Μαστοράκη Τζένη 1949-
Mastoráki Tzéni
Η Τζένη Μαστοράκη γεννήθηκε στην Αθήνα το 1949. Σπούδασε βυζαντινή και μεσαιωνική φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Πρωτοεμφανίστηκε στα γράμματα με ένα ποίημά της που περιλήφθηκε στην "Αντι-ανθολογία" του Δημήτρη Ιατρόπουλου, το 1971. Την επόμενη χρονιά τα ποιήματά της κίνησαν το ενδιαφέρον του Γιάννη Ρίτσου και της Νανάς Καλλιανέση, και εκδόθηκε από τον "Κέδρο" το πρώτο της βιβλίο, "Διόδια", με τίτλο που επέλεξε ο ποιητής. Έχουν εκδοθεί μέχρι σήμερα τέσσερα βιβλία ποίησης ("Διόδια", 1972, "Το σόι", 1978, "Ιστορίες για τα βαθιά", 1983 και "Μ' ένα στεφάνι φως", 1989), με το τελευταίο βιβλίο της, εμπνευσμένο από το έργο του Δ. Σολωμού, να έχει συγκεντρώσει την καθολική, σχεδόν, αποδοχή κριτικής και κοινού και να έχει επαινεθεί, μεταξύ άλλων, για την αριστοτεχνική χρήση της ελληνικής γλώσσας (Γ. Π. Σαββίδης) και της μυθοποιητικής παράδοσης (Δ. Μαρωνίτης). Τα ποιήματά της μεταφράστηκαν σε διάφορες γλώσσες και δημοσιεύθηκαν σε ανθολογίες και περιοδικά. Η διευθύντρια του προγράμματος ελληνικών σπουδών στο Columbia University της Νέας Υόρκης, Karen Van Dyck, αφιερώνει στη Τζένη Μαστοράκη ένα ολόκληρο κεφάλαιο του βιβλίου της "Η Κασσάνδρα και οι λογοκριτές" (1998), θεωρώντας την "μία από τις κορυφαίες ποιήτριες και μεταφράστριες της Ελλάδας". Δεινή μεταφράστρια, η Τζένη Μαστοράκη έχει μεταφράσει συγγραφείς πολύ διαφορετικούς μεταξύ τους, όπως οι Τζέι-Ντι Σάλιντζερ, Κάρσον ΜακΚάλερς, Ελίας Κανέττι, Χάινριχ Μπελ, Χάινριχ φον Κλάιστ, Καρλ Μαρξ, Κάρλο Γκολντόνι, Έντγκαρ Άλαν Πόε, Άπτον Σίνκλαιρ, Λιούις Κάρολ, Τζόρτζιο Μανγκανέλλι, Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα, Χάρολντ Πίντερ, Σάρα Κέην, Μιγέλ δε Θερβάντες, Χάουαρντ Μπάρκερ, Πωλ Σουήζι, Άγκνες Χέλερ, κι ακόμη τον "Πετροτσουλούφη" του Χάινριχ Χόφμαν και παραμύθια των Αδελφών Γκριμ. Το 1989 τιμήθηκε με το Thornton Niven Wilder Prize του Columbia University (Translation Center) για το σύνολο του μεταφραστικού της έργου και το 1992 με το ειδικό βραβείο του ΙΒΒΥ (International Board on Books for Young People) για τη μετάφραση του παιδικού βιβλίου "Ο ταξιδιώτης της αυγής", του Σι-Ες Λιούις (εκδόσεις Kέδρος). Ποιήματά της στα ελληνικά και σε γαλλική μετάφραση, επιλεγμένα από την ίδια, περιλαμβάνονται στο ιστολόγιό της: http://mastorakilfh2007.blogspot.com.
Λαχταρώ
Kane Sarah 1971-1999
Η Νέα Σκηνή (2003)
"Η Σάρα Κέην πέθανε τραγικά. Ήταν τόσο μεγάλος και τόσο βαθύς ο τρόμος του κόσμου. Δεν τον άντεξε. Ήταν γυμνή. Απροστάτευτη. Γυμνά είναι και τα έργα της. Τρομαγμένα. Τρομερά." Χάρολντ Πίντερ, 5.2.2001 (Γραμμένο ειδικά για την παράσταση του "Καθαροί, πια" από τη "Νέα Σκηνή") "Το "Crave" ("Λαχταρώ") είναι το προτελευταίο έργο που έγραψε η Σάρα Κέην πριν από την αυτοκτονία της τον Φεβρουάριο του 1999. Γραμμένο το 1998, το έργο αποτελεί ορόσημο στη δραματουργική πορεία της, έτσι όπως είχε εκφραστεί στη μέχρι τότε δουλειά της: μια αποφασιστική ρήξη ως προς τη μορφή, που θ...
