Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

[...] Η δεύτερη κατηγορία των κειμένων που μας άφησε ο Παπασιώπης αποτελείται από μεταφράσεις γαλλόφωνων δοκιμίων, με προορισμό να δημοσιευθούν, τις περισσότερες φορές, στο περιοδικό "Νέα Πορεία". Ο δεσμός αυτός που συνδέει το προσωπικό συγγραφικό του έργο με το μεταφραστικό δεν είναι τυχαίος. Γιατί ο Παπασιώπης δεν ήταν ένας οποιοσδήποτε μεταφραστής, ούτε στην επιλογή των κειμένων, ούτε στον τρόπο με τον οποίο τα μετέφερε στη γλώσσα μας από τα γαλλικά. Τα κείμενα που διάλεγε εκφράζανε τους δικούς του προβληματισμούς, είτε λογοτεχνικούς είτε φιλοσοφικούς. Γιατί οι μεταφράσε...

"Για το μικρό βιβλίο "Πέντε χρόνια φασισμός στην Γερμανία" θα πω λίγα. Προξένησε στον συγγραφέα του πολλούς μπελάδες και την τιμή να βρίσκεται στην πρώτη θέση της "λίστας Otto" η οποία είχε συνταχθεί από τους κατακτητές" (Henri Lefebvre) Το "Ο Χίτλερ στην εξουσία" είναι ένα από τα πρώτα βιβλία του σημαντικού γάλλου διανοητή Henri Lefebvre ("Δικαίωμα στην πόλη", κ.ά.). Γράφτηκε και εκδόθηκε το 1938, ενώ ο Χίτλερ βρισκόταν πέντε χρόνια στην εξουσία, και παρουσίαζε συνοπτικά τα βασικά χαρακτηριστικά του χιτλερικού καθεστώτος, όπως τα κατέγραψε ο συγγραφέας μέσα από τις συ...

Αυτό το βιβλίο προσπαθεί να συμπυκνώσει σε περιορισμένο αριθμό σελίδων τα ουσιώδη μιας ευρύτερης και πολυσύνθετης θεώρησης. Πολλά σημαντικά θέματα εδώ παραλείπονται ή αφήνονται στη σκιά. Παρακαλείται λοιπόν ο αναγνώστης να μην αναζητήσει εδώ παρά μια "εισαγωγή" στη μελέτη του μαρξισμού, που δεν βαρύνεται από λεπτομέρειες ούτε από επίδειξη παραθεμάτων και παραπομπών. Για να συμπληρώσει εκείνος αυτό το ανάγνωσμα, λοιπόν, κατά προτίμηση και καταρχήν οφείλει να απευθυνθεί στα ίδια τα κείμενα. Η έκθεση τούτη για το μαρξισμό είναι έργο μαρξιστή. Αυτό σημαίνει ότι ο μαρξι...

Τι είναι, λοιπόν, σήμερα ο Μαρξισμός; Σε ποιο σημείο βρίσκεται; Τι αντιπροσωπεύει; Είναι, άραγε, μια ξεπερασμένη επιστήμη; Είναι ένα αυθεντικό κομμάτι της γνώσης; Είναι μια φιλοσοφία, που έχει βέβαια αιώνια αξία, αλλά ταυτόχρονα απομακρύνεται στο χώρο και στο χρόνο από τις ιδέες; Ή μήπως είναι μια "θεωρία"; Και με ποια σημασία; Κανείς δεν αγνοεί την αμφισημία αυτού του όρου που άλλοτε είναι επαινετικός (λ.χ. η "θεωρία" της σχετικότητας, των κβάντα, των πληροφοριών, κλπ.) και άλλοτε υποτιμητικός (λ.χ. η πλατωνική "θεωρία" των ιδεών, η "θεωρία" του Φουριέ για το φαλανστήριο,...

Αν χρειάζεται σήμερα να επαναλαμβάνουμε και να ενισχύουμε τη σκέψη των μεγάλων ουτοπιστών, του Φουριέ, του Μαρξ και του Ένγκελς, δεν το κάνουμε γιατί ονειρεύτηκαν το αδύνατο, αλλά γιατί αυτή η ίδια η κοινωνία φέρνει ακόμα και παντοτινά μέσα της την ουτοπία της: το δυνατό-αδύνατο, το δυνατό που αυτή το κάνει αδύνατο, έσχατες αντιθέσεις - αιτίες επαναστατικών καταστάσεων, που δεν συμπίπτουν πια με εκείνες που ανάγγειλε ο Μαρξ-πολύ περισσότερο μάλιστα, δεν αρκεί πια, για να ξεπεραστούν, μια οργανωμένη (προγραμματισμένη) ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων.

Το κείμενο που παρουσιάζουμε είναι το Ε΄ κεφάλαιο από το βιβλίο "Sociologie de Marx" (1966) και το επιλέξαμε όχι μόνο για την αυτοτέλειά του άλλα κυρίως για τη σπουδαιότητα του αντικειμένου του, το οποίο ο Λεφέβρ πραγματεύεται εξαντλητικά. Αποτελεί μια πιστή, περιεκτική και ζωντανή έκθεση των περί κράτους ιδεών του Μαρξ και, ως εκ τούτου, μιαν επαρκή εισαγωγή στη βαθύτερη μελέτη της πολιτικής του φιλοσοφίας. [...] Η αναδρομή στις ρίζες της μαρξικής θεωρίας ενοποιεί τη σύγχρονη κριτική της έννοιας του κράτους που είχε διασπαστεί από το ιστορικό γεγονός της ύπαρξης "σοσιαλι...

[...] Το δικαίωμα στην πόλη δεν αποτελεί απλώς μια διατύπωση του αιτήματος για γενικευμένη προσβασιμότητα στα αγαθά και τις υπηρεσίες που προσφέρει η πόλη. Δεν αποτελεί μια αναδιατύπωση του αιτήματος της δίκαιης αναδιανομής, που μπορεί απότην έμφαση στο εισόδημα να μετατοπιστεί και σε μια διεκδίκηση του χώρου. Μια τέτοια προοπτική, παρότι μπορεί να εκφράζει συγκεκριμένους αγώνες στην πόλη που υπήρξαν και υπάρχουν, δεν αμφισβητεί τη θεμελιώδη ποσοτικοποίηση του χώρου στην οποία βασίζεται η αλλοτριωτική εξάπλωση του αστικού. Το δικαίωμα στην πόλη αναφέρεται σε μια διαφορετικ...

Το δοκίμιο του Henri Lefebvre που παρουσιάζουμε με τούτη την έκδοση είναι παρμένο από το βιβλίο: "L'ideologie structuralisme" (Editions Anthropos) και έχει τίτλο: "Claude Levi-Strauss et le nouvel eleatisme". Αυτό το -μικρού σχήματος- βιβλίο περιλαμβάνει πέντε δοκίμια επιλεγμένα από δεκαπέντε που απαρτίζουν το -μεγάλου σχήματος- βιβλίο: "Au-dela du structuralisme" (Editions Anthropos, Paris 1971). Επιδίωξη του συγγραφέα σε όλα αυτά τα δοκίμια και άρθρα είναι η κριτική της λεγόμενης στρουκτουραλιστικής ιδεολογίας. Ο στρουκτουραλισμός εμφανίζεται με τη μορφή της επιστη...