Πετσετίδης Δημήτρης 1940-2017
Petsetídis Dimítris
Ο Δημήτρης Πετσετίδης (1940-2017) γεννήθηκε στη Σπάρτη. Σπούδασε μαθηματικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και εργάστηκε στην ιδιωτική εκπαίδευση ως φροντιστής. Από το 1964 μέχρι το 1983 άρχισε να δημοσιεύει γελοιογραφίες του σε περιοδικά και εφημερίδες της Αθήνας ("Ταχυδρόμος", "Επίκαιρα", "Τα Νέα", "Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία", "Εξόρμηση", "Ποντίκι", κ.α.). Αργότερα συνεργάστηκε με το "Αντί" (από το 2001 μέχρι το τελευταίο τεύχος του, στις 11.4.2008) και πιο πρόσφατα με την εφημερίδα "Εποχή". Το 1973 υπήρξε υπεύθυνος ύλης του περιοδικού της Ελληνικής Μαθηματικής Εταιρείας (ΕΜΕ), "Ευκλείδης Β'". Τα πρώτα του διηγήματα δημοσιεύτηκαν στην εφημερίδα "Τα Νέα" το 1977. Παράλληλα άρχισε να συνεργάζεται με τα λογοτεχνικά περιοδικά "Το Δέντρο", "Γιατί", "Η Λέξη" κ.ά. με διηγήματα, σχόλια και σκίτσα, δραστηριότητα την οποία σχολίασε αργότερα στην ιστοσελίδα του, www.petsetidis.gr. Το διήγημά του με τίτλο "Σιδηροδρομικός σταθμός Σπάρτης", τιμήθηκε με έπαινο στον 2ο Πανελλήνιο διαγωνισμό της εφημερίδας "Η Καθημερινή", το 1981. Από το 1983 εγκαταστάθηκε μόνιμα στη Σπάρτη. Το 1986 εκδόθηκε η πρώτη συλλογή διηγημάτων του, "Δώδεκα στο δίφραγκο" (εκδ. "Το Δέντρο", β' έκδ. "Νεφέλη", 1999). Ακολούθησαν οι συλλογές διηγημάτων: "Το παιχνίδι", εκδ. "Νεφέλη", 1991, "Επίλογος στα χιόνια", εκδ. "Νεφέλη", 1993, "Ο Σαμπατές ζει", εκδ. "Νεφέλη" 1998, "Σε ξένο γήπεδο", εκδ. "Πατάκη", 2003, "Λυσσασμένες αλεπούδες", εκδ. Κέδρος, 2007, "Εν οίκω", εκδ. Μεταίχμιο, 2012, "Επί τέσσερα", εκδ. Εστία, 2014, και η νουβέλα "Τροπικός του Λέοντος", εκδ. "Νεφέλη", 2001, που τον ανέδειξαν ως έναν από τους σημαντικότερους σύγχρονους πεζογράφους στον τομέα της μικρής φόρμας. Ήταν μέλος της Εταιρείας Συγγραφέων. Το 2011 τιμήθηκε με το βραβείο Κώστα και Ελένης Ουράνη της Ακαδημίας Αθηνών για το σύνολο του λογοτεχνικού έργου του. Διηγήματά του μεταφράστηκαν στα αγγλικά και στα γερμανικά. Έφυγε από τη ζωή στη Σπάρτη 14 Απριλίου 2017, σε ηλικία 76 ετών.
Το παιχνίδι
Πετσετίδης Δημήτρης 1940-2017
Νεφέλη (1991)
Δεν είχε τύχει ποτέ να συναντηθούμε με την Κλάρα και κόπηκε η ανάσα μου ένα κυριακάτικο πρωινό όταν την αντίκρισα στον φοιτητικό σύλλογο του νομού μας, την ημέρα των εκλογών για ανάδειξη του διοικητικού συμβουλίου, που κύριο - αν όχι μοναδικό - μέλημα ήταν η διοργάνωση του ετήσιου χορού μας. Βέβαια το καταστατικό του συλλόγου μιλούσε για ένα σωρό δραστηριότητες πολιτιστικές, καλλιτεχνικές και τα συναφή, γίνονταν κάθε χρόνο άγρια πολιτική αντιπαράθεση των αντίπαλων παρατάξεων, ακούγονταν σφοδρές και παθιασμένες αγορεύσεις, κάμποσοι νεοσσοί της πολιτικής έκαναν τα πρώτα βήματ...
