Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Πρέπει να πω εδώ ότι έχω ζήσει πλέον πιο πολύ στο παρελθόν απ’ ό,τι μπορώ να ελπίζω πως θα ζήσω στο μέλλον. Έχω πολύ περισσότερα να θυμάμαι απ’ ό,τι να προσδοκώ. Η μνήμη ξεθωριάζει, ελάχιστα μένουν απ’ το παρελθόν, και δεν θα με πείραζε κιόλας αν ξεχνούσα άλλα τόσα. Κάπου κάπου κάθομαι εδώ ξαπλωμένος με την τηλεόραση αναμμένη, και διαβάζω για πράγματα παλιά και παράλογα σε κάποια από τις πολλές συλλογές παραμυθιών που έχω. Μήλα που όταν τα δαγκώσεις έρχεται η γοργόνα, αυγά που εκπληρώνουν κάθε επιθυμία, και αχλάδια που όταν τα φας σου μεγαλώνει η μύτη κι έπειτα πέφτει. Και...

Tο κύμα των φιλελεύθερων ιδεών και των πολιτικοκοινωνικών αλλαγών που έφεραν ο Διαφωτισμός, η Γαλλική Επανάσταση και η πρωτοφανής οικονομική ανάπτυξη του 19ου και του 20ού αιώνα γέννησε ισχυρότατες αντιδράσεις. Τι επιχειρήματα χρησιμοποίησαν οι εκπρόσωποι των ρευμάτων αυτών, οι αποκαλούμενοι αντιδραστικοί; Ο Άλμπερτ Ο. Χίρσμαν μελέτησε τρία κύματα αντιδραστικής σκέψης: ενάντια στη Γαλλική Επανάσταση κατά τον 18ο αιώνα, ενάντια στη δημοκρατία στον 19ο αιώνα και ενάντια στο κράτος πρόνοιας στον 20ό. Διαπιστώνει ότι η αντιδραστική ρητορική επιστρατεύει πάντοτε τα εξής τρία...

"Η φωτογραφία συνδέεται με τη μορφή της σχέσης που είχα διαρκώς με το αντικείμενό μου, που δεν ξέχασα ποτέ ότι ήταν άνθρωποι· τους ανθρώπους αυτούς κοίταζα με ένα βλέμμα που, αν δεν φοβόμουν μην ακουστεί γελοίο, θα το περιέγραφα ως στοργικό και, συχνά, συγκινημένο. [...] Ήμουν πολύ συγκινημένος, πολύ ευαίσθητος απέναντι στον πόνο όλων αυτών των ανθρώπων και συγχρόνως ένιωθα την αποστασιοποίηση του παρατηρητή, η οποία εκδηλωνόταν με το γεγονός ότι τραβούσα φωτογραφίες". Pierre Bourdieu Οι φωτογραφίες που τράβηξε ο Pierre Bourdieu κατά τη διάρκεια των εθνολογικών και...

Το πολυσήμαντο έργο του Γερμανοεβραίου φιλολόγου Έριχ Άουερμπαχ γεφυρώνει τη φιλολογία ως ιστορική μάθηση μ’ έναν γενικότερο στοχασμό για την ευρωπαϊκή λογοτεχνία και τον πολιτισμό. Το πρώτο και παλαιότερο δοκίμιο, "Ο Τζανμπαττίστα Βίκο και η ιδέα της φιλολογίας" (1936), μικρό δείγμα της μακράς και επίμονης ενασχόλησης του Άουερμπαχ με τον Ιταλό φιλόσοφο, εξετάζει τη Νέα Επιστήμη ως το πρώτο μείζον έργο της ερμηνευτικής φιλολογίας και συναρτά την αυτόνομη θεμελίωση της φιλολογικής επιστήμης με την ιστορικότητα του Βίκο. Προκειμένου να ανακαλύψει την πνευματική ιδιοσυστασία...

