Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Με το βιβλίο "Τρεις ποιητικοί κύκλοι" της Άννας Αχμάτοβα συνεχίζεται η παρουσίαση εμβληματικών μορφών της ρωσικής ποίησης στη σειρά "Βόρειο Σέλας" των εκδόσεων S@mizdat. Τρεις ποιητικοί κύκλοι, γραμμένοι σε διαφορετικές εποχές. "Τα μυστικά της τέχνης" "Στην ακροθαλασσιά" "Στης γης τους δρόμους" Η Άννα Αχμάτοβα σε μερικές από τις καλύτερες ποιητικές της στιγμές, σε τρεις ποιητικούς κύκλους που μεταφράζονται για πρώτη φορά στα ελληνικά. Κάθε ποιητικός κύκλος είναι αφιερωμένος και σε διαφορετικό θέμα. Όλοι όμως συνδέονται μεταξύ τους με ένα αόρατο νήμα, παρουσιάζον...

"Ετος 1914: ο εικοστός αιώνας διανύει ήδη τη δεύτερη δεκαετία του. Η Ρωσία παραμένει αυτοκρατορία, ενώ σύμφωνα με όλες οι ενδείξεις ένας πόλεμος βρίσκεται προ των πυλών. Είναι τα χρόνια του Στραβίνσκι και του Ντιαγκίλεφ, του Μέγερχολντ, του Σαλιάπιν και του Μπλοκ. Η Αχμάτοβα είναι 25 χρόνων. Έχει κιόλας παντρευτεί τον Νικολάι Γκουμιλιόφ και περνάει το καλοκαίρι της στο κτήμα της πεθεράς της, στο χωριό Σλέπνεβο, βόρεια της Μόσχας. Στο ενεργητικό της έχει δύο ποιητικές συλλογές (Εσπέρα 1912, Ροζάρι 1914) και έχει κερδίσει επάξια μια θέση μεταξύ των νέων δημιουργών της Αγία...

Η ποιητική συλλογή της Άννας Αχμάτοβα "Ροζάριο" γράφτηκε παραμονές του Α' Παγκοσμίου Πολέμου. Πρόκειται για μια σπουδή πάνω στον έρωτα και την απώλεια. Ο μεστός νοημάτων λόγος της δεν αποκαλύπτει επ' ουδενί πως η ποιήτρια ήταν μόλις 24 ετών, όταν πρωτοδημοσιεύθηκαν και της εξασφάλισαν μια ζηλευτή θέση στο πάνθεον των μεγάλων ποιητών του 20ού αιώνα. Στα Προλεγόμενα δημοσιεύεται η Κριτική του Νικολάι Γκουμιλιόφ πάνω στο έργο της, ο οποίος ήταν ο πρώτος της σύζυγος και πατέρας του μονάκριβου παιδιού τους, του Λεβ Γκουμιλιόφ. Η έκδοση συνοδεύεται από σκίτσα της Άννας Αχμά...

Ρέκβιεμ για ένα λαό που στενάζει κάτω από το ζυγό του δυνάστη. Ρέκβιεμ, ένας ύμνος στον άνθρωπο, που μέσα στη δίνη της ιστορίας επιμένει να αντιστέκεται και να νικάει. Ρέκβιεμ, ένα ποίημα σ' εκείνους που κατέβαλαν το τίμημα της ελευθερίας, της αξιοπρέπειας, της ελπίδας. Ρέκβιεμ, μια μεταγραφή άφατων συναισθημάτων. Ρέκβιεμ, η μυστική συνταγή του νόστου. Ρέκβιεμ, ο καθοδηγητικός ρόλος της μνήμης στη ζωή των ανθρώπων και των κοινωνιών. Ρέκβιεμ, η κραυγή των θυμάτων, η συγχώρεση των θυμάτων, η σιωπή μετά τον διάλογο με την τρέλα των θυτών.

Στη Ρωσία στα τέλη της δεκαετίας του '30, ένας από τα εκατομμύρια των αθώων που συλλαμβάνονταν και αγνοούνταν σε μπουντρούμια και στρατόπεδα, είναι και ο γιος της Άννας Αχμάτοβα, μιας από τις μεγαλύτερες Ρωσίδες ποιήτριες του 20ού αιώνα. Τότε λοιπόν εκείνη συνθέτει ποιήματα που δεν τολμάει να τα εμπιστευτεί στο χαρτί: έμπιστοι φίλοι τα αποστηθίζουν και τα απαγγέλλουν σταθερά, επί χρόνια, για να μην τα ξεχάσουν. Ξορκίζοντας την προσωπική της τραγωδία, η Αχμάτοβα μιλάει στο όνομα όλων των θυμάτων, καθώς και όλων των γυναικών που, όπως εκείνη, έκαναν ουρά για εβδομάδες κ...

