Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Τι μπορεί να προκύψει όταν ένας από τους σημαντικότερους γερμανούς συγγραφείς του 20ού αιώνα αποφασίζει να καταγράψει τις προσωπικές του εμπειρίες -"ταξίδια" υπό την επήρεια ναρκωτικών ουσιών και αλκοόλ; Ένα συναρπαστικό χαρμάνι αποτυπωμένων εμπειριών, γνώσεων πάνω σε θέματα μυθολογικά, ιστορικά, ανθρωπολογικά, θρησκειολογικά. Ένα δοκίμιο που διαβάζεται και σαν μυθιστορηματική βιογραφία· και το αντίστροφο. Κάποιος άλλος μπορεί να νομίσει πως διαβάζει την ιστορία του σύγχρονου Δυτικού πολιτισμού ιδωμένη μέσα από τη μεταμορφωτική οπτική που υπαγορεύει η χρήση των ψυχοτρόπων....

Κάθε τι που σκοπεί να απαλύνει την ωμότητα της αλήθειας, την τραχύτητα του πραγματικού, μειώνει αναπόφευκτα το κύρος των πλέον ιδιοφυών εγχειρημάτων, όπως και των εντιμότερων προθέσεων. Ο Κλεμάν Ροσέ, αναγνωρίζοντας μεγάλη ορθότητα στην παρατήρηση του Ερνέστο Σάμπατο ότι "μιά θεωρία οφείλει να είναι ανελέητη και στρέφεται κατά του δημιουργού της αν εκείνος δεν αντιμετωπίζει και τον ίδιο τον εαυτό του με ωμότητα", διερωτάται αν θα μπορούσαμε να προβάλλουμε ένα συγκεκριμένο αριθμό αρχών οι οποίες διέπουν την "ηθική ωμότητα" -ηθική της οποίας ο σεβασμός ή η ασέβεια προάγουν ή...

Τα καπάκια, οι μυστικές συμφωνίες των οπλαρχηγών της Ρούμελης με τους Τούρκους, θεωρούνταν γενικά ενθοφελή στρατηγήματα. Όποιος έβαζε καπάκι ή ψευτο-κάπακο επέβαλε ανακωχή, έσωζε τους πληθυσμούς από τη σφαγή και τη λεηλασία και συνάμα κέρδιζε πολύτιμο χρόνο. Σε παρόμοιες συμφωνίες κατέφυγαν ο Βαρνακιώτης, ο Ίσκος, ο Γώγος Μπακόλας, ο Ράγκος, ο Βαλτινός, ο Στορνάρης, ο Σαφάκας, ο Καραϊσκάκης και βέβαια ο Ανδρούτσος. Ήταν δηλαδή μια χερσοελλαδίτικη τακτική - γνωστή σε όλους και αποδεκτή. Ωστόσο η έλευση του Αλέξανδρου Μαυροκορδάτου και η δυναμική εμπλοκή του στον ξεσηκωμό της...

Σε αυτό το βιβλίο κρίνονται ο Δομισμός, οι επιστήμες του ανθρώπου, η φαινομενολογία, το θέατρο της ωμότητας, η ψυχανάλυση, η κριτική της λογοτεχνίας, μέσα από μιά ακολουθία περίπλοκων χειρισμών που απαιτούν αναφορές στους Νίτσε, Χέγκελ, Χούσσερλ, Χάιντεγκερ, Φρόυντ, Αρτώ, Μπατάιγ, Μπλανσό, Φουκώ, Ζαμπές, Λεβινάς. Ανανεώνοντας την προβληματική σχέση της ζώσας φωνής με τη γραφή (θέμα που απαντάται στον πλατωνικό Φαίδρο), ο Ντεριντά έχει τη μοναδική ευκαιρία να θέσει για άλλη μια φορά τη σκέψη προ του μείζονος καθήκοντός της: να ανα-λογιστεί τον εαυτό της μέσα από τη φωνητική...

