Κοινότητα Αναγνωστών Βιβλίων - readers.gr

Σ' αυτόν τον τόµο βρίσκονται µερικά από τα πολιτικά άρθρα που έγραψα τα τελευταία τρία χρόνια περιγράφοντας µια λίγο-πολύ σταθερή επικαιρότητα και εκφράζοντας µια σειρά πολιτικές θέσεις σχετικά µε τα κοινωνικά κινήµατα, τις διεθνείς σχέσεις, την Aριστερά, τον πλουραλισµό και την πολυπολιτισµικότητα, την οικονοµική και θεσµική κρίση στη χώρα µας. Είχαν προηγηθεί άρθρα σχετικά µε τον νεοπλουτισµό, τον βαθύ επαρχιωτισµό και την παθολογία της ελληνικής κοινωνίας πριν από το 2008-2009, για το πώς πιστεύω ότι φτάσαµε ως εδώ, το πώς όλα ήταν αναµενόµενα και αναπόφευκτα. Λείπουν επ...

Τρεις πιγκουίνοι (δυο μεγάλοι, ένας μικρός) στέκονται και κοιτάζουν το παγωμένο τοπίο. Αναρωτιούνται αν υπάρχει Θεός κι αν ο Θεός έφτιαξε τον παγετώνα. Ε, δεν είναι και τίποτε σπουδαίο ο παγετώνας! Όλο χιόνι, πάγο, χιόνι και πάγο! Μήπως ο Θεός δεν είχε τα κέφια του; Ή μήπως απλώς του λείπει η φαντασία; Καθώς αναρωτιούνται για τον Θεό, τη ζωή και τον Παράδεισο, αρχίζει ο Κατακλυσμός του Νώε... Οι τρεις ήρωές μας μπλέκουν σε μια περιπέτεια με πολύ νερό, πολλά ζώα κι ένα θηλυκό περιστέρι που είναι κάτι σαν γραμματέας του γερο-Νώε. Το "Στην κιβωτό στις οκτώ" έχει αποσπάσει τ...

"Ο δρόμος της ελπίδας", που συνυπογράφουν οι δύο μεγάλοι Γάλλοι στοχαστές, ο κορυφαίος φιλόσοφος Εντγκάρ Μορέν και ο συγγραφέας του "Αγανακτήστε!" Στεφάν Εσσέλ, είναι το απόσταγμα μακράς πείρας στην πολιτική και στους κοινωνικούς αγώνες. Ο Μορέν και ο Εσσέλ υποβάλλουν μια πρόταση στις κυβερνήσεις και στους πολίτες της Ευρώπης - μια πρόταση συνολικής μεταρρύθμισης. Όχι μόνο για να ξεπεράσουμε την οικονομική και πολιτική κρίση, αλλά και να την αξιοποιήσουμε με στόχο την ανάπτυξη, την οικονομική ευμάρεια και την ηθική ικανοποίηση. Σ' αυτή την περίοδο της απογοήτευσης, της α...

"Ο δρόμος της ελπίδας", που συνυπογράφουν οι δύο μεγάλοι Γάλλοι στοχαστές, ο κορυφαίος φιλόσοφος Εντγκάρ Μορέν και ο συγγραφέας του "Αγανακτήστε!" Στεφάν Εσσέλ, είναι το απόσταγμα μακράς πείρας στην πολιτική και στους κοινωνικούς αγώνες. Ο Μορέν και ο Εσσέλ υποβάλλουν μια πρόταση στις κυβερνήσεις και στους πολίτες της Ευρώπης - μια πρόταση συνολικής μεταρρύθμισης. Όχι μόνο για να ξεπεράσουμε την οικονομική και πολιτική κρίση, αλλά και να την αξιοποιήσουμε με στόχο την ανάπτυξη, την οικονομική ευμάρεια και την ηθική ικανοποίηση. Σ' αυτή την περίοδο της απογοήτευσης, της α...

Μόλις ένα ταξίδι σχεδιαστεί, εξοπλιστεί και αρχίσει να εκτυλίσσεται, αναδύεται πάντα ένας καινούργιος παράγοντας που το χαρακτηρίζει. Μια εκδρομή, ένα σαφάρι, μια εξερεύνηση είναι αυτοτελείς οντότητες, διαφορετικές από κάθε άλλο ταξίδι. Διαθέτουν προσωπικότητα, ιδιοσυγκρασία, ατομικότητα, μοναδικότητα. Το ταξίδι είναι σαν το άτομο: δεν υπάρχουν δύο ταξίδια απαράλλαχτα στον κόσμο. Κάθε προγραμματισμός, περιφρούρηση, "αστυνόμευση" και καταναγκασμός είναι ματαιοπονία. Ύστερα από προσπάθειες χρόνων ανακαλύπτουμε ότι δεν πάμε εμείς ταξίδι, αλλά ότι εκείνο μας πάει. Ξεναγοί, προγ...

