Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Η μελέτη της ιστορίας των ελληνικών συλλόγων μέσα στα όρια της οθωμανικής αυτοκρατορίας αποκαλύπτει πτυχές και φάσεις ενδιαφέρουσες για τη διαμόρφωση του πολιτικού, πολιτιστικού, κοινωνικού και οικονομικού βίου στις ελληνορθόδοξες κοινότητες της Ανατολής. Με τη βεβαιότητα αυτή ξεκίνησα για τη συστηματική συγγραφή εργασίας που θα περιελάμβανε τη συλλογική δραστηριότητα Θράκης, Κωνσταντινουπόλεως και Μικράς Ασίας. Από πολλών χρόνων, παράλληλα με τις λοιπές εργασίες μου, σχετικές με θέματα βυζαντινής και νεότερης ιστορίας και φιλολογίας του ελληνισμού των αλησμόνητων πατρίδων,...

Η προσπάθεια του παρόντος βιβλίου είναι να δει την "άλλη όχθη του ποταμού", ένα ομόλογο με τους αριστερούς καπεταναίους φαινόμενο, τους εθνικιστές αντικομουνιστές οπλαρχηγούς, ώστε να κατανοηθούν τα βασικά χαρακτηριστικά του φαινομένου, οι συνθήκες και οι διεργασίες που το δημιούργησαν. Αντίθετα από ό,τι συχνά πιστεύεται, αυτοί οι ένοπλοι κάθε άλλο παρά περιθωριακό φαινόμενο υπήρξαν. Και δεν γίνεται λόγος μόνο για τον ΕΔΕΣ και τους οπλαρχηγούς του στην Ήπειρο αλλά και για τους άλλους ένοπλους αντι-εαμικούς πληθυσμούς, οι οποίοι ανέρχονται σε αρκετές χιλιάδες, διάσπαρτοι...

Στο δοκίμιο αυτό επισημαίνονται τα γεγονότα και οι παράγοντες που προσδιόρισαν τη γένεση της ιστορίας του Νέου Ελληνισμού, στη συστηματική επιστημονική της θεώρηση, από τα μέσα κυρίως του 19ου αιώνα. Συγκεκριμένα, διερευνάται η μετάβαση από τη χρονογραφία ή την αποσπασματική αναφορά σε περιστάσεις ειδικού ενδιαφέροντος στον έγκυρο επιστημονικό λόγο. Η εξέλιξη αυτή θα ανταποκριθεί στο αίτημα για εθνική αυτογνωσία στους κόλπους του Ελληνισμού και θα συναφθεί με τα ευρύτερα διεθνή ιστοριογραφικά ρεύματα της εποχής. Έως τα τέλη του 19ου αιώνα, η διαδικασία αυτή θα έχει ολοκληρ...

Το αντικείμενο του βιβλίου της Ντιλέκ Γκιουβέν ξεπερνά τα όρια ενός μεμονωμένου επεισοδίου: τα όρια των διώξεων εις βάρος του ελληνικού πληθυσμού της Κωνσταντινούπολης τον Σεπτέμβριο του 1955. Η πλούσια σε αρχειακό υλικό και προβληματισμό μελέτη της αφορά στις συμπεριφορές ενός κράτους, του τουρκικού, στη δύσκολη διαδρομή του προς τη νεωτερικότητα. Η διαδρομή αυτή εκτυλίσσεται σε δυο επίπεδα: α) Στη μετάβαση από την Οθωμανική Αυτοκρατορία στο εθνικό τουρκικό κράτος και στις συνέπειες αυτής της μετάβασης για τους μη τουρκικούς πληθυσμούς του κράτους, δηλαδή τους Αρμένιους,...

Πεφωτισμένη και οπαδός του Διαφωτισμού, πολιτικός, ζωηρή στην ερωτική της ζωή, η Αικατερίνη η Β΄ -η Μεγάλη, όπως έχει μείνει γνωστή- υπήρξε μια εμβληματική προσωπικότητα της ευρωπαϊκής πολιτικής σκηνής του 18ου αιώνα. Ξένη στη χώρα όπου έγινε βασίλισσα, η Ρωσία ανέλαβε την εξουσία μετά από ένα πραξικόπημα. Δεν ήταν η πρώτη σ' αυτή τη θέση στην ιστορία της Ρωσίας. Ήταν όμως η πρώτη που κυβέρνησε άμεσα επενδύοντας όλη της την ενέργεια. Είχε μια δύσκολη βασιλεία που σημαδεύτηκε από επιδημίες, εξεγέρσεις και πολέμους. Ο απολογισμός υπήρξε ωστόσο πλούσιος. Ο πληθυσμός της αυτοκ...

