Μουρσελάς Κώστας 1932-2017
Mourselás Kóstas
Ο Κώστας Μουρσελάς (1932-2017) γεννήθηκε στον Πειραιά. Εκεί τελειώνει και το λύκειο. Το 1951, πρωτοετής φοιτητής της Νομικής, συνελήφθη ως πρώην στέλεχος της ΕΠΟΝ και δικάστηκε από έκτακτο στρατοδικείο της εποχής (υπόθεση Μπελογιάννη). Για χρόνια σπούδαζε βιολί, που το διέκοψε όταν άρχισε να τον θέλγει το θέατρο. Ολοκλήρωσε τις σπουδές του στη Νομική, αλλά λίγο πριν πάρει την άδεια δικηγόρου εγκατέλειψε τη δικηγορία και το 1959 διορίστηκε ως υπάλληλος στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους όπου εργάστηκε ως το 1969, όταν τον απέλυσε η Χούντα. Έκτοτε αφοσιώθηκε ολοκληρωτικά -και επαγγελματικά πια- στο γράψιμο. Έργα του παίχτηκαν από θιάσους του Ελεύθερου Θεάτρου, από το Εθνικό Θέατρο, από το Θέατρο Τέχνης, από το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος, από Δημοτικά Θέατρα, καθώς και από θιάσους του εξωτερικού (Γαλλία, Γερμανία, Κύπρος). Μερικοί τίτλοι γνωστών θεατρικών έργων του είναι: "Ενυδρείο", "Μαχαίρι στο κόκαλο", "Οι φίλοι", "Το αυτί του Αλέξανδρου", "Η κυρία δεν πενθεί", "Επικίνδυνο φορτίο", "Ω! τι κόσμος μπαμπά!", "Το δίκανο", "Ημιτελής συνουσία", κ.ά. Στο πλατύ κοινό έγινε γνωστός από τηλεοπτικές παρουσιάσεις έργων του ("Μικρές αγγελίες", "Σιγά η πατρίδα κοιμάται", "Το ρολόι") και από την περίφημη τηλεοπτική σειρά "Εκείνος και... Εκείνος", με πρωταγωνιστές τους Β. Διαμαντόπουλο και Γ. Μιχαλακόπουλο (130 θεατρικά μονόπρακτα). Το 1990 επανήλθε στην πεζογραφία εκδίδοντας το μυθιστόρημα "Βαμμένα κόκκινα μαλλιά" (εκδ. "Κέδρος", οριστική έκδοση: "Ελληνικά Γράμματα", 2006, επανέκδοση: "Πατάκης", 2014), που οι πωλήσεις του ξεπέρασαν, συνολικά, τις διακόσιες χιλιάδες αντίτυπα, μεταφράστηκε στα αγγλικά, γαλλικά, γερμανικά, τουρκικά και εβραϊκά και μεταφέρθηκε στην τηλεόραση. Ακολούθησαν διηγήματα, νουβέλες, καθώς και το μυθιστόρημα "Το παιχνίδι των τεσσάρων" (1998) που το συνέγραψε με τους Π. Τατσόπουλο, Γ. Σκούρτη και Α. Σουρούνη. Το 1999 εξέδωσε το μυθιστόρημα "Κλειστόν λόγω μελαγχολίας" (Κέδρος, β' έκδ. Ελληνικά Γράμματα, 2010), που ξεπέρασε τις σαράντα χιλιάδες αντίτυπα και μεταφράστηκε στα τουρκικά. Τελευταία του βιβλία ήταν η συλλογή διηγημάτων "Ο πόθος καίει τα σωθικά" ("Κέδρος", 2004) και το μυθιστόρημα "Στην άκρη της νύχτας" (Πατάκης, 2011). Έγραψε, ακόμη, αισθητικά δοκίμια, καθώς και πολλές επιφυλλίδες δημοσιευμένες στην εφημερίδα "Τα Νέα", στη στήλη "Κουβεντιάζοντας". Έφυγε από τη ζωή στην Αθήνα στις 15 Ιουλίου 2017, σε ηλικία 85 ετών.
Ω, τι κόσμος μπαμπά!
Μουρσελάς Κώστας 1932-2017
Κέδρος (2014)
Το "Ω, τι κόσμος μπαμπά!" που βασικά αναφέρεται στην περίοδο της δικτατορίας 1967-74 και παίχτηκε σ’ αυτή, δημοσιεύεται όπως παίχτηκε σχεδόν. Απουσιάζουν οι περικοπές της Παπαδοπουλικής λογοκρισίας διότι είναι σελίδες ολόκληρες. Το έργο πρωτοπαίχθηκε το καλοκαίρι του 1973 στη Θεσσαλονίκη και το χειμώνα του 1973-1974 στην Αθήνα από το θίασο του Θεάτρου Σάτιρας σε σκηνοθεσία του Βασίλη Διαμαντόπουλου. Σαρκαστική και ανθρώπινη, η εμβληματική σάτιρα του Κώστα Μουρσελά, 40 χρόνια μετά από την αθηναϊκή πρεμιέρα της, επιστρέφει στο θέατρο Προσκήνιο. Το έργο γραμμένο σε μια...
