Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Η Γαλλική Επανάσταση είχε μεγάλους προδρόμους και υμνητές, αλλά δεν έλειψαν και οι ορκισμένοι αντίπαλοι, όπως ο Τοκβίλ, ο Ντε Μεστρ, ο Καρλάιλ και ο Μπερκ. Η κατά τεκμήριο αντιδραστική σκέψη παραγκωνίστηκε, με αποτέλεσμα ο ανειδοποίητος αναγνώστης να στερείται την ανάγνωση συγγραφέων σαν τον Ντε Μεστρ, τον οποίο ο Μπωντλαίρ, για παράδειγμα, θεωρούσε μοναδικό του δάσκαλο. Καταδικάζοντας το πνεύμα της Επανάστασης, ο Ντε Μέστρ παρέχει ένα πλήθος πληροφορίες για την πατρίδα του Σαβοΐα, αναλύει τους θεσμούς και προφητεύει πολλές από τις επιδημικές πολιτικές ασθένειες που θα ταλα...

Είναι βέβαιο ότι υπάρχει μια αντοχή και μια πολιτική του καφκικού έργου. Ήδη οι ερωτικές επιστολές είναι μια πολιτική, όπου ο Κάφκα εγκαταβιώνει ως βρικόλακας. Οι νουβέλες ή τα αφηγήματα παρουσιάζουν ζωομορφές που είναι ισάριθμες διαφυγές. Τα μυθιστορήματα, ατελεύτητα μάλλον παρά ημιτελή, αποσυναρμολογούν μεγάλες κοινωνικές μηχανές του παρόντος και του μέλλοντος. Τη στιγμή που τις εμφανίζει, ο Κάφκα τις χρησιμοποιεί ως προπέτασμα, δεν πιστεύει στον νόμο, στην ενοχή, στην αγωνία, στην εσωτερικότητα. Οι διαφυγές του δεν αποτελούν ποτέ τρόπους διερεύνησης αυτού που ετοιμάζετα...

Είναι βέβαιο ότι υπάρχει μια αντοχή και μια πολιτική του καφκικού έργου. Ήδη οι ερωτικές επιστολές είναι μια πολιτική, όπου ο Κάφκα εγκαταβιώνει ως βρικόλακας. Οι νουβέλες ή τα αφηγήματα παρουσιάζουν ζωομορφές που είναι ισάριθμες διαφυγές. Τα μυθιστορήματα, ατελεύτητα μάλλον παρά ημιτελή, αποσυναρμολογούν μεγάλες κοινωνικές μηχανές του παρόντος και του μέλλοντος. Τη στιγμή που τις εμφανίζει, ο Κάφκα τις χρησιμοποιεί ως προπέτασμα, δεν πιστεύει στον νόμο, στην ενοχή, στην αγωνία, στην εσωτερικότητα. Οι διαφυγές του δεν αποτελούν ποτέ τρόπους διερεύνησης αυτού που ετοιμάζετα...

Kανείς δεν μπορεί να ζει από το κράτος του "ανιχνευτού αληθείας" ή μιάς χρόνιας -ανά επταήμερο- ανάκρισης για τα κοινά. Eντούτοις ή βιοποριστική συνεργασία με την εφημερίδα είναι αμείλικτη. H κοπάνα δεν συγχωρείται· οι λόγοι "πνευματικής υγείας" δεν γίνονται δεκτοί ούτε γι' αστείο. H κρίση είναι βέβαια κατά κανόνα τεμπέλικη, βραδύνους, απρόθυμη - πλήν όμως η αντεπιστέλλουσα υποχρέωση να φθέγγεσαι για τα κοινά αποβαίνει με τα χρόνια ρητορικό κουσούρι. Σκοπίμως επιχειρήσαμε μια εκλογή από τα άρθρα που γράψαμε την τελευταία δεκαετία -του ποδοσφαίρου μή εξαιρουμένου-, για να φα...

39 κείμενα και συνεντεύξεις, 82 Νεοέλληνες λογοτέχνες

Μια δεκάδα συγγραφέων -στην πλειονότητά τους αγγλόφωνοι μαρξιστές- διεκδικούν, επεξηγούν και τεκμηριώνουν την καταστατική τάξη την οποία προϋποθέτει η "κληρονομιά" του Μαρξ, καταγγέλοντας κατά κανόνα την επιχειρηματολογία που ανέπτυξε ο Ντεριντά στα "Φαντάσματα του Μαρξ". Η απάντηση που δίνεται μέσα στο "Μαρξ και υιοί" δεν ανανεώνει απλώς τη σχετική επιχειρηματολογία, αλλά αναδεικνύει και το σθένος του Ντεριντά απέναντι στους αντιπάλους, στον μαρξισμό, στην προβληματική της ιστορίας και στον ίδιο τον εαυτό του.