Σ' αυτό το δοκίμιο-έκκληση, υπό τον τίτλο "Για ένα σύνταγμα της Ευρώπης", ο μεγαλύτερος εν ζωή Γερμανός φιλόσοφος, ο Γιούργκεν Χάμπερμας, αναλύει το "κατασκευαστικό λάθος" της Ευρωζώνης και προτείνει λύσεις για την ευρωπαϊκή ενοποίηση, που φαίνεται ότι αποτυγχάνει με θλιβερές συνέπειες για τους λαούς. Το ερώτημα δεν είναι αν θα διαλυθεί η ΕΕ, αλλά πώς θα αποφευχθεί η παρακμή της ως οράματος και ως νομικής οντότητας: μέσα από τη σημερινή κρίση, οι χώρες-μέλη μπορούν και οφείλουν να αναπτύξουν την οικονομία τους με τέτοιο τρόπο ώστε να αποτραπεί η έκπτωση των ανθρωπίνων δι...

Σ' αυτό το δοκίμιο-έκκληση, υπό τον τίτλο "Για ένα σύνταγμα της Ευρώπης", ο μεγαλύτερος εν ζωή Γερμανός φιλόσοφος, ο Γιούργκεν Χάμπερμας, αναλύει το "κατασκευαστικό λάθος" της Ευρωζώνης και προτείνει λύσεις για την ευρωπαϊκή ενοποίηση, που φαίνεται ότι αποτυγχάνει με θλιβερές συνέπειες για τους λαούς. Το ερώτημα δεν είναι αν θα διαλυθεί η ΕΕ, αλλά πώς θα αποφευχθεί η παρακμή της ως οράματος και ως νομικής οντότητας: μέσα από τη σημερινή κρίση, οι χώρες-μέλη μπορούν και οφείλουν να αναπτύξουν την οικονομία τους με τέτοιο τρόπο ώστε να αποτραπεί η έκπτωση των ανθρωπίνων δι...

Σ' αυτό το δοκίμιο-έκκληση, υπό τον τίτλο "Για ένα σύνταγμα της Ευρώπης", ο μεγαλύτερος εν ζωή Γερμανός φιλόσοφος, ο Γιούργκεν Χάμπερμας, αναλύει το "κατασκευαστικό λάθος" της Ευρωζώνης και προτείνει λύσεις για την ευρωπαϊκή ενοποίηση, που φαίνεται ότι αποτυγχάνει με θλιβερές συνέπειες για τους λαούς. Το ερώτημα δεν είναι αν θα διαλυθεί η ΕΕ, αλλά πώς θα αποφευχθεί η παρακμή της ως οράματος και ως νομικής οντότητας: μέσα από τη σημερινή κρίση, οι χώρες-μέλη μπορούν και οφείλουν να αναπτύξουν την οικονομία τους με τέτοιο τρόπο ώστε να αποτραπεί η έκπτωση των ανθρωπίνων δι...

Σ' αυτό το δοκίμιο-έκκληση, υπό τον τίτλο "Για ένα σύνταγμα της Ευρώπης", ο μεγαλύτερος εν ζωή Γερμανός φιλόσοφος, ο Γιούργκεν Χάμπερμας, αναλύει το "κατασκευαστικό λάθος" της Ευρωζώνης και προτείνει λύσεις για την ευρωπαϊκή ενοποίηση, που φαίνεται ότι αποτυγχάνει με θλιβερές συνέπειες για τους λαούς. Το ερώτημα δεν είναι αν θα διαλυθεί η ΕΕ, αλλά πώς θα αποφευχθεί η παρακμή της ως οράματος και ως νομικής οντότητας: μέσα από τη σημερινή κρίση, οι χώρες-μέλη μπορούν και οφείλουν να αναπτύξουν την οικονομία τους με τέτοιο τρόπο ώστε να αποτραπεί η έκπτωση των ανθρωπίνων δι...

