Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Τρεις δεκαετίες σχεδόν έχουν περάσει από το τέλος της ΕΣΣΔ και των καθεστώτων του λεγόμενου "υπαρκτού σοσιαλισμού" στην ανατολική Ευρώπη. Πλέον οι αναλύσεις και η συζήτηση δεν αφορούν το ίδιο το γεγονός, δηλαδή ότι αυτά τα καθεστώτα κατέρρευσαν. Έχει μετατοπιστεί στην αναζήτηση των αιτιών αυτής της κατάρρευσης, στο "γιατί", στο "τι πήγε στραβά"... Η αξία του βιβλίου του Τόνι Κλιφ (δημοσιεύτηκε πρώτη φορά το 1955) είναι ότι μπορεί να δώσει απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα γιατί αναλύει τη Ρωσία του Στάλιν και των επιγόνων του σαν ένα τμήμα του παγκόσμιου συστήματος, μια μο...

Το Μάρτη του 2017 συμπληρώνονται 60 χρόνια από τη Συνθήκη της Ρώμης και την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας που αποτέλεσε τον προπομπό της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως την ξέρουμε σήμερα. Όσες φιέστες και να γίνουν για την επέτειο των γενεθλίων, δεν μπορούν με κανένα τρόπο να κρύψουν τη σημερινή πραγματικότητα: το μεγαλεπήβολο σχέδιό τους βρίσκεται σε κρίση -οι ρωγμές στο οικοδόμημα της ΕΕ είναι εμφανείς και βαθιές, τόσο σε οικονομικό, όσο και σε πολιτικό επίπεδο. Σήμερα, μια Ευρώπη που ήθελε να προβάλλεται ως Γη της Επαγγελίας για όλους τους πληθυσμούς μέσα και...

Η Ρωσική Επανάσταση του 1917 ήταν ένα από τα πιο αποφασιστικά και θυελλώδη γεγονότα στην παγκόσμια ιστορία. Κεντρικό ρόλο σ' αυτή την επανάσταση έπαιξε το ρωσικό μποσελβίκικο κόμμα. Σ' αυτό το βιβλίο, ο Τόνι Κλιφ εξετάζει το χτίσιμο του κόμματος των μπολσεβίκων και ιδιαίτερα τη δουλειά ενός από τους κυριότερους αρχιτέκτονές του, του Λένιν. Παρουσιάζει τις μάχες που έδωσε ο Λένιν για να μετατρέψει τις μαρξιστικές ιδέες για τη σοσιαλιστική επανάσταση σε πρακτική καθημερινή δράση και την ακόμα δυσκολότερη μάχη που έδωσε για να μετατρέψει τις απομονωμένες ομάδες μελέτης σε μια...

Πενήντα χρόνια συμπληρώνονται φέτος από το θρυλικό "Μάη του '68". Ήταν η χρονιά που 'αναπήδησε' όχι μόνο η Ευρώπη, αλλά ο κόσμος ολόκληρος. Από το Παρίσι, το Λονδίνο, τη Ρώμη και το Βερολίνο, μέχρι το Ντιτρόιτ και την Πόλη του Μεξικού. Κι από την Πράγα, τη Βαρσοβία και το Βελιγράδι μέχρι τη Σαγκάη και το Τόκιο. Στις αρχές του 1968 η εφημερίδα Le Monde δημοσίευε ένα άρθρο 'έγκυρου' δημοσιογράφου που με κάθε σοβαρότητα διαπίστωνε ότι: "Οι Γάλλοι βαριούνται... η νεολαία βαριέται". Δυο μήνες αργότερα, το Μάη, οι φοιτητές και η νεολαία βγήκαν στους δρόμους. Και σε λίγες μέρε...

Τριάντα χρόνια συμπληρώνονται φέτος από τις καταρρεύσεις των καθεστώτων του κρατικού καπιταλισμού στην Ανατολική Ευρώπη. Τα κινήματα του 1989 δεν προέκυψαν από το μηδέν. Η ιστορία αυτών των χωρών από τη δεκαετία του 1950 σημαδεύεται από εργατικές εξεγέρσεις και επαναστάσεις. Η Πολωνία κατέχει ξεχωριστή θέση σε αυτή την ιστορία. Η εργατική τάξη βγήκε ξανά και ξανά στο προσκήνιο με εκρηκτικούς αγώνες: από την εργατική εξέγερση στο Πόζναν το 1956, το κίνημα του 1968, τις απεργίες του 1970-71 και 1976. Και βέβαια το συγκλονιστικό εργατικό κίνημα της Αλληλεγγύης στην Πολωνία το...