Με τα ποιήματα της Άννας Αχμάτοβα, τη γνωστότερη ποιητική της συλλογή "Ρέκβιεμ", τη μνημειώδη ποιητική σύνθεση "Ποίημα δίχως Ήρωα" και τις "Ελεγείες του Βορρά" κάνει την εμφάνισή της στην αγορά η φιλόδοξη νέα σειρά των εκδόσεων Μικρή Άρκτος. Η απόδοση, το γύρισμα των ποιημάτων στη γλώσσα μας έγινε από τον ποιητή Γιάννη Αντιόχου, ο οποίος βασίστηκε σε αγγλικές και γερμανικές μεταφράσεις του έργου μιας από τις μεγαλύτερες φωνές του 20ού αιώνα.

Στα χρόνια της τρομερής εξουσίας του Γιεχόβ, πέρασα δεκαεφτά μήνες κάνοντας ουρά στις φυλακές του Λένινγκραντ. Μια μέρα, κάποιος μ’ αναγνώρισε. Τότε, η γυναίκα με τα μπλάβα χείλια που στεκόταν πίσω μου και που σίγουρα ποτέ δεν θα ’χε ακούσει τ’ όνομά μου, βγήκε απ’ τον λήθαργο που όλοι είμαστε βυθισμένοι και μου ψιθύρισε στ’ αυτί (εκεί όλοι μιλούσαμε ψιθυριστά): "Κι αυτό μπορείτε να το περιγράψετε;" Είπα: "Μπορώ". Τότε, κάτι σαν χαμόγελο γλίστρησε πάνω σ’ αυτό που κάποτε ήταν το πρόσωπό της. Όχι, δεν ήμουνα κάτω από ξένον ουρανό ούτε και με προστάτευαν ξένα φτερά. Με το λαό...

Είκοσι ολόκληρα χρόνια έγραφε το "Ποίημα δίχως ήρωα" η Άννα Αχμάτοβα. Είκοσι ολόκληρα χρόνια η ποιήτρια στροβιλιζόταν στους σιγανούς ανέμους της ψυχικής ενδοχώρας. Είκοσι ολόκληρα χρόνια εγκαταβίωνε στον κόσμο της ζωντανής μνήμης και της νεφελώδους ανάμνησης. Το "Ποίημα δίχως ήρωα" είναι, κατά την ίδια την Αχμάτοβα, "μία κοσμηματοθήκη με τριπλό πάτο". Είναι ένα ποίημα τριών επιπέδων. Το πρώτο επίπεδο είναι η συνάντηση με το παρελθόν, ο θρήνος των νεκρών. Μία νύχτα μαγική η ηρωίδα καλεί τις "γλυκές σκιές" και τότε στη σκηνή εμφανίζονται οι βασικοί συντελεστές μιας νύχτας...

Και εγέλασεν ο Θεός ζ΄, χα, χα, χα, χα, χα, χα, χα. Γελάσαντος δε του Θεού εγεννήθησαν Θεοί ζ΄, οίτινες τον κόσμο περιέχουσιν... Καγχάσαντος πρώτον πρώτον αυτού εφάνη φως αυγή, και διηύγασεν τα πάντα· εγένετο δε Θεός επί του κόσμου και του πορός·... Εκάγχασε δε β΄ ην πάντα ύδωρ. Ακούσασα η γη ήχους εξεβόησε και εκύρτανεν, και εγένετο το ύδωρ τριμερές εφάνη Θεός, ετάγη επί της αβύσσου... Βουλευομένου δε το γ΄ καγχάσαι, εφάνησαν... εκλήθη Ερμής... Εκάγχασε το τέταρτον ο Θεός και εφάνη γέννα κρατούσα σποράν... Εγέλασε το πέμπτον... και εφάνη Μοίρα κρατούσα ζυγόν, μ...

Όταν οι άγγελοι περπατούν, τα πιο πεζά περιστατικά θυμίζουν θρύλους και παραμύθια. Οι πιο συνηθισμένοι άνθρωποι αποκαλύπτουν μια άλλη τους πλευρά, αλλόκοτη και μυστική. Ο καιρός είναι πάντα φθινόπωρο. Το καλοκαίρι ακόμα δεν έχει φύγει. Η άνοιξη στέλνει απ' την αντίπερα όχθη τις σκληρές της αντανακλάσεις. Το αγρίμι του χειμώνα λουφάζει κρυμμένο στα μελαγχολικά σύννεφα. Οι λακκούβες των δρόμων με το μαύρο νερό καθρεφτίζουν κοπάδια σπάνιων πουλιών. Όλα μετέωρα, ακολουθούν τους ρυθμούς ενός απλού κι απόκοσμου βηματισμού. Στα πάρκα κυκλοφορούν ολομόναχες οι σιλουέτες των ίσκιων....