Το χρονικό του Κέδρου
Συλλογικό έργο
Κέδρος (2004)
[...] Μισό αιώνα καλύπτει η αδιάλειπτη παρουσία του Κέδρου: 1954-2004. Πενήντα δημιουργικά χρόνια στα οποία διακρίνονται τρεις χρονολογίες που υπήρξαν σταθμοί στην εξέλιξή του. Οι δύο πρώτες αποτελούν ταυτόχρονα σταθμούς και για την πρόσφατη ιστορία μας: η διδακτορία του 1967 και η μεταπολίτευση του 1974. Η τρίτη, το 1985, είναι επίσης μια χρονιά μετάβασης με τη μεταβίβαση της ιδιοκτησίας του Κέδρου από τη Νανά Καλλιανέση στους σημερινούς εκδότες. Πρόσωπα και περιστατικά από τα χρόνια αυτά ζωντανεύουν στον συλλογικό επετειακό μας τόμο. Όλα τα στοιχεία έχουν αντληθεί αποκλε...
Το παιχνίδι των τεσσάρων
Μουρσελάς Κώστας 1932-2017
Εκδόσεις Καστανιώτη (1998)
Στο βιβλίο οι τέσσερις συγγραφείς αποτυπώνουν την Ελλάδα του '90 και συνθέτουν ένα συναρπαστικό μυθιστόρημα, όπου ο έρωτας καταλήγει σε θρίλερ και η περιπέτεια σε παρωδία. Ιλαρές σκηνές διαδέχονται κατεξοχήν δραματικές, δίχως στιγμή να πέφτει ο αφηγηματικός πυρετός. Από κεφάλαιο σε κεφάλαιο, ψηφίδα με την ψηφίδα, σχηματίζεται το πορτρέτο του Νεοέλληνα που ακροβατεί πάνω από την καθημερινή παράνοια, τη μιζέρια και το μεγαλείο, καθώς το λυκόφως του αιώνα τον βρίσκει στο κρίσιμο σταυροδρόμι.
Τα παιδικά μου χρόνια
Συλλογικό έργο
Εκδόσεις Καστανιώτη (2003)
Δεν υπάρχει άνθρωπος που να μην έχει παιδική ηλικία και δεν είναι λίγοι οι ηλικιωμένοι που αναγνωρίζουν πως ό,τι καλύτερο έζησαν είναι τα χρόνια της ηλικίας αυτής. Συχνά, μάλιστα, μπροστά σε θεαματικά ώριμες καλλιτεχνικές και πολιτικές καριέρες, αισθανόμαστε να τους δημιουργείται μια άλλη προοπτική ή ακόμα και να αθωώνονται οι δημιουργοί τους, μόλις πληροφορούμαστε τα παιδικά τους χρόνια. Με πλοηγό το στίχο του Γιώργου Σαραντάρη "Κατάγομαι από τα παιδικά μου χρόνια/ όπως από μια χώρα", σκεφτήκαμε πως μια έρευνα με θέμα αποκλειστικά τις αναμνήσεις από την παιδική ηλικία δημι...
Στην άκρη της νύχτας
Μουρσελάς Κώστας 1932-2017
Εκδόσεις Πατάκη (2011)
Πώς αισθάνεσαι όταν στις δύο μετά τα μεσάνυχτα σε παίρνουν συνεχώς τηλέφωνο και συνεχώς σου το κλείνουν; Ποια είναι η άγνωστη γυναίκα που κοιμάται δίπλα σου και πόσο αυτή η ευκαιριακή σχέση κινδυνεύει να μεταβληθεί σε ένα ασίγαστο πάθος, όταν μάλιστα τα πάθη μας στις μέρες μας μπαίνουν όλο και περισσότερο στην κατάψυξη; Ποιο είναι το στοίχημα που, αντί να το εισπράττει ο νικητής, τελικά το κερδίζει ο χαμένος; Πώς γίνεται να είσαι συγχρόνως και αμαρτωλός και αναμάρτητος; Τι ανάγκασε έναν διάσημο συγγραφέα σε ένα διάσημο διήγημά του να του βάλει ένα τόσο κακό φινά...