Είναι επίκαιρος ο Λένιν σήμερα; Αυτό το ερώτημα έχει μεγάλη σημασία. Γιατί έχει να κάνει με πολλά και κρίσιμα ζητήματα που συζητιώνται στο κίνημα. Το όνομα του Λένιν είναι σχεδόν ταυτισμένο με την ιστορία του κόμματος του οποίου ήταν ηγέτης, των Μπολσεβίκων στη Ρωσία. Ποια είναι η σχέση των επαναστατών με την εργατική τάξη και με το κίνημα; Τι σημαίνει επανάσταση; Χρειαζόμαστε κόμματα και τι είδους; Αρκούν παραδοσιακές μορφές οργάνωσης, όπως για παράδειγμα η έκδοση και η διακίνηση μιας επαναστατικής εφημερίδας ή μήπως οι νέες τεχνολογίες όπως το ίντερνετ μας προσφέρουν...

Ο πόλεμος που ξέσπασε στην Ουκρανία την άνοιξη του 2014 είναι μια ανθρώπινη τραγωδία. Πώς έφτασε μια ευρωπαϊκή χώρα στα μέσα της δεύτερης δεκαετίας του 21ου αιώνα να σπαράσσεται από μια τέτοια εμφύλια σύγκρουση; Ποιος μπορεί να σταματήσει το κατρακύλισμα στη βαρβαρότητα του εθνικιστικού μίσους και τη φρίκη του πολέμου; Τι μπορεί να κάνει η Αριστερά και πώς πρέπει να αντιμετωπίσει την ουκρανική κρίση; Ερωτήματα που έχουν τεθεί και συζητιούνται όλους τους τελευταίους μήνες. Αυτό το βιβλίο είναι μια προσπάθεια να απαντηθούν. Αφετηρία του είναι ότι την "κάθαρση" στην ουκρανι...

Η πολεμική εκστρατεία που ξεκίνησε ο πρόεδρος Μπους σαν "αντίποινα" για τον βομβαρδισμό της Νεας Υόρκης από τους αεροπειρατές είναι καθαρή παραφροσύνη. Δεν θα δικαιώσει τους αθώους νεκρούς, ούτε θα προστατεύσει τους ζωντανούς -αντίθετα, θα προσθέσει νέες εκατόμβες αθώων θυμάτων στο βωμό της προστασίας της αμερικάνικης ηγεμονίας. Η τεράστια πολεμική μηχανή που συγκεντρώθηκε ξανά στον Περσικό Κόλπο και τον Ινδικό Ωκεανό, οι βομβαρδισμοί σε βάρος του Αφγανιστάν και το δίκτυο των βάσεων που ενεργοποιείται για την υποστήριξη τους, δείχνουν σε όλον τον κόσμο ότι βρισκόμαστε μπρ...

Η παρατεταμένη κρίση του συστήματος παίρνει διαστάσεις που απειλούν τον πλανήτη. Πάνω στην εικόνα της μεγαλύτερης κοινωνικής ανισότητας έρχονται να προστεθούν η περιβαλλοντική καταστροφή και οι επιδημίες. Τα κείμενα που περιλαμβάνει αυτό το βιβλίο καλύπτουν δυο θεματικές ενότητες που συνδέονται μεταξύ τους. Η πρώτη έχει να κάνει με την πανδημία του Covid-19 και η δεύτερη καταπιάνεται με όλα τα μέτωπα της περιβαλλοντικής κρίσης. Το υπόβαθρο αυτής της σύνδεσης είναι η ανάλυση του Μαρξ και του Ένγκελς για την καταστροφική δυναμική του συστήματος που το χαρακτηρίζει ο τυ...

