Παπαδημητρακόπουλος Ηλίας Χ. 1930-
Papadimitrakópoulos Ilías Ch.
Ηλίας Χ. Παπαδημητρακόπουλος (1930). Ο Ηλίας Παπαδημητρακόπουλος γεννήθηκε στον Πύργο Ηλείας, γιος γνωστού δικηγόρου της πόλης. Πέρασε τα παιδικά του χρόνια στο οικογενειακό κτήμα στα όρια του Πύργου και τέλειωσε το πρακτικό τμήμα του εκεί Γυμνασίου. Ο θάνατος του πατέρα του κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής (1943) προκάλεσε και την οικονομική καταστροφή της οικογένειας. Σπούδασε στη Στρατιωτική Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (1949-1955), με ειδίκευση στην παθολογία και μετεκπαίδευση στην υγιεινολογία. Παραιτήθηκε το 1958, υποχρεώθηκε ωστόσο να επιστρέψει και από το 1959 ως το 1968 έζησε στην Καβάλα. Εκεί συνεργάστηκε με το περιοδικό "Αργώ" και υπήρξε συνιδρυτής του περιοδικού "Σκαπτή Ύλη" και ιδρυτής της κινηματογραφικής λέσχης της πόλης. Στο στράτευμα παρέμεινε ως το 1983, οπότε αποστρατεύτηκε μετά από δική του αίτηση με το βαθμό του ανώτερου γενικού αρχίατρου, έχοντας στο μεταξύ συμβάλει στην προώθηση των στρατιωτικών προγραμμάτων προληπτικής ιατρικής και διατελέσει για έξι χρόνια διευθυντής σύνταξης του περιοδικού "Ιατρική Επιθεώρησις Ενόπλων Δυνάμεων". Στη λογοτεχνία πρωτοεμφανίστηκε το 1962 με τη δημοσίευση του διηγήματος "Οι Φρακασάνες" στο περιοδικό "Αργώ". Συνεργάστηκε επίσης με περιοδικά όπως τα "Ταχυδρόμος" (Καβάλας), "Διάλογος" (Θεσσαλονίκης), "Διάλογος" (Λεχαινών), "Αντί", "Χάρτης", "Χρονικό", "Το Τέταρτο". Ο Ηλίας Παπαδημητρακόπουλος ανήκει στη μεταπολεμική γενιά των ελλήνων πεζογράφων. Χαρακτηριστική του έργου του είναι η κυριαρχία του νοσταλγικού αισθήματος για την εποχή της νεότητάς του και η πικρή διαπίστωση του αδύνατου της επιστροφής της και της σκληρότητας της σύγχρονης πραγματικότητας, μέσω ωστόσο μιας γραφής λιτής, έντονα υπαινικτικής, έμμεσα κριτικής και διακριτικά ειρωνικής. Για περισσότερα βιογραφικά και κριτικά στοιχεία για τον Ηλία Χ. Παπαδημητρακόπουλο βλ. Σπύρος Τσακνιάς, "Ηλίας Χ. Παπαδημητρακόπουλος", στο "Η μεταπολεμική πεζογραφία· από τον πόλεμο του ’40 ως τη δικτατορία του ‘67", τ. Στ΄, Αθήνα, Σοκόλης, 1988, σ.154-168, και Αλέξης Ζήρας, "Παπαδημητρακόπουλος, Ηλίας Χ." στο "Λεξικό νεοελληνικής λογοτεχνίας", Αθήνα, Εκδόσεις Πατάκη, 2007, σ. 1697-1698. (Πηγή: Αρχείο Ελλήνων Λογοτεχνών, Ε.ΚΕ.ΒΙ.).