Στην άκρη της νύχτας
Μουρσελάς Κώστας 1932-2017
Εκδόσεις Πατάκη (2019)
Πώς μια ευκαιριακή σχέση μεταβάλλεται σε ασίγαστο πάθος; Πώς γίνεται να είσαι συγχρόνως και αμαρτωλός και αναμάρτητος; Τι ανάγκασε έναν διάσημο συγγραφέα σε ένα επίσης διάσημο διήγημά του να βάλει ένα τόσο κακό φινάλε; Πώς γίνεται να παραμένεις φίλος με τον άνθρωπο που υποπτεύεσαι ότι έχει πλαγιάσει με τη γυναίκα σου; Τι συμβαίνει και η ερωτική επιθυμία μετατρέπεται σε βασανιστικές ενοχές και τύψεις; Ένα θρίλερ που εξελίσσεται σε ερωτική ιστορία ή μια ερωτική ιστορία που εξελίσσεται σε θρίλερ; Μάλλον, τελικά, μια φανταστική ιστορία που τη ζουν κάποια πραγματικά πρόσωπα....
Πειραιάς
Συλλογικό έργο
Τσαμαντάκη (2009)
Ένα ανθολόγιο είναι πρώτ' απ' όλα μια επιλογή. Από το πλήθος των κειμένων πρέπει, με κάποια κριτήρια, αλλά να επιλέξεις και άλλα να αφήσεις στην άκρη. Ένα κριτήριό μας ήταν τα καλά κείμενα, αλλά δεν ήταν το κυριότερο. Γι' αυτό και ορισμένα τα παραλείψαμε, όχι χωρίς δυσκολία. Ο πρώτος στόχος μας ήταν να περιδιαβούμε τον Πειραιά μέσα από αφηγήσεις για τους τόπους του και τους ανθρώπους του. Και, επίσης, να παρακάμψουμε, αν μπορούμε, την στερεότυπη εικόνα για την πόλη που έχει μετασχηματιστεί και κυριαρχήσει μεταπολεμικά και μέχρι σήμερα. Στραφήκαμε σε όλων των ειδών τις αφηγή...
Παλιώνουν οι άνθρωποι
Μουρσελάς Κώστας 1932-2017
Τόπος (2007)
"Πώς γκρεμοτσακίστηκα τότε; Πώς γλίστρησα; Γιατί δεν πρόσεξα;" Η κακιά ώρα, ο γιος της, η κακιά στιγμή, η κόρη της. "Κουταμάρες· όλες οι ώρες είναι ίδιες· εμείς δεν είμαστε ίδιοι· αλλά τι περιμένεις, όταν περπατάς στον δρόμο και το μυαλό σου βρίσκεται και εδώ και εκεί και αλλού; Με τόση αφηρημάδα, γίνεται να μην πάθεις το κακό;" Αυτό πάντα πίστευε και αυτό πάντα φοβόταν, μέχρι που κάποτε το' παθε και η ίδια, όταν εκείνη τη γρουσούζικη μέρα έπεσε και τσακίστηκε· Πινδάρου κι Αναγνωστοπούλου. [...]
Οι φίλοι. Ενυδρείο. Μαχαίρι στο κόκαλο
Μουρσελάς Κώστας 1932-2017
Κέδρος (2001)
"Ο Μουρσελάς είναι τυπικός συγγραφέας του μεταπολέμου, με το φορτίο των χαμένων ευκαιριών στην πλάτη του. Τα θεατρικά του έργα είναι το ανάλογον της ποίησης του Αναγνωστάκη, του Αλεξάνδρου, του Κατσαρού, του Πατρίκιου." (Κώστας Γεωργουσόπουλος - Το Βήμα)
Ο πόθος καίει τα σωθικά
Μουρσελάς Κώστας 1932-2017
Κέδρος (2004)
... Μια ανθολογία σχέσεων και προσώπων. ... Η εποχή μας δεν ευνοεί το συναίσθημα γιατί ο άνθρωπος περιορίζεται στην ικανοποίηση της επιθυμίας, μια και ο τρόπος που ζει παγώνει αισθήματα και αγάπες. ... Ήρωες που μας μιλούν για τον πόθο που εξουθενώνει, ταπεινώνει ή εξυψώνει· για τις αντιφάσεις και τα αδιέξοδα των σχέσεων, για τα φαντάσματα της νύχτας, για ματαιωμένες ζωές, για πρόσωπα παγιδευμένα ανάμεσα σε αισθήματα και λέξεις, χαμένα μέσα σε μυστικά και ψέματα μιας συμβατικής ζωής, μέσα σε λαβύρινθους συναισθημάτων, για πρόσωπα που συγχέουν τον πόθο και τον έρωτα με την...
