Κόντογλου Φώτης 1895-1965
Kóntoglou Fótis N.
Γεννημένος στο Αϊβαλί της Μικράς Ασίας το 1895, ο Κόντογλου αναδείχθηκε σε έναν από τους κορυφαίους Έλληνες ζωγράφους και πνευματικούς δημιουργούς του 20ού αιώνα. Νέος ταξίδεψε σε πολλές χώρες της Ευρώπης, όπου γνώρισε και σπούδασε τη "δυτική" λεγόμενη ζωγραφική, αλλά τελικά αφιερώθηκε στη βυζαντινή τέχνη και ιδιαίτερα στην αγιογραφία, που γνώρισε σε βάθος όταν επισκέφθηκε το Άγιον Όρος, το 1923. Μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή εγκαταστάθηκε στην Αθήνα, στη συνοικία Κυπριάδου, σ' ένα σπίτι που διατηρείται σήμερα ως μνημείο από την κόρη του και τον γαμπρό του. Φιλοτέχνησε πολλές φορητές εικόνες, εικονογράφησε εκκλησίες της Αθήνας, που σήμερα θεωρούνται μνημεία της βυζαντινής αγιογράφησης, συντήρησε τις τοιχογραφίες του Μυστρά, εξέδωσε το βιβλίο "'Εκφρασις της Ορθόδοξης Αγιογραφίας", έργο ιστορικής σημασίας για τη διατήρηση της βυζαντινής αγιογραφίας, ενώ ανάμεσα στις σημαντικότερες δημιουργίες του συγκαταλέγονται η διακόσμηση μιας αίθουσας του Δημαρχείου Αθηνών και οι τοιχογραφίες του σπιτιού του με την τεχνοτροπία του fresco. Κοντά του μαθήτευσαν μεγάλοι Έλληνες ζωγράφοι, όπως ο Τσαρούχης και ο Εγγονόπουλος. Τα έργα του, που έχουν εκτεθεί σε μεγάλες εκθέσεις του εσωτερικού και του εξωτερικού, βρίσκονται σήμερα σε μουσεία, πινακοθήκες και ιδιωτικές συλλογές. Παράλληλα, ο Κόντογλου υπήρξε προικισμένος συγγραφέας, υπέρμαχος της Ορθοδοξίας και της ελληνικής παράδοσης, λάτρης της ελληνικής φύσης και μέγας Θαλασσογράφος. Αυτά τα θέματα πραγματεύεται στα βιβλία του και σε πάνω από τρεις χιλιάδες άρθρα του, δημοσιευμένα σε εφημερίδες και περιοδικά. Με ζέση, γνώση, δυνατό λόγο, μα πάνω απ' όλα με μεγάλη καρδιά. Για το σύνολο της προσφοράς του στα ελληνικά γράμματα και την τέχνη βραβεύτηκε από το κράτος και την Ακαδημία Αθηνών. Πέθανε το 1965 στην Αθήνα.
Για τον Σκαρίμπα
Συλλογικό έργο
Αιγαίον (1994)
[...] Στο ανθολόγιο της παρούσας έκδοσης περιλαμβάνονται κείμενα κριτικής, κυρίως αποσπάσματα βιβλιοκρισιών, άλλα και άρθρων γενικότερου ενδιαφέροντος, από την πρώτη εμφάνιση του Σκαρίμπα μέχρι σήμερα. Τα κριτήρια της ανθολόγησης δεν είναι προσωποκεντρικά. Στόχος υπήρξε να εκπροσωπηθεί η πολυφωνία που χαρακτηρίζει την αντιμετώπιση του έργου του συγγραφέα και να συμπεριληφθούν όσα κείμενα θίγουν ή θέτουν θεωρητικά προβλήματα σε σχέση με το έργο του. Επίσης, έγινε προσπάθεια να τηρηθεί, κατά το δυνατόν, κάποια ισορροπία όσον αφορά το γεωγραφικό στίγμα της κριτικής, άλλα και,...
Οι παραβολές του Κυρίου
Αποστολική Διακονία της Εκκλησίας της Ελλάδος (1998)
Τα πορτραίτα του Φαγιούμ και η γενιά του '30 στην αναζήτηση της ελληνικότητας
Μουσείο Μπενάκη (1998)
Ο κατάλογος αυτός από την έκθεση του Μουσείου Μπενάκη, με τίτλο "Τα πορτραίτα του Φαγιούμ και η γενιά του '30 στην αναζήτηση της ελληνικότητας", περιέχει έργα καλλιτεχνών όπως ο Πικιώνης, ο Κόντογλου, ο Χατζηκυριάκος-Γκίκας, ο Νίκος Νικολάου, ο Εγγονόπουλος, ο Τσαρούχης, ο Μαυροϊδής, ο Πάππας και ο Μόραλης. Καλλιτέχνες που επηρεάστηκαν από τα πορτραίτα του Φαγιούμ εκτίθενται, δείχνοντας τη συνάντηση της τέχνης αυτής με το ελληνικό στοιχείο.
Ανθολογία λογοτεχνικών κειμένων για το Άγιον Όρος
Συλλογικό έργο
Ιωλκός (2000)
[...] Κατά την ανθολόγηση καταβλήθηκε προσπάθεια, ώστε να καλυφθεί σφαιρικά η καθημερινή, η λατρευτική ζωή, το περιβάλλον, οι συνήθειες, τα "άνθη" που βλάστησαν στην αθωνική Έρημο. Επιχειρήθηκε γλωσσική ενοποίηση και συγχρονισμός με τη σύγχρονη γλωσσική αντίληψη, διατηρήθηκαν όμως οι ιδιοτυπίες που εκφράζουν και το ύφος των συγγραφέων, όπως π.χ. του Νίκου Καζαντζάκη (μάχονταν αντί μαχόταν στο τρίτο πρόσωπο του ενικού στον Παρατατικό χρόνο και μαχόντουσαν στο τρίτο του πληθυντικού). Διορθώθηκαν σιωπηρά αβλεπτήματα ή λάθη οφειλόμενων σε άγνοια των αγιορείτικων δεδομένων. Σ...