Παλίμψηστο Καβάλας
Συλλογικό έργο
Εκδόσεις Καστανιώτη (2009)
Στο βιβλίο αυτό ανθολογούνται και εξετάζονται πεζά και ποιητικά κείμενα 16 πεζογράφων και 13 ποιητών -ιδιαίτερα από το συμβατικό όριο 1960 και εξής-, στα οποία η πόλη της Καβάλας μαζί με την ευρύτερη περιφέρειά της διαθλάται, μετασχηματίζεται σε λογοτεχνική πόλη, δημιουργεί την ιδιαίτερη μυθοποιητική της παράδοση και επωμίζεται αισθητικούς και ιδεολογικούς ρόλους. Στην εισαγωγή τους οι ανθολόγοι και επιμελητές του βιβλίου, φιλόλογοι-νεοελληνιστές Ευριπίδης Γαραντούδης και Μαίρη Μικέ, μετά τη διευκρίνιση ότι στόχος του παρόντος τόμου δεν είναι η συγκρότηση ενός καβαλιώτι...
Γράμματα από την Αμερική
Παυλόπουλος Γιώργης 1924-2008
Γαβριηλίδης (2008)
[...] Το καλοκαίρι του 1985, με την ευκαιρία των σπουδών του γιου τους στην Αμερική, o Παυλόπουλος και η γυναίκα του Μήτσα προσεκλήθησαν στο Γουέινσμπορο της Βιρτζίνια, από τον εκεί εγκατεστημένον φίλο τους -ψυχίατρο Ντίνο Ηλιόπουλο. Από το Γουέινσμπορο ο Παυλόπουλος μου απέστειλε τις τρεις, δημοσιευόμενες εδώ, επιστολές (οι οποίες διατηρούν κάτι και από το άρωμα του προφορικού του λόγου): μέσα από τις συναρπαστικές περιγραφές των ανθρώπων, της φύσεως και των εκδρομών, ο αναγνώστης μπορεί να απολαύσει ένα λαμπρό δείγμα ταξιδιωτικής πεζογραφίας. (Ηλίας Χ. Παπαδημητρακό...
Πρακτικά Α΄ Πανελληνίου Συνεδρίου για τον Γιάννη Σκαρίμπα
Συλλογικό έργο
Διάμετρος (2007)
Εξόριστος για πάντα από την ιστορία της "Νεοελληνικής Λογοτεχνίας" του Κ.Θ. Δημαρά, ο Γιάννης Σκαρίμπας καταλαμβάνει, αντίστοιχα, μια παράγραφο δεκαεξίμισι και άλλη μία δεκατρισίμισι αράδων στις ιστορίες της νεοελληνικής λογοτεχνίας του Mario Vitti και του Λίνου Πολίτη, ο οποίος του επέθεσε τον τίτλο του "ιδιότυπου και απροσάρμοστου και στην ποίηση και στην πεζογραφία". Όσον αφορά την σύγχρονή μας "Εισαγωγή στη Νεότερη Ελληνική Λογοτεχνία" του Roderick Beaton, εκεί ο Σκαρίμπας κατάφερε να έχει ελάχιστα μεγαλύτερο εκτόπισμα (δεκαεννέα αράδες). Ωστόσο, σε κάθε περίπτωση σπανί...
Με τον ρυθμό της ψυχής
Συλλογικό έργο
Κέδρος (2006)
Συμπληρώνονται φέτος είκοσι χρόνια από τον θάνατο του Γιώργου Ιωάννου. Στο γεγονός δεν έχει ως τώρα δοθεί η δέουσα προσοχή, αν κρίνουμε από την αδιαφορία των περισσοτέρων από τις εφημερίδες που διαμορφώνουν με τις σελίδες τους για το βιβλίο τις συνθήκες του λογοτεχνικού μας χρηματιστηρίου αξιών. Ο λόγος είναι προφανής. "Ο Ιωάννου δεν πουλάει", δήλωνε αφ' υψηλού προ ημερών εκδότης εθισμένος στο λογοτεχνικό είδος του μπεστ σέλλερ. Και όμως, ο Ιωάννου ως τον θάνατό του ήταν ο πλέον "ευπώλητος" από τους πεζογράφους της εποχής του. [...] Το γιατί ο Ιωάννου είναι ένας από τους κ...
