Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Το 2013 συμπληρώθηκαν 1700 χρόνια από την έκδοση του λεγόμενου Διατάγματος των Μεδιολάνων. Ο εορτασμός αυτής της επετείου έδωσε αφορμή για μια σειρά εκδηλώσεων, επιστημονικών και εκκλησιαστικών, που επανεξέτασαν τόσο τις ακόμη ανοιχτές πτυχές της ιστορικότητας και της ιστορικής σημασίας του γεγονότος για την πορεία και την εξάπλωση του Χριστιανισμού στον χώρο και στον χρόνο, καθώς και των τότε κομβικών αλλά και διαχρονικών ζητημάτων που έθεσε γύρω από τη σχέση ανάμεσα στον "βασιλέα" και στον "ιερέα", ανάμεσα στο Κράτος και τη θεσμοποιημένη Εκκλησία, ανάμεσα στην κοσμική εξο...

Η αναδίφηση στη μακρόχρονη και πλούσια ιστορία του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως, του κορυφαίου αυτού εκκλησιαστικού θεσμού που συνεχίζει αταλάντευτα και στις μέρες μας να ακτινοβολεί στην οικουμένη και να ορθοτομεί τη χριστιανική αλήθεια, αποτελεί μια ενδιαφέρουσα και πολύτιμη ενασχόληση. Η μελέτη ορισμένων πατριαρχικών και συνοδικών πράξεων της Νομικής Συναγωγής του Δοσιθέου υπήρξε η αφορμή να διερευνήσω περιστατικά κάποιες πτυχές της ιστορίας των μητροπόλεων του Οικουμενικού Πατριαρχείου. Καρπός αυτής της προσπάθειας ήταν τέσσερις μελέτες, οι οποίες αναδημοσιεύονται...

Η παρούσα έκδοση περιλαμβάνει τέσσερις μελέτες, που έχουν δημοσιευθεί παλιότερα σε διάφορα επιστημονικά περιοδικά. Οι μελέτες αυτές, που εμπλουτίστηκαν και με τα ιστορικά δεδομένα της νεότερης βιβλιογραφίας, διερευνούν ορισμένες από τις πτυχές της πνευματικής κίνησης που σημειώθηκε στον υπόδουλο και παροικιακό ελληνισμό κατά την περίοδο του 18ου - 19ου αιώνα. Αποτελούν μια μικρή συνεισφορά στην ερευνητική προσπάθεια για πληρέστερη γνώση και βαθύτερη κατανόηση των ιδεολογικών ζυμώσεων και ρευμάτων, που εκδηλώθηκαν κατά την περίοδο αυτή του νεοελληνικού Διαφωτισμού, της ιδεο...

Εις την έκδοσιν του παρόντος τόμου, ως και εις τον Πρόλογον ανεφέρθη, προβαίνομεν ως εκπληρούντες προς τον Άγιον Νήφωνα ιερόν και ελάχιστον, φόρον τιμής αποδίδοντες αυτώ, δι' όσα οφείλομεν εις αυτόν υλικώνς και πνευματικώς. Προς τούτοις η έκδοσις αύτη εντάσσεται εντός του πλαισίου των εορταστικών εκκλησιαστικών εκδηλώσεων προς τιμήν του σεπτού προσώπου του Αγίου τούτου Πατρός, επ' ευκαιρία της συμπληρώσεως πεντακοσίων ετών από της προς Κύριον οσιακής αυτού εκδημίας. Διεξερχόμενος ο αναγνώστης τας σελίδας του παρόντος τόμου θα διαπιστώσει το μέγεθος της σημασίας της με...