Επίλογος στα χιόνια
Πετσετίδης Δημήτρης 1940-2017
Νεφέλη (1993)
"... Μου λένε πως μοιάζω του παππού - Θωμά. Έχουμε το ίδιο λακκάκι στο σαγόνι, βρίζω και εγώ όπως έβριζε εκείνος χωρίς να βλαστημάει ποτέ. Η γιαγιά Κατερίνα, από το σόι του πατέρα μου, δεν θέλει να ακούει ότι μοιάζω του παππού-Θωμά, σιγά μην είσαι σαν το γέρο-μπεκρή, μου λέει. Εσύ έχεις πάρει από το δικό μας το σόι, επιμένει, είσαι φτυστός ο μακαρίτης ο αδελφός μου ο Γιάννης, τον θυμάμαι τότε που γύρισε από την Αμερική, τόσο πολύ σου έμοιαζε. Κουβάλησε μαζί του ένα κάρο λεφτά, είχε παράνομο αποστακτήριο στο Σικάγο, μέσα στο μαγαζί του, θησαύρισε. Τότε όλοι ήθελαν τη φιλία τ...
Ο Σαμπατές ζει
Πετσετίδης Δημήτρης 1940-2017
Νεφέλη (1998)
Δεκατέσσερις μικρές ιστορίες που άλλες μοιάζουν αληθινές, χωρίς να είναι, άλλες θέλουν να φαίνονται μύθοι. Στο βάθος όλων τους και μια απώλεια, όπως όταν λέει κανείς χάνω το χρόνο μου ή έχασε τη ζωή μου. Υπερβαίνουν τα όρια τους; Σχοινοβατούν ισορροπώντας στο μεταίχμιο του αληθινού και του ονειρικού; Ενδεχομένως. Πάντως όλες τις καλύπτει ο "προλαλήσας" υπότιτλος. Είναι του γλυκού νερού.
Κύμινο και κανέλα
Συλλογικό έργο
Εκδόσεις Πατάκη (1998)
Η σειρά "Κείμενα και εικόνες", αναζητώντας το άρωμα των παλιών συναναστροφών, συγκεντρώνει γύρω από ένα θέμα ανθρώπους της γραφής και της εικόνας. Ένα παιχνίδι εκφραστικής ανταλλαγής που φιλοδοξεί να φέρει πιο κοντά τον βιβλιόφιλο με τον φιλότεχνο -με δυό λόγια: να πλατύνει και να βαθύνει την καλλιέργειά μας. Ο τόμος "Κύμινο και κανέλα" απαρτίζεται από δέκα πρωτότυπα διηγήματα με άξονα τη γεύση και τη λογοτεχνία. Τις ιστορίες "διάβασαν" εικαστικά οι νέοι ζωγράφοι Μαριλίτσα Βλαχάκη και Κώστας Παπανικολάου.
Δώδεκα στο δίφραγκο
Πετσετίδης Δημήτρης 1940-2017
Νεφέλη (1999)
"... Ο δημοσιογράφος άλλαξε κουβέντα. Άρχισε να ρωτάει για το πρόβλημα της ύδρευσης και άλλα τέτοια. Έδειξε, μάλιστα, μεγάλο ενδιαφέρον για το υπόγειο ποτάμι που φαίνεται να περνάει κάτω από το χωριό. Υπάρχουν βράχοι που μέσα στις σπηλιές τους το καλοκαίρι παγώνεις κι ακούγεται ένας μακρινός θόρυβος σα νερά που κυλάνε."
Τροπικός του Λέοντος
Πετσετίδης Δημήτρης 1940-2017
Νεφέλη (2001)
"Ο υποσμηναγός Ράλεϋ χτυπήθηκε, κύριε σμηναγέ", είπε ο σμηνίας. Ο σμηναγός Μίτι τον κοίταξε. "Στείλε τον στο νοσοκομείο", είπε κουρασμένος. "Θα πετάξω μόνος". Έξω από το χαράκωμα χαλούσε ο κόσμος. "Το φράγμα πυρός πυκνώνει, κύριε σμηναγέ", είπε ο σμηνίας."Μια φορά ζούμε, φίλε μου!" είπε ο Μίτι. Έβαλε κονιάκ και ήπιε, ύστερα σηκώθηκε και πήρε το αυτόματο. "Είναι σαράντα ολόκληρα χιλιόμετρα μέσα από μια κόλαση" είπε ο σμηνίας. Ο Μίτι τελείωσε το κονιάκ του. "Τι σημασία έχει; Όλη η ζωή έτσι δεν είναι";
Μια πόλη, ένας συγγραφέας
Συλλογικό έργο
Μίνωας (2001)
[...] Αστικές και ημιαστικές διαδρομές στην Ελλάδα - πλήν Αθήνας, Πειραιά και Θεσσαλονίκης - αποτυπώνονται στα πρωτότυπα κείμενα 33 σύγχρονων πεζογράφων και ποιητών που δημοσιεύτηκαν στην "Ελευθεροτυπία" σε συνέχειες ("Βιβλιοθήκη", 3.11.00 - 20.06.01). Πριν στεγαστούν στο ανά χείρας βιβλίο, δεκατρία από αυτά τα πεζά μεταφράστηκαν στα γερμανικά για το περιοδικό "Lettre International" (τ. 55, Δεκέμβριος 2001).