Λίγεια
Poe Edgar Allan 1809-1849
Στιγμή (1996)
Η "Λίγεια" πραγματεύεται το θέμα της "αιώνιας Σικελίας", μέσα από τη θαμβωτική ιστορία του γηραιού καθηγητή Ροζάριο Λα Τσιούρα, που γνώρισε στη νεότητά του τον θεϊκό έρωτα της Σειρήνας. Πέρα από την Ιστορία, ο Λαμπεντούζα οραματίζεται την ιδανική χώρα της αρχαίας ελληνικής πραγματικότητας, στην οποία, περισσότερο από ό,τι με την καλλιέργεια, εισδύει κανείς με το "ζωώδες ένστικτο"· σύλληψη που αγγίζει το βάθος του πλέον καθαρού κλασικισμού μ' ένα πνεύμα ακόμα θερμά ρομαντικό.
Μ’ ένα στεφάνι φως
Μαστοράκη Τζένη 1949-
Κέδρος (2003)
[Α΄ ΚΑΙ ΔΕΝ ΑΚΟΥΓΕ] Τον εραστή των φαντασμάτων, των ταξιδευτών, κι όσων εφύγαν πάρωρα, αυτόν καλούσε, μες στο σκοτάδι που διαβαίνει μοναχός, στις ερη- μιές που διάβαινε ωραίος, απ' τον καιρό λιωμένος, σέρνοντας τη λύπη του, χλομό κοράσι. Και σιγανά τού κρένει, και δεν άκουγε, πού περπα- τείς, ψιθύριζε, και δεν τον φτάνει, στις ρεματιές δροσίζεται, στο αγκαθινό, σε κλίνη ανεσκαμμένη απ' άκρη σ' άκρη, και στα λινά μιας παραδείσου, του ψιθύριζε, ήσουν καλός, και δεν ακούς, και μη λυπάσαι, όνειρο ήταν και περνά, μη σκιάζεσαι, εκεί που νυχτοπερπατείς σε ξέν...
Ο Βάγκνερ και η Ελλάδα
Συλλογικό έργο
Μέγαρο Μουσικής Αθηνών (1992)
Το βιβλίο αυτό, όπως θα διαπιστώσει ο αναγνώστης, διαπνέεται από μια εσκεμμένη μονομέρεια. Η επιλογή των κειμένων και των άρθρων που το απαρτίζουν έχει γίνει με σκοπό να παρουσιάσει στο πλατύ κοινό μία και μόνο συνιστώσα του βαγκνερικού έργου, η οποία όπως δηλώνει ο τίτλος αφορά στη "συνάντηση" του συνθέτη με τον αρχαίο ελληνικό κόσμο και κυρίως με τις παραστάσεις δράματος στην κλασική Αθήνα. Έτσι, ο αναγνώστης θα βρει συγκεντρωμένα στον μικρό αυτόν τόμο (α) τις σκέψεις του Βάγκνερ για την αρχαιότητα, συνοδευόμενες από την πρώτη -θετική- αποτίμηση που έκανε ο Νίτσε στη βαγκ...
Ο μανδραγόρας
Machiavelli Niccolo 1469-1527
Θέατρο του Νέου Κόσμου/ Νέα Σκηνή Τέχνης (2008)
Ίσως ένα από τα καλύτερα έργα του Μακιαβέλλι (1469-1527), ο "Μανδραγόρας" είναι μια κωμωδία που μας επιτρέπει να γνωρίσουμε σε βάθος τον κόσμο του δημιουργού της. Το έργο εκτυλίσσεται μέσα σε ένα 24ωρο. Είναι η ιστορία του Καλλίμαχου, ενός τριαντάρη Φλωρεντινού, που όμως ζει στο Παρίσι τα τελευταία είκοσι χρόνια. Εκεί, στο Παρίσι, ακούει μια μέρα έναν συμπατριώτη του να εγκωμιάζει τη σπάνια ομορφιά κάποιας Λουκρητίας. Οι περιγραφές τον αναστατώνουν και τον κάνουν να επιστρέψει για χάρη της στη γενέτειρά του, όπου, βλέποντας με τα μάτια του την κοπέλα, αποφασίζει να την κάνε...