Ο Τζωρτζ Στάινερ, στο πρώτο του αυτό έργο, μελετά δύο αντιθετικές ιδιοσυγκρασίες, δύο ανταγωνιστικά λογοτεχνικά παραδείγματα και δύο αντικρουόμενες κοσμοθεωρίες. Στο δίλημμα Τολστόι ή Ντοστογιέφσκι, η ουδετερότητα είναι ψευδής, αν όχι αδύνατη. Το έργο του Τολστόι εντάσσεται στην επική παράδοση, ενώ η τέχνη του Ντοστογιέφσκι ανάγεται στα θεμέλια της δραματικής σύλληψης του κόσμου. Ο Στάινερ διαβάζει αντιστικτικά τα σημαντικότερα έργα των δύο Ρώσων συγγραφέων και εξετάζει συστηματικά το ιστορικό, ιδεολογικό και λογοτεχνικό τους πλαίσιο.

Βάθος είναι η φανταχτερή ασημαντολογία, η κακόγουστη επιτήδευση, τα φτηνά ευφυολογήματα, οι εκτροπές που ευτελίζουν το υψηλό ύφος. Είναι κυρίως ένα πάθος άκαιρο, χωρίς νόημα ή χωρίς μέτρο. Στο Περί βάθους, την ειρωνική αντιστροφή του Περί ύψους, ο Πόουπ στρέφει τα βέλη του στους βαρετούς και ανέμπνευστους δημιουργούς, στην ψεύτικη εμβρίθεια που κρύβεται πίσω από τη μεγαλοστομία και τη σοβαροφάνεια, στις έτοιμες συνταγές και στις ποιητικίζουσες κοινοτοπίες. Προτάσσει έναν ασυμβίβαστο κριτικό Διαφωτισμό, που έχει σήμερα ζωτική σημασία, καθώς αντιτίθεται τόσο στη συντηρητική ε...

Η σκέψη του Κορνήλιου Καστοριάδη υπό το πρίσμα της κριτικής στην τυφλή ανάπτυξη, την απεριόριστη επέκταση της παραγωγής και της κατανάλωσης. Ο Καστοριάδης έχει αφιερώσει μεγάλο μέρος του έργου του στο ερώτημα με ποιο τρόπο μπορεί η κοινότητα να επανοικειοποιηθεί τους θεσμούς της, τη δημιουργική της δύναμη και την αυτονομία της. Η μελέτη του καστοριαδικού έργου είναι σήμερα απαραίτητη, περισσότερο από ποτέ, για την ανάπτυξη μιας θεμελιώδους κριτικής στο καπιταλιστικό σύστημα. Οι κοινωνίες θεμελιώθηκαν πάνω σε αντιλήψεις που επέτρεπαν στα μέλη τους να νοηματοδοτήσουν ό,τι...

Τι είναι η αυτοδιαχείριση; Τι διδάγματα μπορούμε να αποκομίσουμε από την εμπειρία εγχειρημάτων αυτοδιαχείρισης του παρελθόντος αλλά και του παρόντος; Υπό ποιες προϋποθέσεις μπορούν τέτοιου είδους εγχειρήματα να συμβάλουν στον κοινωνικό μετασχηματισμό; Το βιβλίο αυτό αποτελεί μια μικρή αναδρομή στα εγχειρήματα αυτοδιαχείρισης, στα όρια και τις δυνατότητές τους είτε σε επαναστατικές περιόδους είτε στην πραγματικότητα των σύγχρονων αγώνων: οι εργοστασιακές επιτροπές στη Ρωσία της περιόδου 1917-1921, η Ισπανία της περιόδου 1936-1939, η Γιουγκοσλαβία των δεκαετιών του ’60 και...

Υπήρχε ο πρώτος κόσμος, ο "Βορράς", ο δεύτερος κόσμος, που αποτελούνταν από το σοβιετικό μπλοκ, και ο "τρίτος κόσμος", που περιελάμβανε τους λαούς του Νότου. Ο δεύτερος κόσμος κατέρρευσε στις αρχές της δεκαετίας του 1990 με την πτώση του τείχους του Βερολίνου. Δέκα χρόνια νωρίτερα, ο "τρίτος κόσμος" είχε βρεθεί υποτελής στις επιταγές του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ) και της Παγκόσμιας Τράπεζας (ΠΤ). Με τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008, αυτό που κλονίστηκε ήταν ο πρώτος κόσμος. Δεν μένουν πια παρά δύο βασικές κατηγορίες: μια χούφτα άνθρωποι που επωφελούνται από τον...