Σε ξένο γήπεδο
Πετσετίδης Δημήτρης 1940-2017
Εκδόσεις Πατάκη (2003)
Η ζωή μοιάζει με μια παρτίδα σκάκι, μόνο που νικάει πάντα ο αντίπαλος. Όπως στο σκάκι το πιο δύσκολο μέρος του παιχνιδιού είναι το τρίτο, το φινάλε, και εκεί, δυσκολεύουν οι κινήσεις, χάνεσαι σε λαβυρίνθους. Είναι σαν να παίζεις πλέον σε ξένο γήπεδο. Κι ενώ οι ψυχές μας κάθονται -κωμικοτραγικές- μες στα παλιά των τα πετσιά τ' αφανισμένα, ακούγονται, καμιά φορά, φωνές αγαπημένες - σαν μουσική, τη νύχτα, μακρινή, που σβήνει.
Νάνι, τ' άνθι των ανθώ
Συλλογικό έργο
Ίνδικτος (2005)
Εικαστικά έργα: Αλέξης Βερούκας, Μανώλης Γρηγορέας, Στέφανος Δασκαλάκης, Δημήτρης Ζουρούδης, Ειρήνη Ηλιοπούλου, Χρίστος Καράς, Κυριάκος Κατζουράκης, Αφροδίτη Λήτη, Ζάφος Ξαγοράρης, Βάνα Ξένου, Γιώργος Ρόρρης, Χρόνης Μπότσογλου, Εδουάρδος Σακαγιάν, Κώστας Τσόκλης, Αλέκος Φασιανός. Ίσως μια γυναίκα που έγινε μάνα να μπορούσε να μας μιλήσει πιο ουσιαστικά για το θέμα - αν και τώρα που το σκέφτομαι, μάλλον αυτή είναι η μόνη που δεν θα μπορούσε να το κάνει, γιατί μιλά με περισσότερο φως όποιος ζει στο σκοτάδι. Για μένα, αλλά και για αρκετούς άλλους -που γνωρίζω και πίνουν νερό...
Λυσσασμένες αλεπούδες
Πετσετίδης Δημήτρης 1940-2017
Κέδρος (2007)
Ο Δημήτρης Πετσετίδης ανήκει στην -μάλλον σπάνια, σήμερα- ομάδα των πεζογράφων που καλλιεργούν συστηματικά το διήγημα. Από τις συλλογές "Δώδεκα στο δίφραγκο" (1986), "Το παιχνίδι" (1991), "Επίλογος στα χιόνια" (1993) ως την "Ο Σαμπατές ζει" (1998) ακολούθησε με συνέπεια την προσωπική του διαδρομή: σπαράγματα της παιδικής και εφηβικής του ηλικίας σε χρόνους παλαιότερους, σε μια τυπική ελληνική επαρχία, κυρίως (όμως) αναφορές στα άγρια χρόνια της Κατοχής και του Εμφυλίου: μικρά, λιτά διηγήματα, σκληρά (αλλά, περιέργως τρυφερά), μελαγχολικά και κάπως απόκοσμα (ενίοτε σαφώς υπ...
Το ελληνικό φανταστικό διήγημα
Συλλογικό έργο
Αίολος (2012)
Με τον έκτο τόμο της σειράς "Το ελληνικό φανταστικό διήγημα", κλείνει ένας κύκλος διερεύνησης του φανταστικού στο σώμα της νεοελληνικής λογοτεχνίας, μιας εργασίας που άρχισε το 1987. H εξάτομη αυτή σειρά είναι η πρώτη σοβαρή προσπάθεια εντοπισμού του φανταστικού στην ελληνική λογοτεχνία από τα πρώτα μεταβυζαντινά χρόνια μέχρι σήμερα. H κοπιαστική αλλά και άκρως συναρπαστική αναζήτηση του ερευνητή σε παλιά περιοδικά, εφημερίδες, ανθολογίες και συλλογές διηγημάτων απέφερε πλούσιους καρπούς και απροσδόκητες εκπλήξεις, όπως θα διαπιστώσει ο αναγνώστης, που θα απολαύσει ένα σπου...
