Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Στoν παρόντα τόμο δημοσιεύονται τρία σημαντικά αρχειακά τεκμήρια για την ιστορία της Κέρκυρας, τα οποία αφορούν το πρώτο μισό του 17ου αιώνα, περίοδο ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα για το νησί, έπειτα από τις καταστροφές που είχε υποστεί τα προηγούμενα, με τις δύο τουρκικές πολιορκίες το 1537 και το 1571, αλλά και τις καθοριστικές αλλαγές που επέφεραν λίγο αργότερα στον αστικό και περιαστικό χώρο η κατασκευή του νέου φρουρίου και η τείχιση της πόλης. Πρόκειται για την απογραφή των ναών και μονών που διενεργήθηκε τον Ιούλιο του 1635, τον κατάλογο ναών της Βόρειας και Μέσης Κέρκυρας,...

Στο αρχείο της μονής Πλατυτέρας Κερκύρας, φυλάσσονται οι επιστολές του ιδρυτή και ηγουμένου της μονής ιερομονάχου Χρύσανθου Συρόπουλου, με μέλη της οικογένειας Δελλαδέτσιμα της Κεφαλονιάς, οι οποίες καλύπτουν το χρονικό διάστημα από το 1755 έως το 1773. Στη μελέτη αυτή επιχειρείται η συστηματική παρουσίαση του περιεχομένου των επιστολών. Παρότι περιορισμένες ως προς τους παραλήπτες, οι επιστολές έχουν εξαιρετικό ενδιαφέρον, αφού σκιαγραφούν το πορτρέτο ενός σημαντικού προσώπου για τα μοναστικά πράγματα του ιονίου χώρου. Μέσα σ' αυτές καταγράφεται η θεολογική του σκέψη και...

Στην Κέρκυρα, κτήση βενετική, λειτουργούσε από τα μέσα του 17ου αιώνα το Αρχείο των Γενικών Προβλεπτών, βενετών αξιωματούχων εκπροσώπων της Γαληνότατης (Archivio degli Atti Generalizi ή Archivio Generalizio). Το Αρχείο αυτό, μετά την κατάλυση της βενετικής Δημοκρατίας, παρέμεινε στην Κέρκυρα και η παρουσία του μαρτυρείται έως τα πρώτα χρόνια μετά την Ένωση των νησιών του Ιονίου με την Ελλάδα. Στη μελέτη αυτή περιγράφεται η ίδρυση, η λειτουργία και το περιεχόμενο του Αρχείου, με βάση ανέκδοτο υλικό αποκείμενο στο Κρατικό Αρχείο της Βενετίας, και αναζητούνται τα ίχνη του,...

Ο ναός της Οδηγήτριας, στο χωριό Αγραφοί της βόρειας Κέρκυρας, σήμερα ενοριακός ναός του χωριού, έχει μακρά ιστορία, η αρχή της οποίας ανάγεται στον 13ο αιώνα. Στην παρούσα μελέτη εξετάζονται οι παλαιότερες πληροφορίες που αφορούν τον ναό, οι οποίες χρονολογούνται στα έτη 1286, 1400 και 1401 αντίστοιχα, η οργάνωση των κτητόρων του στην μορφή της αδελφότητας, η μετατροπή του ναού σε μοναστήρι κατά τα μέσα του 18ου αιώνα και η λειτουργία του για έναν περίπου αιώνα, η ένταξη του ναού στο ενοριακό πλέγμα της τοπικής εκκλησίας, η αρχιτεκτονική του μνημείου και η εικονογράφησή...

Το μουσικό χειρόγραφο αρ. 31 του κερκυραϊκού μοναστηριού της Πλατυτέρας περιέχει ελληνικούς και λατινικούς ύμνους καθώς και ευαγγελικά κείμενα που αναφέρονται στο Θείο Πάθος. Όλα τα κείμενα είναι γραμμένα στην ελληνική γλώσσα, αφού ακόμα και για τους λατινικούς ύμνους έχει χρησιμοποιηθεί το ελληνικό αλφάβητο. Τα μουσικά κομμάτια του χειρογράφου προορίζονταν για τετράφωνη χορωδία, της οποίας οι φωνές δηλώνονται ως "μπάσο, τενόρε, άλτο, σοβράνο". Στο χειρόγραφο καταγράφεται το μέλος της μίας φωνής, του "τενόρε". Επιπλέον, στην αρχή του χειρογράφου δίνεται η τονική βάση για τ...

Η ιστορία της μονής Πλατυτέρας ξεκινά τον 18ο αιώνα. Η ίδρυσή της συνδέεται με τον Λευκαδίτη ιερομόναχο Χρύσανθο Συρόπουλο. Η Βιβλιοθήκη της μονής είναι η μεγαλύτερη γνωστή μοναστηριακή Βιβλιοθήκη στον κερκυραϊκό χώρο. Περιέχει 91 χειρόγραφα στα οποία περιλαμβάνονται και οι φυλλάδες και τα σπαράγματα τα οποία εντοπίστηκαν στο μοναστήρι. Επίσης περιέχει μία αξιόλογη συλλογή έντυπων βιβλίων, 1100 αντίτυπα, που τυπώθηκαν από τον 15ο έως και τον 19ο αιώνα. Τα χειρόγραφα είναι όλα μεταβυζαντινά και χάρτινα. Στη Βιβλιοθήκη βρέθηκε μόνο ένα περγαμηνό φύλλο με χρυσοστομικό κείμε...

Με τούτη την εργασία δεν επιχειρείται η συνεξέταση δύο διαφορετικών πραγμάτων. Τα επιμέρους στοιχεία του τίτλου εκφράζουν τα κύρια χαρακτηριστικά της μίας και της αυτής πραγματικότητας, η οποία, έχοντας ως κυρίαρχο και θεμελιώδες στοιχείο της τον ναό, εκφράζεται ως προς τα πρόσωπα που την αποτελούν με τη μορφή της αδελφότητας. Στην εργασία επιχειρείται η συστηματική εξέταση του θεσμού των αδελφοτήτων - που αποτελεί την κύρια μορφή θρησκευτικής συσσωμάτωσης στον ξενοκρατούμενο επτανησιακό χώρο -στην κερκυραϊκή του εκδοχή και σε όλη τη διάρκεια της ύπαρξής του, από τότε δηλαδ...

Ο Σπύρος Καρύδης εκδίδει εδώ τα κατάλοιπα ενός σημαντικού συμβολαιογράφου της ιδιαίτερης πατρίδας του, της Κέρκυρας. Όπως επισημαίνει ο συγγραφέας, τα νοταριακά κατάστιχα αποτελούν ανεκτίμητη πηγή πληροφοριών για την ιστορία ενός τόπου. Σε αυτά περιέχονται πληροφορίες για την καθημερινή ζωή των κατοίκων, το ισχύον (θεσμοθετημένο και εθιμικό) δίκαιο, για τις εμπορικές και οικονομικές δραστηριότητες, για την οργάνωση και διαχείριση εκκλησιών και μοναστηριών, και αποθησαυρίζονται γλωσσικά μνημεία, επώνυμα, παρώνυμα και τοπωνύμια. Ο Θεόδωρος Βρανιανίτης (ή Βραγιανίτης ή Βραγανι...