Υποκείμενα αυτής της ιστορίας είναι οι ελληνικοί πληθυσμοί της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και των βενετικών κτήσεων. Το βιβλίο εξετάζει τον πολύμορφο αυτό οικονομικό κόσμο, διακρίνοντάς τον στις θεματικές ενότητες και στις χρονικές κατηγορίες που προκύπτουν απ’ αυτόν τον ίδιο: τον κόσμο των κατακτημένων στις παραγωγικές του νησίδες, στην οικονομική του θέση μέσα στο εξουσιαστικό του σύστημα που επέβαλλε η κατάσταση, στη διασύνδεσή του με την ευρύτερη σφαίρα των ανταλλαγών και στη συνακόλουθη μερική ή βαθμιδωτή ενσωμάτωσή του σ' αυτή τόσο ως δημιουργού αξιών όσο και ως διαχει...

Η ελληνική ιστοριογραφία προσεγγίζει την ιστορία της Κύπρου υπό το πρίσμα των ελληνοτουρκικών σχέσεων, εξετάζοντας κυρίως τη στάση των Ελλήνων πολιτικών στο πλαίσιο συμμαχικών υποχρεώσεων και εξωτερικών εξαρτήσεων. Η "Ιστορία της Κύπρου 1878-1949" του καθηγητή Χάιντς Α. Ρίχτερ παρουσιάζει, αντίθετα, για πρώτη φορά στα ελληνικά, μια πολύπλευρη και πολυεπίπεδη ανάλυση της κυπριακής ιστορίας της περιόδου 1878-1949, η οποία περιλαμβάνει όλες τις συνιστώσες του Κυπριακού, στην αρχική αυτή φάση του: την καίρια γεωστρατηγική θέση της Κύπρου, το Ανατολικό ζήτημα, τις προτεραιότητε...

Γιατί ανελπιστία; Η νηφάλια επίγνωση των δεδομένων του πολιτικού και κοινωνικού βίου στην Ελλάδα σήμερα οδηγεί τον απροκατάληπτο και ρεαλιστή πολίτη σε απελπισμό. Το πολιτικό σύστημα έχει ολοφάνερα καταρρεύσει, αδυνατεί να δώσει λύσεις σε καίρια και χρονίζοντα προβλήματα; Παιδεία, Υγεία, Ασφαλιστικό, Δημογραφικό, συνδικαλιστική τυραννία. Οι εγωκεντρικές-αντικοινωνικές συμπεριφορές και η δραματική αγλωσσία μεταβάλλουν συνεχώς την ελλαδική κοινωνία σε ζούγκλα αλογίας. Γιατί μαχόμενη η ανελπιστία; Διότι η προσωπική αντίσταση στην παρακμιακή λοιμική είναι η μοναδική δυνατό...

Οι Έλληνες της Τουρκίας, που αυτοαποκαλούνται "Ρωμαίοι, Ρωμηοί" υπενθυμίζοντας τις ρίζες τους στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία της Ανατολής, αποτελούσαν ένα από τα πιο δυναμικά στοιχεία της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Αλλά τα δράματα και οι κρίσεις που σημάδεψαν την Ανατολική Μεσόγειο στη διάρκεια του 20ου αιώνα δεν τους ευνόησαν. Σήμερα η κοινότητά τους περιορίζεται σε μερικές χιλιάδες ψυχές. Η παρακμή είναι αθεράπευτη; Το τέλος επίκειται; Οι περισσότεροι παρατηρητές εκτιμούν ότι οι νόμοι της δημογραφίας καταδικάζουν σε εξαφάνιση την πολίτικη ρωμηοσύνη, η οποία σύντομα θα επιβιών...

Το ανά χείρας βιβλίο σκιαγραφεί το πορτραίτο του Έλληνα εμπόρου στην καθημερινή ζωή του, που κυλάει μάλλον παραδοσιακά και που πορεύεται ωστόσο προς τη μεγάλη ανατροπή του 1821. Το πορτραίτο αυτό φιλοδοξεί να απαντήσει σε ορισμένα ερωτήματα: Ποιες ήταν οι προϋποθέσεις συγκέντρωσης του εμπορικού κεφαλαίου στην τουρκοκρατούμενη Ελλάδα; Ποιος ήταν ο ρόλος των εμπόρων στη διαδικασία της αυξανόμενης νομισματικής κυκλοφορίας από τα μέσα του 18ου αιώνα; Και το κρισιμότερο: Γιατί άραγε ο Έλληνας έμπορος φαίνεται μάλλον προσηλωμένος σε παραδοσιακές κοινωνικές στάσεις, την ώρα που θα...

