να κινητοποιήσουν εξωεδαφικούς "συγγενικούς" πληθυσμούς, είτε πρόκειται για μειονότητες είτε για απόδημους, προκειμένου να συμβάλλουν στην ενδυνάμωση της θέσης τους στο διεθνές στερέωμα. Η αντίληψη των κρατών ότι μπορούν να επωφεληθούν από τους υλικούς ή συμβολικούς πόρους που οι τελευταίοι ενσαρκώνουν ή συγκεντρώνουν αποτελεί το κίνητρο για την ανάπτυξη "ομογενειακών" πολιτικών. Ο ανά χείρας τόμος εξετάζει τις στρατηγικές αντιμετώπισης "συγγενικών" εξωεδαφικών πληθυσμών του ελληνικού κράτους και τις διακυμάνσεις τους κατά τους δύ...