Νάνι, τ' άνθι των ανθώ
Συλλογικό έργο
Ίνδικτος (2005)
Εικαστικά έργα: Αλέξης Βερούκας, Μανώλης Γρηγορέας, Στέφανος Δασκαλάκης, Δημήτρης Ζουρούδης, Ειρήνη Ηλιοπούλου, Χρίστος Καράς, Κυριάκος Κατζουράκης, Αφροδίτη Λήτη, Ζάφος Ξαγοράρης, Βάνα Ξένου, Γιώργος Ρόρρης, Χρόνης Μπότσογλου, Εδουάρδος Σακαγιάν, Κώστας Τσόκλης, Αλέκος Φασιανός. Ίσως μια γυναίκα που έγινε μάνα να μπορούσε να μας μιλήσει πιο ουσιαστικά για το θέμα - αν και τώρα που το σκέφτομαι, μάλλον αυτή είναι η μόνη που δεν θα μπορούσε να το κάνει, γιατί μιλά με περισσότερο φως όποιος ζει στο σκοτάδι. Για μένα, αλλά και για αρκετούς άλλους -που γνωρίζω και πίνουν νερό...
Κλειστόν λόγω μελαγχολίας
Μουρσελάς Κώστας 1932-2017
Ελληνικά Γράμματα (2010)
Το μυθιστόρημα των 22 εκδόσεων, των 40.000 και πλέον αντιτύπων, που πρωτοκυκλοφόρησε το 1999 από τον "Κέδρο" και είναι πλέον εξαντλημένο, επανεκδίδεται από τα "Ελληνικά Γράμματα" με καινούργια επιμέλεια. Μια σύγχρονη μικρή πόλη, πολλές ανθρώπινες ιστορίες, που σελίδα τη σελίδα «γράφουν» το μυθιστόρημα της ζωής. Είναι το «Κλειστόν λόγω μελαγχολίας». Οι ήρωες του βιβλίου είναι άνθρωποι μελαγχολικοί και ανικανοποίητοι, τρυφεροί και σκληροί, τραυματισμένοι από την πλήξη και τη μίζερη ζωή τους στη μικρή τους πόλη. Άλλοτε ανιδιοτελείς και άλλοτε υστερόβουλοι, βιώνουν τις αν...
Κλειστόν λόγω μελαγχολίας
Μουρσελάς Κώστας 1932-2017
Εκδόσεις Πατάκη (2018)
Ανθρώπινες ιστορίες, σε µια σύγχρονη επαρχιακή πόλη. Έρωτας και απιστία, αποπλάνηση και υποταγή, µυστικά και ψέµατα, αγάπη και ιδιοτέλεια, απάτες και συµφέροντα, ελπίδες και µαταιώσεις· άντρες και γυναίκες, που βασανίζονται από τα πάθη και τις αντιφάσεις τους, έρχονται αντιµέτωποι µε την ήττα τους στη ζωή. Οι ήρωες επιζητούν την ευτυχία, ονειρεύονται να αποδράσουν από τη φθορά της κουραστικής και πληκτικά µονότονης καθηµερινότητάς τους. Επιχειρούν να ξεφύγουν από τους φόβους και τις ανασφάλειές τους, από το ψυχολογικό τέλµα και την ανία τους, από την κάθε λογής µιζέρια. Απο...
Η πόλη στον πάτο
Συλλογικό έργο
Δωδώνη (2007)
Περιλαμβάνονται τα μονόπρακτα: - Νίκος Περέλης: "Ο πλασιέ", "Ανασφάλεια", "Τιμή ευκαιρείας", "Ληστείες", "Ο Καραγκιόζης και ο Πασάς", "Φως ιλαρόν επί πάτου" - Δημήτρης Κεχαΐδης: "Κατάσταση μη αναστρέψιμος" - Κώστας Μουρσελάς: "Χαλί Μπουχάρα"
Η πόλη στον πάτο
Συλλογικό έργο
Αγγελάκη Εκδόσεις (2014)
Στιγμές απ' τον σύγχρονο ευρωπαϊκό οικονομικό α-πολιτισμό, που γκρέμισε τα όνειρα και τις προσδοκίες των ανθρώπων και λεηλάτησε την καθημερινότητά τους. Η "Πόλη στον πάτο" είναι επανεκτίμηση και ξαναδούλεμα των κειμένων της παράστασης που παρουσιάστηκε από την "Άλλη Σκηνή" στο Θέατρο της Ημέρας. Αφαίρεση, πρόσθεση και επεξεργασία κειμένων, ώστε το έργο να εκφράζει απόλυτα τη σκληρή περίοδο της πτώχευσης και των μνημονίων.