Η παρέλευση δεκαπενταετίας από την πτώση του τείχους του Βερολίνου παρέχει ίσως την ασφάλεια κάποιας απόστασης για μια πρώτη αποτίμηση, όπως έδειξε η πληθώρα των δημοσιευμάτων στον ελληνικό και ξένο Τύπο και οι σχετικές τηλεοπτικές εκπομπές, που το 2004 ήσαν πολυπληθείς και μάλιστα επεκτάθησαν αρκετά πέραν της 9ης του Νοεμβρίου εκείνου του έτους. Μέσα σε αυτό το κλίμα εγγράφηκε και το παρόν αφιέρωμα των "Αναγνώσεων", δηλαδή του ένθετου βιβλίου της "Αυγής", το οποίο διήρκεσε ενάμισι μήνα (31/10/2004 έως 12/12/2004). Όμως, αυτό το αφιέρωμα δεν προέκυψε ως μια "έξυπνη" ιδέα...

Ο Θανάσης Ραζικότσικας ήταν αρχηγός των Μεσολογγιτών κατά την Ελληνική Επανάσταση και έπεσε πρώτος, μόλις είκοσι οκτώ ετών, όταν, στις 11 Απριλίου 1826, έγινε η ηρωική έξοδος. Η παρουσία και η δράση του συμβολίζουν, σταθερά και παραστατικά, την εμμονή στην αποτίναξη μιας δεσποτείας ασύμβατης με τα θεμελιακά ανθρώπινα δικαιώματα. Με τη συνδρομή του πρωτογενούς υλικού που κατορθώθηκε να εντοπιστεί και με γνώμονα τη συστηματική προσέγγιση της επιστημονικής αλήθειας, επιχειρείται η ανίχνευση της συμμετοχής του σε γεγονότα που συνθέτουν μια εικόνα ανεπανάληπτα δραματική.

Η έκδοση αυτή πραγματοποιήθηκε με την ευκαιρία της ομώνυμης έκθεσης παλαιών χαρτών του Ιονίου πελάγους, που διοργάνωσε το Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης στον εκθεσιακό χώρο του Μεγάρου Εϋνάρδου (5 Δεκεμβρίου 2007 έως 4 Μαΐου 2008). Η χαρτογραφική παραγωγή που παρουσιάζεται εδώ, και η οποία χρονολογείται από τον 16ο μέχρι και τον 18ο αιώνα, αναφέρεται στην ανατολική πλευρά αυτού του θαλάσσιου χώρου, δηλαδή κυρίως στο (σημερινό) ελληνικό τμήμα του, με τα νησιά και τις ακτές της ηπειρωτικής Ελλάδας, που αρχίζει νότια από το Στενό του Ότραντο και καταλήγει στο Λιβυκό πέλα...

"Δυστυχώς δεν είναι δυνατό να τους αποκεφαλίσουμε όλους", ανέφερε, μάλλον με πικρία, σε έκθεσή τους στις 9 Δεκεμβρίου 1943 ο Στρατηγός August Winter, αποτυπώνοντας με τον πιο εύγλωττο τρόπο τις γερμανικές απόψεις σχετικά με την εξάλειψη του αντάρτικου κινδύνου στην Ελλάδα, αλλά και τη γενικότερη στάση που θα έπρεπε να τηρήσουν οι δυνάμεις Κατοχής έναντι του άμαχου πληθυσμού. Ο Στράτος Δορδανάς ασχολείται διεξοδικά με το ζήτημα των αντιποίνων ή των μέτρων εξιλασμού που εφάρμοσαν οι γερμανικές δυνάμεις Κατοχής σε βάρος των αμάχων της Μακεδονίας την περίοδο 1941-1944, σε μι...

Η παρουσία των Εβραίων στον Ελλαδικό χώρο υπήρξε, όπως και σε πολλές άλλες γεωγραφικές περιοχές, ζωηρή, επί αιώνες. Είναι γνωστή η σημασία του ιστορικού αυτού λαού ως οικονομικού παράγοντα, αλλά και οι επιφυλάξεις και προκαταλήψεις του λοιπού εγχώριου πληθυσμού έναντί του. Σε αυτόν τον αξιόλογο παράγοντα της μεσαιωνικής αλλά και της νεώτερης ελληνικής Ιστορίας το Ινστιτούτο (τότε Κέντρο) Βυζαντινών Ερευνών αφιέρωσε ειδικό συνέδριο, το οποίο πραγματοποιήθηκε στις 24-25 Νοεμβρίου 1993, στο μέγαρο της Παλαιάς Βουλής. Παρά το ενδιαφέρον που κατά καιρούς επεδείχθη, οι συγκυρίες...