Εν οίκω
Πετσετίδης Δημήτρης 1940-2017
Μεταίχμιο (2012)
Δεκαπέντε ιστορίες, γραμμένες σε μικρή φόρμα, οι οποίες ξετυλίγονται με αφορμή λογιών λογιών δωμάτια: άλλα που σαν περίκλειστο όστρακο παγιδεύουν τους ήρωες, άλλα στα οποία έζησαν επί χρόνια και σηματοδοτούν την ύπαρξή τους, άλλα στα οποία βρήκαν καταφύγιο και αγκαλιά, άλλα που τους άφησαν την ιλαρυντική γεύση μιας ανάμνησης, άλλα τα οποία έγιναν το σκηνικό της ίδιας της Ιστορίας. "Και σκέφτομαι ότι μόνο στον Παράδεισο δεν υπάρχουν δωμάτια και όλοι οι κάτοικοί του αιωρούνται μετέωροι, έτσι όπως τους βλέπουμε στις ζωγραφιές. Και μόνο οι άγγελοι δεν έχουν πια την ανάγκη ν...
Επί τέσσερα
Πετσετίδης Δημήτρης 1940-2017
Βιβλιοπωλείον της Εστίας (2014)
Είκοσι πέντε νέα διηγήματα του Δημήτρη Πετσετίδη έρχονται να προστεθούν με αυτό το βιβλίο στα 115 που είχε ως τώρα συμπεριλάβει σε οκτώ συλλογές. Προέρχονται πάλι από την ιστορία, σε μια δύσκολη ως φοβερή εποχή, από τα πρώτα βιώματα και την ενηλικίωσή του. Η αφηγηματική τέχνη του Πετσετίδη κάνει την ανάμνηση να διατηρεί τη φρεσκάδα του βιώματος μαζί με την πατίνα της νοσταλγίας. Πραγματισμός και αθωότητα, πεζότητα και φαντασία, ανέκδοτο και ψυχισμός, παράδοση και ανατροπή είναι κάποια από τα αντιθετικά γνωρίσματά της. Κάποιες από τις ιστορίες αυτές μοιάζουν να ανατρέπουν τ...
Βίοι παράλληλοι
Συλλογικό έργο
Εταιρεία Συγγραφέων (2015)
Η Εταιρεία Συγγραφέων, με την έκθεση "Βίοι Παράλληλοι" τιμά την τριπλή σχέση λέξεων, ήχων και εικόνων παρουσιάζοντας εκείνα τα μέλη της που διαθέτουν διπλή ή τριπλή καλλιτεχνική ιδιότητα. Δηλαδή δεν είναι μόνο εργάτες της πένας ή του πληκτρολογίου αλλά επιπλέον ζωγραφίζουν, συνθέτουν ή ασχολούνται με τη φωτογραφία ή τον κινηματογράφο. Συνεχίζοντας μια παράδοση του τόπου όχι ευκαταφρόνητη, την οποία κατά καιρούς λάμπρυναν ονόματα του μεγέθους του Κόντογλου, του Πεντζίκη, του Εγγονόπουλου, του Ελύτη, του Ρίτσου, του Εμπειρίκου, του Σεφέρη, του Καρούζου, του Σινόπουλου, ή του...
Μακριά από το ποτάμι
Πετσετίδης Δημήτρης 1940-2017
Εκδόσεις Καστανιώτη (2019)
"Εκεί, δίπλα στη μεγάλη φραγκοσυκιά, πελέκησε και κάρφωσε στο χώμα εκείνο τον ξύλινο σταυρό. Κι όταν περνούσε από το μονοπάτι για να πάει στο χωράφι του ή όταν πήγαινε να κοιτάξει το μυλαύλακο -τώρα αυτός ήταν ο μυλωνάς-, άφηνε ένα ματσάκι αγριολούλουδα που τα μάζευε απ’ το δρόμο. Κάποτε, όταν πια οι μύλοι έπαψαν να δουλεύουν, γιατί είχαν γίνει εργοστάσια για το άλεσμα ή και γιατί δεν έσπερνε πια κανένας στάρια, ο Χρίστος ξενιτεύτηκε στην Αυστραλία. Οι άλλοι κάτοικοι του οικισμού δίπλα στο γεφύρι σιγά σιγά αραίωσαν μέχρι που δεν έμεινε κανένας. Άλλος πέθανε, άλλος ξε...