Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Με το σχεδιαζόμενο "Σύνταγμα της Ευρώπης" όχι μόνον δεν οργανώνεται μια αυτοδύναμη και ενοποιημένη πολιτική εξουσία ή πολιτική κυριαρχία στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά ούτε προβλέπονται διαδικασίες για τη συγκρότηση μιας δημόσιας, ευρωπαϊκής πολιτικής σφαίρας ή ενός ευρωπαϊκού Δήμου που θα αποτελεί την πηγή της εξουσίας ή το ύπατο νομιμοποιητικό θεμέλιο όλων των εξουσιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Επιβεβαιώνεται απλώς μια διεθνής συμφωνία συνένωσης κυρίαρχων κρατών που δεν είναι η ίδια κυρίαρχη. Η χρήση του όρου "Σύνταγμα" στην προκειμένη περίπτωση είναι και παραπλανητική, διότι δ...

Ακολουθώντας την παράδοση που δημιούργησαν οι Αλέξανδρος Σβώλος και Αριστόβουλος Μάνεσης, ο καθηγητής Μανιτάκης αναλύει με τρόπο συστηματικό, ολοκληρωμένο και επίκαιρο, τις θεμελιώδεις έννοιες ενός σύγχρονου Συνταγματικού Κράτους, όπως: Σύνταγμα, συντακτική και αναθεωρητική εξουσία, συνταγματισμός, ευρωπαϊκό σύνταγμα, κράτος, έθνος, κυριαρχία, εγγυήσεις τηρήσεως του συντάγματος, δικαιοδοτικός έλεγχος της συνταγματικότητας των νόμων, δικαίωμα αντίστασης. Πρόκειται για ένα σύγχρονο σύγγραμμα που ενδιαφέρει όχι μόνον τους σπουδαστές της Νομικής, αλλά και κάθε επαγγελματία νομ...

Απέναντι στο φαινόμενο της τρομοκρατίας οι κυβερνήσεις των σύγχρονων δημοκρατιών αντιδρούν με αναστολή ή με περιορισμό των εγγυήσεων και των ελευθεριών, και ιδίως της προσωπικής ασφάλειας των πολιτών τους. Τα τρομοκρατικά φαινόμενα επαναφέρουν στο επίκεντρο του πολιτικού και νομικού προβληματισμού το ζήτημα της βίας στο όνομα αρχών και αξιών. Η διεθνική και πλανητική εμβέλεια της σύγχρονης τρομοκρατίας έχει οδηγήσει τη διεθνή κοινότητα στην ένταση του συντονισμού και της συνεργασίας για την αντιμετώπισή της και στην προσφυγή σε θεσμικά και επιχειρησιακά μέτρα όπου η κρατική...

H μελέτη αυτή προσεγγίζει την ελευθερία του λόγου μέσα από την εξέταση της σύγκρουσης και αλληλοοριοθέτησής της με άλλα συνταγματικά δικαιώματα, όπως η ιδιωτικότητα, η προσωπικότητα, η τιμή και η υπόληψη. Το προστατευτικό πεδίο της ελευθερίας του λόγου διαμορφώνεται μέσα από αυτές τις διαρκείς αναμετρήσεις. Ο δικαστής όταν βρίσκεται ενώπιον της σύγκρουσης δικαιωμάτων χρησιμοποιεί δικαστικές τεχνικές όπως η συγκεκριμένη και η αφηρημένη στάθμιση και η αναλογικότητα. Αφετηρία της μελέτης αποτελούν αμερικάνικες δικαστικές αποφάσεις για την ελευθερία του λόγου. Μέσα από τ...

Με τα μάτια στραμμένα στις νέες γενιές και με έντονη αγωνία για το πολιτιστικό μας μέλλον, με την παρούσα έκδοση καταθέτουμε νηφάλιο και στοχαστικό προβληματισμό για την παράδοση και τον εκσυγχρονισμό/ανανέωση στην Ελλάδα του 21ου αιώνα, μακράν διλημμάτων και διχαστικών αντιπαραθέσεων, που ταλαιπωρούν την πολιτική, την πνευματική και την πολιτιστική μας ζωή. Σ' αυτή τη νεφελώδη εποχή της μεταμοντέρνας σύγχυσης και της αμφιλεγόμενης παγκοσμιοποίησης, με τις περί έθνους συζητήσεις να φουντώνουν, φρονούμε πως, μόνο αναγιγνώσκοντας σωστά τη μακρά ιστορική μας διαδρομή, θα μπορέ...

Σε αυτό το κείμενο θα προσπαθήσω να εκθέσω μερικές κυοφορούμενες σκέψεις με αφορμή τη σχεδιαζόμενη αναθεώρηση και τη διασταύρωσή της με ορισμένες θεμελιώδεις συνιστώσες του ελληνικού συνταγματισμού. Πιστεύω ότι οι εύκολες, φλύαρες και επαναλαμβανόμενες αναθεωρήσεις, που ζούμε τα τελευταία δέκα χρόνια, όσο κι αν φαίνονται ανώδυνες και ευαγγελίζονται εκσυγχρονισμούς και αναγκαίες μεταρρυθμίσεις, θέτουν σε δοκιμασία θεμελιώδη χαρακτηριστικά του δημοκρατικού συνταγματισμού και θίγουν την ταυτότητα της μεταπολιτευτικής δημοκρατίας μας. [...]