Όταν οι άγγελοι περπατούν, τα πιο πεζά περιστατικά θυμίζουν θρύλους και παραμύθια. Οι πιο συνηθισμένοι άνθρωποι αποκαλύπτουν μια άλλη τους πλευρά, αλλόκοτη και μυστική. Ο καιρός είναι πάντα φθινόπωρο. Το καλοκαίρι ακόμα δεν έχει φύγει. Η άνοιξη στέλνει απ' την αντίπερα όχθη τις σκληρές της αντανακλάσεις. Το αγρίμι του χειμώνα λουφάζει κρυμμένο στα μελαγχολικά σύννεφα. Οι λακκούβες των δρόμων με το μαύρο νερό καθρεφτίζουν κοπάδια σπάνιων πουλιών. Όλα μετέωρα, ακολουθούν τους ρυθμούς ενός απλού κι απόκοσμου βηματισμού. Στα πάρκα κυκλοφορούν ολομόναχες οι σιλουέτες των ίσκιων....

Μεταφράσεις ποιημάτων των Χόρχε Λουίς Μπόρχες, Ρόμπερτ Φρόστ, Μάσσιμο Μπεττελόνι, Άννα Αχμάτοβα, Ρίτσαρντ Μπερενγκάρτεν, Ντέηβιντ Ρίκς, Γουίλλιαμ Μπάτλερ Γέητς, Τζιάκομο Λεοπάρντι, Ιόσιφ Μπρόντσκι, Αμίρ Ορ.

Ποίηση δεν είναι ό,τι χάνεται στη μετάφραση, όπως έχει λεχθεί. Και στη γλώσσα του πρωτοτύπου και στην αλλοδαπή έχουμε ένα ποίημα [...]. Θεωρώ αυτονόητη την ιδιοτροπία των ανθολογιών. [...] Προσπάθησα να συνδυάσω ποίηση και μετάφραση. (από τον πρόλογο) Η Μαρία Λαϊνά ανθολογεί μεταφράσεις ποιημάτων 111 σημαντικών ποιητών του 20ου αιώνα. Στην ανθολογία αυτή παρουσιάζειαι η "συνομιλία" του Άρη Αλεξάνδρου με την Άννα Αχμάτοβα, του Κλείτου Κύρου με τον Γκιγιώμ Απολλιναίρ, του Νίκου Σπανιά με τον Βαλερύ Λαρμπώ, του Γιώργου Σεφέρη με τον Έζρα Πάουντ, του Φ. Δ. Δρακονταειδή με...

Η Anna Akhmatova συγκαταλέγεται ανάμεσα στους μεγαλύτερους Ρώσους ποιητές. Εκτός από ποίηση, έγραψε πεζά -κυρίως απομνημονεύματα και κριτικά έργα- καθώς και σημαντικά δοκίμια για τον Αλεξάντρ Πούσκιν. Μετάφρασε επίσης ιταλική, γαλλική, αρμενική και κορεάτικη ποίηση. Στη διάρκεια της ζωής της η Akhmatova έζησε δύο διαφορετικές όψεις της Ρωσίας -την προεπαναστατική και τη.Σοβιετική-, αλλά με τους στίχους της διαφύλαξε την κλασική ρωσική παράδοση από διάφορες επιθέσεις, τόσο λογοτεχνικές όσο και πολιτικές. Η Anna Akhmatova με την ιδιαίτερη ομορφιά της -"μελαχρινή, λεπτή και ευ...

Έγραψε ο αείμνηστος Δημήτρης Μαρωνίτης "Συνεχίζω το πασχαλινό Μονοτονικό που προνοούσε για την επόμενη αποφράδα μέρα. Αφορμή ένα βιβλίο-ντοκουμέντο της εποχής εκείνης που αποφάσισα να το υπενθυμίσω παραλλάσσοντας τον δάνειο τίτλο του: Ο φόβος της ελευθερίας της περασμένης Κυριακής έγινε σήμερα Ο φόβος του χρόνου - γιατί και πώς ελπίζω να φανεί στη συνέχεια. Προς υποστήριξη της παραλλαγής, αντιγράφω ένα λίγο-πολύ ομόθεμο ποίημα της αξεπέραστης Άννας Αχμάτοβα. Μεταφρασμένο άψογα από τον Δημήτρη Β. Τριανταφυλλίδη, μαζί με άλλα δεκατέσσερα της συλλογής "Ανθίζει η αγριοτριανταφυ...

Η Ρωσία του Ντοστογιέφσκι. Το φεγγάρι μισοκρυμμένο στο καμπαναριό. Γεμίζουν οι ταβέρνες, πετούν οι άμαξες, πενταώροφα θηρία ξεφυτρώνουν στην Γκαρόχοβαγια, κοντά στη Ζνάμενιγια, στο Σμόλνι. Παντού σχολές χορού, οι επιγραφές των αργυραμοιβών και δίπλα: Ενριέτ, Μπαζίλ, Αντρέ κι εξαίσια φέρετρα: Σουμίλοβ ο πρεσβύτερος. Εξάλλου η πόλη λίγο έχει αλλάξει. Όχι μονάχα εγώ, μα και άλλοι το πρόσεξαν πως γίνεται κάποιες φορές να μοιάζει παλιά λιθογραφία, όχι πρώτης τάξεως, μα ολότελα ευπρεπή, θα 'λεγα, της δεκαετίας του εβδομήντα. Τον χειμώνα ιδιαίτερα, πριν την αυγή ή μ...