Ο Πετροτσουλούφης
Hoffmann Heinrich
Γράμματα (2003)
Στα φρόνιμα παιδιά τη νύχτα αυτή πάντα ο Χριστούλης φέρνει κατιτί. Αν τρως κι εσύ με όρεξη, λοιπόν, σουπίτσες και ψωμάκι με ζαμπόν, κι αν αποφεύγεις αταξίες και φωνές στις ασχολίες σου τις καθημερινές, κι αν επιπόλαια στο δρόμο δεν ορμάς αλλά κρατάς το χέρι της μαμάς, θα πάρεις όλα τα καλά απ' το Χριστό κι ένα ωραίο βιβλίο -ζωγραφιστό! (από τον πρόλογο του βιβλίου). "Ο Πετροτσουλούφης" είναι ίσως το πιο διάσημο εικονογραφημένο βιβλίο. Γράφτηκε το 1845 στην Φραγκφούρτη από τον γιατρό Χάινριχ Χόφμαν. Με αφορμή την απογοήτευση που αισθάνθηκε τα Χριστούγεννα του 1844, καθώς κα...
Ο πρίγκιπας του Χόμπουργκ
Kleist Heinrich von 1777-1811
Γράμματα (2008)
Ο Κλάιστ γράφει τον "Πρίγκιπά" του το 1809/10. Η ορμή του φαίνεται στις μικρές ασυνέπειες που σπέρνει πίσω του. Το άλογο του πρίγκιπα, μια μαύρο, μια ξανθό (σαν του Αχιλλέα, διαβάζω). Και η σκηνή με την υπνοβασία: πού βρίσκεται ο υπνοβάτης; Στη βελανιδιά των σκηνικών οδηγιών, ή κάτω απ' τα πλατάνια, όπως λέει ο Χοεντσόλερν; Όπου κι αν είναι ο Πρίγκιπας, στον κόσμο του υπάρχουν δάφνες και νυχτοβιολέτες. Και γύρω γύρω η άμμος και οι βάλτοι και οι ρεικότοποι του Βραδεμβούργου. [...] Ο Κλάιστ το στέλνει στην πριγκίπισσα Μαριάννα της Πρωσίας με μια ωραία αφιέρωση, κι αυτή, η...
Ο πρίγκιπας του Χόμπουργκ
Kleist Heinrich von 1777-1811
Γράμματα (2008)
Ο Κλάιστ γράφει τον "Πρίγκιπά" του το 1809/10. Η ορμή του φαίνεται στις μικρές ασυνέπειες που σπέρνει πίσω του. Το άλογο του πρίγκιπα, μια μαύρο, μια ξανθό (σαν του Αχιλλέα, διαβάζω). Και η σκηνή με την υπνοβασία: πού βρίσκεται ο υπνοβάτης; Στη βελανιδιά των σκηνικών οδηγιών, ή κάτω απ' τα πλατάνια, όπως λέει ο Χοεντσόλερν; Όπου κι αν είναι ο Πρίγκιπας, στον κόσμο του υπάρχουν δάφνες και νυχτοβιολέτες. Και γύρω γύρω η άμμος και οι βάλτοι και οι ρεικότοποι του Βραδεμβούργου. [...] Ο Κλάιστ το στέλνει στην πριγκίπισσα Μαριάννα της Πρωσίας με μια ωραία αφιέρωση, κι αυτή, η...
Ο ταξιδιώτης της αυγής
Lewis Clive Staples 1898-1963
Κέδρος (1998)
Η Νάρνια... όπου ένας δράκος ξυπνά... όπου τα άστρα περπατούν στη γη... όπου όλα μπορεί να συμβούν. Ένας βασιλιάς και μερικοί σύντροφοί του ξεκινούν ένα ταξίδι που θα τους οδηγήσει πέρα από κάθε γνωστή γη. Καθώς πλέον όλο και πιο μακριά, σε νερά που δεν βρίσκονται σε κανένα χάρτη, ανακαλύπτουν πως η αναζήτησή τους δεν είναι αυτή που φαντάζονταν και πως τα πέρατα του κόσμου είναι μόνον η αρχή.
Οι απόψεις ενός κλόουν
Böll Heinrich 1917-1985
Γράμματα (1986)
Ο Χανς Σνηρ, γόνος πλούσιας και ισχυρής οικογενείας, εγκαταλείπει το πατρικό του σπίτι, αηδιασμένος από την ψευτιά και την υποκρισία των δικών του και των "ισχυρών" που τους περιστοιχίζουν, και διαλέγει το μόνο επάγγελμα που τον αντιπροσωπεύει: γίνεται κλόουν, δίνει παραστάσεις από πόλη σε πόλη, κι έχει μαζί του τη Μαρί, την πρώτη και μοναδική του αγάπη. Έπειτα από έξι χρόνια δύσκολης συμβίωσης, η Μαρί τον εγκαταλείπει για να παντρευτεί έναν σπουδαίο παράγοντα του γερμανικού καθολικισμού, κι ο Χανς, που δεν καταφέρνει να την ξεπεράσει, κατρακυλάει σταθερά. Ζητιάνος πια, θα...