Η υπερπαραγωγή θεωρητικού λόγου για τη λογοτεχνία και τις γραμματολογικές σπουδές, ιδίως από τη δεκαετία του 1960 και εξής, προσέφερε μεν μεγάλη ποικιλία προσεγγίσεων, διαμόρφωσε όμως ένα τοπίο όπου δεν μπορεί κανείς να προσανατολιστεί αν αγνοεί τους βασικούς οδοδείκτες, τα κείμενα δηλαδή που αποτέλεσαν την αφετηρία των περισσότερων θεωρητικών αναζητήσεων. Το παρόν "Ανθολόγιο" του K. M. Newton αποτελεί μια συλλογή τέτοιων θεμελιωδών κειμένων: ξεκινώντας από τις συμβολές του Ρωσικού Φορμαλισμού, της Νέας Κριτικής και της Ερμηνευτικής, ο Newton παρακολουθεί την επίδραση π...

Η τομή του Πασκάλ ανάμεσα στον Θεό του Αβραάμ, του Ισαάκ και του Ιακώβ και στον Θεό των φιλοσόφων και των επιστημόνων είναι ασφαλώς στερεή και θεμελιώδης. Από τη μια, πράγματι, ο Θεός της Βίβλου, που παρεμβαίνει στην ιστορία και στη ζωή των ανθρώπων, με τον οποίο μπορείς να συνομιλήσεις, να ελπίσεις στο έλεός του ή να απελπιστείς, να αποστατήσεις και να επιστρέψεις (ή να μην επιστρέψεις) από την άλλη, ο Θεός των φιλοσόφων, δημιούργημα μιας ισχυρής διάνοιας, είτε έξω από τον Ιουδαιοχριστιανικό πολιτισμό (Αρχαία Ελλάδα) είτε εντός αυτού, συνδέεται στενά με τις ανάγκες και την...

Ο Γκύντερ Άντερς απευθύνει δύο ανοιχτές επιστολές στον Κλάους Άιχμαν, γιο του αρχιδήμιου του Άουσβιτς Άντολφ Άιχμαν, την πρώτη το 1964, στον άμεσο απόηχο της δίκης της Ιερουσαλήμ (1961) και της καταδίκης σε θάνατο του πατέρα του, και τη δεύτερη είκοσι τέσσερα χρόνια αργότερα, το 1988. Το περιεχόμενο των επιστολών δεν είναι παραμυθητικό αλλά ηθικό και πολιτικό. Τι κάνει ένας γιος στον οποίο έλαχε η ασήκωτη δυστυχία να έχει πατέρα τον Άντολφ Άιχμαν; Με ποια έννοια είμαστε όλοι παιδιά του Άιχμαν; Τι κατέστησε δυνατή τη θηριωδία του Άουσβιτς; Τι είναι αυτό που καθιστά διαρκώς δ...

Η Εκκλησία του Θεού που έγινε άνθρωπος και ως εκ τούτου συνείδηση των ανθρώπων, έχει τη διπλή αποστολή να ασκεί κριτική και να εμπνέει, να μάχεται τα είδωλα, να εμπνέει τη δημιουργία της ζωής, της δικαιοσύνης και της ομορφιάς. Λόγος γυμνός συχνά λοιδωρούμενος, χωρίς άλλη δύναμη εκτός από τη συνάντηση με τη μυστική προσδοκία του ανθρώπου, αφού "κάθε άνθρωπος" είναι πλασμένος κατ' εικόνα Θεού. Διότι "η Εκκλησία είναι η καρδιά του κόσμου, ακόμα κι αν ο κόσμος αγνοεί την καρδιά του".