Μηλιώνης Χριστόφορος 1932-2017
Miliónis Christóforos
Ο Χριστόφορος Μηλιώνης (1932-2017) γεννήθηκε στο Περιστέρι Πωγωνίου του νομού Ιωαννίνων. Φοίτησε στη Ζωσιμαία Σχολή και σπούδασε φιλολογία στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Υπηρέτησε στη μέση εκπαίδευση, στην Ελλάδα και την Κύπρο, ως καθηγητής, γυμνασιάρχης και σχολικός σύμβουλος. Υπήρξε μέλος της ομάδας εργασίας που συνέταξε τα "Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας" Γυμνασίου/Λυκείου, και μέλος των συντακτικών ομάδων των περιοδικών των Ιωαννίνων "Ενδοχώρα" και "Δοκιμασία". Στα γράμματα εμφανίστηκε το 1954, με διήγημά του, στο περιοδικό "Ηπειρωτική Εστία". Ακολούθησαν τα βιβλία διηγημάτων (από τους σημαντικότερους του είδους στο δεύτερο μισό του 20ού αιώνα): "Παραφωνία" (1961)· "Το πουκάμισο του Κένταυρου" (1971)· "Τα διηγήματα της δοκιμασίας" (1978)· "Το πουκάμισο του Κένταυρου και τ’ άλλα διηγήματα" (1982, συγκεντρωτική έκδοση)· "Καλαμάς κι Αχέροντας" (1985)· "Χειριστής ανελκυστήρος" (1993)· "Το μικρό είναι όμορφο" (1997)· "Τα φαντάσματα του Γιορκ" (1999)· "Μια χαμένη γεύση" (1999)· "Η φωτογένεια" (2002), "Ακροκεραύνια" (1976)· "Το μοτέλ. Κομμωτής κομητών" (2005) και τα μυθιστορήματα: "Δυτική συνοικία" (1980)· "Ο Σιλβέστρος" (1987). Έγραψε επίσης φιλολογικές μελέτες, δοκίμια και μετέφρασε κείμενα από τα αρχαία ελληνικά. Αρκετά άρθρα του δημοσιεύτηκαν στη "Φιλολογική Καθημερινή" και αργότερα στα "Νέα". Για το έργο του τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Διηγήματος (1986), με το Βραβείο Διηγήματος του περιοδικού "Διαβάζω" (2000) και με το Βραβείο Διηγήματος του Ιδρύματος Ουράνη της Ακαδημίας Αθηνών (2005). Ιδρυτικό μέλος της Εταιρείας Συγγραφέων, ήταν σύζυγος της καθηγήτριας της Γαλλικής Φιλολογίας Τατιάνας Τσαλίκη-Μηλιώνη. Έφυγε από τη ζωή στην Αθήνα στις 5 Ιανουαρίου 2017, σε ηλικία 84 ετών. Ο κριτικός Αλέξης Ζήρας έγραψε για το έργο του Χριστόφορου Μηλιώνη: "Κεντρική σημασία σε όλα τα πεζά του έχει η μνήμη, ο απεριόριστος και αεικίνητος χρόνος της αναθύμησης, της αναπόλησης. Όλα συμβαίνουν εκεί, καθώς σχεδόν όλες οι ιστορίες του εκκινούν από προσωπικά βιώματα και αναπτύσσονται έπειτα διασταλτικά μέσω της συγγραφικής φαντασίας, με τη χρησιμοποίηση προσώπων που αφηγούνται για λογαριασμό του. [...] Κεντρικό ρόλο στις μικρές και μεγάλες ιστορίες του Μηλιώνη παίζει το περιβάλλον, συνήθως ο εξω-αστικός χώρος, η ενδοχώρα των Ιωαννίνων και το φυσικό τοπίο της, εκεί όπου ο ίδιος άρχισε να σχηματίζεται ως συνείδηση και εκεί όπου απέκτησε τα νεανικά και παιδικά του βιώματα, συσχετισμένα σχεδόν πάντοτε με το βαρύ αποτύπωμα της ιστορίας της Κατοχής και του Εμφυλίου, και των δραματικών επιπτώσεών της δράσης της στη ζωή των ανθρώπων. [...] Ο μετρημένος, βασανισμένος, ασκητικός μικρόκοσμος της Ηπείρου έγινε μέσω της λογοτεχνικής του αναπαράστασης ο κόσμος της δημιουργικής φαντασίας που τον έκαναν στη συνέχεια αγαπητικά δικό τους οι αναγνώστες του. Αυτός ο λογοτεχνικός χώρος έγινε, βιβλίο το βιβλίο, το πεδίο της νοσταλγικής του καταφυγής, της κάθαρσης από τη φθορά του αστικού βίου, της λύτρωσης από τον ισοπεδωτικό και απρόσωπο ρυθμό της ζωής στην πόλη. Ακόμα κι όταν δεν κατονομάζεται γεωγραφικά, υπονοείται καθαρά από την υποβλητική περιγραφή του αδρού, ορεινού τοπίου και των αρχέγονων σχέσεων των ανθρώπων. Από την ελεγειακή ψυχική διάθεση όσων έζησαν εκεί σε συνθήκες άκρως λιτοδίαιτες αλλά πλούσιες ως προς την εσωτερική ζωή". (Πηγή: Εταιρεία Συγγραφέων)
Το βλέμμα της Μέδουσας
Μηλιώνης Χριστόφορος 1932-2017
Σοκόλη (2007)
Το βιβλίο του Χριστόφορου Μηλιώνη "Το βλέμμα της Μέδουσας" περιέχει μια σειρά μελετήματα που αναφέρονται σε μερικούς από τους πιο σημαντικούς συγγραφείς (Γ. Βιζυηνός, Αλ. Κοτζιά, Δημ. Χατζή, Α. Φραγκιά, Ν. Μπακόλα, Τ. Καζανζτή, Μ. Αλεξανδρόπουλο, Λ. Κούσουλα, Σπ. Τσακνιά) και σε βασικά κείμενα της νεοελληνικής λογοτεχνίας. Ο συγγραφέας του βιβλίου, από τους πιο έγκριτους μεταπολεμικούς πεζογράφους, αλλά και έγκυρος φιλόλογος και εκπαιδευτικός, διερευνά με την οξυδέρκεια του δημιουργού και τον πλούσιο φιλολογικό του εξοπλισμό τα θέματά του. Τα μελετήματά του, όπως και του...