Οι μαριονέτες
Kleist Heinrich von 1777-1811
Άγρα (1996)
Σπάνια είναι τα κείμενα που μιλάνε για το θέατρο. Ακόμη σπανιότερα εκείνα που μας βάζουν μονομιάς μπροστά σε αυτό που στο θέατρο είναι σκανδαλώδες, ανήκουστο, είτε μάλιστα αδύνατο. Το δοκίμιο του Kleist "Περί του θεάτρου των μαριονετών" ("Uber das Marionettentheater") είναι αναμφίβολα ένα από αυτά (τα λίγα) - πλάι, για παράδειγμα, στην "ομιλία για ηθοποιούς" του 'Αμλετ, σε ορισμένες "περιπλανήσεις" ("divagations") του Mallarme, στο "Θέατρο και το είδωλό του" του Artaud, και στην "Παράξενη λέξη τ..." ("L' etrange mot d'...") του Genet. Εν τούτοις, το δοκίμιο αυτό του Kleist...
Πενθεσίλεια
Kleist Heinrich von 1777-1811
Γράμματα (2016)
Ο Κλάιστ χρειάζεται μια τραγωδία, θέλει τον Φόβο και κυρίως τον Έλεο. Χρειάζεται τα δάκρυά μας για την Πενθεσίλειά του. Φθινόπωρο του 1807, στη Δρέσδη. Στο σπίτι με τα ενοικιαζόμενα δωμάτια, ο Κλάιστ μένει πλάι πλάι με τον Πφούελ, τον αδελφικό του φίλο. Μια μέρα, ο Κλάιστ ορμάει στο δωμάτιο του Πφούελ αναστατωμένος, κλαίγοντας: "Πάει, πάει, είναι νεκρή". "Ποια;" λέει ο Πφούελ. "Αυτή! Η Πενθεσίλεια!" "Ναι" λέει ο Πφούελ, "αλλά εσύ τη σκότωσες". "Α, βέβαια!" λέει ο Κλάιστ.
Πρόσκληση σε γάμο
McCullers Carson
Γράμματα (1981)
Η "Πρόσκληση σε γάμο", ένα από τα καλύτερα μυθιστορήματα της Κάρσον Μακ Κάλερς (που τιμήθηκε με το Βραβείο Κριτικών της Νέας Υόρκης το 1950), περιγράφει με απέραντη τρυφερότητα μια απλή ανθρώπινη ιστορία. Η δωδεκάχρονη Φράνκι Άνταμς, ορφανή από μητέρα, επενδύει όλους τους φανταστικούς πόθους της για το μέλλον στο γάμο του μεγάλου αδερφού της, και ζει μια έντονη κρίση που διαρκεί ένα Σαββατοκύριακο. Μέσα από ένα στενό παραθυράκι, ο αναγνώστης παρακολουθεί όσα συμβαίνουν στο μυαλό ενός παιδιού, που διχάζεται ανάμεσα στη λαχτάρα του "να ανήκει" και στην έντονη παρόρμηση να φύγ...
Στη σίκαλη, στα στάχια, ο πιάστης
Salinger Jerome David 1919-2010
Γράμματα (2014)
"Ο "Φύλακας στη σίκαλη" κλείνει τα 59, αλλά δεν το δείχνει καθόλου: δεν έχει γεράσει ούτε μία ώρα από τα δεκαεννιά μου που τον πρωτοδιάβασα και πέρασαν στο μεταξύ 42 χρόνια. Ο Χόλντεν Κόλφιλντ δεν είναι εύκολη περίπτωση. Δεν σου επιτρέπει να τον συμπονέσεις, δεν θέλει να τον αγαπήσεις, να τον κάνεις φίλο σου, να ταυτιστείς μαζί του έστω: είναι αδιαπέραστη η ερημιά του. Βλέπει τον κόσμο σαν αμείλικτος τριαντάρης, αλλά εκφράζεται με λεξιλόγιο και συντακτικό ενός πιτσιρικά. Δεν πουλάει επανάσταση. Απολύτως τίποτα δεν πουλάει. Απελπίζεται, αλλά δεν το λέει φωναχτά. Παραιτείτ...