Τι μπορεί να προκύψει όταν ένας από τους σημαντικότερους γερμανούς συγγραφείς του 20ού αιώνα αποφασίζει να καταγράψει τις προσωπικές του εμπειρίες -"ταξίδια" υπό την επήρεια ναρκωτικών ουσιών και αλκοόλ; Ένα συναρπαστικό χαρμάνι αποτυπωμένων εμπειριών, γνώσεων πάνω σε θέματα μυθολογικά, ιστορικά, ανθρωπολογικά, θρησκειολογικά. Ένα δοκίμιο που διαβάζεται και σαν μυθιστορηματική βιογραφία· και το αντίστροφο. Κάποιος άλλος μπορεί να νομίσει πως διαβάζει την ιστορία του σύγχρονου Δυτικού πολιτισμού ιδωμένη μέσα από τη μεταμορφωτική οπτική που υπαγορεύει η χρήση των ψυχοτρόπων....

Προς τα μέσα της δεκαετίας του '70, ο ελληνικός κινηματογράφος ευτύχησε να έχει τρεις σκηνοθέτες, όχι μόνο διεθνούς βεληνεκούς, αλλά και με αυτόνομη, νεωτερική και ξεχωριστή γραφή. Ο Θόδωρος Αγγελόπουλος, ο Παντελής Βούλγαρης και ο Νίκος Παναγιωτόπουλος δεν συνδέονται ως προς την ομοιογένεια και την επικοινωνία των αισθητικών επιλογών, ενώ ξεχωρίζουν από την διαφορετικότητα των δημιουργικών κινηματογραφικών τους προτάσεων. Το μόνο κοινό, ενοποιητικό στοιχείο τους είναι η γενναία, ρηξικέλευθη και αποτελεσματική αναθεώρηση των θεματικών και αισθητικών επιλογών του παλιού εμπο...

Εκείνοι οι θλιβεροί μήνες των λογοτεχνικών σαλονιών, όπου ο νεαρός Θεόδωρος έγινε βορά των συναδέλφων του, όχι μόνο έμειναν μόνιμη εστία μολύνσεως για τη ζωή του -γιατί στην ουσία ποτέ δεν τους ξεπέρασε- αλλά και επηρέασαν βαθύτατα το έργο του. Η μνησικακία και το σύνδρομο της "λογοτεχνικής εκδίκησης", που τον ταλάνιζαν ισοβίως, εκείνη την εποχή γεννήθηκαν.

"Ουσιαστικά δεν έχουμε καμιά δυνατότητα να αλλάξουμε στο παραμικρό το σώμα μας. Το αποδεχόμαστε όπως είναι, όσο κι αν οι εγχειρήσεις, οι παρεμβάσεις των αισθητικών, οι ατυχίες της ζωής ενδέχεται να αφήσουν ανεξάλειπτα ίχνη. Ισχύει, με άλλα λόγια, ένα αόρατο συμβόλαιο ανάμεσα στη συνείδησή μας και τη σαρκική ύπαρξη που αποδεικνύεται μοίρα, ιδιωτικό πεπρωμένο και γρίφος αμετάθετος. Άλλωστε πρόκειται για ένα περικαλλές συγκρότημα που ταχέως μπολιάζει τον ψυχισμό, συνταυτίζεται μαζί του καταλήγοντας άθροισμα άνευ προσθέσεως. Πάσα ψυχική κατάσταση ενδοπροβάλλεται στη σωματικότητ...

"Ουσιαστικά δεν έχουμε καμιά δυνατότητα να αλλάξουμε στο παραμικρό το σώμα μας. Το αποδεχόμαστε όπως είναι, όσο κι αν οι εγχειρήσεις, οι παρεμβάσεις των αισθητικών, οι ατυχίες της ζωής ενδέχεται να αφήσουν ανεξάλειπτα ίχνη. Ισχύει, με άλλα λόγια, ένα αόρατο συμβόλαιο ανάμεσα στη συνείδησή μας και τη σαρκική ύπαρξη που αποδεικνύεται μοίρα, ιδιωτικό πεπρωμένο και γρίφος αμετάθετος. Άλλωστε πρόκειται για ένα περικαλλές συγκρότημα που ταχέως μπολιάζει τον ψυχισμό, συνταυτίζεται μαζί του καταλήγοντας άθροισμα άνευ προσθέσεως. Πάσα ψυχική κατάσταση ενδοπροβάλλεται στη σωματικότητ...