Το διήγημα
Μηλιώνης Χριστόφορος 1932-2017
Σαββάλας (2002)
"Το διήγημα" του Χριστόφορου Μηλιώνη είναι ένα είδος εγχειριδίου, συνοπτικής δηλαδή ιστορίας του ελληνικού διηγήματος για πρακτική χρήση, και απευθύνεται, κατά κύριο λόγο, στους αναγνώστες που θα ήθελαν να έχουν μια συνολική εικόνα της καταγωγής και της εξέλιξης αυτού του είδους που, εξαιτίας της μικρής του έκτασης, συγκεντρώνει όλη τη μέριμνα του δημιουργού στη συμπύκνωση και στην ευρηματικότητα. Δεν αποτελεί -και δε θα ήταν δυνατόν να συμβεί διαφορετικά- πρωτογενή φιλολογική εργασία, αλλά προσπαθεί να δώσει έγκυρες και, όπου ήταν απαραίτητο, τεκμηριωμένες πληροφορίες για...
Το μικρό είναι όμορφο
Μηλιώνης Χριστόφορος 1932-2017
Κέδρος (1997)
"Black is beautiful" - "Το μαύρο είναι όμορφο", ήταν, και ίσως είναι ακόμα, το σύνθημα του αντιρατσισμού, που αγωνίζονταν για τα δικαιώματα των μαύρων και για να ενισχύσουν την αυτοπεποίθησή τους απέναντι στην εξουσία των λευκών. Το βιβλίο αυτό με τον δάνειο τίτλο υπερασπίζεται επίσης τα δικαιώματα του μικρού κειμένου (διηγήματος, ταξιδιωτικού αφηγήματος, χρονογραφήματος) απέναντι στη δυναστευτική παρουσία του όγκου. Στην αμετροέπεια εκείνου αντιτάσσει την καίρια βραχυλογία· στην καταρροή της αφήγησης, τον αυτοέλεγχο, το μέτρο και τον υπαινιγμό· στις άστοχες μεγάλες χειρο...
Το μοτέλ
Μηλιώνης Χριστόφορος 1932-2017
Κέδρος (2005)
... Κι η Ζωή ήταν επίσης εκεί... Με τη δική της μοίρα -τόσο αναπότρεπτη πια. Κι αυτός -σαν να μην άλλαξε τίποτε στον κόσμο, σαν να μην άλλαξε τίποτε στη ζωή του- να ψάχνει για κρυμμένους θησαυρούς, να κυνηγάει όνειρα άπιαστα, χίμαιρες· πότε έτσι πότε αλλιώς. Και το χειρότερο: να ξέρει πως αυτά είναι χίμαιρες. Και πως χωρίς αυτές τίποτε δεν υπάρχει, τίποτε. Αυτός, ο κομμωτής κομητών, όπως τον έλεγε η Ζωή. Κι έκανε τάχα πως τον διώχνει από κοντά της: Φύγε τώρα, κομμωτή κομητών... Κι αυτός γελώντας συνέχιζε το επικίνδυνο παιχνίδι: Κρίνοι, μυοσωτίδες, άνθη των τάφων, θα γί...
Το χρονικό του Κέδρου
Συλλογικό έργο
Κέδρος (2004)
[...] Μισό αιώνα καλύπτει η αδιάλειπτη παρουσία του Κέδρου: 1954-2004. Πενήντα δημιουργικά χρόνια στα οποία διακρίνονται τρεις χρονολογίες που υπήρξαν σταθμοί στην εξέλιξή του. Οι δύο πρώτες αποτελούν ταυτόχρονα σταθμούς και για την πρόσφατη ιστορία μας: η διδακτορία του 1967 και η μεταπολίτευση του 1974. Η τρίτη, το 1985, είναι επίσης μια χρονιά μετάβασης με τη μεταβίβαση της ιδιοκτησίας του Κέδρου από τη Νανά Καλλιανέση στους σημερινούς εκδότες. Πρόσωπα και περιστατικά από τα χρόνια αυτά ζωντανεύουν στον συλλογικό επετειακό μας τόμο. Όλα τα στοιχεία έχουν αντληθεί αποκλε...
Φώτα ολόφωτα
Συλλογικό έργο
Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο (Ε.Λ.Ι.Α.) (2001)
Μετά την ανατύπωση δύο παλαιών αφιερωμάτων περιοδικών στον Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη ("Νέα Ζωή" Αλεξάντρειας, 1908 και "Χαραυγή" Μυτιλήνης 1911), το Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο ολοκληρώνει με τούτο τον τόμο τη συνεισφορά του στην επέτειο των εβδομήντα χρόνων από το θάνατο του συγγραφέα της "Φόνισσας". Αν τα δύο πιο πάνω αφιερώματα καλύπτουν ανάγκες του αναγνωστικού κοινού και των μελετητών σε παλαιά και δυσεύρετα κείμενα, ο τόμος τούτος αποτελεί μια σύγχρονη θεώρηση του Παπαδιαμάντη. [...] (από τον πρόλογο του Μάνου Χαριτάτου στην πρώτη έκδοση, Δεκέμβριος 1981)