Πριν από 100 χρόνια ξεσπούσε ο Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος, η μεγαλύτερη καταστροφή που είχε γνωρίσει η ανθρωπότητα μέχρι τότε. Τρία χρόνια μετά, η Ρώσικη Επανάσταση έβαζε τέλος σε αυτό το σφαγείο. Ήταν η πρώτη φορά που οι εργάτες κι εργάτριες κατάφεραν να ανατρέψουν τον καπιταλισμό και να βάλουν μπρος το χτίσιμο μιας διαφορετικής κοινωνίας, χωρίς κρίσεις και φτώχεια, χωρίς ρατσισμό και πολέμους, χωρίς καταπίεση και εκμετάλλευση. Αυτό το μικρό βιβλίο επιχειρεί να παρουσιάσει με σύντομο, αιχμηρό και περιεκτικό τρόπο τα βασικά και κρίσιμα σημεία καμπής που καθόρισαν την πορεία α...

Τι είναι οι ισλαμιστές; Οι νέοι "προληπτικοί" πόλεμοι του Μπους, η σφαγή του ιρακινού λαού και η κατοχή, η βάρβαρη καταστολή της παλαιστινιακής Ιντιφάντα από τον Σαρόν, συνοδεύονται από μια βρόμικη και ρατσιστική εκστρατεία για του "φανατικούς και παράφρονες ισλαμιστές που μας απειλούν όλους". Ακόμα και τα τμήματα της αριστεράς καταλήγουν να υιοθετούν συχνά μια παρόμοια λογική "ίσων αποστάσεων" ανάμεσα στους ιμπεριαλιστές και τον "ισλαμικό φονταμεταλισμό". [...]

Αυτό το βιβλίο είναι αφιερωμένο στα ενενήντα χρόνια από την ίδρυση του ΣΕΚΕ, του Σοσιαλιστικού Εργατικού Κόμματος Ελλάδας. Είναι μια επέτειος που έχουμε κάθε λόγο να τιμήσουμε, όχι τυπικά αλλά ουσιαστικά. Γιατί όταν μιλάμε για το ΣΕΚΕ, για τους αγώνες και την προοπτική που χάραξε, μιλάμε για τις επαναστατικές ρίζες της Αριστεράς στην Ελλάδα. Το κόμμα που ιδρύθηκε το Νοέμβρη του 1918 συσπείρωσε τους "ζωηρότερους και συνειδητότερους εκπροσώπους" της εργατικής τάξης, σύμφωνα με τα λόγια ενός από τους ιδρυτές του, του Αβραάμ Μπεναρόγια. Στα πρώτα του χρόνια βρέθηκε στη φωτιά...

Σοσιαλισμός από τα κάτω - εργατική εξουσία: Ένα σύστημα παράλογο και καταστροφικό Σοσιαλισμός: κοινωνία απελευθέρωσης Εργατική τάξη "Θα απομονωθούμε;" Επανάσταση κι όχι ρεφορμισμός: Τι είναι το κράτος; Δεν αλλάζει, ανατρέπεται Διεθνισμός: "Δύο έθνη" Κρατικός Καπιταλισμός - άρνηση του διεθνισμού Αντιρατσισμός Ενάντια στον ιμπεριαλισμό ...σημαίνει και ενάντια στην ΕΕ Επαναστατικό κόμμα της εργατικής πρωτοπορίας: Εργατική Πρωτοπορία και Δημοκρατικός Συγκεντρωτισμός Θεωρία Επαναστατική εφημερίδα Ενιαίο Μέτωπο.

Η εξέγερση του Πολυτεχνείου το 1973 ήταν η αρχή του τέλους της χούντας. Δεν ήταν υπόθεση μιας χούφτας ηρωικών φοιτητών, ήταν ένας μαζικός ξεσηκωμός των εργατών και της νεολαίας, κομμάτι της παγκόσμιας έκρηξης του '68, ενός κινήματος που έβαζε στην προοπτική του την ανατροπή του καπιταλισμού και τη δημιουργία μιας κοινωνίας απαλλαγμένης από την εκμετάλλευση, την καταπίεση, το ρατσισμό και τους φασίστες, τη φτώχεια, τον πόλεμο. Σήμερα, με το σύστημα βουτηγμένο στην πιο βαθιά κρίση του, με τα μνημόνια της χρεοκοπίας να τσακίζουν τις ζωές των ανθρώπων, αυτή η προοπτική ζωντα...

