Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Εξόριστος για πάντα από την ιστορία της "Νεοελληνικής Λογοτεχνίας" του Κ.Θ. Δημαρά, ο Γιάννης Σκαρίμπας καταλαμβάνει, αντίστοιχα, μια παράγραφο δεκαεξίμισι και άλλη μία δεκατρισίμισι αράδων στις ιστορίες της νεοελληνικής λογοτεχνίας του Mario Vitti και του Λίνου Πολίτη, ο οποίος του επέθεσε τον τίτλο του "ιδιότυπου και απροσάρμοστου και στην ποίηση και στην πεζογραφία". Όσον αφορά την σύγχρονή μας "Εισαγωγή στη Νεότερη Ελληνική Λογοτεχνία" του Roderick Beaton, εκεί ο Σκαρίμπας κατάφερε να έχει ελάχιστα μεγαλύτερο εκτόπισμα (δεκαεννέα αράδες). Ωστόσο, σε κάθε περίπτωση σπανί...

"... Τι κάθεσαι και θυμάσαι!" μου λένε μερικοί. "Μα αν δεν θυμάσαι" τους λέω "είσαι ένα μαμούνι, σαν την κατσαρίδα του Κάφκα, τον Γκρεγκόρ. Βλέπεις γύρω σου τον κόσμο και τίποτε δεν καταλαβαίνεις. Βραδιάζει ξημερώνει, μονάχα αυτό. Ούτε πως είσαι ένα μαμούνι καταλαβαίνεις...". "... Τόσον κόσμο πού να τον αφήσω; Τί τον περάσανε; Καφετέρια είναι, να πω δεν μου αρέσει εδώ, πάμε στην άλλη παρακάτω; Όλο φεύγω κι όλο εδώ γυρίζω. Πότε πότε με αυτοκίνητο και συνήθως χωρίς αυτοκίνητο. Το ταχύτερο είναι ο νους!..."

Μια ανθολογία ελληνικού διηγήματος του εικοστού αιώνα είναι, εκ των πραγμάτων, ένα εγχείρημα συνολικού χαρακτήρα. Οφείλει να αποτυπώνει μέσα από κατασταλαγμένες μορφές τόσο τις περιπέτειες της γραφής όσο και της γλώσσας αλλά και της χώρας που ανέδειξε τους επιλεγμένους διηγηματογράφους. Όσο απαραίτητοι είναι σε μια ανθολογία οι δημιουργοί-αγκωνάρια, οι δημιουργοί που σ’ αυτούς αναφερόμαστε αυθόρμητα, σχεδόν χωρίς σκέψη, άλλο τόσο ενδυναμώνουν την ανθολογία αυτή οι δημιουργοί ήσσονος σημασίας. Οι συγγραφείς δηλαδή που αποτυπώνουν «στιγμές» και «εικόνες» ταπεινές και φαινομεν...

Το τρίτο βιβλίο της σειράς μας προσκαλεί σε ένα λογοτεχνικό ταξίδι στα Γιάννενα με οδηγό και συνοδοιπόρο το Χριστόφορο Μηλιώνη. Ο τίτλος του προλόγου του βιβλίου είναι "Τα δικά μου Γιάννενα". Στον πρόλογο ο συγγραφέας ανακαλεί από τη μνήμη του τις δικές του πρώτες εικόνες από την πόλη των Ιωαννίνων και τις ξαναζεί μέσα από τις συνθήκες της κάθε εποχής. Πρόκειται για μια λογοτεχνική και ταυτόχρονα χρονολογική περιήγηση στην ιστορία των Ιωαννίνων, από το δημοτικό τραγούδι της Κυρα-Φροσύνης και την περίοδο της τουρκοκρατίας, στον Τάσο Αθανασιάδη, τον Δημήτρη Χατζή, τον Γιά...

"... Τι κάθεσαι και θυμάσαι!" μου λένε μερικοί. "Μα αν δεν θυμάσαι" τους λέω "είσαι ένα μαμούνι, σαν την κατσαρίδα του Κάφκα, τον Γκρεγκόρ. Βλέπεις γύρω σου τον κόσμο και τίποτε δεν καταλαβαίνεις. Βραδιάζει ξημερώνει, μονάχα αυτό. Ούτε πως είσαι ένα μαμούνι καταλαβαίνεις...". "... Τόσον κόσμο πού να τον αφήσω; Τί τον περάσανε; Καφετέρια είναι, να πω δεν μου αρέσει εδώ, πάμε στην άλλη παρακάτω; Όλο φεύγω κι όλο εδώ γυρίζω. Πότε πότε με αυτοκίνητο και συνήθως χωρίς αυτοκίνητο. Το ταχύτερο είναι ο νους!..."

Η ιδέα για τις "Διετείς διακοπές" ανήκει στον Ν. Δ. Τριανταφυλλόπουλο. Τα αφηγήματα για το Διδασκαλείο Μέσης Εκπαίδευσης, κατά τη διετία από τον Φεβρουάριο 1972 ως τον Ιανουάριο 1974, δημοσιεύτηκαν στη Νέα Εστία (από το τχ. 1770, Σεπτέμβριος 2004, ως το τχ. 1793 Οκτώβριος 2006). Οι "Διετείς διακοπαί" δεν είναι ωστόσο ένα πολύτιμο μόνο τεκμήριο για την ιστορία της νεοελληνικής εκπαίδευσης, κατά την κρίσιμη περίοδο των δύο τελευταίων χρόνων της δικτατορίας, αλλά παρουσιάζουν ζωηρό ενδιαφέρον και για σημερινά ζητήματα της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, με τρόπο άμεσο (διδασκαλία...

Και κάθε φορά που πας να ψιθυρίσεις κάτι, σαν υπαινιγμό να πούμε, οι άλλοι σε κοιτάζουν δήθεν ξαφνιασμένοι, σαν να θέλουν να πουν: "Τι εννοείς; Δεν έχουμε Δημοκρατία;". Θυμάσαι τότε εκείνον τον τύπο στον σταθμό του Ηλεκτρικού στα Πευκάκια, τον τύπο του Ντωμιέ που λέγαμε: "Οι δουλίτσες μας, ε; Τα συμφέροντά μας, ε;". Και μουρμουρίζεις μέσα σου: "Μόνο οι τρελοί και τα ψώνια μιλάνε".

Μέσα από τη μνήμη και τον συνειρμό, ο αφηγητής οδηγείται στα παιδικά και τα εφηβικά του χρόνια, καθώς και στα πρώτα χρόνια της ενηλικίωσης σε ένα ορεινό χωριό της Ηπείρου, κοντά στα ελληνοαλβανικά σύνορα. Επιστροφή στον χαμένο χλοερό παράδεισο της απολεσθείσας παιδικής αθωότητας; Καθόλου. Διότι σύμφωνα με τις περιγραφές, τα χρόνια εκείνα δεν ήταν διόλου ζηλευτά - ούτε καν ιδωμένα από τη μακρινή απόσταση της κατοπινής μεσήλικης ζωής. Δεν υπάρχει επομένως καμιά εξιδανίκευση. Σ' όλα τα διηγήματα της συλλογής "Καλαμάς κι Αχέροντας", αν και σε διαφορετική ένταση στο καθένα, ε...