Η Εκκλησιαστική ιστορία ως μία από τις βασικές συνιστώσες της επιστήμης της θεολογίας διερευνά με συστηματικό τρόπο τα ιστορικά γεγονότα που σχετίζονται με την ίδρυση, την οργάνωση και τη διοίκηση της Εκκλησιάς, τα διάφορα εσωτερικά προβλήματα της εξωτερικές προκλήσεις που αντιμετώπισε κατά τη μακροχρόνια διαδρομή της καθώς και την ιεραποστολική και κοινωνική δράση της ανά την οικουμένη. Σκοπός της είναι η ψηλάφηση της ενεργητικής παρουσίας του θεού στην ανθρώπινη ιστορία μέσω της θαυμαστής βιωτής των αγίων και η ανάδειξη της ιστορικής αλήθειας στις πολυποίκιλες δράσεις της...

Αποσαφηνίζονται ζητήματα που αφορούν στην εμπλοκή της οθωμανικής εξουσίας και ισχυρών εκκλησιαστικών, πολιτικών και οικονομικών παραγόντων στη διοίκηση και λειτουργία του Οικουμενικού Πατριαρχείου, καθώς και στους χειρισμούς του πατριάρχη Θεοδοσίου Β΄για τη διευθέτηση κρίσιμων καταστάσεων, όπως ήταν το επαναστατικό κίνημα των ορλωφικών, η παρατεταμένη εκκλησιαστική ακυβερνησία της ελληνικής κοινότητας της Βενετίας, η κολλυβαδική έριδα, το οικονομικό χρέος του Κοινού ταμείου, η λειτουργία σχολών και πλήθος διοικητικών και ποιμαντικών υποθέσεων των εκκλησιαστικών επαρχιών.

Το παρόν πόνημα πραγματεύεται επιλεκτικώς ορισμένα γεγονότα από την ιστορική διαδρομή της Εκκλησίας κατά την περίοδο της β' Χιλιετίας. Έχοντας ως αφετηρία το τραγικό γεγονός του Σχίσματος του 1054 με τη διακοπή των κανονικών εκκλησιαστικών σχέσεων Ανατολής - Δύσης προσεγγίζει με τη δέουσα επιστημονική μεθοδολογία τα σημαντικότερα συμβάντα που συνέβαλαν στη διαμόρφωση του σύγχρονου κατακερματισμένου χριστιανικού κόσμου. Εξετάζει τα βασικά χαρακτηριστικά των επιμέρους χριστιανικών παραδόσεων και προσδιορίζει της μεταξύ του διαφορές, οι οποίες αποτέλεσαν κατά καιρούς πεδίο τρι...

Ο τομέας της παιδείας προσείλκυσε πολύ νωρίς το ζωηρό ενδιαφέρον των ποιμένων της Εκκλησίας τόσο για την εξυπηρέτηση των πρακτικών αναγκών της λατρευτικής ζωής όσο και για την άσκηση του διδακτικού και ιεραποστολικού της έργου. Ειδικότερα, το Οικουμενικό Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως ως το διοικητικό και πνευματικό κέντρο της Ορθοδοξίας μερίμνησε μεταξύ άλλων με ιδιαίτερη θέρμη για την προώθηση και ενίσχυση της ελληνικής σχολικής παιδείας στις περιοχές της δικαιοδοσίας του, ιδίως κατά την περίοδο της Οθωμανικής κυριαρχίας. Στην παρούσα μελέτη επιχειρείται μια συστηματική δ...

Η παρούσα έκδοση περιλαμβάνει τρεις παλιότερες μελέτες μου που, εμπλουτισμένες και από τα νεότερα δεδομένα της επιστημονικής βιβλιογραφίας, διερευνούν επιμέρους πτυχές της χειρόγραφης παράδοσης του ελληνισμού κατά την περίοδο του 17ου - 19ου αιώνα. [...] Οι τρεις αυτές μελέτες βασίστηκαν στη χειρόγραφη παραγωγή των μοναστηριακών και των ιδιωτικών βιβλιογραφικών εργαστηρίων του υπόδουλου ελληνισμού. Στόχος της έκδοσής τους είναι να προκαλέσουν το ενδιαφέρον των φοιτητών για την αναζήτηση ανέκδοτων ελληνικών χειρογράφων, τη μελέτη και την επιστημονική επεξεργασία του περι...