"Ενενήντα τριών ετών. Το τέλος δεν είναι μακριά. Αλλά τι τύχη, να μπορώ να υπενθυμίσω σε όλους μας αυτό που αποτέλεσε τη βάση της πολιτικής μου δράσης: το πρόγραμμα που εκπόνησε πριν από 67 χρόνια το Εθνικό Συμβούλιο της Αντίστασης!" γράφει ο αντιστασιακός Στεφάν Εσσέλ. Τι τύχη και για μας τους εκδότες, που έχουμε την ευκαιρία να τροφοδοτήσουμε τους αναγνώστες με την πείρα αυτού του ακούραστου αγωνιστή, που γλίτωσε από τα στρατόπεδα συγκέντρωσης του Μπούχενβαλντ και του Ντόρα Μίττελμπαου, αυτού του συντελεστή της Οικουμενικής Διακήρυξης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου το 1948,...

"Ενενήντα τριών ετών. Το τέλος δεν είναι μακριά. Αλλά τι τύχη, να μπορώ να υπενθυμίσω σε όλους μας αυτό που αποτέλεσε τη βάση της πολιτικής μου δράσης: το πρόγραμμα που εκπόνησε πριν από 67 χρόνια το Εθνικό Συμβούλιο της Αντίστασης!" γράφει ο αντιστασιακός Στεφάν Εσσέλ. Τι τύχη και για μας τους εκδότες, που έχουμε την ευκαιρία να τροφοδοτήσουμε τους αναγνώστες με την πείρα αυτού του ακούραστου αγωνιστή, που γλίτωσε από τα στρατόπεδα συγκέντρωσης του Μπούχενβαλντ και του Ντόρα Μίττελμπαου, αυτού του συντελεστή της Οικουμενικής Διακήρυξης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου το 1948,...

"Για την αγάπη της γεωμετρίας": το πικρότατο χρονικό της νιότης. Κεντρική ηρωίδα η Ανατολή Μπότσαρη που μεγαλώνει όπως μπορεί σε μια μεσοαστική οικογένεια στο κέντρο της Αθήνας... Μια οικογένεια συνηθισμένη, ίσως όχι και τόσο... 1971, 1972, 1973... 1990, 1999... Τα γεγονότα: ένας εφηβικός έρωτας, μια εγκατάλειψη, μια ακόμη εγκατάλειψη, δυο αποτυχίες απανωτές, ύστερα αρρώστιες, αναρρώσεις: να γονατίζεις εφτά φορές και να σηκώνεσαι οχτώ... Ίσως και να μη σηκώνεσαι την όγδοη φορά... Ακολουθεί μια αυτοκτονία, ο συνηθισμένος εφιάλτης του εγκλεισμού: πριν απ' αυτά, ταπεινώ...

Λέμε αυτό τον καιρό ότι ίσως η οικονομική κατάρρευση της χώρας μας μας ωφελήσει -αν δεν μας εξοντώσει. Ίσως ανακαλύψουμε τις απλές αξίες, την ανάγνωση, τη συζήτηση, την ανταλλαγή ιδεών ίσως ανακαλύψουμε ό,τι νομίζουμε πως ξέρουμε κι ό,τι χρησιμοποιήσαμε ως τώρα με λανθασμένο τρόπο. (από τον πρόλογο της Σώτης Τριαντάφυλλου) Αν αυτό το κείμενο φαίνεται τόσο νεανικό, είναι επειδή τονίζει μία από τις αιτίες της αποσυνειδητοποίησής μας: την οπισθοχώρηση του "βιολογικού γένους", την ανάδειξη του χρήματος ως μοναδικού στόχου, σαγηνευτικού εφόσον, φαινομενικά αν μη τι άλλο, ό...

Λέμε αυτό τον καιρό ότι ίσως η οικονομική κατάρρευση της χώρας μας μας ωφελήσει -αν δεν μας εξοντώσει. Ίσως ανακαλύψουμε τις απλές αξίες, την ανάγνωση, τη συζήτηση, την ανταλλαγή ιδεών ίσως ανακαλύψουμε ό,τι νομίζουμε πως ξέρουμε κι ό,τι χρησιμοποιήσαμε ως τώρα με λανθασμένο τρόπο. (από τον πρόλογο της Σώτης Τριαντάφυλλου) Αν αυτό το κείμενο φαίνεται τόσο νεανικό, είναι επειδή τονίζει μία από τις αιτίες της αποσυνειδητοποίησής μας: την οπισθοχώρηση του "βιολογικού γένους", την ανάδειξη του χρήματος ως μοναδικού στόχου, σαγηνευτικού εφόσον, φαινομενικά αν μη τι άλλο, ό...

