Ματθιόπουλος Ευγένιος Δ.
Matthiópoulos Evgénios D.
Ο Ευγένιος Δ. Ματθιόπουλος διδάσκει Ιστορία της Τέχνης με τη βαθμίδα του Καθηγητή στο Τμήμα Ιστορίας-Αρχαιολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κρήτης. Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1959. Σπούδασε ζωγραφική στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών της Αθήνας (1977-1988), και έκανε μεταπτυχιακές σπουδές ιστορίας της τέχνης και αισθητικής στο Πανεπιστήμιο Paris I - Pantheon-Sorbonne (1983-1987). Το 1997, υποστήριξε τη διδακτορική του διατριβή στο Τμήμα Ιστορίας - Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης, με θέμα τη "Συμμετοχή της Ελλάδας στην Μπιεννάλε της Βενετίας, 1934-1940". Είχε την ευθύνη της επιστημονικής επιμέλειας και σύνταξης του "Λεξικού Ελλήνων Καλλιτεχνών", εκδόσεις Μέλισσα, Αθήνα, 1997-2000. Έχει δημοσιεύσει 4 βιβλία και περισσότερα από 40 άρθρα σε συλλογικούς τόμους, καταλόγους εκθέσεων, πρακτικά συνεδρίων και επιστημονικά περιοδικά. Τα ερευνητικά του ενδιαφέρονται προσανατολίζονται στην Ιστορία της Τέχνης στην Ελλάδα του 19ου και του 20ού αιώνα, και εστιάζονται κυρίως στην παρέμβαση του Κράτους και τον ρόλο των θεσμών στον χώρο της τέχνης, καθώς και των μηχανισμών πρόσληψης της νεωτερικής τέχνης, τόσο στο πεδίο της καλλιτεχνικής παραγωγής όσο και στα πεδία της ιδεολογίας, της αισθητικής, της θεωρίας της τέχνης και της τεχνοκριτικής.
Ματαρόα, 1945
Συλλογικό έργο
Ασίνη (2018)
Πολλοί από τους Έλληνες που ταξίδεψαν τον Δεκέμβριο του '45 στο Παρίσι δεν έγιναν γνωστοί με το έργο τους ή τη δράση τους, και για κάποιους γνωρίζουμε ελάχιστα. Αλλά ήταν αρκετοί εκείνοι που διέπρεψαν στη Γαλλία, στην Ελλάδα και σε όλο τον κόσμο, αλλάζοντας με τα έργα τους την πορεία της σκέψης, των γραμμάτων, των τεχνών και των επιστημών. Μετά από καιρό, με τη Μεταπολίτευση, όταν επέστρεψαν και οι τελευταίοι που δίσταζαν τα προηγούμενα χρόνια, καλλιεργήθηκε ένας μύθος: εκείνος μιας γενιάς που ταξίδεψε με ένα εξίσου μυθικό και λίγο εξωτικό πλοίο, το Ματαρόα, σε έναν κόσμο δ...
Νίκος Εγγονόπουλος: Ο ζωγράφος και ο ποιητής
Συλλογικό έργο
Μουσείο Μπενάκη (2010)
Περιέχονται τα κείμενα: Ο Νικόλαος Μουτσόπουλος για τον Νίκο Εγγονόπουλο (τη συνέντευξη πήρε ο Λευτέρης Ξανθόπουλος) Ο Νάνος Βαλαωρίτης για τον Εγγονόπουλο (τη συνέντευξη πήρε ο Λευτέρης Ξανθόπουλος) Α': Ο ζωγράφος Νίκος Εγγονόπουλος - Wieland Schmied, "Ανάμεσα στον υπερρεαλισμό και το Βυζάντιο, στο θέατρο και το φολκόρ: σκέψεις για τον Νίκο Εγγονόπουλο". - Νίκη Λοϊζίδη, "Το χιούμορ ως μηχανισμός υπέρβασης της "έξαλλης ελληνολατρίας" του Νίκου Εγγονόπουλου" - Νίκος Δασκαλοθανάσης, "Ο Εγγονόπουλος σουρεαλιστής;" - Σωτήρης Σόρογκας, "Ο Εγγονόπουλος και η παράδοση"...
Προσεγγίσεις της καλλιτεχνικής δημιουργίας από την Αναγέννηση έως τις μέρες μας
Συλλογικό έργο
Νεφέλη (2008)
Στο Α΄ Συνέδριο των Ελλήνων Ιστορικών Τέχνης, ο Νίκος Χατζηνικολάου είχε θέσει ένα ερώτημα -οντολογικού όσο και ακαδημαϊκού/θεσµικού χαρακτήρα- το οποίο είχε εύλογα συνδέσει με το πρόβλημα "ταυτότητας" των ελλήνων ιστορικών της τέχνης. Όπως ο ίδιος αναφέρει, εκ των υστέρων διεπίστωσε ότι το ερώτημα "Ποιοι είµαστε, πού βρισκόμαστε και ποια προοπτική έχουμε" αποτελούσε (όλως τυχαίως) παράφραση του γνωστού έργου του Gauguin Από πού ερχόμαστε; Τι είμαστε; Πού πηγαίνουµε; και κατά συνέπεια η σύνθεση αυτή θα μπορούσε, τουλάχιστον εν μέρει, να προταθεί για έµβληµα του Α΄ Συνεδρίου...