Σε αυτό το βιβλίο κρίνονται ο Δομισμός, οι επιστήμες του ανθρώπου, η φαινομενολογία, το θέατρο της ωμότητας, η ψυχανάλυση, η κριτική της λογοτεχνίας, μέσα από μιά ακολουθία περίπλοκων χειρισμών που απαιτούν αναφορές στους Νίτσε, Χέγκελ, Χούσσερλ, Χάιντεγκερ, Φρόυντ, Αρτώ, Μπατάιγ, Μπλανσό, Φουκώ, Ζαμπές, Λεβινάς. Ανανεώνοντας την προβληματική σχέση της ζώσας φωνής με τη γραφή (θέμα που απαντάται στον πλατωνικό Φαίδρο), ο Ντεριντά έχει τη μοναδική ευκαιρία να θέσει για άλλη μια φορά τη σκέψη προ του μείζονος καθήκοντός της: να ανα-λογιστεί τον εαυτό της μέσα από τη φωνητική...

Μια ώρα αρκούσε για να κλονίσει συθέμελα τον κόσμο. Στις 11 Σεπτεμβρίου 2001, η πτώση των "Δίδυμων Πύργων" στην καρδιά της Νέας Υόρκης δε σηματοδοτεί την έναρξη του τέλους της Ιστορίας ούτε της σύγκρουσης των πολιτισμών: εγκαινιάζει την εποχή του παγκοσμιοποιημένου μηδενισμού. Κρυμμένος πίσω από θρησκευτικά ή ιδεολογικά άλλοθι, ο μηδενιστής τρομοκράτης χτυπά. "Σκοτώνω, άρα υπάρχω". Ένα φοβερό φάντασμα στοιχειώνει ξανά τις δημοκρατίες και τις κινητοποιεί. Κανείς, μαθαίνουμε, ούτε ειδήμων, ούτε αναλυτής δεν ήταν σε θέση να φανταστεί ένα τέτοιο γεγονός. Αντιμέτωπος με το απρόβ...

Προς τα μέσα της δεκαετίας του '70, ο ελληνικός κινηματογράφος ευτύχησε να έχει τρεις σκηνοθέτες, όχι μόνο διεθνούς βεληνεκούς, αλλά και με αυτόνομη, νεωτερική και ξεχωριστή γραφή. Ο Θόδωρος Αγγελόπουλος, ο Παντελής Βούλγαρης και ο Νίκος Παναγιωτόπουλος δεν συνδέονται ως προς την ομοιογένεια και την επικοινωνία των αισθητικών επιλογών, ενώ ξεχωρίζουν από την διαφορετικότητα των δημιουργικών κινηματογραφικών τους προτάσεων. Το μόνο κοινό, ενοποιητικό στοιχείο τους είναι η γενναία, ρηξικέλευθη και αποτελεσματική αναθεώρηση των θεματικών και αισθητικών επιλογών του παλιού εμπο...

Από το σύνολο του διηγηματικού έργου του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, ο δοκιμιογράφος Κωστής Παπαγιώργης επιλέγει να παρουσιάσει μόνο δέκα τέσσερα έργα. Αλλά όπως παρατηρεί, σ' αυτό το Ανθολόγιο θα έπρεπε να περιλαμβάνει δύο μόνο διηγήματα· αν τα δύο έγιναν δεκατέσσερα ο λόγος είναι απλός: προσθέσαμε μια ντουζίνα διηγήματα που πλησίασαν το άκρον άωτον αλλά για κάποιους λόγους, εγγενείς στη δημιουργία του Σκιαθίτη, δεν το έφτασαν». Έχει σημασία η άποψη του συγκεκριμένου ανθολόγου, γιατί ενώ θεωρεί τη γλώσσα του συγγραφέα ένα κατασκεύασμα και τον κόσμο που μας δίνει σχεδόν ανύπαρ...

Μια συνολική αντιπαράθεση της δυτικής φιλοσοφίας με την ανατολική σοφία, όπου η φιλοσοφία παρουσιάζεται ως μία από τις δυνατές μορφές σκέψης, και με εμφανή μάλιστα τα όριά της. Ο Φρανσουά Ζυλιέν, φιλοσοφικής παιδείας και ιδιαίτερα εξοικειωμένος με την αρχαιοελληνική γραμματεία, στράφηκε στη μελέτη της κινεζικής σκέψης ωθούμενος κυρίως από την ιδέα ότι η κρίση που μαστίζει την ευρωπαϊκή σκέψη τους δύο τελευταίους αιώνες, και έχει οδηγήσει σε αδιέξοδο κάθε φιλοδοξία οικουμενικότητάς της, θέτει αμετάκλητα ένα θεμελιώδες ζήτημα πηγών και αποτελέσματος. Το βιβλίο κυκλοφορεί επ'...