Ο δρόμος για την Ομόνοια
Συλλογικό έργο
Εκδόσεις Καστανιώτη (2005)
Οι γιατροί δε διακινδυνεύουν να βγάλουν τη σφαίρα από το κεφάλι του Τόμι και αυτός δεν μπορεί να το πάρει απόφαση. Τον ενοχλεί. Δεν μπορεί να καταλάβει γιατί βρέθηκε εκείνο το βράδυ στο δρόμο του Καζάκου. Γιατί δεν έτρεξε όταν είδε το όπλο να τον σημαδεύει στο κεφάλι. Και ο Θεός τι έκανε; Γιατί τον άφησε απροστάτευτο; Γιατί τον άφησε να έρθει στην Αθήνα; Γιατί δε τον έσπρωξε να φύγει μια ώρα αρχύτερα για το Λονδίνο, αφού εκεί ήθελε από την αρχή να πάει; Τώρα όλα μπερδεύτηκαν. Όλα σταμάτησαν. Και τα όνειρα και τα σχέδια. Ακόμη και η ηλικία του σταμάτησε στη νύχτα που τον πυ...
Εισαγωγή στην πεζογραφία του Παπαδιαμάντη
Συλλογικό έργο
Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης (2005)
"O Παπαδιαμάντης είναι ο πιο μεγάλος πεζογράφος της νέας ελληνικής λογοτεχνίας", έγραφε το 1943 ο Σεφέρης· για να τον συγκαταλέξει λίγα χρόνια αργότερα (1952) ανάμεσα στους μεγάλους Έλληνες ποιητές. Αυτός ο διπλός χαρακτηρισμός είναι ενδεικτικός της παπαδιαμαντικής γραφής. Έργο ποιητικό που τυχαίνει να είναι γραμμένο σε πρόζα, ή πεζογραφικό ποιητικής υφής, το έργο του Σκιαθίτη συγγραφέα αποτέλεσε πρόκληση και γόνιμο πεδίο άσκησης για την κριτική. Γι' αυτό και μια ουσιώδης επιλογή κειμένων για το έργο αυτό ήταν απαραίτητη. Η παρούσα ανθολογία περιλαμβάνει 45 κείμενα (σε ακέ...
Όμηρος Πέλλας
Πέλλας Όμηρος 1921-1962
Γαβριηλίδης (2004)
Με συγκινεί ο διηγηματογράφος Όμηρος Πέλλας: στον σύντομο και βασανισμένο βίο του (1921-1962), μόλις πρόφτασε να μας αφήσει ένα χρονικό από τη διαβίωσή του σε ένα ναζιστικό στρατόπεδο στη Γερμανία - και εφτά σύντομα διηγήματα. Κι όμως! Με αυτό, το ελάχιστο υλικό, κατάφερε να δημιουργήσει (και να μας αφήσει) ένα, άκρως προσωπικό, αφηγηματικό σύμπαν. [...] Στο ανθολόγιο που ακολουθεί, ο παρουσιαστής θεώρησε σκόπιμο να προτάξει, στο πρώτο μέρος, τέσσερα διηγήματα, ώστε ο αναγνώστης να αντιληφθεί αμέσως το είδος και την ποιότητα της λογοτεχνικής κατάθεσης του Όμηρου Πέλλα. Στο...
Όμηρος Πέλλας
Πέλλας Όμηρος 1921-1962
Γαβριηλίδης (2004)
Με συγκινεί ο διηγηματογράφος Όμηρος Πέλλας: στον σύντομο και βασανισμένο βίο του (1921-1962), μόλις πρόφτασε να μας αφήσει ένα χρονικό από τη διαβίωσή του σε ένα ναζιστικό στρατόπεδο στη Γερμανία - και εφτά σύντομα διηγήματα. Κι όμως! Με αυτό, το ελάχιστο υλικό, κατάφερε να δημιουργήσει (και να μας αφήσει) ένα, άκρως προσωπικό, αφηγηματικό σύμπαν. [...] Στο ανθολόγιο που ακολουθεί, ο παρουσιαστής θεώρησε σκόπιμο να προτάξει, στο πρώτο μέρος, τέσσερα διηγήματα, ώστε ο αναγνώστης να αντιληφθεί αμέσως το είδος και την ποιότητα της λογοτεχνικής κατάθεσης του Όμηρου Πέλλα. Στο...
