Ευριπίδης 480-406 π.Χ.
Euripides
Ο Ευρυπίδης (480-406 π.Χ.) καταγόταν από τον Αθηναϊκό δήμο της Φλύας. Παρακολούθησε τις διδασκαλίες του Αναξαγόρα, του Πρόδικου και του Πρωταγόρα, και συνδέθηκε φιλικά με τον Σωκράτη. Για πρώτη φορά πήρε μέρος σε δραματικό αγώνα το 455 π.Χ., και από τότε δίδασκε τακτικά μέχρι τον θάνατό του. Άνθρωπος μάλλον εσωστρεφής και αυστηρός, δεν ευτύχησε στην προσωπική ζωή του. Κατά τα τελευταία χρόνια του εγκαταστάθηκε στη Μακεδονία, προσκαλεσμένος από τον βασιλιά Αρχέλαο, και εκεί πέθανε. Στο έργο του αντικατοπτρίζεται το κλίμα της εποχής, με την έντονη επίδραση της σοφιστικής, την αμφισβήτηση και την αναζήτηση των θείων και των ανθρώπινων. Ο Ευριπίδης, ο από σκηνής φιλόσοφος, απεικόνισε την τραγικότητα των εσωτερικών συγκρούσεων και απέδωσε μοναδικά την ποικιλία των ψυχικών παθών και τις διακυμάνσεις της συνείδησης. Οι νεωτερισμοί του, στη μορφή των έργων του και στις ιδέες που εξέφρασε, τον έκαναν συχνά στόχο επιθέσεων. Σώζονται δεκαεννέα δράματά του πλήρη και πολλά άλλα αποσπασματικά.
Μήδεια
Ευριπίδης 480-406 π.Χ.
Κάκτος (1994)
Η Μήδεια εκδικείται τον άπιστο σύζυγό της Ιάσονα. Προσποιούμενη ότι συναινεί στον γάμο του με τη βασιλοπούλα της Κορίνθου Γλαύκη, στέλνει ως δώρο πέπλο που προκαλεί τον φρικτό θάνατο της νύφης. Στη συνέχεια η Μήδεια σκοτώνει τα παιδιά της και καταφεύγει στον βασιλιά της Αθήνας Αιγέα. Από τα αριστουργήματα της αρχαίας λογοτεχνίας.
Εκάβη
Ευριπίδης 480-406 π.Χ.
Κάκτος (1994)
Η γηραιά βασίλισσα της Τροίας Εκάβη βρίσκεται αιχμάλωτη στη Θράκη. Παρακολουθεί τον θάνατο των παιδιών της Πολυξένης και Πολύδωρου. Σχεδιάζει την εκδίκησή της στην οποία συμπράττει ο χορός των Τρωάδων γυναικών.
Τρωάδες
Ευριπίδης 480-406 π.Χ.
Κάκτος (1994)
Οι σκηνές που ακολούθησαν την άλωση της Τροίας. Η πυρπόληση και οι θάνατοι μελών της οικογένειας του Πριάμου. Οι αιχμάλωτες γυναίκες οδηγούνται στα πλοία των Αχαιών. Δεσπόζει η φυσιογνωμία της Εκάβης.
Ρήσος
Ευριπίδης 480-406 π.Χ.
Επικαιρότητα (1993)
Νομίζουμε ότι με τον "Ρήσο" έχουμε ένα παράδειγμα της παραγωγής του 4ου αι., που έφτασε σ' εμάς με το όνομα του Ευριπίδη. Τα ουσιαστικά χαρακτηριστικά του έργου οδηγούν στη μετακλασική εποχή. Η ιστορία του πώς ο Οδυσσέας κι ο Διομήδης σκοτώνουν πρώτα τον Τρωαδίτη αντικατάσκοπο Δόλωνα και ύστερα τον βασιλιά των Θρακών Ρήσο, που λίγο πριν είχε εμφανιστεί με μεγάλα λόγια, για να υποστηρίξει τους Τρώες, πλάσθηκε με φανερή προσπάθεια να πετύχει δραματικό αποτέλεσμα. Albin Lesky, "Ιστορία της Αρχαίας Ελληνικής Λογοτεχνίας", Μετ. Αγ. Τσοπανάκη, Θεσσαλονίκη, 1972
Ίων
Ευριπίδης 480-406 π.Χ.
Επικαιρότητα (1993)
...Το έργο υπογραμμίζει τον ορθολογισμό του Ευριπίδη εις βάρος του πατριωτισμού του αλλά και της ικανότητάς του ως θεατρικού συγγραφέα. Δεν πραγματεύεται κάποιον καλά οργανωμένο μύθο αποδεκτό ως μακροχρόνια λαϊκή πίστη, τον οποίο θα ήθελε ίσως να αμφισβητήσει. Παρουσίασε μια ελάχιστα γνωστή ιστορία, χωρίς βαθιές ρίζες στην αρχαιότητα -μερικοί μάλιστα λένε ότι την έπλασε ο ίδιος- για να ικανοποιήσει την περηφάνια των Αθηναίων και να κάνει πιο στενούς τους δεσμούς που ένωναν τις Ιωνικές πόλεις με την Αθήνα. Α. S. Owen, "Euripides Ion", XXXIII Oxford, 1963
Κύκλωψ
Ευριπίδης 480-406 π.Χ.
Επικαιρότητα (1993)
Στον "Κύκλωπα" (σατυρικό δράμα) του Ευριπίδη ο χορός των σατύρων συνοδεύει ένα ολόκληρο κοπάδι πρόβατα, το οποίο, έπειτα από μερικές αστείες απόπειρες απόδρασης του μπροστάρη, οδηγείται από υπηρέτες στο σκηνικό οικοδόμημα, δηλαδή στη σπηλιά τον Κύκλωπα. Το πιο εύλογο είναι να υποθέσουμε ότι δεν έχουμε πραγματικά πρόβατα, παρά μεταμφιεσμένους νεαρούς Αθηναίους, επομένως "παραχορηγήματα", άδικη εισφορά του χορηγού για να ολοκληρωθεί η σύνθεση της θεατρικής ομάδας. Horst-Dieter Blume, "Εισαγωγή στο Αρχαίο Θέατρο", Μετ. Μαρία Ιατρού - "Μ.Ι.Ε.Τ."
Ιφιγένεια η εν Ταύροις
Ευριπίδης 480-406 π.Χ.
Επικαιρότητα (1993)
Η Ιφιγένεια θυσιάζεται απ' τον Αγαμέμνονα, αρπάζεται όμως την τελευταία στιγμή απ' την Άρτεμη και μεταφέρεται στους Ταύρους. Εκεί εκτελεί επίσημα το έργο του θύτη. Αυτό ακριβώς το οφίκιό της γίνεται αιτία να ξαναενωθούν τα πρόσωπα του δράματος, όταν φτάνει κάποτε στους Ταύρους ο Ορέστης, που είχε σφάξει τη μάνα του. Επακολουθεί, όμως, η αναγνώριση και το κακό σταματάει ως εδώ. Εντούτοις, στο τέλος του δράματος, με το στόμα της Αθηνάς, αναγγέλλεται και πάλι ο χωρισμός των δύο αδελφών. Η Ιφιγένεια δε θα γυρίσει στην οικογένειά της, θα παραμείνει για πάντα ιέρεια στη Βραυρώνα....