Ο Μαξ Σέλερ (1874-1928) είναι ένας από τους σημαντικότερους γερμανούς φιλοσόφους κατά το πρώτο ήμισυ του 20ού αιώνα. Επηρεασμένος από τους Νίτσε, Ντίλταϋ και Χούσσερλ, ο στοχασμός του επιχειρεί μία σύνθεση των πλέον παραδοσιακών με τα πλέον νεωτερικά στοιχεία της γερμανικής φιλοσοφίας. Είναι ο Νίτσε εκείνος που εισάγει πρώτος την έννοια της μνησικακίας [ressentiment] στο πνευματικό-εννοιολογικό οικοδόμημα της φιλοσοφίας. Και είναι ο Μαξ Σέλερ αυτός που επιχειρεί στο ανά χείρας βιβλίο την αναλυτική περιγραφή σύνολων των καταγεγραμμένων εμπειριών και ενεργειών που ιδιάζουν σ...

Σε ηλικία εβδομήντα τεσσάρων ετών, το 1854 δηλαδή, ο κοτζάμπασης της Γορτυνίας Κανέλλος Δεληγιάννης συγγράφει για το '21 μιά τρίτομη ιστορία του απελευθερωτικού πολέμου με έναν και μόνο σκοπό: να αποκαταστήσει την τιμή της οικογένειάς του. Στα δεκατρία τετράδια του χειρογράφου ο πάλαι ποτέ προύχων των Λαγκαδίων υπερασπίζεται λυσσωδώς την οικογένειά του και την τάξη του. Το μένος, η οργή, τα κακοφορμισμένα αισθήματα δεν αφορούν βέβαια την Τουρκιά. Όλο το πάθος στρέφεται κατά ομοφύλων και ομοθρήσκων-κυρίως δε κατά του Κολοκοτρώνη. Ανιστορεί, συχνά με ζηλευτή ακρίβεια, μάχες,...

Η επιστήμη που φωτίζει περισσότερο το πνεύμα, που το καθιστά ακριβές και ευρύ, και η οποία κατά συνέπεια οφείλει να προετοιμάσει τη μελέτη όλων των άλλων, είναι η μεταφυσική. Σήμερα στη Γαλλία αυτή η επιστήμη είναι τόσο παραγκωνισμένη, ώστε η σκέψη μας θα φανεί ασφαλώς παράδοξη σε πολλούς αναγνώστες. Ομολογώ ότι άλλοτε θα είχα κι εγώ την ίδια γνώμη. Ανάμεσα στους φιλοσόφους, οι μεταφυσικοί μου φαίνονταν οι λιγότερο σοφοί: τα βιβλία τους δεν με δίδασκαν: παντού σχεδόν έβρισκα φαντάσματα και θεωρούσα έγκλημα κατά της μεταφυσικής τις πλάνες εκείνων που την υπηρετούσαν. Θέλησα...

Τα όντα που τελούν την αναπαραγωγή και εκείνα που προέρχονται από αυτήν, είναι όντα ξεχωριστά το ένα από το άλλο, που διαχωρίζονται από μιαν άβυσσο, μια συναρπαστική ασυνέχεια. Ως άτομα, πεθαίνουμε μοναχικά μέσα σε μια ακατανόητη περιπέτεια, νοσταλγούμε ωστόσο τη χαμένη αλληλουχία. Η αφροδίσια δραστηριότητα της αναπαραγωγής, μία από τις ανθρώπινες μορφές της οποίας αποτελεί ο ερωτισμός, μας βοηθά να την ξαναβρούμε, από τη στιγμή της ένωσης των αναπαραγωγικών κυττάρων, γεννάται μια συνέχεια μεταξύ τους, με σκοπό τη δημιουργία ενός νέου όντος από τη στιγμή του θανάτου τους. Π...