Ανδρέας Καρκαβίτσας
Παπαδημητρακόπουλος Ηλίας Χ. 1930-
Σαββάλας (2004)
Ο Ανδρέας Καρκαβίτσας υπήρξε κορυφαίος εκπρόσωπος της λογοτεχνικής γενιάς του ’80. Τα έργα του αγαπήθηκαν με πάθος τόσο από τους αναγνώστες, όσο και από σπουδαία ονόματα της κριτικής και του γενικότερου πνευματικού κόσμου. Η παρουσία του στα ελληνικά γράμματα υπήρξε εκρηκτική, αλλά και σύντομη: έγραψε τα αριστουργήματά του πολύ νωρίς, γύρω στα τριάντα του, και (περίπου στα σαράντα) σταμάτησε αιφνιδίως τη λογοτεχνική του παραγωγή. Υπήρξε πρόσωπο τραγικό και ένα πνεύμα, το οποίο κινήθηκε πολύ πέρα (και μπροστά) από τους ορίζοντες του καιρού του. Στο βιβλίο αυτό παρακολουθ...
Ο οβολός και άλλα διηγήματα
Παπαδημητρακόπουλος Ηλίας Χ. 1930-
Νεφέλη (2004)
Λάτρης της µικρής φόρµας και της µινιµαλιστικής έκφρασης, ο Ηλίας Χ. Παπαδηµητρακόπουλος καλλιεργεί µε επιµονή και πάθος το διήγηµα, το οποίο και θεωρεί από τα κορυφαία επιτεύγµατα του ελληνικού αφηγηµατικού λόγου. "Ο οβολός" είναι η πέµπτη συλλογή διηγηµάτων του. Προηγήθηκαν οι: "Οδοντόκρεµα µε χλωροφύλλη", "Θερµά θαλάσσια λουτρά", "Ο γενικός αρχειοθέτης", και η "Ροζαµούνδη".
Καβάλα: Μια πόλη στη λογοτεχνία
Συλλογικό έργο
Μεταίχμιο (2003)
Το λογοτεχνικό ταξίδι γίνεται πιο καλοκαιρινό και συνεχίζεται με το βιβλίο Καβάλα, Μια πόλη στη λογοτεχνία με προορισμό την όμορφη παραθαλάσσια και γραφική πόλη του Βορρά. Εκεί στην πλευρά της θάλασσας θα υποδεχτεί ο ανθολόγος Διαμαντής Αξιώτης τον κάθε αναγνώστη για να του δείξει την πρώτη πόλη του, ριζωμένη επάνω στον κεκλιμένο βράχο από γρανίτη, σε σχήμα αμυγδάλου ή κεφαλής αλόγου, κατά τη ρήση των παλαιών περιηγητών. Μέσα από κείμενα της Άννας Κομνηνής, του Ιωάννη Καντακουζηνού, του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, της Μάρως Δούκα, του Η. Χ. Παπαδημητρακόπουλου, του Πρόδρομου Χ...
Μια πόλη, ένας συγγραφέας
Συλλογικό έργο
Μίνωας (2001)
[...] Αστικές και ημιαστικές διαδρομές στην Ελλάδα - πλήν Αθήνας, Πειραιά και Θεσσαλονίκης - αποτυπώνονται στα πρωτότυπα κείμενα 33 σύγχρονων πεζογράφων και ποιητών που δημοσιεύτηκαν στην "Ελευθεροτυπία" σε συνέχειες ("Βιβλιοθήκη", 3.11.00 - 20.06.01). Πριν στεγαστούν στο ανά χείρας βιβλίο, δεκατρία από αυτά τα πεζά μεταφράστηκαν στα γερμανικά για το περιοδικό "Lettre International" (τ. 55, Δεκέμβριος 2001).