Τα όντα που τελούν την αναπαραγωγή και εκείνα που προέρχονται από αυτήν, είναι όντα ξεχωριστά το ένα από το άλλο, που διαχωρίζονται από μιαν άβυσσο, μια συναρπαστική ασυνέχεια. Ως άτομα, πεθαίνουμε μοναχικά μέσα σε μια ακατανόητη περιπέτεια, νοσταλγούμε ωστόσο τη χαμένη αλληλουχία. Η αφροδίσια δραστηριότητα της αναπαραγωγής, μία από τις ανθρώπινες μορφές της οποίας αποτελεί ο ερωτισμός, μας βοηθά να την ξαναβρούμε, από τη στιγμή της ένωσης των αναπαραγωγικών κυττάρων, γεννάται μια συνέχεια μεταξύ τους, με σκοπό τη δημιουργία ενός νέου όντος από τη στιγμή του θανάτου τους. Π...

Ο Μαξ Σέλερ (1874-1928) είναι ένας από τους σημαντικότερους γερμανούς φιλοσόφους κατά το πρώτο ήμισυ του 20ού αιώνα. Επηρεασμένος από τους Νίτσε, Ντίλταϋ και Χούσσερλ, ο στοχασμός του επιχειρεί μία σύνθεση των πλέον παραδοσιακών με τα πλέον νεωτερικά στοιχεία της γερμανικής φιλοσοφίας. Είναι ο Νίτσε εκείνος που εισάγει πρώτος την έννοια της μνησικακίας [ressentiment] στο πνευματικό-εννοιολογικό οικοδόμημα της φιλοσοφίας. Και είναι ο Μαξ Σέλερ αυτός που επιχειρεί στο ανά χείρας βιβλίο την αναλυτική περιγραφή σύνολων των καταγεγραμμένων εμπειριών και ενεργειών που ιδιάζουν σ...

Μια ώρα αρκούσε για να κλονίσει συθέμελα τον κόσμο. Στις 11 Σεπτεμβρίου 2001, η πτώση των "Δίδυμων Πύργων" στην καρδιά της Νέας Υόρκης δε σηματοδοτεί την έναρξη του τέλους της Ιστορίας ούτε της σύγκρουσης των πολιτισμών: εγκαινιάζει την εποχή του παγκοσμιοποιημένου μηδενισμού. Κρυμμένος πίσω από θρησκευτικά ή ιδεολογικά άλλοθι, ο μηδενιστής τρομοκράτης χτυπά. "Σκοτώνω, άρα υπάρχω". Ένα φοβερό φάντασμα στοιχειώνει ξανά τις δημοκρατίες και τις κινητοποιεί. Κανείς, μαθαίνουμε, ούτε ειδήμων, ούτε αναλυτής δεν ήταν σε θέση να φανταστεί ένα τέτοιο γεγονός. Αντιμέτωπος με το απρόβ...

...Μιλούσα πάντα με αγνώστους και έμαθα πάρα πολλά από αυτές τις συζητήσεις: αυτό είναι πολύ σημαντικό, κεφαλαιώδες. Κυρίως τρέφω κάποια αδυναμία για τους κάπως διαταραγμένους τύπους. Στη Ρουμανία, ανάμεσα στους εξήντα χιλιάδες κατοίκους του Σίμπιου, γνώριζα όλους τους ψιλοαποτυχημένους... Και οι ποιητές ανήκουν στην ίδια κατηγορία... Κι ύστερα υπάρχει αυτό το εξόχως βαλκανικό φαινόμενο: ο αποτυχημένος είναι ένας τύπος πολύ προικισμένος, που όμως δεν προκόβει, που υπόσχεται τα πάντα και δεν τηρεί τις υποσχέσεις του. Οι μεγάλοι φίλοι μου στη Ρουμανία δεν ήταν οι συγγραφείς α...

Με την επανάστασή του, το γαλλικό έθνος έπλασε έναν από τους πιο ανθεκτικούς πολιτικούς και πνευματικούς μύθους στην ιστορία της Ευρώπης. Αντίθετα, το γερμανικό έθνος, παρότι κι αυτό εκπήγασε από μια πνευματική και θρησκευτική επανάσταση, τον προτεσταντισμό, δεν κατάφερε να προσδώσει στη δική του επανάσταση ένα ανάλογο κύρος. Κηδεμόνας του γερμανισμού και προάγγελος της γερμανικής ενοποιήσεως, ο Χέγκελ κατέβαλε θεαματικές προσπάθειες προς αυτή την κατεύθυνση. Σε ευάριθμα νεανικά του κείμενα, μη εξαιρουμένης της Φαινομενολογίας του Πνεύματος, επιχειρεί ορισμένους τολμηρούς δ...