Σε καθένα από τα κεφάλαιά του, αυτό το βιβλίο ελπίζει ότι εξασφάλισε τη δυναμική μιας διανοητικής εμπειρίας και προσάρμοσε την αφηγηματική του διάσταση με βάση την έκθεση θεμάτων ή προβλημάτων [...]. Χωρίς τεχνητό τρόπο, υπογραμμίζεται η επικαιρότητα των προβληματισμών που απασχολούν τους μεγάλους φιλοσόφους [...]. Απαλλαγμένη από την ιδεοληψία της αρχειοθέτησης, αυτή η ιστορία της φιλοσοφίας εισηγείται τον τρόπο με τον οποίο θα μπορούσαμε να αναφερθούμε στα έργα της παράδοσης [...]. Παρά τη χρονολογική διάταξη - που εξυπακούεται σε κάθε ιστορία-, αυτό το έργο περιλαμβάνει...

Σε καθένα από τα κεφάλαιά του, αυτό το βιβλίο ελπίζει ότι εξασφάλισε τη δυναμική μιας διανοητικής εμπειρίας και προσάρμοσε την αφηγηματική του διάσταση με βάση την έκθεση θεμάτων ή προβλημάτων [...]. Χωρίς τεχνητό τρόπο, υπογραμμίζεται η επικαιρότητα των προβληματισμών που απασχολούν τους μεγάλους φιλοσόφους [...]. Απαλλαγμένη από την ιδεοληψία της αρχειοθέτησης, αυτή η ιστορία της φιλοσοφίας εισηγείται τον τρόπο με τον οποίο θα μπορούσαμε να αναφερθούμε στα έργα της παράδοσης [...]. Παρά τη χρονολογική διάταξη - που εξυπακούεται σε κάθε ιστορία-, αυτό το έργο περιλαμβάνει...

Με την επανάστασή του, το γαλλικό έθνος έπλασε έναν από τους πιο ανθεκτικούς πολιτικούς και πνευματικούς μύθους στην ιστορία της Ευρώπης. Αντίθετα, το γερμανικό έθνος, παρότι κι αυτό εκπήγασε από μια πνευματική και θρησκευτική επανάσταση, τον προτεσταντισμό, δεν κατάφερε να προσδώσει στη δική του επανάσταση ένα ανάλογο κύρος. Κηδεμόνας του γερμανισμού και προάγγελος της γερμανικής ενοποιήσεως, ο Χέγκελ κατέβαλε θεαματικές προσπάθειες προς αυτή την κατεύθυνση. Σε ευάριθμα νεανικά του κείμενα, μη εξαιρουμένης της Φαινομενολογίας του Πνεύματος, επιχειρεί ορισμένους τολμηρούς δ...

"Δεν ξέρω ποιος με έφερε στον κόσμο, ούτε τι είναι ο κόσμος, ούτε τις εγώ ειμί, έχω φοβερή άγνοια για τα πάντα, δεν ξέρω τι είναι το σώμα μου, οι αισθήσεις μου, η ψυχή μου κι αυτό το τμήμα του Εγώ μου που σκέπτεται τα όσα λέγω, που αναλογίζεται τα πάντα και τον εαυτό του, και τα γνωρίζει όχι περισσότερο απ' ό,τι τα υπόλοιπα. Βλέπω τις τρομακτικές διαστάσεις του διαστήματος που με περιβάλλει και βρίσκομαι δεμένος σε μια γωνιά αυτής της απεραντοσύνης, χωρίς να γνωρίζω γιατί είμαι εδώ και όχι αλλού, ούτε γιατί ο λίγος χρόνος που μου δόθηκε να ζήσω ορίστηκε σ' ετούτο και όχι σε...

"Δεν ξέρω ποιος με έφερε στον κόσμο, ούτε τι είναι ο κόσμος, ούτε τις εγώ ειμί, έχω φοβερή άγνοια για τα πάντα, δεν ξέρω τι είναι το σώμα μου, οι αισθήσεις μου, η ψυχή μου κι αυτό το τμήμα του Εγώ μου που σκέπτεται τα όσα λέγω, που αναλογίζεται τα πάντα και τον εαυτό του, και τα γνωρίζει όχι περισσότερο απ' ό,τι τα υπόλοιπα. Βλέπω τις τρομακτικές διαστάσεις του διαστήματος που με περιβάλλει και βρίσκομαι δεμένος σε μια γωνιά αυτής της απεραντοσύνης, χωρίς να γνωρίζω γιατί είμαι εδώ και όχι αλλού, ούτε γιατί ο λίγος χρόνος που μου δόθηκε να ζήσω ορίστηκε σ' ετούτο και όχι σε...