"Συμβασιλεύουσα" της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας μέχρι την κατάκτησή της από τους Οθωμανούς το 1430, η Θεσσαλονίκη του 19ου αιώνα είναι, όπως πολλές άλλες πόλεις του κράτους των Οθωμανών σουλτάνων, πολυφωνική: μουσουλμάνοι, χριστιανοί, εβραίοι, αλλά και κάθε λογής Λεβαντίνοι συνθέτουν ένα έμψυχο "μωσαϊκό", χαρακτηριστικό του οθωμανικού αστικού τοπίου. Κατά τον 19ο αιώνα των Μεταρρυθμίσεων (Τανζιμάτ), εκτός από θέατρο των βαλκανικών εθνικισμών, η Θεσσαλονίκη προβάλλεται και ως πόλη-βιτρίνα του οθωμανικού εκσυγχρονισμού. Βασιζόμενο κυρίως σε οθωμανικά τοπικά αρχεία, το παρόν...

Ο κοινωνικός βίος και η σχέση του με τον υλικό πολιτισμό προσείλκυσαν κατά τις τελευταίες τρεις δεκαετίες το ενδιαφέρον των ιστορικών και ειδικότερα των ιστορικών του Βυζαντίου. Στο πλαίσιο αυτό αναπτύσσει τις ερευνητικές δραστηριότητές του το Πρόγραμμα "Καθημερινός και κοινωνικός βίος των Βυζαντινών" του Ινστιτούτου Βυζαντινών Ερευνών. Ένα από τα κύρια αντικείμενα του Προγράμματος είναι η μελέτη του οίνου. Η αμπελοκαλλιέργεια, η παραγωγή, η κατανάλωση και η εμπορεία του οίνου συνδέονται ανέκαθεν με τον πολιτισμό των χωρών της Μεσογείου. Όταν γίνεται λόγος για τον οίνο κατ...

This collective volume includes the texts: - Lila Antonopoulou, "Foreword" - Lila Antonopoulou, "Comprehending the World: The Life and Work of Eric Hobsbawm" - Aldo Agosti, "Itinerari di marxismo nel mondo non Europeo" - Alekos Alavanos, ""Real Human Beings and the Barbarians": A Brief Study on Herodotus' Views on the Language of 'Us' and the 'Other'" - Helene Antoniadis-Bibicou, "Temoignage" - Spiros I. Asdrachas, "Questions d'histoire, questions de sources" - Zacharias Demathas, "Capitalistic Development and Land Ownership: The Impact of Small-Scale Land Ownership...

Πρόκειται για έναν συλλογικό τόμο, στον οποίο οι συγγραφείς επικεντρώνονται στην ανάλυση της δεκαετίας του '40 μέσα από την κριτική παρουσίαση της υπάρχουσας βιβλιογραφίας. Παρουσιάζεται κυρίως η εξέλιξη της ιστοριογραφίας αλλά και μαρτυρίες, απομνημονεύματα, καθώς και η λογοτεχνική παραγωγή. Στόχος του βιβλίου είναι η απεικόνιση της εξέλιξης της εικόνας που έχουμε για την περίοδο. Στον τόμο παρουσιάζεται και η ξενόγλωσση βιβλιογραφία (αγγλική, γερμανική, βουλγαρική και γιουγκοσλαβική) που αναφέρεται στη χώρα μας. Στο βιβλίο εξετάζονται επίσης ειδικές πτυχές αυτής της δ...

Με τον ενθουσιασμό και την τόλμη που τον χαρακτηρίζουν, ο Ντανιέλ Αράς, βαθύς γνώστης της ιστορίας της τέχνης, μας προσκαλεί σε μια περιδιάβαση στην ιστορία της ζωγραφικής κατά τη διάρκεια έξι αιώνων, από την ανακάλυψη της προοπτικής μέχρι την εξαφάνιση της φιγούρας. Αναφερόμενος σε σημαντικές θεματικές (την προοπτική, τον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου, τη θέση της λεπτομέρειας, τη συντήρηση, τις συνθήκες θέασης και έκθεσης), αλλά και σε συγκεκριμένους ζωγράφους ή έργα, ξαναζωντανεύει με ευφυΐα και θέρμη κομβικές στιγμές της ζωγραφικής: τον Λεονάρντο ντα Βίντσι, τον Μιχαήλ Άγγελ...