O ορθόδοξος κόσμος δεν μετείχε οργανικά στη διαμόρφωση της νεωτερικότητας. Δεν έζησε από μέσα την Aναγέννηση, τη Mεταρρύθμιση και Aντιμεταρρύθμιση, τους θρησκευτικούς πολέμους και το Διαφωτισμό, τη Γαλλική και Bιομηχανική επανάσταση, την ανάδυση του υποκειμένου, τα δικαιώματα του ανθρώπου και το ουδετερόθρησκο εθνικό κράτος. Ό,τι χαρακτηρίστηκε ως θεμελιακό κεκτημένο της νεωτερικότητας, μοιάζει να παρέμεινε ουσιαστικά ξένο προς την Oρθοδοξία, γεγονός που, για πολλούς, ερμηνεύει και τη δυσκολία επικοινωνίας της με το σύγχρονο (μετα-)νεωτερικό κόσμο. H Oρθοδοξία λοιπόν σταμ...

Η έννοια του συνταγματισμού και του Συντάγματος συνδέθηκαν ιστορικά και εξακολουθούν να συνδέονται με μια βασική ιδέα: "η πολιτική εξουσία οφείλει να ασκείται σύμφωνα με καταστατικές κανονιστικές προβλέψεις και να υπόκειται σε δεσμεύσεις ή περιορισμούς". Σταδιακά η έννοια, η σημασία και οι λειτουργίες του Συντάγματος εμπλουτίστηκαν και μετεξελίχθησαν, και το ίδιο από σύνολο κανόνων που οργανώνει και περιορίζει, απρόσωπα, την κρατική εξουσία αντιμετωπίστηκε ως συνώνυμο της συνταγματικής δημοκρατίας και ταυτίστηκε με τη λαϊκή κυριαρχία, ενώ τις τελευταίες δεκαετίες γίνεται αν...

"Ο Ιανός του εθνικισμού" κυκλοφόρησε για πρώτη φορά το 1993, από τις εκδόσεις του περιοδικού "Ο Πολίτης", σε μια εποχή που ο εθνικιστικός πυρετός, με αιχμή το Μακεδονικό, βρισκόταν σε έξαρση. Σήμερα, δεκαπέντε σχεδόν χρόνια μετά, το ζήτημα της αναγνώρισης της Πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας (του "κρατιδίου των Σκοπίων", όπως αποκαλείται στον εθνικιστικό λόγο), παραμένει ακόμα άλυτο για το ελληνικό κράτος. Και τα όσα μεσολάβησαν επιβεβαιώνουν, δυστυχώς, τις περισσότερες, αν όχι όλες τις αναλύσεις των συγγραφέων. Γιατί τώρα μπορούμε να αντιληφθούμε, πολύ κ...

Λίγες έννοιες παρουσιάζουν ένα τόσο ευρύ πεδίο αφαίρεσης, και ταυτόχρονα η υλική τους υπόσταση γίνεται τόσο άμεσα και καθολικά αισθητή στην πραγματικότητα της καθημερινής ζωής, όσο η έννοια "κράτος". [...] Η εικόνα που έχουμε για το κράτος ποικίλλει ή είναι συγκεχυμένη: ξεκινά από την ακραία προσομοίωσή του σε μια υπέρτατη δύναμη συμβολικής και φυσικής ισχύος και επιβολής και καταλήγει στην αγγελική παράσταση ενός στοργικού υποκειμένου, που αποστολή του έχει την προάσπιση ενός στοργικού υποκειμένου, που αποστολή του έχει την προάσπιση του γενικού συμφέροντος και την προστασ...

Συχνά, αναφερόμαστε στην έννοια «πολίτευμα», με τη μια ή την άλλη αφορμή, χωρίς να έχουμε σαφή εικόνα στο μυαλό μας «τι είναι πολίτευμα» ή τι εμείς εννοούμε χρησιμοποιώντας τον όρο αυτό. Έτσι, μιλάμε ή γράφουμε για το δημοκρατικό ή ολιγαρχικό πολίτευμα ή για το κοινοβουλευτικό σύστημα, χωρίς να μπορούμε να τα διακρίνουμε μεταξύ τους με βάση ένα σταθερό και σαφές κριτήριο. Η διάκριση και αποσαφήνιση αυτών των εννοιών δεν θα ήταν και τόσο αναγκαία, αν δεν χρειαζόταν να ξεχωρίσουμε το πολίτευμα από το πολιτικό σύστημα και να αποδεσμεύσουμε τη δημοκρατία από τον ασφυκτικό εναγκ...