15 αληθινές ιστορίες από 15 σημαντικούς έλληνες συγγραφείς. Πόση αλήθεια υπάρχει σ' αυτές τις αφηγήσεις; Πολλή. Διότι η αλήθεια βρίσκεται στην αυθεντικότητα των χαρακτήρων, στη γνησιότητα των βιωμάτων και των αισθημάτων, στο ηθικό, ψυχολογικό, ιδεολογικό υπόβαθρο των γεγονότων. Γι' αυτό και οι αληθινές ιστορίες, όταν, ύστερα από επεξεργασία, μεταστοιχειώνονται σε λογοτεχνία, είναι οι καλύτερες.

Ο Terry Eagleton, πανεπιστημιακός καθηγητής λογοτεχνίας και πολιτισμικής θεωρίας και ειδήμονας στον μαρξισμό, εξηγεί γιατί η απόρριψη της θρησκείας είναι η ρίζα των περισσότερων από τα δεινά μας. Επιστρέφοντας στις χριστιανικές του ρίζες, επιτίθεται στους "νέους αθεϊστές" όπως ο Richard Dawkins και ο Christopher Hitchens και συνηγορεί υπέρ της πίστης. Πράγματι, δεν είναι πολλοί οι "αριστεροί" χριστιανοί - όμως ο χριστιανισμός είναι "αριστερός" από τη φύση του: βοηθάει τους φτωχούς και τους αρρώστους, μιλάει εξ ονόματος όσων δεν έχουν φωνή... Οι αθεϊστές, λέει ο Eagleton, έχ...

Ένα ασημένιο, νεκρό ψάρι βρίσκεται στο πιάτο της Μιλένας. Ένα ψάρι που πρέπει να φάει... Όλοι συμφωνούν ότι τα ψάρια κάνουν καλό... Η Μιλένα τρώει με όρεξη σοκολάτες, παγωτά και τηγανητές πατάτες - αλλά όχι ασημένια, νεκρά ψάρια... Σπρώχνει το πιάτο κι αποφασίζει να μείνει νηστική: μια μέρα είναι, θα περάσει! Ωστόσο, την επομένη, η μαμά βάζει στο πιάτο της ένα καινούριο ασημένιο, νεκρό ψάρι...

"Για την αγάπη της γεωμετρίας": το πικρότατο χρονικό της νιότης. Κεντρική ηρωίδα η Ανατολή Μπότσαρη που μεγαλώνει όπως μπορεί σε μια μεσοαστική οικογένεια στο κέντρο της Αθήνας... Μια οικογένεια συνηθισμένη, ίσως όχι και τόσο... 1971, 1972, 1973... 1990, 1999... Τα γεγονότα: ένας εφηβικός έρωτας, μια εγκατάλειψη, μια ακόμη εγκατάλειψη, δυο αποτυχίες απανωτές, ύστερα αρρώστιες, αναρρώσεις: να γονατίζεις εφτά φορές και να σηκώνεσαι οχτώ... Ίσως και να μη σηκώνεσαι την όγδοη φορά... Ακολουθεί μια αυτοκτονία, ο συνηθισμένος εφιάλτης του εγκλεισμού: πριν απ' αυτά, ταπεινώ...

"Το "Αγανακτήστε!" του Στεφάν Εσσέλ, που πρωτοκυκλοφόρησε στη Γαλλία το 2010, έγινε ένα τεράστιο ευρωπαϊκό εκδοτικό φαινόμενο, και ενέπνευσε τα λαϊκά κινήματα σε όλη την Ευρώπη. Η οικονομική κρίση ήταν μια αφορμή για να αποκαλυφθεί η κρίση της πολιτικής, των θεσμών και των ιδεολογιών που αντιμετωπίζει σήμερα ο κόσμος. Στο βιβλίο που κρατάτε στα χέρια σας, ο Στεφάν Εσσέλ, 94 ετών σήμερα, συζητεί με τον εικοσιπεντάχρονο δημοσιογράφο Ζιλ Βαντερπότεν γύρω από τα ζητήματα της πολιτικής ηθικής και της στάσης που πρέπει να κρατήσει ο σημερινός πολίτης. Δεν αρκεί να αγανακτούμε: ο...