Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Η ιστορικός Ελένη Μπιµπίκου-Αντωνιάδη γεννήθηκε στις 21 Ιουλίου του 1923 στην Αθήνα, όπου και πέρασε τα παιδικά της χρόνια. Το Μάρτιο του 1940, επί δικτατορίας Ιωάννη Μεταξά, έγινε µέλος της ΟΚΝΕ (Οµοσπονδία των Κοµµουνιστικών Νεολαίων Ελλάδας). Στην Κατοχή, υπήρξε από τα πρώτα µέλη της Αντίστασης, στη Σπουδάζουσα του ΕΑΜ (ΕΑΜ Νέων) και από τα ιδρυτικά µέλη της ΕΠΟΝ Πειραιά, τακτική συνεργάτης στο παράνοµο φύλλο "Τα νιάτα της Αθήνας", µέλος της συντακτικής επιτροπής της "Νέας Γενιάς", ενώ είχε γραφτεί στη Φιλοσοφική Σχολή Αθηνών (Τµήµα Ιστορίας και Αρχαιολογίας). Μετά την Απελευθέρωση, έλαβε μέρος στην ανασυγκρότηση της Ελληνογαλλικής Ένωσης Νέων και έγινε γενική γραµµατέας της. Πήρε το πτυχίο της από τη Φιλοσοφική Σχολή Αθηνών τον Μάιο του 1945 και, στη συνέχεια, συνέχισε τις σπουδές της στο Παρίσι ως υπότροφος της Γαλλικής Κυβέρνησης, την περίοδο 1946-47. Από τότε έζησε στη γαλλική πρωτεύουσα. Η άλλοτε µαθήτρια του Διονυσίου Ζακυθηνού στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, όταν έφτασε στο Παρίσι διαπίστωσε ότι οι Έλληνες µεταπτυχιακοί φοιτητές αλλά και οι περισσότεροι Γάλλοι ελληνιστές, είχαν ως αντικείµενο µελέτης τους την Αρχαία Ελλάδα και το Βυζάντιο, καθώς δεν υπήρχε έδρα νεοελληνικής ιστορίας. Έτσι, αποφάσισε, χωρίς να εγκαταλείψει τη µελέτη της για την οικονοµία και την κοινωνία της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, να προσανατολίσει τις έρευνές της στη µεταβυζαντινή και νεότερη Ελλάδα. Παράλληλα µε τις έρευνές της στη Σορβόνη και στο τέταρτο Τµήµα της Ecole Pratique des Hautes Etudes, για τον "Αγώνα της Ελληνικής Ανεξαρτησίας και την κοινή γνώµη στη Γαλλία", η Μπιµπίκου-Αντωνιάδη προώθησε, ως υπεύθυνη διεπιστηµονικής οµάδας, μία ευρύτατη έρευνα στα αρχεία και τις βιβλιοθήκες των ευρωπαϊκών χωρών για τις διεθνείς οικονοµικές σχέσεις του Βυζαντίου, µε στόχο τη συγκρότηση µιας συλλογής των σχετικών συνθηκών και εγγράφων. Με αυτήν άλλωστε την προοπτική όρισε και το αντικείµενο του Σεµιναρίου Οικονοµικών και Κοινωνικών Επιστηµών, που ίδρυσε το 1964 στο Έκτο Τµήµα της Ecole Pratique des Hautes Etudes, το οποίο µετεξελίχθηκε στη σηµερινή Ecole des Hautes Etudes en Sciences Sociales (EHESS). Τίτλος του μεταπτυχιακού της σεµιναρίου, στο οποίο φοίτησαν και έκαναν διδακτορικά δεκάδες νέων επιστηµόνων από διάφορες χώρες και ιδίως από την Ελλάδα, ήταν: "Οικονοµική και Κοινωνική Ιστορία του Βυζαντίου και της Νεότερης Ελλάδας". Η Μπιµπίκου-Αντωνιάδη υπήρξε µία από τις πρώτες Ελληνίδες που εργάστηκαν στο Εθνικό Κέντρο Επιστηµονικών Ερευνών (CNRS) της Γαλλίας, το 1951, αποσπασµένη στην αρχή στο "Ινστιτούτο Έρευνας και Ιστορίας των Κειµένων" και, από το 1954, στο Έκτο Τµήµα της Ecole Pratique des Hautes Etudes, ήτοι στο Τµήµα Οικονοµικής και Κοινωνικής Ιστορίας. Το τµήµα αυτό, που έµεινε γνωστό ως "Σχολή των Annales", είχε τότε διευθυντή τον µεγάλο ιστορικό και ιδρυτή της οµώνυµης ιστορικής επιθεώρησης, Fernand Braudel. Έτσι, η Αντωνιάδη, µαθήτρια και η ίδια του μεγάλου µελετητή της Μεσογείου, συνεργάστηκε άμεσα µαζί του, επηρεάστηκε από τις ιδέες του και είχε την ευκαιρία να είναι ένα από τα τέσσερα ιδρυτικά µέλη του Κέντρου Ιστορικών Ερευνών. Σ' αυτό το σηµείο, πολύτιµη στάθηκε η επίδραση και η βοήθεια που της πρόσφερε, επί τριάντα χρόνια, ο σύντροφος της Αντώνης Αντωνιάδης, µαθηµατικός και πολιτικός µηχανικός, ο οποίος υπήρξε ένας από τους πρώτους ερευνητές (1957-1958) στη Γαλλία που ασχολήθηκαν µε την χρήση των µαθηµατικών στην Ιστορία. Κατά τη διάρκεια της δικτατορίας, ανέπτυξε αξιόλογη αντιδικτατορική δράση: το βράδυ της 21ης Απριλίου του 1967, συµµετείχε στην ίδρυση της Ελληνικής Αντιδικτατορικής Επιτροπής Γαλλίας, η οποία, υπό τον τίτλο "Ελληνογαλλική Κίνηση για µια Ελεύθερη Ελλάδα" κατέστη "Σύλλογος 1901" ώστε να χαίρει πλήρως του δικαιώµατος ελεύθερης δράσης στη Γαλλία. Εξελέγη Γενική Γραµµατέας της "Κίνησης", η οποία είχε Πρόεδρο τον Roland Dumas. Τέλος, υπήρξε ανταποκρίτρια του "Ριζοσπάστη" στο Παρίσι από το 1983 έως το 1991. Η Ελένη Μπιµπίκου-Αντωνιάδη είναι σήμερα µέλος πολλών επιστηµονικών επιτροπών και συλλόγων, πρόεδρος της Εθνικής Γαλλικής Επιτροπής της Διεθνούς Εταιρείας Σπουδών Νοτιο-Ανατολικής Ευρώπης, αντιπρόεδρος της Διεπιστηµονικής Εταιρείας "Pierre Belon" στο Παρίσι, πρόεδρος της Εταιρείας Μελέτης Ελληνικών Προβληµάτων (ΟΜΕΠ) στο Παρίσι, πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Οικονοµικής Ιστορίας (Αθήνα), κλπ. Έχει τιµηθεί µε το µετάλλιο της Εθνικής Αντίστασης, µε το τιµητικό δίπλωµα Δηµοσιογράφων Εθνικής Αντίστασης και µε Ακαδηµαϊκούς Φοίνικες στη Γαλλία. Το 2012 τιμήθηκε με το παράσημο του Χρυσού Σταυρού του Τάγματος της Ευποιΐας της Ελληνικής Δημοκρατίας.