Çelebi Evliya 1611-1682
Ο Εβλιγιά Τσελεμπή (Κωνσταντινούπολη, 1611 - Κάιρο, 1682) ήταν Τούρκος χρονογράφος και περιηγητής. Υπήρξε χαρακτηριστικός τύπος Οθωμανού διανοούμενου, με μεγάλη θρησκευτική και φιλολογική μόρφωση για την εποχή του. Χάρη στο θείο του Αχμέτ, Μεγάλο Βεζύρη του Σουλτάνου Μουράτ του Δ', ο Εβλιγιά Τσελεμπί ανατράφηκε και μορφώθηκε στο περιβάλλον του Σουλτάνου και στη συνέχεια ανέλαβε διάφορα θρησκευτικά και πολιτικά αξιώματα. Ο ίδιος ήταν Χαφίζ δηλαδή αποστηθιστής του Κορανίου και είχε μελετήσει σε βάθος την αραβική και περσική λογοτεχνία. Είχε ακόρεστο πάθος για ταξίδια και περιηγήσεις και λόγω των διαφόρων υπουργημάτων και εμπιστευτικών αποστολών που του ανέθεταν κατά καιρούς κατάφερε να γυρίσει σχεδόν ολόκληρο τον γνωστό κόσμο. Ταξίδευε πάντα με μεγάλη συνοδεία κατά πως ταίριαζε σε Οθωμανό ευπατρίδη και συνέλεγε κάθε δυνατή πληροφορία από τα μέρη που περνούσε. Ταξίδεψε από την Αίγυπτο μέχρι τη Σουηδία και όσα κατέγραψε κυκλοφόρησαν πολλά χρόνια μετά τον θάνατό του με τον γενικό τίτλο "Σεγιαχατνάμε" ("Οδοιπορικό"). Θεωρείται ο μεγαλύτερος περιηγητής της Aνατολής και το έργο του είναι πηγή για την ιστορία πολλών νεότερων κρατών.
Σύρε κι έλα με μάγους και βαμπίρ
Çelebi Evliya 1611-1682
Το Ροδακιό (2018)
Από το πανδαιμόνιο ετούτο των χιλίων δύο κρότων κι απ' τις σπαραξικάρδιες οιμωγές, τ' αυτιά μας κουφάθηκαν ολότελα και το αίμα πάγωσε στις φλέβες μας. Κοντά έξι ώρες έδιναν κι έπαιρναν οι φλόγινες αψιμαχίες. Αίφνης, άρχισε να βρέχει πάνω μας κετσέδες, καλαμωτές και σκλήθρες. Κι αμέσως είδαμε να πέφτουν από ψηλά ψοφίμια και κεφάλια από γκαμήλες, άλογα και ανθρώπους. Εμείς, καθώς γκρεμίζονταν απ' τον ουρανό κιούπια σμπαραλιασμένα, λάντζες, ρόδες από αραμπάδες, φουρνόξυλα, κάπες, προβιές, κιβούρια και ρημαγμένοι λουτήρες για τα λείψανα, μόλις και μετά βίας κατορθώσαμε να τιθασ...
Οδοιπορικό στην Ελλάδα 1668-1671
Celebi Evlia
Εκάτη (1999)
"... Στις 25 του μηνός Τζεμαζιέλεβελ το έτος 1078 [1668] στο ακρωτήρι του Χάνδακα προσχώρησα στον Οθωμανικό στρατό, στον οποίο ήδη ανήκα, και στις υπηρεσίες του αγά των γενίτσαρων, Ιμπραχήμ Πασά, ο οποίος μαζί με τον Κουλ Κετχουντά Αμπντί Αγά μου πρόσφεραν ένα κατάλυμα και προμήθειες χωρίς τσιγκουνιά. Έψαλλα την προσευχή, παρακολουθούσα τις συγκρούσεις και άρχισα να καταγράφω μερικά γεγονότα..."
Από Κωνσταντινουπόλεως εις Ανδριανούπολιν
Celebi Evlia
Εκάτη (1993)
Ο προσεχτικός αναγνώστης εύκολα θα διακρίνει τους δύο διαφορετικούς κόσμους που εκπροσωπούν οι δύο περιηγητές. Η Ανατολή και η Δύση, σχεδόν αντιμέτωπες στην απαρχή της ιδεολογικής τους αντιπαράθεσης, με δύο ικανότατους εκπροσώπους. Ποιο το αποτέλεσμα αυτής της αντιπαράθεσης; Ποιος θα επικρατήσει, ο αριστοκρατικός ανατολίτης ή ο ορθολογιστής δυτικός; Ας κρίνει ο αναγνώστης
Ταξίδι στην Ελλάδα
Çelebi Evliya 1611-1682
Εκάτη (1991)
"... Οι Ρωμιοί της Αθήνας έχουν τις πιο όμορφες γυναίκες του κόσμου... Οι έφηβοι, πάλι, είναι πιο όμορφοι κι απ' τις νεράιδες του δάσους... Το καλύτερο μέλι της οικουμένης το φτιάχνουν οι ευλογημένες μέλισσες της Αθήνας... Τα σύνορα της πόλης είναι κατάφυτα με λογής-λογής λουλούδια... Μόνο ένας Θεός γνωρίζει τον ακριβή αριθμό που 'χουνε οι ονειρεμένοι μπαχτσέδες, τα μποστάνια κι οι αμπελώνες της... ... Μακάρι, όσο θα υπάρχει ο κόσμος, η πόλη της Αθήνας να 'ναι ακμαία και όμορφη!..."