Η εξέγερση του Πολυτεχνείου το 1973 ήταν η αρχή του τέλους της χούντας. Δεν ήταν υπόθεση μιας χούφτας ηρωικών φοιτητών, ήταν ένας μαζικός ξεσηκωμός των εργατών και της νεολαίας, κομμάτι της παγκόσμιας έκρηξης του '68, ενός κινήματος που έβαζε στην προοπτική του την ανατροπή του καπιταλισμού και τη δημιουργία μιας κοινωνίας απαλλαγμένης από την εκμετάλλευση, την καταπίεση, το ρατσισμό και τους φασίστες, τη φτώχεια, τον πόλεμο. Σήμερα, με το σύστημα βουτηγμένο στην πιο βαθιά κρίση του, με τα μνημόνια της χρεοκοπίας να τσακίζουν τις ζωές των ανθρώπων, αυτή η προοπτική ζωντα...

Ο Λέον Τρότσκι διαδραμάτισε κεντρικό ρόλο στο επαναστατικό κίνημα που διαμόρφωσε τον κόσμο του 20ου αιώνα. Ήταν ο πρόεδρος του Σοβιέτ της Πετρούπολης -του πρώτου εργατικού συμβουλίου- κατά τη διάρκεια της Ρώσικης Επανάστασης του 1905. Ήταν ο συγγραφέας της θεωρίας της Διαρκούς Επανάστασης. Ο πρώτος που είδε ότι η επαναστατική αλλαγή δεν μπορούσε να περιοριστεί στα "αστικά" καλούπια, αλλά έπρεπε να προχωρήσει προς την εργατική επανάσταση και τον σοσιαλισμό. Ήταν ο οργανωτής της εξέγερσης του Οκτώβρη 1917, όταν οι εργάτες πήραν για πρώτη φορά την εξουσία. Ήταν ο δη...

Τα έξι χρόνια που ακολούθησαν την Οκτωβριανή Επανάσταση είχαν τεράστια πολιτική σημασία όχι μόνο για την Ρωσία, αλλά για την πορεία όλης της ανθρωπότητας μέσα στον 20ο αιώνα. Στα τέλη του 1917 η εργατική τάξη ήταν στην εξουσία μιας από της μεγαλύτερες χώρες στον κόσμο για πρώτη φορά στην ιστορία. Όμως, το 1923 βρέθηκε αποδεκατισμένη ως αποτέλεσμα του εμφύλιου πολέμου και της οικονομικής καταστροφής. Ο ίδιος ο Λένιν προειδοποιούσε για τον κίνδυνο από την αυξανόμενη δύναμη που αποκτούσε η γραφειοκρατία. Ο Λέον Τρότσκι έδρασε στο κέντρο αυτών των γεγονότων. Αυτός ήταν που έ...

Η περίοδος από το 1923 μέχρι το 1927 σφραγίστηκε από μια μεγάλη σύγκρουση ανάμεσα στον Τρότσκι και τον Στάλιν με κέντρο το μέλλον της Ρώσικης Επανάστασης και της Κομμουνιστικής Διεθνούς. Η περίοδος τέλειωσε με την εξορία του Τρότσκι και την εδραίωση της γραφειοκρατίας. Το 1927 ο Τρότσκι αποκαλούσε πια τον αντίπαλό του "νεκροθάφτη της επανάστασης". Πώς μπόρεσε ο Στάλιν, ένα άτομο που σπάνια αναφέρεται ως παρουσία στα μεγάλα γεγονότα του 1917, να θριαμβεύσει επί του Τρότσκι, του ηγέτη της επανάστασης και του Κόκκινου Στρατού, του μεγάλου ρήτορα και θεωρητικού; Η απάντησ...

"Το έργο στο οποίο έχω αφιερωθεί σήμερα... είναι το πιο σημαντικό έργο της ζωής μου - πιο σημαντικό από το 1917, πιο σημαντικό από τον Εμφύλιο Πόλεμο ή από οποιοδήποτε άλλο." Αυτές τις γραμμές ο Λέον Τρότσκι τις έγραψε το 1935. Οι υποστηρικτές του ήταν πολύ λίγοι, αλλά τα καθήκοντα που είχε μπροστά του ήταν τεράστια. Στο διάστημα που μεσολάβησε ανάμεσα στην τελειωτική εξορία του το 1929 και τη δολοφονία του το 1940, ο Τρότσκι έγραψε ιδιοφυείς αναλύσεις για το φασισμό, για την έκρηξη του εργατικού κινήματος στη Γαλλία, την επανάσταση στην Ισπανία και την επικράτηση του...