Στέρης
Συλλογικό έργο
Μουσείο Μπενάκη (2008)
[...] Μέσα σ' έναν τέτοιο περίπου κύκλο με πιεστικούς υπαρξιακούς προβληματισμούς, ανακάλυψα και τον Γεράσιμο Στέρη χάρη στα "18 Κριτικά άρθρα γύρω από μια έκθεση" (Αθήνα, 1931) που κυκλοφόρησαν αμέσως μετά την καταπελτική κατηγορία του τότε διευθυντή της Εθνικής Πινακοθήκης. Στην πολύτιμη αυτή έκδοση, την οποία μου υπέδειξε η Σέμνη Καρούζου, βρίσκονται συγκεντρωμένα τα κείμενα όσων ανέλαβαν συσπειρωμένοι την υπεράσπιση του ζωγράφου κατά την εκδίκαση του εικαστικού του ιδιώματος στο "δικαστήριο" της καθεστηκυίας τεχνοκριτικής. Ανάμεσά τους ήταν ο Δημήτρης Πικιώνης και ο Λίν...
Το βλέμμα του χρόνου. Ιστορίες εικόνων
Συλλογικό έργο
Μουσείο Μπενάκη (2009)
H έκθεση παρουσιάζει έργα έξι σύγχρονων Ελλήνων ζωγράφων από τη Συλλογή του Σωτήρη Φέλιου. Πρόκειται για χαρακτηριστικά έργα του Στέφανου Δασκαλάκη, του Τάσου Μαντζαβίνου, του Χρήστου Μποκόρου, του Κώστα Παπανικολάου, του Γιώργου Ρόρρη και του Εδουάρδου Σακαγιάν, τα οποία έχουν φιλοτεχνηθεί από το 1990 και μετά. Περιέχονται τα κείμενα: - Αιμιλία Γερουολάνου, "πρόλογος" - Σωτήρης Φέλιος, "Συνομολόγηση της ομορφιάς" - Ειρήνη Οράτη, "Διαφορετικές όψεις μιας άλλης ταυτότητας" - Λίνα Τσίκουτα - Δεϊμέζη, "Η Συλλογή Σωτήρη Φέλιου. Ένα hommage στη σύγχρονη ελληνική παραστατ...
Φυλετικές θεωρίες στην Ελλάδα
Παπαταξιάρχης Ευθύμιος
Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης (2017)
Ξαφνιαζόμαστε τα τελευταία χρόνια όποτε συνειδητοποιούμε την απήχηση που εξακολουθούν να έχουν σε ολοένα και περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες οι φυλετικές θεωρίες και οι ρατσιστικές αντιλήψεις. Οι ιδέες που ταξινομούν τις ανθρώπινες ομάδες σε φυλές σύμφωνα με τα εξωτερικά τους φυσικά χαρακτηριστικά, και τις ιεραρχούν ανάγοντας τα χαρακτηριστικά αυτά σε διανοητική ικανότητα, πολιτισμικό επίπεδο και κοινωνική οργάνωση, είναι προϊόν του ευρωπαϊκού Διαφωτισμού και της ευρωπαϊκής αποικιοκρατίας. Στη Δύση, επί έναν περίπου αιώνα, αποτέλεσαν απολύτως αποδεκτές και έγκυρες επιστημονικ...
Φυλετικές θεωρίες στην Ελλάδα
Παπαταξιάρχης Ευθύμιος
Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης (2017)
Ξαφνιαζόμαστε τα τελευταία χρόνια όποτε συνειδητοποιούμε την απήχηση που εξακολουθούν να έχουν σε ολοένα και περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες οι φυλετικές θεωρίες και οι ρατσιστικές αντιλήψεις. Οι ιδέες που ταξινομούν τις ανθρώπινες ομάδες σε φυλές σύμφωνα με τα εξωτερικά τους φυσικά χαρακτηριστικά, και τις ιεραρχούν ανάγοντας τα χαρακτηριστικά αυτά σε διανοητική ικανότητα, πολιτισμικό επίπεδο και κοινωνική οργάνωση, είναι προϊόν του ευρωπαϊκού Διαφωτισμού και της ευρωπαϊκής αποικιοκρατίας. Στη Δύση, επί έναν περίπου αιώνα, αποτέλεσαν απολύτως αποδεκτές και έγκυρες επιστημονικ...
Χρήσεις της γλώσσας
Συλλογικό έργο
Σχολή Μωραΐτη. Εταιρεία Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας (2005)
[...] Εμείς ξέρουμε ότι οι χρήσεις της γλώσσας, μαζί με τις χρήσεις της ιστορίας, συνιστούν κεντρικό εργαλείο για την παραγωγή ιδεολογιών και τη διαμόρφωση κοινωνικών και επέκεινα πολιτικών μηχανισμών ελέγχου και προσανατολισμού της παραγόμενης γνώσης. Ακριβώς γι' αυτό έχουμε επισημάνει ότι αίτημα του Συμποσίου μας είναι η κοινωνική διάσταση των χρήσεων της γλώσσας στους διάφορους ή σε διάφορους τομείς του δημόσιου βίου, οι λόγοι δηλαδή των χρήσεων. [...] (από την προσφώνηση του Βασίλη Κρεμμυδά)